Compostela: acto de entrega do VII Premio Xela Arias, a Gabriel Álvarez Martínez e Takekazu Asaka
Fina Casalderrey e Xosé Cobas recrean a historia de Pontevedra na nova edición de Filla das ondas
Entrevista de Susana Pedreira a Fina Casalderrey en Onda Cero Galicia:
“Presentan en Culturgal a edición renovada de Filla das ondas, estreando unha nova proposta gráfica 25 anos despois da publicación desta obra no catálogo de Kalandraka. Trátase dun relato fantástico e onírico que recrea a historia de Pontevedra dende o medievo, e no que afloran aspectos da actualidade como a admirable recuperación do casco histórico e o seu revolucionario modelo urbán. Neste enlace directo á nosa web podes volver tomar a última no programa “Máis de Un Pontevedra”. A entrevista pode escoitarse aquí.”
Montse Fajardo: “Co coñecemento de máis casos galegos, fomentarase a unión así como a xustiza dende a lexislación para as supervivintes á represión”
Entrevista de Ánxela J. Vidal a Montse Fajardo en Historia de Galicia:
“(…) – Historia de Galicia (HG): Cal é o exemplo máis claro da dobre moralidade da Ditadura?
– Montse Fajardo (MF): A prostitución. Encerraban ás nenas para evitar que caesen no entramado mais a Ditadura elimina a súa abolición vixenete na República ata o 1956, cando a adapan para integrar España na ONU. No 1952, o Estado agravou a lexislación para as padroadas con máis anos de internamento ou facéndose coa súa tutela, no caso de que as familias se opuxesen ao seu ingreso.
– HG: Como era o “día a día” das padroadas?
– MF: Rezar, limpar e traballar. De aprender, aprendían as diferentes labores domésticas, como son coser ou pasar o ferro, para pasar a traballar nunha casa franquista. O que gañaban ía para o Padroado. Se unha precisaba roupa interior, a Superiora dáballe dous pesos dos 24 que gañaba, por exemplo. Non as formaban en lingua ou literatura, formábanas para producir e servir.
– HG: Ata onde chegaba o control e represión do Padroado?
– MF: Toda a poboación era vixiada, tamén os homes. A través das Visitadoras, e outras articulacións da institución, o Estado vixiaba en cines, bailes e praias se se levaba o albornoz, se a saia era moi curta ou se unha parella se arrimaba de máis. (…)”
Entrevista a Lara Dopazo Ruibal sobre Contos Gringos
Entrevista de Belén Regueira a Lara Dopazo Ruibal na Radio Galega:
“Estes Contos Gringos naceron en Iowa, onde Lara Dopazo Ruibal realizou un máster en escrita creativa entre 2021 e 2023. A escritora marinense segue explorando os territorios do desacougo, o desconcerto e o sobrenatural, agora desde a condición de estranxeira. A entrevista pode escoitarse aquí.”
Xurxo Souto: “Na Coruña somos un dos lugares con maior número de galegofalantes”
Entrevista de Ubaldo Cerqueiro a Xurxo Souto no Xornal da Coruña:
“(…) – Xornal da Coruña (XC): Primeiramente, que che parece o informe do IGE que dá conta do envorco lingüístico que ten acontecido nos últimos 10 anos en Galicia e que sitúa ao castelán como a lingua máis usada en Galicia? Fuches notando ese cambio na última década?
– Xurxo Souto (XS): O informe non achega nada que non soubésemos ou que non puidésemos intuír: a constante campaña que existe dende grandes medios de comunicación e dende a propia administración para que o galego non acade a condición de lingua normal na vida pública.
É significativo que este dato fose un gran titular en medios que, dende sempre, se significaron pola falta de apoio á lingua galega.
Eu vivo en galego, é a miña lingua habitual os 365 días do ano. Constantemente estou participando en actividades creativas (moitas veces con xente nova) nas que o galego é protagonista.
Mais diante do entusiasmo desta parte da sociedade na que me movo, fun notando como as políticas contra a lingua galega que promove a administración da Xunta do Partido Popular foron acadando os seus logros. Primeiramente na radio e na televisión pública, que perderon a súa condición de referente da cultura galega (e en galego) emerxente. E, nomeadamente, no ensino, onde o galego mesmo foi excluído de determinadas materias, colocándoo nunha posición de lingua de segunda.
– XC: Cales son para ti as claves deste devir lingüístico na cidade?
– XS: Na cidade da Coruña, nas últimas décadas, non observo un avance, mais tampouco un declive, da lingua galega. Mesmo estes datos: un 11% da poboación que usa máis o galego que o castelán e o 4,52% que só utiliza o galego, teñen unha lectura positiva.
Sumados representan máis do 15% da poboación. A cidade ten 247.000 habitantes, iso quere dicir que, na Coruña, unhas 37.000 persoas utilizan decote o galego. Un número realmente importante, dende logo non residual. Ou, o que é o mesmo, somos unha das entidades de poboación con maior número de galego-falantes de toda Galiza.
Por que nunca se significa isto? Porque existe -como dixen antes- unha discreta pero constante campaña que tenta situar o galego nunha posición marxinal, dende os grandes medios de comunicación e dende a propia administración. (…)”
Superadas as 10000 sinaturas precisas para a tramitación no Parlamento galego da ILP Liberemos A Galega
Patricia Torrado Queiruga: “As mulleres sempre seremos campo de batalla”
Entrevista de Pilar G. Rego a Patricia Torrado Queiruga no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“”A vella loba
cando perdeu
os dentes e as forzas
cando a pelaxe se lle volveu doméstica
aprendeu a roer coas enxivas
as pedras do silencio”
Son versos de Ouveos fractais, o último poemario de Patricia Torrado Queiruga. Un libro en que ouveamos todas, tamén as sen voz, as silenciadas. Escribe Patricia neste libro: “O día que aprendín a ser libre, non tiven que ensaiar o ouveo”. Con todo, na vida, na historia e, por desgraza, quizais, no futuro, seguiranse escoitando Ouveos fractais.
A entrevista pode verse aquí.”
