Arquivos da etiqueta: Natividade González

Precariedade estrutural do setor do livro galego: conclusons do I Encontro do Livro Galego (2024)

Publicado o por

Desde o Projeto do Livro Galego:
“Entre 18 e 19 de julho do passado ano 2024 celebrou-se o I Encontro do Livro Galego na Facultade de Filoloxía da Universidade da Coruña (UDC). Com o objetivo de debater os principais reptos e necessidades do ecossistema editorial galego, este I Encontro, organizado desde o projeto “Campo Editorial e Cultura Autonómica: institucionalização e industrialização do livro na Galiza (1978-2026)”, constitui-se em um espaço privilegiado e estável para o diálogo e a análise do setor editorial.

O I Encontro do Livro Galego reuniu representantes institucionais, associativos, profissionais e académicos dos vários espaços e interesses que conformam o setor editorial na Galiza (a edição, as autorias, a tradução, as livrarias, a investigação, a ilustração e as administrações públicas) para diagnosticar a situação atual do livro galego e formular propostas de futuro.

A primeira diagnose sobre as deficiências, ameaças, fortalezas e oportunidades identificadas pelos próprios agentes envolvidos no setor é publicada agora em um documento de trabalho acessível no Repositorio da Universidade da Coruña (RUC) en que é disponibilizada uma síntese dos trabalhos e extraídas as principais conclusões. Estas conclusões giram em volta destes seis eixos discursivos fundamentais:

– A maioria dos agentes do setor consideram a Xunta de Galicia como a instituição de referência em políticas do livro, mas valoram negativamente a sua ação institucional.
– A falta de internacionalização e projeção exterior é uma preocupação de todas as partes do setor editorial.
– O setor do livro galego e as pessoas que nele trabalham estão submetidas a uma situação de marcada precariedade.
– Preocupa a ausência de campanhas promoção da leitura em galego, assim como de iniciativas que acrescentem o valor social da língua galega.
– Recentemente apareceram novos obstáculos e necessidades a que o setor não está a responder, como a carência de programas de formação especializada e os problemas derivados do uso da Inteligência Artificial (IA).
– O âmbito da investigação universitária coincide na necessidade de divulgar os seus resultados e os colocar ao dispor das várias instâncias de planificação cultural da Galiza.

As conclusões agora publicadas aspiram a ser uma ferramenta útil para a sociedade galega no seu conjunto, e especialmente para as diferentes instituições públicas e entidades profissionais envolvidas no setor editorial da Galiza autonómica.

Este I Encontro do Livro Galego foi concibido como ponto de partida de um processo continuado de reflexão, mobilização e construção coletiva de um futuro para o livro galego. Este evento, de carácter anual, teve já continuidade com a celebração na mesma Facultade de Filoloxía da UDC o passado 30 de abril do II Encontro do Livro Galego, nesta segunda edição dedicado ao debate e a análise de questões viradas para a distribuição, a crítica e as bibliotecas.”

Cultura da Deputación da Coruña selecciona os oito proxectos das Residencias Artísticas Mariñán 2025

Publicado o por

Desde a Deputación da Coruña (foto da propia Deputación da Coruña):
“Xa se coñecen os oitos proxectos que se desenvolverán nas Residencias Artísticas Mariñán 2025, convocadas pola área de Cultura da Deputación da Coruña. Entre o 31 de marzo e o 11 de abril, compartirán espazo, recursos e experiencias Branca Trigo (coa proposta Mandrágora) e Sergio Marey (Camiños do desexo), na modalidade de literatura, e Paula Sanmartín (Coro priscilianista) e María Bella (O amor ao territorio), na modalidade de pensamento. As residencias de música —do 31 de marzo ao 5 de abril, as dúas primeiras propostas, e do 6 ao 11 de abril, as outras dúas— corresponderanlle a Ailén Kendelman (Unha señora orquestra), Abril (Investigación e creatividades para disco), Nanu (Creación de percusión para EP) e Incra (Ronco: disección anatómica da gaita).
A deputada de Cultura, Natividade González, presidiu os xurados que seleccionaron os proxectos e destacou “a calidade das propostas presentadas”, un total de 29. Formaron o comité avaliador das residencias de literatura e pensamento —que teñen como comisario a Roberto Abuín— Sica Romero, Xosé Ricardo Losada e Nieves Neira Roca; e o das residencias de música —das que é comisaria Aitana Cuétara— Noel Feáns, Beatriz Fontán e Carles Sala. Nas dúas reunións dos xurados actuou como secretaria, Manuela Lorenzo, xefa da Sección de Educación e Cultura da Deputación.
“Para nós, como administración”, explica Natividade González, “é unha obriga apoiar este tipo de proxectos xa non únicos, senón tan necesarios, e darlles ás creadoras e ós creadores todas as facilidades e recursos para que leven a cabo un traballo que logo nos devolven con propostas de indiscutible calidade e das que tanto gozamos”.
Segundo a deputada, “a estadía en Mariñán permítelles a todas e todos os participantes avanzar nos proxectos cunha perspectiva que é difícil adoptar fóra deste espazo en común, sen o acompañamento e a formación que lles proporcionamos para que, ademais, a súa obra chegue nas mellores condicións de recepción ao público e aos circuítos culturais”. “A experiencia en Mariñán é enriquecedora para músicos e músicas, autores e autoras, sempre nun ambiente de convivencia que propicia sinerxías que facilitan os procesos de creación e contribúe á calidade dos resultados”.

Proxectos de literatura e pensamento
Segundo o xurado, Mandrágora, de Branca Trigo, propón “unha exploración mitopoética da conexión entre o ‘queer’, a ritualidade e o cotián, así como unha pertinente e novidosa resignificación da noción de bruxa ou meiga na súa conexión coas disidencias sexuais e de xénero”.
Camiños do desexo, de Sergio Marey, “é unha interesante proposta dunha escritura autoficcional e fragmentaria dunha persoa non binaria desde unha perspectiva disidente no rural galego, de valorar pola que implica na produción de subxectividades alternativas ás heteronormadas”.
Coro priscilianista, de Paula Sanmartín, preséntase como “unha proposta de ensaio filosófico que cruza a figura de Prisciliano co pensamento contemporáneo, con diálogos contracoloniais e ecofeministas, a autora artella un discurso crítico lúcido e de gran pertinencia no contexto cultural galego”.
O amor ao territorio, de María Bella, “desenmascara a violencia que esconden os discursos e prácticas capitalocéntricas do amor ao territorio, nun proxecto no que a autora propón unha investigación do máximo interese na actualidade sobre as formas extractivas de ocupación do rural galego, procurando fórmulas de lexitimación da súa cultura”. (…)”

Nailía, da ribasilense Loli Rodríguez, gaña o Torrente Ballester 2024 en lingua galega

Publicado o por

Desde a Deputación da Coruña (foto do xurado, autoría da propia Deputación da Coruña):
“O XXXVI Premio Torrente Ballester de narrativa xa ten gañadores. Súmanse ao palmarés do certame, convocado polo departamento de Cultura da Deputación da Coruña, as novelas Nailía, da ribasilense Loli Rodríguez, en lingua galega, e La soledad de los reptiles, do madrileño Antonio Bonet de Luna, en lingua castelá. Silbidos en las cumbres, do tudense Diego Alfonsín Rivero, resultou finalista en castelán. Os dous vencedores recibirán 15.000 euros e a Deputación publicará as dúas obras.
A deputada de Cultura, Natividade González, presidiu os dous xurados, nos que actuou como secretaria a xefa da sección de Educación e Cultura, Manuela Muñiz Souto. Formaron o comité avaliador en lingua galega os escritores César Lorenzo —gañador en galego en 2023—, Sica Romero, Marta Villar, Brais Lamela e María Rei Vilas; e en lingua castelá, Anna Blasco Rovira e Jesús M. Antón —gañadores en castelán en 2023—, María Sánchez, Xacobe Pato e Maria Salgado.
De Nailía, o xurado valorou “a boa narración da historia e a axilidade da lectura, nunha novela clásica na forma e na estrutura pero moi actual no punto de vista á hora de abordar o relato”. Tamén destacou “a representación de mulleres diversas e as imaxes poéticas que crea durante a narración con moi bo manexo dos diálogos”.
La soledad de los reptiles é, para o xurado, “unha obra orixinal e arriscada, que perdura na memoria do lector, cunha reflexión que afonda no sentimento de perda e o lugar que ocupamos na sociedade”. “Trátase”, engade a resolución, “dunha novela ben estruturada e equilibrada, na que o autor mostra gran capacidade para manter a tensión narrativa de comezo a fin con bo ritmo e personaxes ben traballados”.
Ao XXXVI Premio Torrente Ballester presentáronse 66 obras en galego e 104 en castelán.”

Gonzalo Hermo gaña o XXII Premio Miguel González Garcés de poesía da Deputación da Coruña

Publicado o por

Desde a Deputación da Coruña:
“O poeta Gonzalo Hermo resultou gañador do XXII Premio Miguel González Garcés de poesía, organizado pola área de cultura da Deputación da Coruña. O xurado decidiu premiar a súa obra Un xesto de tenrura entre as 129 propostas presentadas, das que destacaron a súa “elevadísima calidade”.
A deputada de Cultura, Natividade González, presidiu o xurado que integraron Yolanda Castaño Pereira; Pablo Otero Rodríguez; Míriam Ferradáns Ferradás; Samuel Merino Gómez e Oriana Méndez Fuentes. Como secretaria actuou Manuela Muñiz, xefa do Servizo de Acción Social, Cultural e Deportes.
O xurado destacou que a obra gañadora “propón unha poesía introspectiva e depurada, onde a linguaxe rica e evocadora se achega á súa forma máis pura, eliminando excesos e retóricas para lograr unha obra de precisión sensorial”. Ademais, salientaron que “ofrece unha experiencia poética completa, cunha estrutura ben meditada, que conxuga a beleza da palabra coa profundidade do pensamento”.
Concluíron que “marca unha achega significativa á poesía contemporánea en galego, e amosa o xeito en que encarar a idade adulta comporta adoito o desvencello, pero que a luz da soidade pode ser unha forma de liberdade tamén”.”

Laura Suárez e Sandra Lodi gañan o XIX Premio Castelao de banda deseñada

Publicado o por

Desde a Deputación da Coruña:
“Laura Suárez (Dumbría, 1994), co álbum A raíña cádaver, na categoría para público infantil e xuvenil, e Sandra Lodi (Lugo, 1994), coa obra Adelina, en categoría xeral, son as gañadoras do XIX Premio Castelao de banda deseñada, convocado pola Deputación da Coruña e ao que se presentaron 18 orixinais nesta edición.
A deputada de Cultura, Natividade González, presidiu o xurado formado polas e os debuxantes e ilustradores Paula Mayor e Cristian F. Caruncho, gañadores do certame en 2023, Quico Pèrez, Paula Cheshire e Xulia Vicente.
D’A raíña cadáver o xurado puxo en valor “o acabado completamente profesional cun estilo propio moi persoal, e o dominio das formas e da cor”. Tamén salientou “a gráfica moi adecuada para a historia que propón, de influencia medieval”.
Establecida en Cee, Laura Suárez estudou Belas Artes na Universidad Politécnica de Valencia e expuxo as súas ilustracións en Barcelona e México. Xunto á editorial londinense Flying Eye Books creou e ilustrou a súa primeira serie de cómic infantil, titulada Monster Support Group.
De Adelina o comité avaliador valorou “o acabado solvente da obra cunha gráfica moi expresiva e recursos desenfadados que aborda o tema da vellez con frescura, humor, critica social, moita acción e diversión”.
Sandra Lodi, establecida en Santiago de Compostela, é licenciada en Belas Artes pola Universidade de Salamanca na especialidade de pintura, época na que tamén tivo a oportunidade de coñecer o método de produción creativa da Accademia di Bele Arti di Brera (Milán). Traballou como directora de arte e deseñadora gráfica durante anos, realizando traballos para todo tipo de marcas nacionais e internacionais. Actualmente publica as súas ilustracións na revista satírica Mongolia e en El Estafador, ademais de colaborar con distintas publicacións como ilustradora de prensa.
No ano 2019 recibiu o 20 Premio Curuxa de Humor gráfico, no 2021 foi seleccionada na XIII Bienal de Pintura Eixo Atlántico, no 2022 levou o 10 Premio no Combate Mural do Culturbán, en Lugo, e no 2023 acadou o 10 Premio de Pintura Rápida do Festival de Cans.
As gañadoras verán publicada en 2025 as obras que presentaron ao certame e recibirán cada unha premio en metálico de 6500 euros.”

Celebrado o I Encontro do Livro Galego

Publicado o por

Desde o Projeto Livro Galego:
“Os dias 18-19 de julho de 2024 decorreu na Faculdade de Filologia da Universidade da Corunha (UDC) o 1º Encontro do Livro Galego. O encontro tencionava reunir um conjunto amplo de perspetivas sobre o setor editorial na Galiza. Deste modo, a primeira mesa de debate congregou pessoas representantes das instituiçons culturais: Cristina Rubal, da Subdirección Xeral do Libro, Dolores Vilavedra, em representação do Consello da Cultura Galega, e Natividade Fernández, da área de Cultura da Deputación da Coruña.
As duas mesas a seguir reuniram pessoas envolvidas em projetos académicos relacionados com o setor editorial. Na primeira destas sessões participaram Roberto Samartim, apresentando o nosso projeto Campo Editorial e Cultura Autonómica, e Carme Fernández Pérez-Sanjulián, apresentando “A edición literaria na Galiza (1975-2000)”. Por sua vez, na segunda sessão académica expuseram Ana Luna Alonso, em representação do projeto BITRAGA, e Marta Neira e Carme Ferreira, do projeto Investigación en Literatura Infantil e Xuvenil.
No dia seguinte compareceram agentes dos setores profissionais. De manhã, contámos com a presença de Miguel Toval, da Asociación Galega de Editoras, e de Ramón Domínguez, da Federación de Librarías de Galicia. Por motivos de saúde, não foi possível contar com a representante do Consorcio Editorial Galego, María Belén López Vázquez. A seguir, participaram no encontro Marta Dacosta, em representação da Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega, Augusto Metztli, da Asociación Galega de Profesionais da Ilustración e, por último, Patricia Buxán, da Asociación Galega de Profesionais da Tradución e da Interpretación.
A última atividade do encontro consistiu numa jornada de trabalho para os membros da equipa. Nesta sessão foram resumidas as conclusões do encontro e distribuidas as tarefas para os próximos trabalhos; entre eles, destaca um documento de trabalho que será remitido às pessoas e coletivos interessados. Algumas das conclusões de conjunto foram a escasa profissionalização do setor, a necessidade de reconsiderar as estratégias de internacionalização do livro galego, ou a falta de diálogo entre o ámbito profissional e o institucional. Quanto ao formato do encontro, a avaliação por parte do Projeto é mui positiva: os amplos espaços para o debate que contemplava o programa deram lugar a conversas profundas e mui produtivas para uma diagnose do setor, a partir da qual trabalhar de acordo com os nossos objetivos.”

I Encontro do Livro Galego

Publicado o por

Marta Dacosta representa a AELG nesta actividade.

“Os dias 18-19 de julho terá lugar na Faculdade de Filologia da Universidade da Corunha (UDC) o 1º Encontro do Livro Galego, que congregará investigadoras e profissionais do setor da edição na Galiza. Aproveitando os cinquenta anos da publicação de O libro galego a discusión, considerado o começo da reflexão contemporânea sobre a indústria do livro na Galiza, este encontro pretende servir para partilhar diagnósticos e estratégias de futuro em relação ao mundo editorial nos seus distintos eixos: institucional, profissional, associativo e académico.
Com este fim são organizadas quatro sessões de trabalho distribuídas em duas jornadas, que reunirão pessoas representantes das instituições culturais (Subdirección Xeral do Libro, Consello da Cultura Galega, área de Cultura da Deputación da Coruña), da investigação (Universidade da Coruña, da Universidade de Vigo, Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades) e do âmbito profissional (Asociación Galega de Editoras, Federación de Librarías de Galiza, Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, Asociación Galega de Profesionais da Ilustración, Asociación Galega de Profesionais da Tradución e da Interpretación, Consorcio Editorial Galego).
Este evento é organizado no seio do projeto de investigação “Campo Editorial e Cultura Autonómica: institucionalização e industrialização do livro na Galiza (1978-2026)”. Pode consultar-se mais informação sobre o Projeto e sobre o Encontro em Livro Galego.”