Parlamento das Letras: Xosé Monteagudo

Entrevista de Armando Requeixo a Xosé Monteagudo no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Xosé Monteagudo (XM): O que lle falta hoxe é apoio para difundilas dentro e fóra do país. As letras sempre aspiran a ser recoñecidas en ámbitos cada vez máis amplos, aos cales non se chega sen un decidido apoio de axentes externos ao escritor. Sen unha industria cultural forte, sen unha aposta institucional clara e con feitos, sen un compromiso auténtico de todos os intermediarios entre o escritor e a sociedade, ao único que poden aspirar as letras galegas neste aspecto é a que a algún dos seus creadores lle toque a lotería de que un axente doutro ámbito cultural se fixe nel e consiga impoñelo fóra, converténdoo así nunha referencia recoñecible das nosas letras. Polo camiño quedarán todos os outros creadores que non teñan esa sorte, a pesar de contar cunha obra literariamente merecedora de amplo recoñecemento. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– XM: É unha valoración razoablemente positiva. Sen caer en absurdas autocompracencias, creo que a literatura galega dos últimos anos no xénero da narrativa, que é o que mellor coñezo, está dando unha interesante colleita. Coma en toda literatura, hai obras boas e malas, pero nos últimos quince anos poderían seleccionarse unhas cantas que están á par de moitas das obras que máis eloxios recibiron noutros ámbitos literarios. En todo caso, falo de obras moi superiores literariamente á maioría das que se traducen e publican nos grandes sistemas literarios coma o inglés, o francés ou o castelán. Por que o conseguen eles e nós non? A resposta xa a dei cando falaba dos axentes externos ao escritor. (…)”

Parlamento das Letras: Eva Veiga

Entrevista de Armando Requeixo a Eva Veiga no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Eva Veiga (EV): Se cadra, sóbralle aínda, ao igual que ao País en xeral, un certo complexo de inferioridade e nalgún sentido unha mentalidade minifundista. Así mesmo, tamén é xeneralizada a nosa escasa profesionalidade en materias de mercadotecnia e distribución. Podes xerar produtos marabillosos que, se non se poñen en valor e se non se fan visibles e desexables, só algúns con sorte chegan lonxe. Apenas existen axentes literarios, quizais tamén porque falla a infraestrutura necesaria. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– EV: O noso presente literario goza, ao meu entender, de boa saúde e dunha gran riqueza. Hai xente moi nova, que vén achegando perspectivas diferentes, moi interesantes e cunha escrita de gran calidade. Tamén hai moita obra menor, pero iso sempre é así, o tempo vai decantando. É por iso que semella máis urxente unha boa promoción das obras, de modo que os lectores se sintan atraídos e se habitúen así á súa propia literatura. Por certo, coido fundamental que as e os profesores coñezan e amen a literatura. Sen este labor pedagóxico o ermo irá cada vez a máis. (…)”

Parlamento das Letras: Antón Riveiro Coello

Entrevista de Armando Requeixo a Antón Riveiro Coello no blogue Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Antón Riveiro Coello (ARC): Empezo pola parte final. Xa sei que se adoita dicir que o noso país está cheo de poetas. Pois si. Está cheo, pero non envaidecerse diso sería como queixarse de que un bosque ten moitas árbores. Os problemas que teñen as nosas letras son ben sabidos. Un deles é a invisibilidade. Os nosos libros deberían ter moita máis presenza na prensa, na radio, na televisión, nas librarías, nos centros comerciais, nas bibliotecas… Hai como unha teima por unha parte da sociedade e da política en querer encovar a creación en galego, en ocultala. Se se producise esa visibilidade, co tempo aparecerían lector@s que consolidarían unha industria cultural moito máis poderosa, capaz de afrontar traducións, tanto de fóra para dentro coma de dentro para fóra. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– ARC: Magnífica. Hai un nivel de altura. Á parte de fenómeno da poesía, sempre tan frutífero no noso país, ou da literatura infantoxuvenil, cunha ducia esplendorosa de autor@s traducid@s a outras linguas, nos últimos anos eu salientaría a consolidación dunha xeración de narradoras tan interesantes e diversas como Teresa Moure, Anxos Sumai, Rosa Aneiros, Inma López Silva, María Reimóndez, Eva Moreda, Rexina Vega, Iolanda Zúñiga e moitas outras que veñen asentar as bases dunha normalidade sociolóxica que xa se facía necesaria. Se cadra, o ensaio e o teatro deberían ter máis presenza na edición, pero tampouco teño datos nin a certeza de que este déficit estea moi por debaixo doutras literaturas.”

Parlamento das Letras: Luís Rei Núñez

Entrevista de Armando Requeixo a Luís Rei Núñez, no seu blogue Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que cres que lles falta aínda ás nosas letras e que lles sobra definitivamente?
– Luís Rei Núñez (LRN): Creo, e aproveito para dicilo agora que ninguén nos oe, que ás nosas letras lles sobra a compracencia. Con todo, é bastante peor o que lles falta: ó meu ver, unha aposta pola internacionalización do bo que aquí se fai, que non corre só por conta dun único escritor. Tamén, e dentro do país, falta máis visibilidade social, moitas máis bibliotecas e edicións masivas e desacomplexadas, aínda que sexa á custa de reducir á metade o número de títulos. Quizais como consecuencia disto, considero que sería beneficioso contar con máis escritores que escriban co espírito do artesán, e non co do artista, algo máis ben repugnante, e lectores que lean desentendéndose das cubertas dos libros, como se fai co viño nas catas cegas, algo moi recomendable. (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– LRN: Diría que a nosa literatura está acostumándose a vivir á marxe da saúde social da lingua, que atravesa momentos moi delicados, mesmo críticos. O certo é que o galego está no grupo dos derradeiros mohicanos dos idiomas, e os escritores somos ás veces os derradeiros mohicanos da Mohicania de Fisterra. Para evitar que esta situación nos anule, creo que paga a pena seguirmos traballando o máis abstraídos que poidamos. Con todo, e fronte a tantas razóns para o desánimo, o noso presente literario é para min, escritor, o meu presente literario. E o meu presente é seguir escribindo, a pesar de todo, por unha sinxela cuestión de saúde mental. Dicía Luís Seoane na dedicatoria dun libro: “A Lorenzo Varela e Arturo Cuadrado, por todo canto fixemos xuntos en Buenos Aires, perdendo. Por canto soñamos en Galicia desde Buenos Aires, escribindo, pintando, loitando e perdendo. Soios”. É dicir, nosoutros estamos mal, e talvez debemos queixarnos, pero xa se estivo peor, e non por iso se deixaron de facer cousas.”

Vinte e seis obras finalistas compiten polos Premios AELG 2012, que chegan á súa XIII edición

Os 417 socios e socias da AELG xa escolleron os finalistas aos premios á mellor obra publicada no 2011 nas modalidades de ensaio, poesía, narrativa, tradución, teatro, blog literario, literatura infanto-xuvenil e traxectoria xornalística. Nestes dous últimos casos tamén participan na elección os asociados de Gálix e os membros do Colexio de Xornalistas respectivamente.
As obras gañadoras daranse a coñecer na Cea das Letras, un dos actos máis importantes na vida da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, que terá lugar o vindeiro 5 de maio en Santiago de Compostela.

Así pois, da conxunción de votos emitidos nunha primeira quenda resultaron finalistas:

Narrativa:
Extramunde, Xavier Queipo, Xerais.
Laura no deserto, Antón Riveiro Coello, Galaxia.
Non hai noite tan longa, Agustín Fernández Paz, Xerais.

Ensaio:
Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, Carlos Callón, Xerais.
Rosalía de Castro. Estranxeira na súa patria (a persoa e a obra de onte a hoxe), Francisco Rodríguez, Asociación Socio-Pedagóxica Galega.
Vivir, unha aventura irrepetíbel. Biografía de Mª do Carme Kruckenberg, Mercedes Queixas Zas, Galaxia.

Poesía:
balea2, Estevo Creus, Positivas.
Leopardo son, Pilar Pallarés, Espiral Maior.
Todas as mulleres que fun, Andrea Nunes Brións, Corsárias.

Teatro:
A función do tequila, Manuel Guede, Deputación da Coruña.
Chegamos despois a unha terra gris, Raúl Dans, Xerais.
Fábula galénica, Inácio Vilariño, Baía.

Mellor traxectoria de Xornalismo Cultural en 2011:
Anxo Tarrío.
Bieito Iglesias.
Iago Martínez.
Ramón Chao Rego.
Santiago Jaureguizar.

Literatura Infanto-Xuvenil:
Fantasmas de luz, Agustín Fernández Paz, Xerais.
Noutra dimensión, Marica Campo, Galaxia.
O meu gato é un poeta, Fran Alonso, Xerais.

Tradución:
Os trobadores de Occitania, Darío Xohán Cabana, Edicións da Curuxa.
Sonetos de Shakespeare, Ramón Gutiérrez Izquierdo, Xerais.
Versos escollidos (de Wisława Szymborska), Lucía Caeiro, Positivas.

Mellor Blog Literario:
As crebas, Miro Villar.
Caderno da crítica, Ramón Nicolás.
Criticalia, Armando Requeixo.

Na segunda fase, xa en andamento, os asociados e asociadas decidirán as obras gañadoras.

Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros dous galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG: o premio para a Institución que se caracterizase pola súa contribución á divulgación da literatura galega, que este ano será para os Equipos de Normalización Lingüística dos centros de ensino e Servizos de Normalización Lingüística dos concellos; e mais o Premio AELG 2012 Escritor Galego Universal, outorgado pola Asemblea ao escritor José Luis Sampedro, galardón que o distingue como autor que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana; a AELG agarda contar coa súa presenza na Cea das Letras.

Parlamento das Letras. Antonio Reigosa

Entrevista de Armando Requeixo a Antonio Reigosa, no blogue Criticalia:
“(…) – Criticalia (C): ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Antonio Reigosa (AR): Sóbrannos prexuízos e fáltanos orgullo. Sóbrannos inimigos e fáltannos lectores e lectoras. Sóbranos marxinalidade e fáltanos visibilidade nos medios de comunicación, nas librerías e nas feiras do libro. Sóbrannos guetos e fáltanos recoñecemento social. Sóbrannos xestores culturais que militan no autoodio e fáltannos políticos cultos e orgullosos de xestionar a cultura do gran país que somos. (…)
– C: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– AR: Máis alá do obviedade de que nunca antes a literatura galega tivo tantos e tan bos creadores e creadoras, cun sistema e cunha industria tan desenvolvida, tamén percibo que a calidade da lingua literaria perde comba. Seguramente é consecuencia da perda de calidade do galego como lingua de comunicación oral, tamén pode ser debido a certas présas por encher mercado… Preocúpame esa rebaixa de nivel do galego literario. (…)”.

Francisco X. Fernández Naval: “Como narrador interésanme os seres humanos comúns”

Entrevista de Armando Requeixo a Francisco X. Fernández Naval en Criticalia:
“(…) — Armando Requeixo: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– Francisco X. Fernández Naval: Fáltalle compromiso e promoción. Compromiso por parte da sociedade galega e promoción por parte das institucións. Coordino dende hai dous anos un club de lectura en galego na biblioteca Miguel González Garcés da Coruña e podo percibir que os lectores gozan dos libros que len, tendo en conta que lemos un libro cada 15 días e que imos traballando varias liñas: clásicos que xa non están e outros vivos, autores contemporáneos, incluíndo as e os máis novos. Para moitos deles é unha sorpresa marabillosa descubrir unha literatura tan rica, tan plural, tan ben escrita. Hoxe, aínda con algunha eiva, a literatura galega responde á sociedade da que nace e dialoga coas outras literaturas do mundo. Porén, a maioría dos galegos ignoran este feito e dáme a sensación de que a maior parte dos lectores posibles só reparan nos nosos escritores cando estes triúnfan fóra. Penso, tamén, e niso concordo con Xurxo Borrazás, que non escribimos literatura galega, facemos literatura que é galega pola lingua, sabendo tamén que a sociedade na que o escritor vive reflíctese na súa escrita.
Tamén falta protección. Non queremos unha literatura subvencionada, pero todas as administracións da nosa contorna apoian as súas literaturas cun compromiso maior que o que existe aquí e, ao cabo, todos os sectores están subvencionados: os medios de comunicación, as eléctricas, a automoción, o téxtil, a pesca e o marisqueo, o viño… Sei do que falo, que polo meu traballo xestionei durante moito tempo axudas para os sectores produtivos, pero hai a quen se lle enche a boca cando fala de que esta nosa é unha cultura subvencionada.
Eu boto moito de menos, tamén, unha profesionalización maior, non dos escritores, si do sistema. Carecemos, por exemplo, de axentes literarios, algo esencial no mundo no que nos movemos. (…)”

Parlamento das Letras: Olga Novo

Entrevista de Armando Requeixo a Olga Novo, no seu blogue Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Tes algún hábito singular ou manía á hora de escribir?
– Olga Novo (ON): Ningún. Escribo como vivo, con entusiasmo natural e naturalidade entusiasmada. Non necesito nada especial para escribir, soamente o pulo vital que me leva a facelo. Ademais, eu creo que as poses literarias contradín a propia poesía. (…)
– AR: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– ON: Eu penso que cada quen debe ser libre de buscar a súa propia verdade literaria, alleo/a a modas e a correntes máis ou menos efémeras. Eu creo na independencia radical e, polo tanto, tamén na máis total e profunda independencia creadora. Creo precisamente que falta esta independencia e esta radicalidade. Penso que nas letras galegas, coma na literatura universal, falta Poesía e sobra Literatura, no sentido que a estas palabras lle deu Verlaine. (…)
– AR: Se desexas facer algunha outra consideración, túa é a palabra.
– ON: Na miña poesía, coma na miña vida, gustaríame que rexese esta máxima pompeiana escrita sobre un dintel, acompañando unha imaxe fálica: HIC HABITAT FELICITAS –Aquí habita a felicidade-, quizais a máis fonda revolución individual e, polo tanto, literaria e que, como quería Pascal, por fin lle quitemos a venda dos ollos a Eros e amor poida contemplar as belezas múltiples coa soa lucidez que importa.”

Parlamento das letras: Xosé Ramón Pena

Entrevista de Armando Requeixo a Xosé Ramón Pena no seu blogue, Criticalia:
“(…) – Armando Requeixo (AR): ¿Que lecturas te acompañan decote ou a que escritores/as regresas con frecuencia?
– Xosé Ramón Pena (XRP): Son moi ecléctico niso. Ademais, por motivos profesionais, leo moita historia e historia da literatura. Por puro e duro pracer, leo cousas moi variadas. ¿Regresar con quen? Sempre con García Márquez —aínda que estilisticamente non me interesa nada; quero dicir, ten un estilo tan marcado que se pretendes imitalo, afogas—, Joseph Roth, John Le Carré, o xenial Conrad, London… e dos nosos, sempre Blanco Amor e Ferrín.
– AR: ¿Que cres que lle falta aínda ás nosas letras e que lle sobra definitivamente?
– XRP: ¡O que lles falta é público! Hai xente que escribe moi, pero que moi ben. ¡O que lles sobra é esnobismo e a falta dunha crítica realmente crítica que separe de vez o trigo da palla! (…)
– AR: ¿Cal é a túa valoración do noso presente literario?
– XRP: O que dicía máis arriba: hai xente que escribe moi ben, que, realmente, fai unha literatura de primeira. Desafortunadamente, a canda dela hai —mesturados todos nun caixón de xastre/desastre— cousas absolutamente infumables. A crítica —ou certos críticos— teñen o gusto estragado ou carecen do que hai que ter para peneirar voces e ecos, o que é decente do que é puro esnobismo. Iso impide que se consolide un público, á súa vez, con criterios formados, que todo pareza o mesmo e que, en consecuencia, cadaquén se poida situar onde lle corresponde. Pero, repito: non é problema dos escritores, senón daquilo que os rodea, ¡quede claro!”.

Santiago: presentación de Criticalia, de Armando Requeixo

O xoves 16 de febreiro, ás 20:00 horas, na Libraría Couceiro (Praza de Cervantes, 6) de Santiago de Compostela, preséntase o libro Criticalia, de Armando Requeixo, publicado por Sotelo Blanco. No acto, acompañando ao autor, participan Luís Alonso Girgado, Claudio Rodríguez Fer e Olegario Sotelo Blanco.