Noelia Gómez: “Foi a través da escrita como souben aceptar o cambio. Así aprendín a comprender a perda”

Entrevista de Montse Dopico a Noelia Gómez en Praza (foto de Carlos Rei):
“A aceptación da perda a través da asunción da idea da vida como tránsito, movemento. A escrita como berce desde o que reconstruírnos. O diálogo coa xinealoxía de mulleres que nos precederon. A mudanza, a transformación do rural e a súa fusión, quizais, co urbano. Son algunhas das ideas arredor das que se artella O xiro (Xerais), o primeiro poemario de Noelia Gómez. A autora respondeu por correo electrónico as nosas preguntas sobre este libro.
– Praza (P): O xiro é o tránsito, o movemento, a mudanza… Por que o poemario se chama O xiro? (Hai unha dedicatoria á avoa no principio do libro relacionada con isto)
– Noelia Gómez (NG): Hai tres anos, en outono de 2016, agromou en min a vontade de escribir sobre o xiro. Foi así tal cal: “quero escribir sobre o xiro”. Como quen di, “estou escribindo sobre flores”, por exemplo, eu dicía “estou escribindo o xiro”. No momento no que xa estaban as partes pechadas, cada poema, cada verso eran os buscados, cando chegou o momento de poñerlle nome a todo iso, decateime de que o título sempre estivo presente, desde o comezo.
Foi algo case innato o nome do poemario. Por outra banda, O xiro comeza a ferver dentro a partir da morte da miña avoa en novembro de 2014. Nese sentido, penso que a afirmación “quero escribir sobre o xiro”, estivo dous anos xestándose ata que un día abrollou. Polo tanto, detrás do poemario hai dous anos de fermentación case inconsciente e dous anos de creación e traballo.
– P: O xiro ten tres partes diferenciadas por un título: contorno, eixe e desprazamento. A primeira parece máis ligada ao rural e a terceira máis ao urbano. Por que esta estrutura en partes? Cal é a diferenza no contido de cada unha delas?
– NG: Cando tiven claro que quería crear un poemario sobre o xiro, pensei nunha estrutura que me permitise reflectir o momento xiratorio. A primeira parte tiña que tratar sobre o espazo e o lugar primeiros. A atmosfera a partir da que estamos xirando. Contorno é a parte máis extensa, está a infancia, o crecemento, a maduración das rapazas que nos criamos no rural. Este é o noso contorno. Un contorno de brañas, cociña de ferro, tractor, árbores, azul.
A segunda parte é o eixe. O eixe é o punto a partir do cal se xira. É o centro do movemento. Neste libro o eixe construímolo nós, as mulleres. É a parte máis feminista na que se tenta deconstruír a perspectiva patriarcal e erguer o edificio desde unha mirada feminista. E por último, no desprazamento, aparece o urbano, o material. Xa non estamos na casa de aldea, estamos na cidade, noutro mar. O desprazamento é o lugar actual no que se atopa a voz poética. A voz poética constrúe o poemario coa concienciación de que vive no desprazamento. (…)”

Semana do Libro de Compostela (Selic), actos destacados do sábado 3 e domingo 4

O sábado 3 de xuño continúa a Semana do Libro de Compostela (na Praza da Quintana, con horario de 11:00 a 23:00 horas), organizado polo Concello de Santiago, cos seguintes actos literarios destacados para estes días dentro do seu programa:

Sábado 3
12:00 h. Conversa entre Rita Acevedo e María do Cebreiro arredor de Correspondencias.
20:00 h. Fernando Cimadevila. “Claves para a escrita e a publicación dunha novela”.
21:00 h. Carlos Meixide presenta Cans.
22:30 h. Roteiro Inge e Robbie.

Domingo 4
12:30 h. Recital. Rosalía Fernández Rial, Noelia Gómez, Alicia Fernández e Ismael Ramos: No seu despregar (Apiario).
12:30 h. Enrique López: Vida sana dende a infancia para sempre e J. Julio Fernández: Clara e o rapto do solpor (Aenea).
18:00 h. X. A. Perozo e Antonio Seijas: Onde vai Carlos?.
18:00 h. Lucía Cobo: O soño do merlo branco e Bruxa e familia (Aenea).
18:30 h. Contacontos. María Lado. Onde vai Carlos? (↑5 anos).
19:30 h. Marilar Aleixandre: Desescribindo e Dores Tembrás: Auga a través (Apiario).
20:30 h. Martiño Suárez: Bestiario do Vestiario e concerto de Grampoder.

Rosa Enríquez: “Estamos nun momento de abrirnos a outras culturas e formas de ver, sentir e pensar”

Entrevista de Noelia Gómez a Rosa Enríquez en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Vés de estrear, xunto a Nimrod -nado no Chad, na África central- o oitavo ano do ciclo de Poetas di(n)versos, dirixido por Yolanda Castaño.
– Rosa Enríquez (RE): Estou moi contenta de participar neste ciclo. Creo que é moi interesante para a literatura galega na medida que pon en contacto poetas galegos e galegas con outras persoas que se adican á literatura tamén e que son de diferentes lugares do mundo e teñen diferentes linguas. Paréceme moi necesario o diálogo intercultural. Este ciclo que organiza Yolanda, que está moi ben pensado, creo que é moi preciso. Estamos nun momento de abrirnos a outras culturas e formas de ver, sentir e pensar.
– SG: Neste encontro realizaches un percorrido polos teus últimos libros. Recitaches unha pequena selección de cada un deles, desde os máis intimistas e persoais até os que implican conciencia social e dignidade. Por que esa escolla?
– RE: Hai unha cuestión práctica detrás desta decisión que é que dispoñía de 20 minutos, entón iso condicionou un pouco a lectura dos textos. Se quería ler un texto longo tiña que ler logo outro máis curto para que non durase demasiado. Estiven buscando textos dunha lonxitude similar que fosen representativos e interesantes para ese momento. Así que escollín tres de Desobediencia, tres de Atlas de Chaguán, tres de Espectros e tres de Historia do meu corpo en labaradas. (…)
– SG: Ademais de varios poemarios, es autora de Unicrom, novela xuvenil de ciencia ficción e fantasía. Tes pensado escreber máis sobre este xénero?
– RE: Esa novela é unha cousa puntual. Aconteceu porque tiña un blogue -que xa non está activo- e comecei a escribir aí textos sobre seres doutros planetas. A min gústame moito a ciencia ficción e comecei a construír algo e participaron moitas persoas facendo comentarios. Cando xa levaba tempo no blogue con esa historia, animáronme a construílo ben e tiven a fortuna de que a publicase Sotelo Blanco, pero non, non teño pensado facer máis narrativa. Son lectora fundamentalmente de poesía e ensaio, pero narrativa leo menos. Entón non, non estou interesada en escribir narrativa.”