Desde o Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Entrevista con Suso de Toro sobre Dentro da literatura. Pode verse aquí.”
Vídeo da presentación en Vigo de As ramonas, de Ana Cabaleiro
Tempos Novos: Conversa con Emma Pedreira, por Eva Moreda
Eva Mejuto: “Por que coñecemos perfectamente a historia de Oscar Schindler e non temos idea do que pasou no noso propio país?”
Entrevista de Montse Dopico a Eva Mejuto en Praza:
“(…) – Praza (P): Memoria do silencio é a historia, non moi coñecida, de tres irmás galegas que axudaron a fuxir por Portugal a centos de xudeus durante a II Guerra Mundial. Nelas inspíranse algúns dos personaxes da película Lobos sucios de Paula Cons… Como deches coa historia e por que te dediciches a tratala nunha novela xuvenil?
– Eva Mejuto (EM): Nunha conversa con Luís Bará arredor dun programa sobre a recuperación da memoria das mulleres. Eu en realidade estaba traballando sobre Frieda Belinfante, unha chelista e directora de orquestra holandesa (a Frieda do libro) e cando Luis me falou delas, haberá cousa duns catro anos, xa me puxen a ler e a buscar toda a información posible, desde noticias en prensa, ata as ficcións creadas, máis ou menos libremente, sobre esta historia, coma os libros de Vicente Piñeiro ou o filme de Paula e a novela de Emilio Ruiz Barrachina, que saíron cando eu estaba xa detrás do tema.
A historia, por si mesma, sen adobíos, é absolutamente fascinante e pensei de inmediato que tiña que escribir algo sobre ela, sen ter aínda moi decidido que nin para quen. Despois de 22 segundos e de tratar directamente coa mocidade pensei que era unha historia necesaria para ese público, ter referentes positivos da nosa historia e máis de mulleres, deixar de ver a historia narrada desde fóra. Por que coñecemos perfectamente a historia de Oscar Shindler e non temos idea do que pasou no noso propio país? Nos relatos que consumen/consumimos (filmes, series, libros) faltan, ao meu modo de ver, aínda moitas historias que contar, especialmente do noso pasado e é fundamental que teñan esa perspectiva histórica que provoque unha reflexión necesaria sobre o pasado e o presente.
– P: As tres irmás teñen medo, pero é Lola a que ten un maior sentido da xustiza. Non podería aturar non facer nada. Como construíches as tres personaxes, coas súas diferenzas?
– EM: Tiven unha grande axuda co historiador de Ribadavia Ramón Estévez, fillo de Ramón Estévez, un home de 96 anos que colaborou puntualmente con Lola nunha ocasión para axudar a cruzar a un dos fuxidos. Falei cos dous en varias ocasións, déronme moita documentación da época (noticias da prensa, actas…), falei con parentes que aínda viven en Ribadavia, veciños que as lembraban e máis recentemente cun dos netos, que vive en Vigo.
Os propios actos de Lola e das irmás falan por si propios e son moi indicativos da súa forma de ser, como ir declarar en plena guerra a favor do alcalde, de Izquierda Republicana, que acabou sendo asasinado, levarlle comida aos presos que estaban a carón da súa casa, agochar na casa a un parente perseguido… todo isto xa nos dá a idea do tipo de mulleres valentes e xenerosas que eran.
Quen se atrevía a facer iso nunha época na que o medo o invadía todo? Das súas actuacións na trama de fuxida de xudeus na segunda Guerra Mundial non hai nada documentado, pero xa só co que sabemos do que fixeron antes e ao longo da súa vida, dá para construír unha parte importante dos personaxes. Logo os testemuños da xente que a coñeceu, que as tratou, deron para acabar de construír os aspectos máis emocionais, facer as personaxes máis redondas, os seus caracteres, a súa afectividade, a súa relación co resto da vila… Elas tiñan perfectamente delimitado cal era o papel de cada unha e sen dúbida Lola levaba a voz cantante. E como se trata dunha novela, está a parte de ficción, o meu punto de vista e a miña achega persoal, aínda que tentei ser o máis fiel posible á realidade. (…)”
Manuel Rivas e Craig Patterson, galardoados do Premio Ostana de escrita en lingua materna
Desde
Praza:
“Manuel Rivas e Craig Patterson veñen de ser recoñecidos co Premio Ostana de escrita en lingua materna, un galardón que todos os anos entregan a vila de Ostana (no norte de Italia) e a Asociación Cultural Chambra d’Oc e que destaca autores e autoras en linguas minorizadas.
Nesta undécima edición Rivas foi galardoado co Premio Internacional, e Patterson co Premio á Mellor Tradución.Ademais, Til Stegmann (EUROCOM -Intercompresione lingue europee) recibiu o Premio Especial, Gerard Zucchetto o Premio en Lingua Occitana, Marcelo Martinessi (Guaranì – Paraguay) o Premio de Cinema, Franca Masu (catalán alguerés) o Premio de Música, e Dariya Martynova – Neseni (Even – Siberia) o Premio para escritores/as mozos/as.
Os galardóns comezaron a entregarse no ano 2008 e esta é a súa undécima edición. Na súa primeira edición Alfredo Conde foi galardoado co Premio Internacional, sendo este o único recoñecemento que ata agora fora para un galego. (…)”
Anaír Rodríguez: “A onda ultraconservadora actual está tentando neutralizar o movemento a prol da igualdade de xéneros”
Entrevista a Anaír Rodríguez en Sermos Galiza:
“Anaír Rodríguez (Vigo, 1978) vén de publicar o segundo volume de Pioneiras (Xerais), un libro ilustrado no que recolle once biografías de mulleres galegas que abriron camiño nos seus respectivos eidos e que pretende fornecer de ferramentas ás novas xeracións para “reverter a falla de referentes femininos” que existe na sociedade, nomeadamente no ensino.
No limiar do primeiro volume de Pioneiras (Xerais), a súa autora, Anaír Rodríguez (Vigo, 1978), alude a un estudo publicado recentemente pola revista “Science” no que se afirma que “as nenas se cren menos brillantes ca os nenos a partir dos seis anos”. A conclusión, dramática e desoladora, pon de manifesto que a desigualdade de xénero é un problema estrutural ao que, dun ou doutro xeito, contribúe a sociedade no seu conxunto. Por iso, esta filóloga decidiu escribir un primeiro libro ilustrado sobre unha ducia de mulleres galegas que foron pioneiras nos seus respectivos ámbitos. Hai apenas unhas semanas saíu do prelo a segunda parte, integrada polas biografías doutras once mulleres pioneiras, descoñecidas para o gran público.
– Sermos Galiza (SG): Como xurdiu a idea de escribir Pioneiras?
– Anaír Rodríguez (AR): Desde sempre tiña curiosidade por coñecer todas estas biografías de mulleres que non chegaran ata nós. Coñecía os traballos de Aurora Marco, por exemplo, que recuperou moitísimas biografías de mulleres galegas, ou o Álbum de Mulleres do Consello da Cultura Galega, e pensei que toda esa información que chegaba a lectores específicos pagaba a pena ser divulgada e, sobre todo, facer que chegase as nenas e os nenos, que son dalgunha maneira os que están no momento de configurar a súa visión do mundo e eu creo que é fundamental que todo o legado das mulleres tamén se transmita á xente nova. Partiu dun interese particular e xurdiu a posibilidade de facer os libros e así foi. (…)”
New York: coloquio e recital con Francisco Álvarez-Koki
A AELG lamenta a perda do seu Socio Manuel Vilanova
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega lamenta a perda de Manuel Vilanova.
Manuel Vilanova (Barbantes, 1944 – Vigo, 2019). Doutor en Filoloxía Románica pola UCM e Catedrático de Lingua e Literatura Española de Ensino Medio, é autor dunha obra poética en língua galega de exquisita envergadura composta polos seguintes volumes:
– A tarde cheia de verán (1979). Editorial Mogor.
– E direi-vos eu do mister das cobras (1980). La Región.
– A lenda das árbores de prata (1985). Edicións Nós.
– A esmeralda branca (2006). Follas Novas
– Antonio das mortes e a muller de verde (2010). Sociedade de Cultura Valle-Inclán.
– Nin sequera no ceo (2011). Follas Novas.
– Un banco na Gran Vía (2016). Ir Indo.
– A substancia das horas (2017). Ir Indo.
– 74 saudades para ascender aos ceos (2019). Pigmalión.
Tamén é autor dunha serie de libros poéticos de gran calidade en castelán:
– Mejor el fuego (1972). Fablas Ediciones. Las Palmas.
– El cazador de días (1977). Fablas Ediciones. Las Palmas.
– El quinto cáliz (1977). Diputación Provincial de Granada.
– Casa para los ojos (1988). Diputación Provincial de Málaga.
– El corazón del pan (2002). Fundación Jorge Guillén, Valladolid.
A poesía de Manuel Vilanova, fundamentalmente a chamada tetraloxía vilanoviana, composta por E Direivos Eu do Mister das Cobras, de 1980, A lenda das Árbores de Prata, de 1985, A Esmeralda Branca, de 2006, e Un Banco na Gran Vía, de 2017, semella estar transida pola cobiza do infinito. Concepto que, dado a volta, reflectido no espello, poderíamos considerar como rexeitamento da finitude. A extensión colosal deste discurso, case sen parangón no marco das poéticas contemporáneas, unida á súa permanente calidade, convérteo nun fenómeno a considerar.
Este rexeitamento da finitude, que o é tamén do silencio, do nada, e, por tanto, da morte, descrita como “a saída” e “o billete de saída”, é unha aposta pola vida, pola creación, pola palabra, polo discurso. E a partir de aí podemos estender o xogo de analoxías. Ao fondo o eco da proposta hegeliana da arte como “presenza do infinito no finito”.
Esta cobiza do infinito ten como marco enunciativo unha voz que percibe o infinito dentro de si a través de desmesura das linguaxes, desmesura que se deixa sentir nos infinitos signos do mundo, multiplicados polo devir, mais, sobre todo, na lingua verbal e as súas infinitas combinacións e sentidos. O mundo é unha desmesura e as nosas múltiples, incontables propostas de representalo tamén rematan por se converter en desmesura. Fronte ás tentativas das ciencias e das técnicas de mensurar o mundo, a poesía asoma como a proba tanxible da súa desmesura.
Aos seus setenta e catro anos, Manuel Vilanova, nado en Ourense en 1944, escribe un libro de setenta e catro poemas: 74 saudades para ascender aos ceos (2019). Un libro que é unha recapitulación existencial e, por tanto, un axuste de contas co vivido. Trátase de darlle un repaso ao relato do camiño, iso que, normalmente, atinxe o nome de autobiografía. Mais non esquezamos de partida que estamos perante un dos maiores poetas que teña dado este noso país no seu milenio xa sobrado de existencia e que, por tanto, esta codificación do mundo representado e achegado aos sentidos do autor non se vai producir dun xeito común senón, antes ben, modificado pola orixinalidade da súa voz peculiar.
Manuel Forcadela
O enterro terá lugar o xoves 7 de marzo, ás 5 da tarde, en Barbantes (Ourense).
Aquí podemos ver a longa entrevista publicada no Centro de Documentación da AELG, onde fala da súa obra.