Vigo: Paseos polo Vigo literario, o 16 e 23 de maio

Publicado o por

Paseos polo Vigo literario Paseos polo Vigo literario 2015é unha iniciativa da AELG desenvolvida coa colaboración e patrocinio da Concellaría de Normalización Lingüística do Concello de Vigo.

Todos os paseos con saída ás 11:30 horas.
Para se inscribir deben enviar os seus datos (nome completo e teléfono) ao correo electrónico actividades.snl@vigo.org (deben indicar a cal/es paseo/s irán).
Inscrición por orde de chegada do correo. Prazas limitadas: 50.

Sábado, 16 de maio: María Reimóndez
Saída: Praza de Independencia – Parada de taxis de Álvaro Cunqueiro.
Fronte ao desenraizamento, ela escolleu transplantarse, botar raíces aéreas e traer canda a si a montaña ao mar. Gaia, a protagonista de En vías de extinción, percorre diferentes espazos mais a súa vida aséntase xa de forma definitiva na cidade ampla que acolle, de brazos abertos, o indómito e biodiverso. Vigo é tamén o espazo de intersección entre o ficcional e o vital para María Reimóndez quen neste percorrido nos levará polos espazos desta obra e compartirá tamén en exclusiva fragmentos da súa próxima novela A música dos seres vivos. (Prégase traer calzado cómodo. Cans benvidos).

Sábado, 23 de maio: Francisco Castro
Saída: Praza da Constitución.
Desde a Praza da Constitución desprazarémonos ata a Porta do Sol, ao edificio onde estaba ubicado El Pueblo Gallego, que serviu de inspiración para recrear o Eco de Vigo, o xornal onde traballa o pai do protagonista. Baixaremos cara o Teatro García Barbón, para parar na antiga sede da churrería ‘Bonilla’ de camiño cara á rúa Luis Taboada, rúa que albergaba a enigmática imprenta da novela Tes ata as 10. A Praza de Compostela-Alameda e o Porto Deportivo encamiñarannos cara á estatua de Xulio Verne, protagonista da cidade e da novela Tes ata as 10.

Paseos pola Coruña Literaria, con Xurxo Souto, o 16 de maio (prazas cubertas)

Publicado o por

PaseosLiterarioCorunha2015As pedras percebeiras da Torre de Hércules (Ruta de Ulyses Fingal), Xurxo Souto.
Sábado, 16 de maio, de 12:00 a 13:30 h.
Saída: Praia de santo Amaro.
Tanto para a tradición greco-latina como para as vellas lendas atlánticas , A Coruña é unha fin do mundo –Torre de Hércules, Torre de Breogán–, porta do Mar Maior ou, o que é o mesmo, porta de todos os misterios.
O pintor Urbano Lugrís condensou estas dúas tradicións no seu alcume literario: Ulyses Fingal (Ulises de Ítaca, e mais Fingal, o heroe dos versos escoceses do bardo Ossián).
O Grelle, Macallás, Area de Concha, o Cabalo, as Longuiñas, a Rabaleira, Sogadoiro, Gueivouteiro… Velaí as pedras que rodean a Torre, conforme nos ensinou Emilio Mariñas, o sabio percebeiro.
Nesta ruta –dende a praia de Santo Amaro até o vello faro- queremos coñecer cada unha destas rochas, e que a eufonía dos seus nomes sexa impulso evocador para nos reencontrar coas máis grandes lendas do mar.

NOTA: agradecemos ao público o seu interese nesta actividade, que levou a que xa se cubrisen todas as prazas.

Queremos Galego!: mobilizacións polo 17 de maio, Galego, garantía de futuro

Publicado o por

O sábado 17 de maio, ás 12:00 horas, terán lugar as seguintes mobilizacións de Queremos Galego! 8 actos centrais de Queremos Galego! Neles será lido o manifesto Galego, garantía de futuro. Os espazos concretos das mobilizacións son os seguintes:
– A Coruña: Diante do Teatro Rosalia de Castro (rúa Rego de Auga).
– Ferrol: Praza do Cruceiro (Canido).
– Lugo (ás 11:30 h.): Praza Anxo Fernández (tras o concello).
– Ourense: Praza da Imprenta.
– Pontevedra: Praza da Peregrina.
– Ribadeo: Catro Rúas.
– Santiago de Compostela: Praza das Pratarías.
– Vigo: Cruce da Vía Norte con Urzaiz.

Queremos Galego 2015

MANIFESTO: GALEGO, GARANTÍA DE FUTURO

O galego garantía de futuro, ten pasado e presente. É a máis grande obra colectiva do pobo galego. Galiza, o galego, non desaparecerá mentres non deixemos de usalo, mentres nós reivindiquemos a súa normalidade e actuemos no noso día a día para revitalizalo.
O galego ten presente porque malia o decretazo contra o galego, as reformas na administración, a limitación de recursos que permitan usalo na xustiza, na sanidade; malia a continua utilización de toponimia deturpada no transporte e sinalización en estradas, vilas e cidades; malia a súa exclusión da igrexa ou de empresas que reciben abondosas axudas públicas; malia todas as dificuldades e exclusións forzosas que nos limitan para vivirmos nel con absoluta normalidade, usámolo sempre, en todo e para todo, facéndoo por nós útil e vivo.
Mantémolo a pesar de termos un goberno que a través dun decretazo reducíu a súa presenza no ensino ou o prohibiu para as matemáticas, a física, a química e a tecnoloxía. Mantémolo aínda que por acción ou omisión a Xunta néganos a posibilidade elemental de recibirmos, ou mesmo de optarmos polo galego no audiovisual, na dobraxe, no lexendado de filmes e series, nos servizos de atención telefónica, na etiquetaxe, na formación profesional a distancia ou na formación de adultos, na administración electrónica, na xustiza ou na saúde, nos xoguetes e xogos infantís e xuvenís.
Usámolo os 365 días do ano, os sete días da semana e as 24 horas do día, non só o 17 de maio. Insistimos no uso da lingua porque é a nosa, a de todos e todas as galegas, e queremos que viva e vivir nela, porque é a existencia de Galiza e porque existir é a nosa maior necesidade.
Hai unanimidade en que os datos estatísiticos sobre o uso do galego na xente máis nova supoñen un grave problema. Mentres, o goberno da Xunta, que debe a súa propia existencia á lingua galega, só mostra falsa preocupación ou realiza hipócritas declaracións sobre o noso idioma.
O goberno que lexislou contra o galego quere facernos crer que co anuncio dun suposto Plan para elaborar un documento estrutural básico de dinamización da lingua galega no tecido económico, xa está solucionado o problema do descenso do uso do galego e todas as limitacións para a súa normalidade. A lingua galega non precisa propaganda. Precisa accións concretas a favor dela como as xa aprobadas unanimemente hai dez anos, no Plan Xeral de Normalización da Lingua Galega e sobre as que só tivemos retrocesos. O galego precisa tamén dun goberno que deixe de lado a irresponsabilidade e asuma as funcións que ten encomendadas, apoiando un amplo movemento que neste momento actúa en solitario todos os días.
A Xunta de Galiza ten que defender a lingua non só porque é a súa obriga mais tamén porque é o principal factor de cohesión social e de unidade, e porque ningún pobo pode progresar de costas ao seu idioma.
Hai outros gobernos, como os das institucións locais, que deberían estar máis próximas ás sensibilidades e preocupacións dos cidadáns e cidadás, onde tamén se poden aplicar as medidas contempladas no Plan xeral de normalización da lingua galega, para repor a nosa lingua en todos os espazos que nunca debeu perder e para restaurar o seu uso como lingua propia e oficial. Aínda así, son cada vez máis os que exclúen a lingua galega, nomeadamente dos servizos externalizados ou privatizados.
O futuro do galego, o noso máis importante sinal de identidade colectiva, é unha demanda social, a da nosa existencia colectiva, que os gobernos deben ouvir e atender para actuar. A garantía de futuro do noso país é o galego.
Queremos galego, e activámonos como sociedade para telo e repolo nas rúas, nas escolas, nos parques, nos centros de traballo, nos medios de comunicación, na música, na literatura, na saúde, na xustiza e na administración. Queremos galego e precisamos pasos adiante, non retroceder sobre os acordos, para reverter por fin un proceso de substitución lingüística que nos debilita e nos limita como país.
Por iso hoxe estamos nas prazas e rúas de Galiza, para dicir ben alto: Queremos Galego, Queremos Galiza con futuro!”

Pódese asinar aquí.

Lugo: Paco Martín na Feira do Libro, o sábado 16

Publicado o por

OFeiras do Libro 2015 sábado 16 de maio continúa a Feira do Libro de Lugo (na Praza Maior), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 17:30 a 21:00 h. Dentro das súas actividades, destaca:
– 19:00 h. Paco Martín presenta A rula, o peluche e a nena, ilustrado por Belén Martín, e publicado por Xerais. No acto participan, xunto a autor e ilustradora, Manuel Bragado.

Cris Pavón: “Retomei o vampirismo para revivir o seu espírito transgresor nunha clave contemporánea”

Publicado o por

EntrevistaCris Pavón de Montse Dopico a Cris Pavón en Magazine Cultural Galego:
“(…) – Montse Dopico (MD): O relato que lle dá título ao libro, Á busca da orixe perdida das especies, fala de Proust e da loita contra o tempo. Da arte como medio de superar o tempo. E este é un dos fíos de todo o libro. En que sentido?
– Cris Pavón (CP): Iso da arte como medio para superar o tempo son palabras de Proust. Eu falaría máis ben da arte como un xeito de coñecemento diferente á ciencia, complementario se queres. E ese relato que dis busca establecer paralelismos entre esas dúas formas de coñecemento valéndose das biografías de dúas personalidades senlleiras nos seus eidos, Proust e Darwin, que para min resultan moi atractivas, e que me permiten contrapoñer, contrastar, a memoria persoal, de individuos con conciencia, e a memoria biolóxica, esa longa historia da que os humanos somos só un brevisimo episodio. (…)
– MD: A memoria é unha invención, coméntase neste primeiro relato. E a memoria está presente en todos os relatos do libro. En relación coa identidade. Por que ese interese na memoria?
– CP: A memoria é unha invención ‘controlada’, é unha re-creación sometida a filtros racionais, emocionais. É esencial en calquera ser vivo, todo o que somos é soportado pola memoria, como unha non vai ter un interese niso? A neurociencia cognitiva, psicanálise incluída, vai amosando os mecanismos e a xeografía dese territorio e eu tento achegarme ao coñecemento que a divulgación científica ofrece.
Sen memoria non pode haber, xa non identidade, senón nin sequera percepción. Contrastamos o que recibimos a través dos sentidos co que temos xa interiorizado, esquematizado. Así re-coñecemos, entendemos o que percibimos no nivel máis básico da cognición. A iso haille que engadir, superpoñer, modelos máis complexos (lingüísticos, xenéricos, afectivos, éticos) que imos absorbendo do medio no que nos socializamos… E outra cuestión a ter en conta nese proceso son os contidos da psique que non chegan a lembrarse, as causas polas que non lles é doado facerse conscientes. (…)
– MD: Por debaixo de Limiar de conciencia, como de Sangue 12 ou de parte dos relatos de Á busca perdida, está a túa relación con distintos textos da literatura universal. (Byron, M. Shelley, etc). Que textos che serven dalgún xeito de referencia para escribir as túas historias e por que?
– CP: Como di Rodrigo Fresán, a literatura é sempre metaliteratura. Todo o que teño lido me serve. E non só literatura, dende logo. Sangue 12 naceu arredor de Ada Lovelace, estraña geek daquela, así que as referencias polo que a ela atinxe como filla de Lord Byron, impúñanse por si mesmas: Byron e os seus amigos na vila Diodati no mítico verán de 1816.
Pero, máis aló dos referentes explícitos, a literatura é parte do argumento en tanto amosa o poder salvador, ou perturbador, da mesma, a forza coa que se mestura coa vida, ao ser fornecedora de modelos nalgúns momentos, de acubillo noutros. En Sangue 12 a protagonista atopa na literatura unha solución radical ao seu maior problema, a súa arela de non medrar. Como fixeron o Quijote, ou Emma Bovary, ou tantos outros de menor talla, ela busca no que ten preto, na súa contorna, e escolle a historia do Vampiro, escoitada da boca de Polidori.
E, tamén, a literatura dálle agocho. Cara onde pode fuxir alguén cando é feble e non atopa empatía entre os achegados, como lle acontece á protagonista? Aos mundos da literatura. A literatura enche o seu tempo cando non pode relacionarse case con ninguén.
Niso é como a máquina LIDIA, de Limiar de conciencia. Limiar de conciencia ten a metaliteratura nos alicerces. LIDIA emprega modelos literarios para construír os seus textos, os seus logs diarios levan na cabeceira referencias a eses modelos. Todo o texto está inzado de referencias literarias, non só como citas, senón na propia estrutura, por exemplo nos relatos aniñados ao xeito das mil e unha noites, onde a Carapuchiña Vermella ten un papel estelar. E onde as SHEREZADES amosan todo o seu potencial. (…)”

Miguel Sande: “A función da literatura é reinterpretar a vida, non reflectila”

Publicado o por

EntrevistaMiguel Sande de Carlos Loureiro a Miguel Sande en Noticieiro Galego:
“(…) – Noticieiro Galego (NG): Ser xornalista lévate a que na túa escrita aparezan aspectos moi puntuais da realidade cotiá que con outras profesións non terminarían vendo a luz literaria?
– Miguel Sande (MS): Ser xornalista condiciona a miña visión da escrita, en particular da narrativa. Completamente. Ao xornal no que traballo chegan decote informacións de todo tipo, historias que un nunca imaxinaría, eu alomenos non sería quen; incribles. Así un día tras doutro. Iso fai que centre a miña atención como autor máis na expresión, na linguaxe mesma como aventura, e na estrutura e concepción da novela ou do teatro e sexa aí onde trate de anovar, de abrir camiño. Non hai historia máis interesante que a propia aventura persoal. Do cotián. Por exemplo, en Se algún día esta muller morta, a miña primeira novela, coa que gañei o Premio Repsol, a protagonista é unha muller maltratada psicoloxicamente co seu interior en ruína. Esa muller existe, estiven a escoitala durante cinco ou seis anos, tomamos moitos cafés nese tempo e seguín todo o seu proceso de recuperación. Primeiro elaborei unha reportaxe para o xornal e posteriormente –seis anos despois- veu a novela. Eu, home, tiña que ser fiel á voz desa muller para reflectir toda a autenticidade. Ese foi, acaso, o meu mérito: a fidelidade a esa voz dela, porque a da novela é a voz auténtica desa muller. Non tiña outra opción (Logo adaptouse a unha obra de teatro nunha montaxe de Bengala Producións cunha interpretación magnífica de Amalia Gómez). E poñer tamén a atención na estrutura da novela: na 1ª parte o personaxe dela con frases rotas, sempre, como adoitaba explicarse; na 2ª parte só os escenarios, con esa muller ausente para que así gañase máis forza o seu personaxe, as súas palabras, e creo que gañou forza así. E aínda unha terceira parte cunha mirada obxectiva tras dela, a maneira dunha cámara. Esta novela estivo entre as seleccionadas tamén no seu momento para o Premio Nacional de Narrativa.
Na segunda novela, A vida fóra, o personaxe é unha anciá, María, en cadeira de rodas que ve pasar os días, a vida, a través da ventá ata que lle constrúen un edificio diante e lle quitan o único que lle quedaba: a vista. O recurso que queda aí é a imaxinación da vella María: ela é unha anciá con pensamento de nena, produto da perda de memoria, dun inicio de Alzhéimer. E comeza a morrer polas palabras e coas poucas que lle van quedando hai que defender a novela. Ese pensamento infantil, de nena, é fundamental para que a novela poida lerse cun sorriso ata o final. Por iso agocha a comida e as medicinas, e toma conguitos na vez de medicamentos, un cada dúas horas ou dous ou unha presada deles e quere ir morrer coas uñas pintadas e en tren, no tren que sae os luns á noite da estación, que está detrás da obra (para ela todos os días son xa luns e todo está detrás da obra, o que fai que esperte a súa imaxinación de nena). É naïf. Esa anciá é a miña propia avoa, de nome tamén María e en cadeira de rodas sempre onda a ventá, á que escoitei durante 15 anos ata aprender a súa linguaxe, a súa expresión repetitiva: deixoume unha presada de palabras, as que emprego na novela e a circunstancia, simple pero terrible, que envolve a noveliña de principio a final –á que ela é allea e tamén o lector ata as últimas páxinas- tamén é certa. Tamén é. Nese personaxe pretendín que se visen representadas todas as avoas de Galicia, por iso a novela ten esas pinceladas “etnográficas”, o tempo do estraperlo, da posguerra, pero tamén o tempo de hoxe, dos centros comerciais, etc, todo cunha mirada naïf.
E perdón pola extensión.
Á alba pide conmigo vivir está baseada nunha experiencia que vivín tamén en primeira persoa e Ninguén chorou por nós é como a segunda parte; tamén xorde dunha historia para o xornal: o desafiuzamento dun labrego, un arrendatario histórico que perde a terra que traballa o mesmo día no que a súa filla le a tese na facultade. Parto dunha historia real para reinterpretala, iso é a miña literatura. Esa é para min a función da literatura, reinterpretar a vida. Non reflectila sen máis, iso xa se ve na rúa. (…)
– NG: Normalmente cando alguén escribe unha obra de teatro soe pensar directamente na súa posta en escena, mais para ti vén a ser tan importante, cando menos, o teatro para ler… tanto peso ten para ti o texto?
– MS: Si, claro. O teatro tamén é Literatura, en maiúsculas. Isto que parece obvio aínda hoxe custa que o entendan nalgúns casos. Cando escribín Á alba pide conmigo vivir, o monólogo dunha moza universitaria que queda embarazada cursando o último ano de carreira e debe decidir que facer, non ocultei a miña condición, grande ou pequena, de poeta. Entón non había aínda premios para obras de teatro na AELG, por exemplo, e hai ata quen dubida que o teatro sexa Literatura, que sexa tamén para ler. Por suposto, a representación é a vida do teatro. Pero se queremos que perdure –o texto- ha ser Literatura. É unha pelexa case que inútil, non hai máis que ver os libros contadísimos de teatro que se editan, practicamente ninguén os le, non teñen saída. Pero eu persisto. Escribo teatro coa mesma intención, o mesmo afán, con que afronto un texto de narrativa ou a poesía. O mesmo coidado. Sen esquecer, xa máis maduro, a representación. (Están a traballar agora na adaptación ao teatro da novela A vida fóra; é curioso, represéntanseme as novelas case que máis que os propios textos teatrais, que tampouco non son máis que tres). (…)”