Ofrenda floral a Cunqueiro en Mondoñedo

“Como cada 28 de febreiro dende hai trinta anos, o pasado martes o Concello de Mondoñedo levou a cabo unha ofrenda floral ao escritor Álvaro Cunqueiro coincidindo co seu trixésimo primeiro cabodano. Con tal motivo, ás 11:30 h. desprazouse ata o cemiterio vello desta localidade unha comitiva da que formaban parte o rexedor e diversos edís mindonienses, amais dunha nutrida representación da corporación ferrolá, cidade coa que Mondoñedo está irmandada.
Presidindo a comitiva figuraba o profesor e crítico, tamén mindoniense, Armando Requeixo, quen foi o encargado este ano de oficiar de mantedor da ofrenda, na que se depositou unha rosa vermella na tumba do poeta Manuel Leiras Pulpeiro —de quen se cumpre este ano xustamente un século do seu pasamento— para logo pronunciar unhas breves palabras de recordo e homenaxe diante da tumba de Álvaro Cunqueiro ao tempo que se dispuñan ao pé desta diversos centros florais. A seguir, a comitiva trasladouse ao Salón de Plenos do Concello de Mondoñedo, onde o mantedor do acto pronunciou ás 12:15 h. unha breve alocución baixo o título de Álvaro Cunqueiro: mindoniense irrefutable, que foi seguida dunha lectura pública do poemario Herba aquí ou acolá á que o propio orador deu comezo e na que interviñeron autoridades e numeroso público asistente.” Desde Galicia Confidencial.

Ferrol: conferencia de Darío Xohán Cabana

O xoves 1 de marzo, ás 19:30 horas, no salón de actos da Aula UNED de Ferrol (Rúa María, 52-54), e dentro do ciclo de conferencias As miñas lecturas favoritas, Darío Xohán Cabana falará sobre Cantares gallegos, de Rosalía de Castro, Queixumes dos pinos, de Eduardo Pondal e Se o vello Sinbad volvese ás illas, de Álvaro Cunqueiro.

Ferrol: conferencia de Xulio López Valcárcel

O xoves 16 de febreiro, ás 19:30 horas, no salón de actos da Aula UNED de Ferrol (Rúa María, 52-54), e dentro do ciclo de conferencias As miñas lecturas favoritas, Xulio López Valcárcel falará sobre Poesía, de Celso Emilio Ferreiro, O deserto dos tártaros, de Dino Buzzati (versión galega de Xavier Rodríguez Baixeras) e Herba aquí e acolá, de Álvaro Cunqueiro.

As Pontes: concerto comentado de Haberá primavera, por César Morán

O venres 3 de febreiro, ás 20:30 horas, na Casa Dopeso (Rosalía de Castro, 28), As Pontes, terá lugar un concerto comentado do libro-disco Haberá primavera, de César Morán, publicado en Galaxia, baseado en poemas de Álvaro Cunqueiro. No acto o autor estará acompañado por Afonso Morán (contrabaixo) e Roberto Somoza (saxo).

Vigo: presentación do número 192 da revista Grial, sobre Álvaro Cunqueiro

O mércores 25 de xaneiro, ás 20:00 horas, no salón de actos da Casa Galega da Cultura, en Vigo, preséntase o número 192 da revista Grial, dedicada a Álvaro Cunqueiro. No acto participan Víctor F. Freixanes, Dolores Vilavedra, Manuel Forcadela e César Cunqueiro.

Revista Arraianos 9

“A revista Arraianos, coordinada pola asociación do mesmo nome e publicada por Alvarellos, chega ao número 9 centrado no centenario de Celso Emilio Ferreiro. Co lema Celso Emilio fai 100 anos, o volume recolle unha serie de artigos sobre o poeta a cargo de nomes tan destacados como Isaac Díaz Pardo, Xesús Alonso Montero, X. L. Méndez Ferrín, Ramón Nicolás ou Xaime Quessada entre moitos outros. Entre os contidos destacan dous poemas inéditos, un en galego e outro en castelán ou unha carta de Celso Emilio a Cunqueiro. A revista, da que se tiraron 500 exemplares, acompaña un CD no que Labregos dos tempo dos sputniks versionan o poema O meu reinado. Logo da presentacion oficial do volume, o pasado sábado 7 de xaneiro en Celanova, o vindeiro día 13 darase a coñecer esta entrega na libraría Librouro (Rúa Eduardo Iglesias, 12) de Vigo, ás 20:00 horas.” Vía Cultura Galega.

Conferencia A realidade histórica de Galicia, de Álvaro Cunqueiro, no 1971

Desde Cultura Galega:
“Presentamos a transcrición e o audio dixitalizado do volume 10 da colección As Nosas Voces, editado polo Arquivo Sonoro de Galicia do Consello da Cultura Galega orixinalmente como cassete. Trátase da gravación dunha conferencia pronunciada por Álvaro Cunqueiro no Centro Galego de Lisboa no ano 1971.”

Armando Requeixo: “No centenario de Cunqueiro”

Artigo de Armando Requeixo no seu blogue, Criticalia:
“Con motivo da conmemoración do nacemento de don Álvaro Cunqueiro, fixo onte un século, inseríronse en varios medios colaboracións nas que me ocupei de diferentes cuestións referidas á súa vida e obra. Nos vindeiros días ireinas incorporando ao blog. Velaquí a primeira entrega, aparecida onte no xornal Faro de Vigo, onde exhumei un poema do autor ata hoxe descoñecido e que nunca antes fora impreso.
No meridiano do pasado século Álvaro Cunqueiro atopábase en Mondoñedo, a cidade natalicia á que regresara tras o seu periplo madrileño logo de perder o favor das autoridades que ata entón o uparan como a case ninguén.
Son tempos de desconcerto e infinda soidade para o xenial escritor. Aos amigos escríbelles dende a cidade da Paula confesándolles que se sente “canso, soio, triste” e que mal atura o grisallo daqueles días nos que “chove, chove e venta o vendaval, ese vendaval mouro que muxe como unha vaca: estou vello e canso”.
Recluído naquela illa de incomunicación cultural, sen apenas ninguén con quen departir á súa altura no día a día das rúas da vella cidade episcopal, Cunqueiro sobrevive, soña esperto e, sobre todo, imaxina, febril, páxinas e máis páxinas. Daquel fervedoiro de fantasías ían nacer pouco despois os personaxes do Merlín e familia (1955) e As crónicas do sochantre (1956) e, non moito máis tarde, O incerto señor don Hamlet (1958). Mais en 1950 o escritor segue a procurar, devecidamente, a súa voz, o vieiro a seguir tras da ruína vital e autorial que vén de padecer.
Nese particularísimo contexto, non debe estrañar que Cunqueiro volva ás raíces, que indague na tradición e o alento dos devanceiros para ver iluminado o camiño. E, ¿que mellor guieiro para un mindoniense que a alba de gloria dos escritores que no pasado da cidade foron? Máxime se un foi amigo de boa parte deles, se sempre amosou por estes admiración e respecto. (…)”.
Posteriormente publicou a segunda e terceira parte deste artigo: No centenario de Cunqueiro (II) e No centenario de Cunqueiro (III).

Daniel Salgado: Cunqueiro para ben e para mal

Reportaxe de Daniel Salgado sobre Álvaro Cunqueiro en El País:
“(…) “A narrativa de Cunqueiro revalorizouse, sobre todo, nos noventa, grazas ao labor teórico de Xoán González-Millán”, considera a profesora Dolores Vilavedra, que recentemente publicou un mapa da cuestión, A narrativa galega na fin de século (Galaxia, 2010). E engade: “Esa revalorización tardou en producirse en parte por prexuízos ideolóxicos, en parte porque non había ferramentas teóricas para enxergar unha obra así, deuse unha incapacidade hermenéutica”. O paradigma dividíase, na atoutiñante prosa de posguerra, entre o existencialismo rebelde de Blanco Amor -non conceptualizado dese xeito- e o relato de fonte popular e tendencia fantástica de Ánxel Fole. Cunqueiro non cadraba en ningures. “O seu programa está fóra do tempo, tampouco ten relación coa literatura española”, explica Vilavedra, para quen o achegamento ao escritor dende a dicotomía realismo / fantástico “encorsetou a súa obra”.
Na súa gran triloxía en galego, esa que vai de Merlín e familia, pasa por As crónicas do sochantre e desemboca en Se o vello Sinbad volvese ás illas, non existe o eixo temporal, a mestura indiscriminada de tradicións culturais avanza estratexias melting pot, un pouso melancólico percorre todo o seu espiñazo e nas ansias por ser outras vidas e explorar outros mundos sedimenta o edificio narrativo. “O Sinbad é un libro para montar a vida nel, é para namorarse e é unha cabronada para un escritor”, sentencia Darío Xohán Cabana, aínda sinceramente abraiado, moitos anos logo do seu contacto cos repertorios do mindoniense, “pola capacidade de evocación da súa linguaxe”.
Mais o propio Cabana, que asegura volver unha vez e outra aos poemas de Herba aquí ou acolá, é consciente dos riscos de Cunqueiro. “A súa narrativa ten unha influencia enorme na literatura posterior”, di, “pero posúe uns xeitos que, se te achegas demasiado a el, podes acabar sendo unha caricatura”. O perigo do manierismo, do que tamén alerta a crítica Dolores Vilavedra e no que sitúa o menos produtivo da herdanza cunqueiriá. Non dubida en poñer exemplos: “O Xentiario (Galaxia, 2009) de Carlos Reigosa ten unha vontade de homenaxe explícita aos libros de semblanzas, pero se cadra aí se atope o menos interesante”. Pero tampouco detecta alternativas a esa liña, pegadas sutís, asimilacións fértiles: “Non as vexo”. (…)”.

No mesmo medio, pódense ver artigos de Quico Cadaval, Suso de Toro, Daniel Salgado e Iago Martínez.