Entrevista a Mercedes Queixas en Ideas.gal

Entrevista a Mercedes Queixas en Ideas.gal:
“(…) – Ideas.gal (I): Como ves a situación da cultura galega (desde unha perspectiva ampla)?
– Mercedes Queixas (MQ): Do punto de vista da creación véxoa resistente e proactiva, desde a convicción e o compromiso, fortalezas imprescindíbeis que a axudan a non abandonar un proceso creativo persoal que avanza en continua renovación e ensanchamento de discursos.
Do punto de vista da mediación observo un comportamento máis desigual. Desde os colectivos de base, o movemento asociativo, o compromiso sociocultural segue activo, partindo do voluntariado e o altruísmo, aínda que sometido a dificultades propias dunha asfixia económica e de valores como a que estamos a vivir. Desde as administracións o pulso e o compromiso coa cultura galega é moi diferente e desigual, mesmo non podendo falar practicamente nin de mínimos nalgúns casos. Infelizmente, os orzamentos en investimento cultural público minguaron de forma temeraria desde hai unha década e nesta altura dependen, en moitas ocasións, de proxectos políticos e ideolóxicos que fan de menos a cultura galega. Con todo, hai excepcións que sobrancean por actuaren con outra sensibilidade moito máis respectuosa e cómplice na súa función de mediación e enlace entre a creación e a formación de públicos consumidores de cultura propia.
– I: Que papel debería xogar a literatura (nas súas diferentes manifestacións) na sociedade galega, e que modelos estimas interesantes para seren implementados?
– MQ: A literatura é, de todas as manifestacións culturais, probabelmente a que máis avanzou nas últimas décadas no camiño da normalización. Con todo, os últimos datos sobre hábitos de lectura son bastante preocupantes, pois apenas un 4% do lectorado escolle libremente para o seu tempo de lecer un libro en galego.
Mais como imos pedirlle á literatura o valor social que non se lle permite á súa principal ferramenta de traballo, o idioma?
Eis o grave problema que temos: unha sociedade cada vez máis muda e xorda ante a lingua propia e oficial, uns corpos familiares que renuncian prexuizosamente a transmitir interxeracionalmente o galego e un goberno que lexisla en contra da súa aprendizaxe e agocha a súa presenza nunha falsa etiqueta plurilingüe que só inviste na aprendizaxe do inglés e en inglés de coñecementos e materias que, ao tempo, prohibe en galego.
Neste terreo de xogo a literatura desenvolve todas as súas funcións: a estética, a simbólica, a evasiva, a afectiva, a cultural, a social e, como non, a de compromiso.
O compromiso coa palabra das escritoras e escritores en lingua galega é o compromiso con cada un, con cada unha e mais coa sociedade e a cultura que historicamente creou o pobo. (…)”

Punto de inflexión, por Rosa Enríquez

Artigo de Rosa Enríquez na Plataforma de Crítica Literaria A Sega:
“Estar “onde está o desexo” e “onde se concede” ten algo de vertixe. É como deixarse ir, lanzarse ao núcleo do acontecer, en principio irrelevante, que nos atrapa. Cazar ou ser cazada. Amar ou ser amada. Noutros casos, ben seguro menos intensos, simplemente presenciar a vibración e pasar ao seu carón. Sen que esta poida afectarnos directamente. Observar entón que lle sucede ao resto de habitantes nocturnos. Ser voyeuse, ou voyeur, ten tamén o seu punto. Se non fose así non habería tantas persoas mirando. Velaquí a experiencia noctámbula dese itinerario polos bares nos que ser, estar e parecer conseguen diluírse e xorde a visión inesperada, ese punto exacto no que as luces de neón, que puntean a escuridade, fan certas concesións e colocan os nosos corpos no lugar que arelamos, ese no que podemos modificar a estrutura das cousas e permitir que un estraño afán nos envolva. Situármonos nese espazo invisíbel no que o desexo se concede faise difícil, mais é o que afirma Lucía Aldao ao final deste libro: “Estás onde está o desexo/ e onde se concede”. Tendo conta disto, se lemos o libro dende o final, veremos, no propio retroceso, o permiso que Aldao se concedeu a si mesma para regresar ao punto de eclosión inicial, isto é, acompañaremos, en certa medida, a voz da poeta nese periplo realizado á inversa que propiciou a construción deste libro, así é que viviremos a elaboración destas memorias dende o mesmo lugar do tempo no que se coloca a construtora do libro: o presente que vira o ollo do retrovisor e pon en marcha o imaxinario desas lembranzas para ordenalo, en principio cronoloxicamente. Emprego “en principio”, porque, talvez, o teña organizado en función das intensidades vividas. Ou daqueles momentos que, na súa memoria, foron o motor inicial, e, dende aí, ata os máis próximos ao presente da poeta. Iso si, para reagrupar estes recordos, subdividiu o libro en seis lugares de paso. Estes son: Velvet, Backstage, Rúa da Independencia -co mítico Bar de Juan-, Artillería e Estacada. Estes espazos nocturnos, moi populares na noite coruñesa, configuran un todo que foi estruturado así para atopar acomodo no papel. Tal foi a decisión da autora, que, moi sabiamente, quixo crear un fío que unise o que estaba separado. Ela mesma explicou isto nunha entrevista: “A verdade é que buscarlles unha casa aos poemas foi un exercicio ben interesante, moi diferente para min, porque eu nunca construíra un libro (…) O xeito que eu atopei para dispór os textos foi un paseo nocturno onde hai seis paradas cuns nomes que veñen xustificados pola temática dos poemas”. Moi atinada esta decisión, coido, porque ese percorrido polos diferentes escenarios da noite coruñesa é o fío que une o que, repito, estaba separado. Alén desta distribución textual, hai algo ben interesante que se pode aprezar coa lectura: a existencia de poemas devorábeis na intimidade lectora e outros en vivo e en directo nun recital. A existencia dos primeiros débese, como explica a poeta, á unha necesidade, experimentada nos últimos anos, de tocar o público lector no espazo privado asociado á tradicional lectura. (…)”

Iria Pinheiro gaña o premio Maruxa Villanueva de interpretación teatral

Desde Sermos Galiza:
“O xurado da décimo oitava edición do premio Maruxa Villanueva de intepretación teatral decidiu outorgarlo á actriz Iria Pinheiro. “Destacamos a súa valentía na reivindicación do feminismo e na capacidade para empregar a arte e avisibilidade como actriz para causas xustas e necesarias”, sinalou.
A última obra de Pinheiro é Anatomía dunha serea, facturada ao abeiro do proxecto Berberecheira, da compañía Chévere. “É un espectáculo petinente”, afirma o xurado dun galardón que concede o Concello de Padrón, “ante o debate social arredor da violencia obstétrica. É ademais un exemplo de proceso de investigación, co sentido comprometido do teatro documentado”.
Mais non se centra o fallo en Anatomía dunha serea. “A súa traxectoria amosa unha versatilidade como actriz que, nunha constante renovación do cabaré e o teatro cómico, a presenta como unha creadora total comprometida con todas as facetas do teatro”, engadiu.
Fixeron parte do xurado, presidido pola concelleira de Cultura da localidade Lorena Couso, a escritora Inma López Silva, o actor e profesor Carlos Biscaínho, o dramaturgo Afonso Becerra, o director da mostra de teatro de Ribadavia Roberto Pascual, a investigadora Comba Campoi. A secretaria foi a animadora social do Concello María Cruz Taboada.”

A Coruña: Proxección de Vértice de Versos e coloquio posterior

O 15 de febreiro, no Centro Ágora da Coruña, terá lugar a proxección de Vértice de Versos e coloquio posterior na Coruña, unha iniciativa de Carlos Lorenzo, coa colaboración da AELG.
O 15 de febreiro, no Centro Ágora da Coruña, terá lugar a proxección de Vértice de Versos, documental realizado por Carlos Lorenzo.
Posteriormente, terá lugar un coloquio coa participación do seu autor, Carlos Lorenzo, xunto a Yolanda Castaño, Miguel Anxo Fernán-Vello e Emma Pedreira, que será moderado por Mercedes Queixas Zas.
Esta actividade está organizada polo Servizo de Normalización Lingüística do Concello da Coruña e o Centro Ágora, coa colaboración da AELG.