O
pasado xoves 28 de febreiro tivo lugar, no Café Literario do Instituto Cervantes (Lincoln House, Lincoln, Place, 2) de Dublín, Irlanda, a presentación de Forked Tongues, editado por Manuela Palacios, libro que recolle as traducións de poetas galegas, éuscaras e catalás ao inglés por poetas anglófonas. A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega foi unha das entidades colaboradoras desta actividade, participando na mesma, na súa representación, Mercedes Queixas.
Posteriormente o Instituto Cervantes de Dublín, organizador do acto, elaborou este dossier de prensa, que pode ser descargado aquí: Dossier de prensa sobre Forked Tongues 28-02-2013.
Arquivos da etiqueta: Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega
O mundo das literaturas galega, éuscara e catalá rebélase contra a españolización do ensino
Desde
Sermos Galiza:
“O mundo da literatura das tres nacións asinan de maneira conxunta un comunicado en que mostra a súa “preocupación ante o reforzo intencionado da vontade política de restar status educativo aos idiomas galego, éuscaro e catalán”. Denuncian que as tres linguas nacionais “deixan de estar en pé de igualdade co castelán como materias troncais, que si manteñen a lingua castelá e a primeira lingua estranxeira, para pasar a ter a mesma consideración que unha segunda lingua estranxeira, nunha posición xerárquica inferior á que se lle concede á materia de Relixión”.
As tres asociacións, reunidas na Federación de Asociacións de Escritores Galeusca, sinalan que o segundo anteproxecto da LOMCE foi aínda a peor e supón “non só a falta de respecto ás linguas e culturas nacionais do Estado español, senón o desprezo que lles merecen aos seus redactores, pondo en evidencia a súa obsesión por, como recoñeceron, españolizar a infancia e a mocidade dos nosos territorios nacionais”.”
Vídeo do IES Xulián Magariños, de Negreira, para incorporar ao Día de Rosalía 2013 no ensino
Comunicado da Federación Galeusca de Asociacións de Escritoras e Escritoras en linguas galega, éuscara e catalá sobre o segundo anteproxecto de Lei Orgánica de Mellora da Calidade Educativa (LOMCE)
O
compromiso público coa cidadanía que a Federación Galeusca asumiu desde a súa fundación, obríganos a pór en coñecemento da sociedade a nosa preocupación ante o reforzo intencionado da vontade política de restar status educativo aos idiomas galego, éuscaro e catalán, propios e oficiais de Galiza, Euskadi e Paisos Cataláns, símbolos identitarios das nosas nacións e instrumentos de traballo para as persoas que creamos corpus literario nas súas diferentes manifestacións, sexan estas de ficción ou de ensaio e investigación.
Constatamos a incoherencia da teorización recollida na exposición de motivos do anteproxecto de LOMCE e, por tanto, a inviabilidade da súa concreción educativa no futuro formativo do alumnado, ao pretender defender como alicerce deste novo regulamento a calidade educativa desde o reforzo de valores, competencias e coñecementos no alumnado do Estado, marxinando e restando espazo de aprendizaxe activa á diversidade lingüística e cultural que sustenta o Estado español e que reafirman os nosos limitados e insuficientes Estatutos de Autonomía.
Entendemos que non pode avanzarse na mellora da calidade de aprendizaxe global do individuo se se prescinde ou limita a súa capacidade para coñecer e recoñecerse no seu contorno, marcado pola heteroxeneidade e a diversidade lingüística e cultural; democracia, respecto, solidariedade e equilibrio son palabras que perden, con esta filosofía segregadora que o anteproxecto de LOMCE ampara, o seu valor e centralidade máis profunda.
Resulta imposible defender a necesidade de formar unha sociedade aberta, plural, global e participativa, capaz de desenvolver ao máximo as capacidades de cada persoa se, partindo dunha estratificación a tres niveis das materias que se imparten nos currículos, as nosas linguas deixan de estar en pé de igualdade co castelán como materias troncais, que si manteñen a lingua castelá e a primeira lingua estranxeira, para pasar a ter a mesma consideración que unha segunda lingua estranxeira, nunha posición xerárquica inferior á que se lle concede á materia de Relixión.
Neste sentido, consideramos que este segundo anteproxecto empeora substancialmente o primeiro borrador da lei presentado no seu día, o que evidencia non só a falta de respecto ás linguas e culturas nacionais do Estado español, senón o desprezo que lles merecen aos seus redactores, pondo en evidencia a súa obsesión por, como recoñeceron, españolizar a infancia e mocidade dos nosos territorios nacionais.
Cremos que a vontade que recolle o documento de querer elaborar unha reforma educativa «sensata, práctica, que permita desenvolver ao máximo o potencial de cada alumno» contradise na interpretación da cuestión propiamente plurilingüe que caracteriza o Estado español e na posta en valor e protección de garantía de futuro para as diferentes linguas cooficiais que a Constitución obriga.
É por iso que, tras a lectura deste anteproxecto de Lei Orgánica de Mellora da Calidade Educativa, trasladamos á cidadanía a nosa preocupación pola progresiva deterioración tanto do prestixio social como do acceso ao dominio oral e escrito das nosas linguas para as xeracións máis novas, e esiximos aos responsables que retiren este borrador e traballen, desde a capacidade de diálogo e negociación precisa coas partes afectadas, nunha nova redacción consecuente coa realidade plurilingüe española, onde se recoñeza a capacidade de todas as linguas oficiais do Estado para crear habilidades cognitivas, enriquecer competencias transversais, ampliar o pensamento crítico, xestionar a biodiversidade natural e fomentar as destrezas creativas e a capacidade de comunicar e entenderse desde un eu que respecta ao outro.
En consecuencia,
a) A Federación Galeusca manifesta a súa radical oposición ao segundo anteproxecto de LOMCE presentado polo Ministerio de Educación. Esta oposición baséase no tratamento que o anteproxecto dá ás nosas linguas e ás nosas literaturas, un tratamento que traduce o desprezo por elas e a intención de reducir a súa presenza e valoración social, nun camiño que só conduce a unha situación aínda máis desfavorable e minorizadora.
b) Denunciamos a obsesión españolizadora e negadora das diferentes realidades que se fai patente tamén no atrevemento a financiar con fondos públicos o descoñecemento da lingua propia, arbitrando que cando os pais así o decidan será a administración autonómica quen teña que financiar unha formación allea á nosa lingua e que, por tanto, estaría a incumprir a nosa lexislación.
c) Desde a Federación Galeusca convocamos os gobernos galego, vasco, catalán, valenciano e das Illas, a analizar o verdadeiro significado da lei e esixir que non se invadan as competencias da Xunta de Galiza, do Goberno vasco, da Generalitat e dos Paisos cataláns.
d) A Federación Galeusca apoiará as reivindicacións cidadás que se promovan para reclamar a retirada deste anteproxecto, pois de manterse significaría avanzar na deterioración dos nosos idiomas até tempos predemocráticos.
e) As escritoras e os escritores da Federación Galeusca non podemos aceptar que quen ten a responsabilidade de gobernarnos actúe desta forma contra as nosas linguas, sen atender á realidade sociolingüística de cada territorio e pondo obstáculos a unha política lingüística normalizadora que debe marcarse como primeiro obxectivo frear a perda de falantes entre as xeracións máis novas.
f) A Federación Galeusca fai unha chamada á participación da cidadanía nas mobilizacións que se convoquen en defensa dos nosos idiomas.
Mercedes Queixas: Saúda e benvida para Forked Tongues
Desde
o blogue de Mercedes Queixas:
“Intervención lida, en representación da AELG, o 28 de febreiro no Instituto Cervantes de Dublín no acto de presentación do volume Forked Tongues. Galician, Basque and Catalan Women´s Poetry in Translations by Irish Writers, baixo o coidado da edición de Manuela Palacios:
É o galego a miña lingua de comunicación habitual e a lingua literaria de escrita poética que hoxe nos convoca e acolle neste marco cultural que vén confirmar que as barreiras lingüísticas per se non existen.
Desde logo estas non existen nunca por principio para as linguas hexemónicas. Tal vez deberiamos ser máis cautas ao afirmar isto de maneira tan categórica para as linguas minorizadas, infravaloradas como a miña, o galego, ao igual que o catalán e o éuscaro, que tamén hoxe aquí nos acompañan, dentro do propio Estado español, por definición constitucional plurilingüe e pluricultural, ao que pertencen.
O galego é unha lingua en proceso de normalización, isto é, unha lingua cuxos falantes aínda non teñen asegurada a posibilidade de vivir plenamente nela na súa vida cotiá, malia estar recoñecidos por lei todos os seus dereitos desde a recuperación da democracia, a aprobación da Constitución española en 1978 e o Estatuto de Autonomía en 1981.
Con todo, fronte ás ópticas reducionistas e simplificadoras que tanto agroman por parte dalgúns defensores da unidade mimética e o corsé homoxéneo uniformizador, estamos aquelas persoas que, desde o cultivo do coñecemento, a superación da ignorancia e a valoración do que nos é propio, nos empeñamos en mostrar orgullosas os nosos sinais de identidade, aqueles que nos fan diferentes e singulares dentro da biodiversidade lingüística e cultural.
Precisamente é no ámbito da creación literaria onde o grao de normalización lingüística alcanzado, no noso país, ten sido practicamente completo. Os nosos escritores e escritoras conseguiron, desde a convición e o compromiso íntegro e integrador, converter o galego na lingua habitual de escrita e lectura de todos os xéneros literarios, para todos os públicos, sen excepción, sendo o seu prestixio e recoñecemento de vital importancia (auto)estimuladora, dentro e fóra do noso país.
Porque o puzzle da globalidade non se comprende, en toda a súa dimensión, se non é desde unha perspectiva de sumas integradoras de esencias diferentes e con personalidade propia complementaria. Sumar sempre, restar nunca; multiplicar, si, dividir non.
Ten sido esta vontade común, colaborativa e participativa a que nos conduciu até aquí e neste camiño de tránsito común a profesora da Universidade de Santiago de Compostela Manuela Palacios debe calificarse como a guía imprescindíbel, a nosa luz. Grazas a ela, sempre acompañadas da súa man abertamente interlocutora, os versos de Pilar Pallarés, Chus Pato, Lupe Gómez, María do Cebreiro e Yolanda Castaño cruzaron os nosos marcos fronteirizos político-administrativos para servos entregados como palabras-agasallo na súa sonoridade de sentimento e nacencia en convivio de irmandade coa vosa senlleira expresión.
Estas cinco escritoras galegas, poetas en esencia, de cuxa traxectoria tanto nos orgullamos, representan cinco mundos líricos persoais que se abren como a rosa de cen follas do noso poeta Ramón Cabanillas para o lectorado contemporáneo; cinco voces que revisitan corpus temáticos tradicionais e amplifican novas experiencias transgresoras para sempre enriqueceren as tonalidades dos versos que cada tempo precisa e merece; cinco expresións femininas que amplían o arco da vella do noso sentir e pensar colectivo, do noso persoal aquí e agora, como herdeiras dun legado literario culto impreso, desde un marcado carácter multicultural, que iniciaron os trobadores galego-portugueses no medievo, a finais do século XII, ininterrumpidamente, a pesar de avatares políticos esóxenos que en diferentes capítulos da nosa historia interna apostaron por invisibilizalo até case facelo desaparecer.
Esta compilación antolóxica biblingüe -galego/inglés- de versos e poemas recollidos baixo o significativo título Forked Tongues, editados orixinariamente en galego entre 1995 e 2010, son un presente que a cidadanía galega amante das letras recoñece, valora e admira. No entanto, somos ben conscientes de que elas, en moitas ocasións, herdeiras da nosa poeta nacional Rosalía de Castro, tamén como ela se senten estranxeiras na súa propia patria, porque a temida invisibilidade do seu traballo, compromiso e esforzo creativo da escrita con mirada de muller desde unha lingua propia, oficial, minoritaria e minorizada sempre asexa e respira ameazadora.
É por esta razón que me orgulla profundamente acompañarvos neste acto, en representación da AELG, para quen sempre será compromiso firme actuar como ponte cómplice en proxectos de internacionalización que coloquen a literatura vivida e expresada en galego, co protagonismo que se merece, no escenario literario global.
Moitas grazas a todas as persoas que, desde unha actitude comprometidamente solidaria e xenerosa teñen contribuído a que o que un día foi un proxecto ilusionante e intanxíbel puidese converterse nunha feliz concreción.
Grazas a estas cinco poetas-compañeiras pola súa enriquecedora expresión lírica; grazas ás tradutoras por este camiño de retroalimentación entre versos que cabalgan linguas; grazas ás poetas de Euskadi e Cataluña por acompañarnos neste ronsel de irmandade; grazas á profesora Manuela Palacios polo seu traballo firme e incansábel e por entender que a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega representa a amical casa común aberta sempre ao (re)encontro; grazas á editorial Shearsman Books por valorar e acreditar neste proxecto de intercomunicación literaria e humana; grazas, finalmente, ao Instituto Cervantes de Dublín por actuar de encrucillada de camiños, como os nosos valiosísimos cruceiros de pedra de cantería, onde todo este proxecto colaborativo hoxe cobra vida auténtica.”
A Coruña: acto de ingreso de Xosé Fernández Ferreiro na Real Academia Galega
Na web da Real Academia Galega pode consultarse unha ampla crónica do acto, onde se recolle o discurso de ingreso de Xosé Fernández Ferreiro e a resposta de Manuel Rivas.
En representación da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega estivo presente no acto Mercedes Queixas.
A AELG, o PEN Clube e A Mesa critican a participación de Marta Rivera na homenaxe a Rosalía
Desde
Sermos Galiza:
“A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), a entidade oficial que reúne máis de 415 escritores e escritoras da literatura galega, a través do seu presidente Césareo Sánchez Iglesias, opina que é “ofensivo que se chame a unha persoa que non é unha escritora en lingua galega nin ten nada que ver con todo o que simboliza Rosalía de Castro”. No parecer da AELG tamén “é ofensivo” que se represente con ela “a unha lingua maltratada como tamén son maltratadas moitas mulleres”.
Desde a mesma entidade lembran que “sempre estivemos a disposición da Secretaría Xeral de Igualdade”, mesmo con actividades nas casas de acollida. “Estamos diante dun acto profundamente agresivo para a cultura galega”, indica Cesáreo Sánchez, “unha cultura construída de maneira determinante por mulleres galegas que defenderon o que representa Rosalía de Castro”.
O PEN de Galiza, integrado en 1989 no PEN Internacional de escritores que representa a 146 Centros en 106 países, remitiu un comunicado no que afirma que “honrar a Rosalía de Castro, muller símbolo de Galiza, na conmemoración oficial do Día Internacional da Muller, implica a obrigada participación de escritoras en lingua galega”. Para a organización que preside Luís González Tosar “esta exclusión agravia ao conxunto do sistema literario de noso e desacredita aos organizadores”.
Carlos Callón, presidente da Mesa pola Normalización Lingüística, manifestou en relación a que se escollera unha escritora en castelán que “desde que Rosalía publica Cantares Gallegos hai 150 anos, con máis ou menos dificultades, hai escritoras en galego coas que se pode contar”.”
X Curso de Formación Continua: Premios Literarios e de Ilustración
A
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega colabora, mediante o patrocinio da Secretaría Xeral de Política Lingüística, coa Universidade de Santiago no X Curso de Formación Continua: Premios Literarios e de Ilustración.
O presente curso ten como finalidade formar e informar o alumnado participante dunha temática, as Literaturas Infantís e Xuvenís dos ámbitos lingüísticos ibéricos e iberoamericanos, xeralmente excluída, ou pouco ofertada, nos planos de estudo das licenciaturas, diplomaturas e graos e, con todo, dunha transcendencia fundamental en ámbitos básicos como a formación lectora e a expresión escrita na sociedade das Tecnoloxías da Información e Comunicación (TICs). Analízanse estas literaturas desde un enfoque comparativo para dar a coñecer que axentes literarios se presentan máis débiles en cada ámbito lingüístico. Nesta edición, o tema específico a tratar é PREMIOS LITERARIOS E DE ILUSTRACIÓN.
Xa se pode solicitar matrícula (até o 30 de abril) enviando cuberto, asinado e escaneado este modelo, xunto co documento de identidade tamén escaneado, a
– marta.neirarodriguez@ceu.es, ou
– blanca.roig@usc.es.
Directora: Blanca-Ana Roig Rechou. Universidade de Santiago de Compostela.
Coordinación e Secretaría: Marta Neira Rodríguez. Escola Universitaria CEU de Maxisterio. UVigo, e Isabel Soto López. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
Carga lectiva: 60 horas.
Datas de realización:
Parte virtual: do 3 de xuño ao 8 de xullo de 2013.
Parte presencial: do 9 ao 12 de xullo de 2013.
Lugar
Parte virtual: Presentación (3 de xuño de 2013 de 9:00 a 20:30 h.), Facultade de Filoloxía (Campus Norte). Salón de Graos.
Parte presencial: Biblioteca Novacaixagalicia (Frei Rosendo Salvado, 14-16/ 15701, Santiago de Compostela).
Requisitos de acceso: Profesionais do ensino, alumnado das facultades de Ciencias da Educación, da Comunicación (Xornalismo, Audiovisual, Publicidade), Maxisterio, Xeografía e Historia, Humanidades, Filoloxías, Tradución e Interpretación e profesionais de bibliotecas. Calquera interesado no tema.
Matrícula:
Preinscrición: ata o 30 de abril de 2013.
Formalización: do 2 ao 31 de maio de 2013.
Prezo e prazo de pagamento: 90 €. Un único prazo.
Número de prazas: 125.
Información:
Biblioteca Novacaixagalicia. Telf. 981 59 34 67. bibliofundacion@caixagalicia.es
Universidade de Vigo. Marta Neira Rodríguez. marta.neirarodriguez@ceu.es
Universidade de Santiago. blanca.roig@usc.es. Centro de Posgrao.
Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG). oficina@aelg.org
Organizan:
– Universidade de Santiago de Compostela. LITER21.
– Departamento de Filoloxía Galega.
– Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG).
– Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades (CRPIH).
Colaboran:
– Secretaría Xeral de Política Lingüística.
– Biblioteca Novacaixagalicia.
– Edicións Xerais de Galicia.
– Editorial Caminho.
– Editorial Edebé.
– Instituto Vasco Etxepare.
– Kalandraka Editora.
– Rede Temática As Literaturas Infantís e Xuvenís no Marco Ibérico e Iberoamericano (LIXMI).
– Asociacións: ANILIJ-ELOS; ELOS-GALICIA; Asociación de Antigos Alumnos e Amigos da USC.
– Centro de Investigación de Procesos e Prácticas Culturais Emerxentes (CIPPCE) – USC.
Programa parte virtual
1. As Literaturas Infantís e Xuvenís no marco ibérico e iberoamericano. Bibliografía básica.
2. PREMIOS LITERARIOS E DE ILUSTRACIÓN.
2.1. Premios literarios.
2.2. Os premios no marco ibérico e iberoamericano.
2.3. Premios Andersen.
2.4. Premios Nacionais en España.
3. Ferramentas de comunicación: foros, conversas e correo electrónico con alumnado e profesorado.
4. AVALIACIÓN a partir dun comentario sobre o material proporcionado (entregarase ao recoller o material do curso presencial).
Programa parte presencial
Martes 9 de xullo
9:00-10:00 h. Recollida do material.
10:00-10:30 h. Inauguración: Director do Departamento de Filoloxía Galega, Directora do curso e Director da Biblioteca Novacaixagalicia.
10:30-11:30 h. Informes dos investigadores da Rede LIXMI.
Os premios no ámbito castelán. Jesús Díaz (ULL. España).
Os premios no ámbito catalán. Gemma Lluch (UV. España).
Os premios no ámbito vasco. Xabier Etxaniz (UPV. España).
12:00-14:00 h. Informes dos investigadores da Rede LIXMI.
Os premios no ámbito iberoamericano: Arxentina e México: Laura Guerrero (UIA.MX. México) // Brasil: João Luís Ceccantini (UNESP “Júlio de Mesquita Filho”. Brasil) // Uruguai: Liliana Dorado (Hope College. EUA).
Os premios no ámbito galego. Eulalia Agrelo (USC. España).
Os premios no ámbito portugués. José António Gomes (ESE. IPP. Portugal), Ana Margarida Ramos (UA. Portugal), Sara Reis da Silva (UMinho. Portugal).
16:00-17:30 h. Encontro con autores premiados de fóra de Galicia: Maite Carranza (Premio Nacional), Mariasun Landa (Premio Nacional), Rita Taborda Duarte (Prémio Branquinho da Fonseca). Conversa con Mar Fernández.
18:00-19:30 h. Encontro con autores Premios Nacionais de Galicia: Paco Martín, Xabier P. DoCampo, Fina Casalderrey (Premio Merlín), Agustín Fernández Paz (Premio Merlín). Conversa con Eulalia Agrelo.
19:30-20:30 h. Presentación do libro: Premios literarios e de ilustración na LIX. Interveñen: Darío Villanueva, Manuel Bragado, Blanca-Ana Roig.
20:30-21:00 h. Coloquio sobre as actividades do día. Modera Pilar Bendoiro.
Mércores 10 de xullo
25º Aniversario da colección Merlín. Premio Merlín.
9:00-11:30 h. Premios Merlín: Jacobo Fernández, Mar Guerra, Teresa González Costa. Conversa con Marta Neira.
12:00-14:00 h. Premios Merlín: Agustín Agra, Marcos Calveiro. Conversa con Carmen Ferreira.
16:30-18:30 h. Antonio García Teijeiro nas aulas. Premio Merlín. Conversa con Berta Dávila. Recital do autor.
19:00-20:00 h. Non hai mellor premio que un verso (poemas para que nos toque a lotería). Carlos Negro (CPI Eusebio Lorenzo Baleirón).
20:00-21:00 h. Coloquio sobre as actividades. Modera Mónica Álvarez.
Xoves 11 de xullo
9:00-11:30 h. A Editorial Kalandraka e os premios. Encontro cos ilustradores Federico Fernández, Pablo Otero, Ramón Trigo. Conversa con Isabel Mociño e Laura Blanco.
12:00-14:00 h. Obradoiro de ilustración. Pablo Otero.
16:00-18:30 h. A Literatura infantojuvenil no Plano Nacional de Leitura em Portugal. Fernando Fraga de Azevedo (UMinho. Portugal).
19:00-21:00 h. Obradoiro de creación literaria. Dores Tembrás (AELG).
Venres 12 de xullo
9:30-12:00 h. Sesión de contos e música. Equipo de animación á lectura de Kalandraka Editora.
12:30-13:30 h. Clausura: Reitor ou representante do Reitor. Secretario Xeral de Política Lingüística. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Presidente da AELG. Directora do curso.
13:30-14:30 h. Conclusións e entrega de certificacións.
Consenso para que Ferrín continúe na Academia cando menos como numerario
Desde
Sermos Galiza:
“Desde que Xosé Luís Méndez Ferrín anunciara nun correo emitido o día 25 de febreiro a súa vontade de abandonar a Academia, non só como presidente senón tamén como membro numerario, non deixan de sumarse voces para solicitar que un dos nomes claves da nosa historia literaria continúe a ter presenza na institución. Boa parte de académicos e académicas manifestaron publicamente o seu desexo de a Academia non ficar sen un escritor de referencia como é Ferrín. Alén de transmitir o seu apoio ao presidente, algúns dos consultados deixaron ver que a idea de que abandone o edificio de Tabernas sería unha má noticia para a literatura, a cultura e a propia RAG.
En primeiro lugar, foron un grupo de escritores e escritoras os que, a título individual, fixeron público a través das redes, de maneira imediata, o seu desexo de que Ferrín continuara na Academia. Seguiron logo as asociacións profesionais, a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega e o PEN Clube ao se dirixir directamente a Ferrín e solicitarlle que repensase a súa dimisión e o abandono da RAG. A excepcionalidade da decisión tomada polo autor de Con pólvora e magnolias puña nunha situación complexa á Academia ao se tratar dunha figura de indubidábel presenza na nosa literatura e cun claro ascendente nunha parte do panorama literario.
A entrada de Xosé Luís Méndez Ferrín na Academia produciuse tarde, hai apenas doce anos e, dalgunha maneira, foi vista como un chanzo máis no proceso de apertura e modernización da institución que iniciara Francisco Fernández del Riego e continuara Xosé Ramón Barreiro. Singularmente tamén, a proposta de Xosé Luís Méndez Ferrín estaba asinada por dez académicos, unha circunstancia de novo excepcional, xa que a práctica totalidade das persoas numerarias entran avaladas só por tres persoas. Francisco Fernández Rei, Constantino García, Manuel González, Xesús Ferro Ruibal, Xosé Ramón Barreiro Fernández, Ramón Lorenzo Vázquez, Antón Santamarina, Xesús Alonso Montero, Xosé Luís Franco Grande e Salvador García-Bodaño poñen a súa rúbrica á agardada entrada o 30 de setembro de 2000 de Xosé Luís Méndez Ferrín como académico. No seu discurso de ingreso, Ferrín destacaba o feito de entrar no ano no que a RAG conmemoraba a Manuel Murguía, o presidente fundacional da institución que el tardaría arredor dunha década en presidir.
Tamén foi un membro de Brais Pinto e amigo de novo de Ferrín o encarregado de darlle resposta no acto solemne da Academia. O lingüista e escritor Ramón Lorenzo recollía o mesmo sentir na súa intervención, o significado de que o escritor atravesase a porta da institución da rúa Tabernas como membro numerario. “Por fin, entra na Real Academia Galega unha das figuras máis excepcionais da cultura galega da segunda metade do século, a quen lle correspondía desde hai moito tempo ocupar un lugar na nosa Institución. Por iso, se en moitos discursos de contestación que se fixeron na Academia se repetiu máis dunha vez que era un día grande e de xúbilo a entrada do novo membro, con moito máis motivo debo repetir en que hoxe é un día grandioso para esta vella Institución”, sinalaba Ramón Lorenzo, naquela sesión na que o mundo da literatura, o mesmo que agora reclama a súa permanencia, aplaudía a entrada de Ferrín na Academia.
Este sábado 9 de Marzo presidirá a entrada doutro membro de Brais Pinto, o escritor Xosé Fernández Ferreiro ingresará co discurso Breves reflexións sobre os escritores e os xornalistas, ao que lle dará resposta o tamén xornalista Manuel Rivas, o escritor vivo máis lido da nosa literatura e que precisamente se incorporou á Academia baixo a presidencia de Xosé Luís Méndez Ferrín.”
Todos pendentes de Méndez Ferrín
Desde
La Opinión:
“”Ninguén quere que se vaia Ferrín e dende logo unha inmensa maioría dos académicos tenlle pedido persoal e publicamente que continúe ó fronte da Real Academia Galega“. Con esta declaración el escritor y académico Darío Xohán Cabana resume el sentir de sus compañeros que piden a Ferrín que no deje la presidencia de la RAG. “A Academia e o mundo da cultura quere a Ferrín presidindo a Academia”, remarca. Todos están a la espera de la decisión final que tome el escritor, y confían en que ante la avalancha de adhesiones en torno a su figura opte por agotar mandato, le queda un año. “Penso que todo se pode solucionar. Ferrín estao facendo moi ben como presidente e creo que pode mudar de opinión”, declaraba ayer la académica Luz Pozo.
Por el momento, Ferrín guarda silencio. Su mutismo es absoluto y sus más próximos dicen desconocer sus intenciones, pero aguardan que al final continúe al frente de la RAG. El pleno del próximo sábado en el que Xosé Fernández Ferreiro ingresará en la RAG será otra oportunidad para que los académicos trasmitan a Ferrín la apuesta por su continuidad de forma informal en los pasillos, aunque no en la propia reunión, pues es una ceremonia solemne con un orden pautado.
Hace once días que Ferrín anunciaba su dimisión como presidente de la Real Academia Galega y como académico de la institución en una carta en la que denunciaba que académicos y personas externas le “fixeron sentir” que la RAG no era su sitio. El secretario de la Academia, Xosé Luís Axeitos, fue quien concreto la acusación al sostener que desde el Consello da Cultura Galega y el Instituto da Lingua Galega se pretendía “colonizar” la RAG, y en el marco de esta polémica atribuía las filtraciones a un periódico de Madrid de supuestas denuncias de enchufismo.
Desde entonces se sucedió una escalada de peticiones para que Ferrín reconsidere su decisión. Coinciden en que abrió la Academia a la sociedad, impulsó su modernización con la página web y el lanzamiento del diccionario online y consiguió financiación estatal y autonómica para la institución. Los primeros en salir a escena fueron los académicos Darío Xohán Cabana, Manuel Rivas, Manuel González, Salvador García-Bodaño, Xosé Neira Vilas, Luz Pozo, Xosé Luís Regueira, Francisco Fernández Rei, Rosario Álvarez, Ramón Lorenzo, Margarita Ledo y Andrés Torres Queiruga.
En los últimos días, también se han pronunciado Arcadio López Casanova, Andrés Fernández Albalat y Xesús Alonso Montero, también académicos. El respaldo de este último ha sido especialmente significativo para los afines a Ferrín, que saben de sus encontronazos ideológicos y culturales con el presidente de la RAG. Ya son quince de un total de 26 académicos, los que han salido a la luz pública para alabar su gestión y apostar por su continuidad.
Ninguno ha pedido su dimisión. Incluso Henrique Monteagudo, académico de la RAG y profesor en el ILG, que ha sido el más crítico con Ferrín, declaraba ayer a este diario que “el mandato en líneas generales” le parece “positivo”, aunque le pide “más transparencia en las cuentas”, y por ello cree que “debe agotar mandato y nunca darse de baja como académico”. Sobre las opciones reales de cerrar la crisis, asegura que “la reconcilación para ser real tiene que pasar por la retirada de declaraciones y párrafos”.
La Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega y PEN Clube de Galicia también piden a Ferrín que no deja la RAG.”
