Xavier Queipo: “Este libro contén a ‘queipostura’, a miña postura ética e estética”

Reportaxe de Santiago Jaureguizar en El Progreso:
“”Cando eramos rapaces cortababamos a mondadura completa dos kiwis para lanzala ao chan. Mirabamos a forma na que quedara porque a letra que se podía ler era a inicial do nome da futura namorada”, conta Xavier Queipo.
O escritor compostelán, asentado en Vigo tras unha vida de biólogo da Unión Europea en Bruxelas, fai súa unha frase do editor Constantino Bértolo: “Os algoritmos son a ideoloxía do noso tempo”. Seguindo esa premisa, escribiu Algoritmos (Galaxia), que presentou en Lugo. “O libro é fragmentario, multuiforme, contén varios estilos e tamén microcontos, notas, poesías e reflexións”, indica.
Todo contén esa secuencia de datos que é un algoritmo sometidos a un caos controlado, como pode ser a influencia da gravidade na caída dunha mondadura para conducir cara ao amor. O texto de Queipo móvese de xeito aleatorio. “Falo das librerías de vello, onde podes atopar unha obra excepcional”, como lle aconteceu a el con Prehistoria dos estiarios do francés Hubert Nyssen, “un poeta que coñecía”.
Salta dese asunto de tesouros de segunda man a contar sobre outros tesouros, como os descubertos en persoa por Marco Polo. O explorador veneciano “nunha escribiu un libro, o relato das súas viaxes contoullo no cárcere a alguén que sabía escribir en francés, que era o idioma da época para estas cousas”. Os tesouros conviven coa descrición que Xavier Queipo fai do día “no que morreu Julio Cortázar”, o 12 de febreiro de 1984, “cando me sentín tan mal como se perdera un amigo meu”, ou coa estadía de Hemingway en Cuba.
O escritor, xubilado este ano, viaxou incesantemente durante a súa vida laboral. “Había tempadas nas que collía tantos voos que non sabía se vivía nun avión ou na miña casa”. A única vantaxe de estar continuamente desprazándose dun país a outro era que aproveitaba “os resquicios de tempo para escribir textos, unha boa parte deles recollidos neste libro”.
Ese condicionante determina que Algoritmos teña carácter fragmentario, conectado sen solidez. “Hai notas de lectura, artigos, entradas sobre cinemas, exposicións; iso vai acompañado de digresións culturais e políticas”.
Xavier Queipo define o ton do seu libro como “prepandémico pola ledicia coa que escribo, ao estar redactado entre 2011 e 2018, cando pensabamos que viviamos no mellor dos mundos posibles”. Polo que “non ten a angostura”, en referencia a medicina que se usa como licor, “senón a queipostura, que é a posición ética, estética e política do seu autor”.
Daquela, “estaba lendo a autores franceses, como Pascal Quignard e o seu Vida secreta, a Roland Barthes, a Jean Daniel e mesmo a Fernando Arrabal, co seu O enterro da sardiña; uns libros que, entende, influíron en que “a sintaxe de Algoritmos teña máis que ver co francés e mesmo co inglés” que co galego no que foi escrito orixinalmente.
A maiores do idioma, hai presenza galega no volume a través de “pizzicatos de Cunqueiro“. Aclara que, a maiores da técnica para tocar o violín, “a palabra pizzicato fai referencia en italiano ao acto de esparecer un condimento, como pode ser o pirixel, sobre unha comida”.”

Francisco Castro: “Desde a literatura temos que contribuír a amosar á sociedade os perigos da ultradereita”

Entrevista de Antón Escuredo a Francisco Castro en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Gusta do formato do relato para contar historias?
– Francisco Castro (FC): Para min é un dos xéneros máis agradecidos para un escritor e tamén un dos máis difíciles de levar a cabo. Sobre todo para os que somos novelistas e nos gusta ter páxinas infinitas para contar algo.
O relato é un formato agradábel de ler, agradábel de escribir e gustaríame que o meu relato conseguise aquilo que dicía Cortázar de que, unha vez que rematas a lectura, xa non es o mesmo.
– ND: No relato que publica Nós Diario aborda o ascenso da ultradereita. Xa ten tratado anteriormente.
– FC: Si, agora mesmo o ascenso da ultradereita é o tema que máis me angustia. Sobre todo a impunidade absoluta coa que se está impondo un relato fascista na sociedade que fai que cada vez, e con máis naturalidade, este tipo de propostas ocupen máis espazo nas institucións.
O nivel de retroceso que se albisca aí realmente tenme moi preocupado. Por iso creo que tamén desde a literatura temos que contribuír a amosarlle á sociedade os posíbeis perigos de darlle opcións políticas a esas tendencias.
– ND: Daquela considera que a sociedade precisa desa implicación da intelectualidade galega para visibilizar ese e outros problemas?
– FC: Por suposto. Como explico no meu primeiro ensaio e último libro Isto SI é un home. Unha mirada masculina contra o patriarcado, creo que, en xeral, a intelectualidade galega está moi calada fronte á ultradereita. Sei que pode ser polémico que diga isto mais quero insistir que, en xeral, as escritoras e os escritores, intelectuais e académicos así como toda a xente da cultura está excesivamente calada diante do ascenso fascista. Cada un e cada unha saberá como se quere posicionar.
– ND: Cal é a razón dese silencio?
– FC: Creo que cada un terá que responder no seu momento sobre cal é a razón dese silencio. Ao igual que nós estamos preguntando agora á xente que foi moza durante o franquismo se estaban daquela pelexando polo cambio político ou se estaban tranquilamente na súa casa rañando a barriga, creo que nuns anos preguntaranlle a moita xente da cultura galega que estaban facendo cando a ultradereita subía.
Eu, desde logo, sei que responderei que estiven pelexando contra eles. Cada un que responda dos seus actos.”

Iria Collazo: “Os meus Tintíns da infancia están tan desgastados que parecen a piques de romper”

Entrevista de César Lorenzo Gil a Iria Collazo en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Con que escritor/a lle prestaría pasar unha noite de festa? Pode estar vivo/a.
– Iria Collazo (IC): Podo elixir dous? Encantaríame unha velada con Pizarnik e Cortázar. (…)
– B: Que novela lle gustaría protagonizar?
– IC: Gustaríame ser a Blimunda do Memorial do convento, de Saramago. (…)
– B: E un libro galego posterior ao 1970 que adora?
– IC: O derradeiro libro de Emma Olsen, de Berta Dávila. Pornografía ou Camuflaxe, de Lupe Gómez. seique, de Susana Sanches Arins. Non necesariamente nesa orde.
– B: E un clásico galego que agasallar como mostra de afecto?
– IC: Aínda que sigo sen saber moi ben a partir de que data un libro galego pode ser considerado como un clásico, o primeiro libro que se me ocorre para regalarlle a unha amizade que nunca o lese sería un poemario, o De catro a catro, de Manuel Antonio. En prosa, se cadra elixiría A esmorga, de Blanco Amor ou Se o vello Sinbad volvese ás illas, de Cunqueiro.”

Francisco X. Fernández Naval: “En Bos Aires din que Cortázar chega a Galicia por amor”

EntrevistaFrancisco X. Fernández Naval a Francisco X. Fernández Naval en Vivir na Coruña:
“(…) – Vivir na Coruña (VNC): O 26 de agosto cumpríronse cen anos do seu nacemento e a editorial Linteo volve editar este libro baixo o título, O soño galego de Julio Cortázar, no que fas novas achegas. Que atoparemos nesta edición?.
– Francisco X. Fernández Naval (FXFN): Está todo o anterior, corrixindo algún erro que había nalgunha data, pero o resto estaba ben. O que sucede é que entre os anos 2006, logo de saír aquel primeiro libro, e o 2007, prodúcense grandes novidades: chega o legado a Galicia e con el veñen as imaxes das viaxes. Aparece esa fermosa carta que Julio escribe a Eduardo Jonquiéres, pintor amigo del e tamén de Seoane e de Díaz Pardo, na que relata a viaxe a Galicia de 1956, as impresións que lle causou a paisaxe e fala de Compostela, do Miño, da xente de Galicia con sensibilidade e emoción. Pero hai máis, Neira Vilas, cando le aquela primeira edición, agasállame coa súa memoria de Cortázar e Aurora en Bos Aires, e Cortázar en Cuba, despois. Tamén se publica a correspondencia de Seoane, con cartas para min descoñecidas nas que fala del cos amigos comúns.
Este novo libro ofrece, ademais, a entrevista completa que Ramón Chao lle fai na emisión en español de Radio Francia Internacional, moi fermosa. Tamén Ramón Chao, cando leu o primeiro libro, publicou un artigo no que afondaba na súa relación con el, e tamén iso se recolle agora.
Engado agora, e isto é novidade, unha terceira parte titulada Presenzas, nas que analizo a presenza de Cortázar na cultura galega contemporánea, e falo de presenza e non de influenza, xa que presenza hai no cine, no teatro, na universidade, na música, no movemento asociativo, na plástica, e claro, na literatura tamén. Creo que esas cen páxinas demostran a vixencia de Cortázar, sobre todo entre a xente nova, xa que non me resulta estraño que lle guste aos autores da miña xeración, pero aí están Dores Tembrás, Olalla Cociña ou Berta Dávila como representantes da xente máis nova. O libro inclúe textos inéditos de Antonio García Teijeiro, Anxos Sumai, Eva Veiga, Miguel Mato Fondo, Camilo Franco e Olalla Cociña, que xa tiñan escritos e nos que dialogan con Cortázar. (…)
– VNC: Que momento da vida do escritor arxentino foi no que tivo unha relación máis intensa con Galicia?
– FXFN: Seguramente entre os anos 1944 e 1950, antes de marchar a París. Con Lorenzo Varela, Arturo Cuadrado e Luís Seoane, mantén unha relación intensa de amizade e colaboración literaria. Neses anos, ademais, aparece Aurora Bernárdez na súa vida. Ela era irmá do escritor galego-arxentino, Paco Luis Bernárdez, que deixou obra escrita en galego. El e Aurora eran fillos de galegos da emigración. Penso que Aurora, que pasou parte da infancia na parroquia de Lago, no concello ourensán de Maside, é quen o trae a Galicia. En Bos Aires din que Cortázar chega a Galicia por amor, que é un xeito ben fermoso de chegar. (…)”

A Coruña: presentación de O soño galego de Julio Cortázar, de Francisco X. Fernández Naval e proxección de Cortázar Galicia

O soño galego Cortázar 1O soño galego Cortázar 2

A Coruña: conferencia Julio Cortázar, escritor e tradutor, a cargo de Francisco X. Fernández Naval

OFrancisco X. Fernández Naval martes 30 de setembro, ás 20:00 horas, na Salón de Actos da Biblioteca Pública González Garcés da Coruña (Rúa Miguel González Garcés, s/n), Francisco Xosé Fernández Naval pronunciará a conferencia Julio Cortázar, escritor e tradutor, con motivo da conmemoración do Día Internacional da Tradución e tamén do centenario do nacemento de Cortázar.

Radiocrítica do 31-03-2014, por Armando Requeixo

Desde o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“Velaquí unha nova Radiocrítica emitida o luns día 31 de marzo en Ames Radio (107.2 FM, agora accesible on line neste enderezo). Desta volta falei con Nazaret López sobre O sexo masculino dos anxos, de Manuel Janeiro (I: 00:16); Nimbos, de Xosé María Díaz Castro en edición de Luís González Tosar (I: 5:52); A autoestrada do Sur, de Julio Cortázar en tradución de Francisco X. Fernández Naval (II: 0:00) e Papá, que son os sorrisos?, de María Canosa e Dani Padrón (II: 8:43).”