Artigo
en Sermos Galiza:
“Logo de acadar a finais do ano pasado o Torrente Ballester de novela (o máis suculento dos premios en galego), Eli Ríos acaba de gañar o López Abente de poesía por unanimidade do xurado, un recoñecemento que significa moito para ela porque “é un poemario moi arriscado na forma” e “quere romper coas formalidades que hai hoxe na poesía”.
É máis, explica Ríos, “pretende ser unha bomba explosiva para dinamitar o sistema poético”. E dispara: “Vai contra esa xente que publica versos nas cuncas, versos tipo Paulo Coelho, positivistas, que pretenden vendernos que a poesía é iso. Tamén contra a xente que colle versos das mulleres e os fai propios como se fosen públicos, sen citar. Contra os que queren que a poesía sexa só academicista e dunha elite, contra aquela xente que fai análises de poéticas dos libros de muller como se fosen biografías”. (…)”
Arquivo da categoría: Poesía
Un congreso sobre a poesía galega que a reivindica como “pedra basilar” da literatura galega
Desde
Sermos Galiza:
“O 6 e o 7 de outubro Pontevedra acollerá a celebración de Nós tamén navegar. 40 anos de poesía galega, un congreso de poesía organizado pola Asociación de Escritores/as en Lingua Galega, que pretende “darlle unha visibilidade social máis ampla” á poesía e reivindicala “como pedra basilar do sistema literario galego”, segundo Cesáreo Sánchez. Terá lugar no Pazo de Cultura de Pontevedra e estará formado por 6 mesas redondas, abertas á interacción co público asistente.
O obxectivo da AELG é “facer un debate aberto sobre o estado actual e recente da poesía galega, unanimemente recoñecida pola súa grande valía literaria, mais que padece dunha certa invisibilidade social, o que fai máis necesario que nunca un Congreso que se converta nun punto de encontro onde reflexionar serena e abertamente arredor de todas as perspectivas vinculadas ao feito poético”.
Segundo Cesáreo Sánchez, presidente da AELG, “era necesario un monográfico para darlle unha visibilidade social máis ampla e tamén, dalgún xeito, reivindicar a poesía como pedra basilar do sistema literario galego, que ten un peso determinante”. É un dos poucos territorios, afirma o tamén poeta, “nos que se pode dicir que somos unha terra liberada, un lugar de normalidade cultural”.
Para Sánchez foron 40 anos “moi fructíferos” a pesar de que se foi dificultando a condición do poeta, pois “a precariedade laboral no mundo da cultura ten moito que ver na poesía”. Afortunadamente, na súa opinión, a poesía “sempre gozou dunha moi boísima saúde malia as dificultades para publicar, que continúan xeración tras xeración” e lembra as palabras de Antonio Gamoneda cando afirmou que a poesía galega é a máis importante dentro do Estado.
Ademais, nos últimos anos xurdiron proxectos especializados en poesía, como as editoriais Apiario ou Chan da Pólvora, que son -segundo o presidente da AELG- un “síntoma de saúde, xunto coa certa normalidade no resto das editoriais, con coleccións estables de poesía”.
O Congreso estará formado por 6 mesas redondas, que tratarán temas como a poesía galega de 1976 a 2016; o teatro e outras formas de comunicación do poético; interaccións poéticas: ensino, lingua, ciencia; traducións e diálogos con outros sistemas poéticos; 40 anos de poesía aos ollos da crítica; e innovación poética, trans-xénero, novas modalidades.”
Luz Pozo Garza: “Sen poesía non podería vivir”
Entrevista
de Mercedes Queixas a Luz Pozo Garza en Sermos Galiza (orixinal de 2015):
“(…) – Sermos Galiza (SG): Precisamente en 2001 a AELG entregouche a Letra E e celebrou contigo a “Homenaxe á Escritora na súa Terra” en Ribadeo.
– Luz Pozo Garza (LPG): Así foi. Déronme a escoller o lugar onde celebrar a homenaxe e sentín que tiña que ser Ribadeo. Moi perto da casa onde nacín chantouse un monólito cun poema que seleccionei do libro Vida secreta de Rosalía, aludindo, implicitamente, a Ribadeo e Viveiro, os meus dous espazos vivenciais. Foi un día emocionante, como se estivese nunha nube entre tanta xente amiga e querida. Sentinme moi arroupada, acompañáronme moitos amigos e moitas poetas novas, que sempre emociona. Déronme unha rúa na miña vila de nacemento e iso tamén impresiona moito.
– SG: Que pouso de Ribadeo está na túa escrita poética?
– LPG: Ribadeo está moi presente nos meus poemas, sobre todo nos primeiros tempos. Está en todo, aínda que non o mencione explicitamente. Alí é onde coñecín o mar bravo e as primeiras visitas á praia coa miña nai e meu irmán vividas con moita emoción; o mar onde un día descubrín con sorpresa os golfiños saltando no horizonte. En Vida secreta de Rosalía está o mar de Ribadeo e as cunchiñas de Reinante. En Prometo a flor de loto reaparece, así como no propio título de Ribadeo, Ribadeo.
– SG: Ánfora (1949) foi o primeiro poemario publicado en castelán e O paxaro na boca (1952) o terceiro, xa en galego. Como se produce a mudanza de lingua no teu proceso de evolución creativa?
– LPG: É completamente diferente para min escribir nun idioma ou noutro, mais a progresión da obra está en toda a poesía, independentemente da lingua de creación. O paxaro na boca nace grazas a Manuel María, despois do éxito de Ánfora. El mesmo escribiu críticas moi eloxiosas sobre o meu primeiro poemario. Animoume moito a escribir en galego. Dicíame que Galicia necesitaba poetas. Era boísimo, moi boa persoa. A min non se me ocorría escribir en galego porque non o falaba, mais non era para min un idioma descoñecido porque o tiña interiorizado desde a lectura de poemas de Rosalía de Castro e de Curros Enríquez (a quen admiraba meu pai). Tiña moitos poemas aprendidos de memoria. Despois de cear, todos os días liamos en voz alta e comentabamos os poemas. (…)
– SG: Que é a poesía para ti?
– LPG: É a miña vida. Nacemos con ela, levámola dentro. Sen poesía non podería vivir. Aínda que non a escribas, vívela. O primeiro que fago cando me ergo é mirar pola ventá como se move o mar, como se moven as follas… a vida é poesía, os sentimentos e as emocións. Pódese ser moi feliz coa poesía.”
Feira do Libro de Ponteareas: actividades literarias destacadas do sábado 29 e domingo 30
O
domingo 30 de xullo remata a Feira do Libro de Ponteareas (na Praza Maior), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 12:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para estes días:
Sábado 29
– 12:30 h. Diego Giráldez asina exemplares de Galería de saldos, publicado por Xerais.
– 18:45 h. Carlos Meixide (Cans) participa nunha mesa de debate da autoedición.
– 20:00 h. Presentación do poemario Na casa da avoa, de Marta Dacosta, publicado por Xerais. No acto participa, xunto á autora, Malores Villanueva.
– 21:00 h. Recital Kneves no autoblues Chicago Fornelos, co poeta Kiko Neves e os guitarritas Phil Chicago e Rober Fornelos.
Domingo 30
– 18:00 h. O mundo de Carliños, espectáculo musical de Luís Vallecillo baseado en Carlos Casares.
– 19:00 h. Salvador Rodríguez presenta Historias de galegos extraordinarios, publicado por Belagua.
– 20:00 h. Presentación de Xogos Florais. Ponteareas, 2016/2017, polo Concello de Ponteareas.
Entrevista a Paco Barreiro sobre Beixos de lingua
Desde 
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Caligramas e palíndromos: Paco Barreiro publica en Xerais o poemario Beixos de lingua. Pode accederse á entrevista aquí.”
Edítase Migrant Shores. Irish, Moroccan and Galician Poetry
Migrant Shores – Irish, Moroccan & Galician Poetry 
reúne escritoras e escritores de tres países do Atlántico, Marrocos, Galicia e Irlanda, que comparten a vivencia da dura experiencia da emigración e do exilio en diferentes momentos da historia.
O libro, que conta co apoio da AELG, conta coas achegas de Mohammed Bennis, Taha Adnan, Fatima Zahra Bennis, Imane El Khattabi, Mohamed Ahmed Bennis, Aicha Bassry, Mezouar El Idriss, Martín Veiga, Chus Pato, Eva Veiga, Baldo Ramos, Gonzalo Hermo, Marilar Aleixandre, María do Cebreiro, Paula Meehan, Máighrèad Medbh, Susan Connolly, Hugh O’Donnell, Catherine Phil MacCarthy, Sarah Clancy, Thomas McCarthy, Eiléan Ní Chuilleanáin, Lorna Shaughnessy, Maurice Harmon, Celia de Fréine, Keith Payne, Breda Wall Ryan e Mary O’Donnell.
Xulio L. Valcárcel: “A miña é unha poesía marcada polo humanismo”
Entrevista
a Xulio L. Valcárcel en La Voz de Galicia:
“«Fago unha poesía para axudar a vivir, que é unha frase de Miguel González Garcés, como premisa vital». Isto di Xulio L. Valcárcel, procurador dos tribunais e, sobre todo, procurador de palabras: «O poeta submete o texto a unha constante depuración, deixando á marxe adornos innecesarios. A súa poesía nace con desexo de facer memoria co material fráxil da palabra». Isto escribe Luciano Rodríguez, autor da edición do libro Poesía reunida (1979-2017). Memoria dos días, formas da levidade (Medulia editorial). Este volume reúne por primeira vez a obra Valcárcel que está traducida ao español, catalán, inglés, italiano, alemán, ruso e francés. «Están tódolos libros menos un, que é unha decisión de Luciano porque non se acaía co conxunto da recompilación», detalla o poeta, xunto co dato de que dos dous primeiros se recolle «unha selección representativa. Os outros están enteiros e hai un inédito, Outono nos espellos, que tamén se publicou exento… Non é doado resumir 37 anos de escrita». (…)
Con esa idea da lírica sen fronteiras concorda o poeta: «É unha poesía que vai do intimismo cara a unha voz máis universal, máis ecuménica, sobre todo das clases máis desfavorecidas pero non no sentido político, senón de cousas como a tenrura das oito da mañá cando no autobús vai xente con gripe, que durmiu mal esa noite… A miña é unha poesía marcada polo humanismo».
Valcárcel busca que exista unha identificación dos lectores: «Que digan ‘iso tamén o pensei eu pero non o escribín’. É poesía moi doada de entender, de sentir; son sentimentos universais como a beleza, a morte, a ausencia, o amor, a forza de cada primavera, a vida…».
Tamén busca facer temas novos: «Non repetirte a ti mesmo, buscar outro desafío, outro rexistro da túa propia voz: hai un intento de evolución; a arte é un territorio arriscado polo que non se pode transitar con rede, hai que someterse ao desafío que supón mergullarse nunha selva descoñecida, seguir un novo reto, que cada libro sexa algo distinto». Todo iso está nunha lírica «necesaria e esixente, obra que reflexiona sobre o ser e a súa existencia, sobre a mirada perdida, sobre a luz que asombra e sobre as sombras da luz», segundo escribe Luciano Rodríguez. (…)”
Luz Pichel: “Se a poesía é minimamente revulsiva, como debe ser, hoxe en día ten moito traballo”
Entrevista
a Luz Pichel en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FdV): Fáleme do seu último libro…- Luz Pichel (LP): É un libro tatexo. Co co co u fai referencia ao xeito en que na zona de Lalín pechamos o “o”, e por iso a referencia no título de escrita co “u”. Pero como é tatexo, tén medo a falar e a decir as cousas, non hai que atreverse moito porque non hai moitas verdades hoxe, e hai que falar con coi, coidado. Por iso digo que é un libro totalmente tatexo.
– FdV: Como foi a experiencia de colaborar coa revista Olga?
– LP: É a segunda vez que me chaman. Esta é unha revista moi recente, empezouse a facer en Madrid con xente como Vicente Araguas, Manuel Pereira e Rafa Yáñez entre os seus colaboradores. Eu participei sempre porque os poetas galegos en Madrid estamos como moi unidos. Somos moi distintos todos entre nós, pero xuntámonos unha vez ao mes, levámonos moi ben… Querémonos, vamos.
– FdV: Cal é a maior dificultade de facer poesía en galego en Madrid?
– FdV: A min gústame estar lonxe e escribir en galego. Paréceme unha experiencia moi interesante. Eu escribo en realidade na fronteira, como vivo, sempre de aquí para alá. Penso que en Madrid se acolle moi ben a poesía escrita en galego, moito mellor do que se pode pensar. Gosta. Supoño que é porque hai boa poesía en Galicia, e en Madrid as poetas tontas non son. Chus Pato, que é de Lalín, é unha referencia para as poetas de Madrid, por exemplo. Dalgunha maneira tamén é unha forma de facer patria. Cando fas poesía fas moitas cousas, se se pode facer patria coa poesía tamén se fai, por suposto. (…)”
Compostela: actividades literarias destacadas no Festigal 2017
Na
Galería das Letras do Festigal 2017, que se celebrará no Campus Universitario Sur de Santiago de Compostela, terán lugar as seguintes actividades literarias destacadas o martes 25 de xullo:
– 16:00 h.: Doris Benegas, unha loitadora do pobo, coord.: Pablo Arroyo, publicado por Último Cero. Participan: Fernando Valiño, Luis Ocampo, María Xosé Queizán Vilas (colaboradora do libro) e Guillerme Vázquez.
– 16:20 h. Na casa da avoa, de Marta Dacosta. Ed. Galaxia. Participa, xunto á autora, María Xosé Cacabelos, Presidenta da Asociación de Mariscadoras de Guimatur.
– 16:40 h. Conversa con Nacho Taibo e Carlos Callón arredor dos seus libros Os tres de nunca e Galegofalantes e galegocalantes, publicados por Xerais.
– 17:00 h. Os nomes do terror. Galiza, 1936. Os verdugos que nunca existiron, coord.: Dionísio Pereira, Eliseo Fernández, Xoán Carlos Garrido e Xosé Ramón Ermida, publicado por Sermos Galiza. Participan os coordinadores do mesmo e Xoán Costa.
– 17:20 h. Repente galego, de Ramom Pinheiro Almuinha, publicado pola Deputación de Pontevedra e Asociación ORAL. Participan: Xosé Leal, Eva Vilaverde, Carlos Alonso e o propio autor. Coa actuación das regueifeiras Alba María e Lupe Blanco.
– 19:40 h. Os soños na gaiola en concerto. Proxecto colectivo promovido polo Concello de Rianxo, Escola de Música de Rianxo, o CEIP Ana Mª Diéguez de Asados e a Fundación Manuel María. Ed. Casa-Museo Manuel María. Participan: Saleta Goi, Irene Amado, coordenadora do proxecto, Adolfo Muíños e Alberte Ansede.
– 20:00 h. Himno Galego: unha historia parlamentar (inconclusa), de María do Pilar García Negro, coeditado pola Fundación Galiza Sempre e Federación Galiza Cultura. Participa, xunto á autora, Francisco Jorquera Caselas.
– 20:20 h. Ramón del Valle-Inclán entre Galiza e Madrid 1912-1925, de Javier del Valle-Inclán Alsina, publicado por Laiovento. Participa, xunto ao autor, José Ángel Maquieira.
– 20:40 h. Atlas das nações sem Estado na Europa, publicado por Através Editora. Participan: Valentim Fagim, editor, e Abraham Bande, adaptador e tradutor do orixinal.
Compostela: presentación de 13. Antoloxía da poesía galega próxima
O
venres 21 de xullo, ás 20:30 horas, na Libraría Chan da Pólvora (Rúa de San Pedro, 74), de Santiago de Compostela, preséntase a antoloxía 13. Antoloxía da poesía galega próxima, publicado por Chan da Pólvora Editora. No acto participan o editor, Antón Lopo, a antóloga Chus Nogueira, o coordinador Anxo Quintela e as poetas Alicia Fernández, Berta Dávila, Oriana Méndez, Celia Parra, Xabier Xil Xardón, Samuel Solleiro, Jesús Castro Yáñez e Antón Blanco.
