Cuestionario Proust: Daniel Asorey

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Daniel Asorey:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Son idealista, ao cabo, medrei nunha matria que se botou ao mar para soñar.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O compromiso coas abaixadas e cos abaixados.
3.– Que agarda das súas amizades?
– A estas alturas da vida, agarimo, comprensión e complicidade.
4.– A súa principal eiva?
– A desorde e a falta de organización.
5.– A súa ocupación favorita?
– Encántame viaxar, aprender das olladas doutros que, coma nós, comparten esta casa común.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Un mundo xusto e digno para todos os seres humanos.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– A dor, a enfermidade e a morte son inmensas desgrazas. Vaia, dixen tres polo prezo de unha.
8.– Que lle gustaría ser?
– Encantaríame ser habitante dun mundo xusto.
9.– En que país desexaría vivir?
– En Galiza, amo esta terra e por iso manca tantas veces no corazón.
10.– A súa cor favorita?
– O vermello, sen dúbida.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A chorima, a flor do toxo. Unha flor humilde, miúda, salvaxe e brava, que é quen de medrar na vertixe e inzalo todo, mesmo os cumes máis altos e difíciles, eses que se protexen con laxes cortantes. Ata aló enriba chega. Precisamos máis chorimas para esta terra.
12.– O paxaro que prefire?
– O pardal. Por algo semellante ao anterior, pois é un paxaro proletario, de traxe común e chíos humildes. Nunca esquecerei o día que, sendo eu neno, lle dixen á miña avoa, Carme de Candingas, que habiamos pillar un e metelo nunha gaiola. Ela contestoume que o pardal precisa ser libre para vivir, pois, se se prende, degoira morrer. Dende aquela, tiven envexa dese paxaro sen cadeas.
13.– A súa devoción na prosa?
– Moitas e moitos. Iso é como escoller a irmá ou o irmán preferido… Mais gustaría de citar unha muller, Rachel de Queiroz, que denunciou a fame e a desigualdade do Nordeste Brasileiro no seu esmagador romance O quinze.
14.– E na poesía?
– Rosalía, polo escrito e pola valentía de facelo.
15.– Un libro?
– O Memorial do convento.
16.– Un heroe de ficción?
– Hai anos que o lin, pero moitas veces lembro do menino que aparece no fabuloso conto “O colchão da Mongólia”, do incrible escritor angolano Ondjaki. Un heroe, ese miúdo.
17.– Unha heroína?
– Non sei se se pode considerar ficción, mais penso na voz das mulleres anónimas do cancioneiro popular galego. Valentes, afoutas e libres. De non ser así, a voz radical e insubmisa da meniña gaiteira de Cantares Gallegos.
18.– A súa música favorita?
– Neste momento “A mulher do fim do mundo” de Elza Soares.
19.– Na pintura?
– Marc Chagall, un xenio que non deixou de soñar nunca coa súa patria, co amor e coa súa estirpe maltratada, e alén diso foi quen de pintar a música. Alguén dá máis?
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– As e os migrantes de calquera lugar e condición, que sempre arriscan as súas vidas por soñar mundos mellores.
21.– O seu nome favorito?
– Aldara. En Melide, na terra de miña nai, “ser unha dona Aldara” empregábase, ben certo que pexorativamente, para designar unha muller espelida e libre. Ao parecer, fai referencia a unha muller nobre que viviu alá polo século XIV, e agardo que fose todo iso. Así pois, hoxe “ser unha dona Aldara” debía ser un orgullo e un soño para todas e para todos.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A soberbia.
23.– O que máis odia?
– A desigualdade e a dor nas persoas.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Os conquistadores de calquera lugar, con rúas, prazas e estatuas no seu nome, en tanto que mortes, feridas e violacións nas súas costas.
25.– Un feito militar que admire?
– O 25 de abril, revolta sen (apenas) sangue para traer pan e liberdade.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A constancia.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Sen dor.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Pesimista. Aínda que a realidade adoita superarme para o malo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Aqueles que teñan que ver co amor e coa paixón.
30.– Un lema na súa vida?
– Mudar o mundo!”

Cuestionario Proust: Raúl Dans

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Raúl Dans:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
-Conciliador.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
-Xenerosidade, sentido do humor, empatía.
3.– Que agarda das súas amizades?
-Lealdade.
4.– A súa principal eiva?
-Veño de descubrir que son máis preguiceiro do que cría. E túzaro.
5.– A súa ocupación favorita?
-Confesable? Ler.
6.– O seu ideal de felicidade?
-Ver felices as persoas que quero.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
-Quitando perder as miñas fillas, que ninguén me quixese.
8.– Que lle gustaría ser?
-Un escritor deses que se seguen lendo dentro de cen anos.
9.– En que país desexaría vivir?
-Galicia non está mal, aínda que cadra un pouco lonxe de todo.
10.– A súa cor favorita?
-As do outono.
11.– A flor que máis lle gusta?
-A flor do lirio.
12.– O paxaro que prefire?
-No mar, as gaivotas; nos parques, pombas e estorniños; o merlo, o pardal e a pega, no eido. E así.
13.– A súa devoción na prosa?
-Sempre me asombrou que Jan Potocki puidese escribir o seu Manuscrito atopado en Zaragoza sen usar metáforas nin comparacións.
14.– E na poesía?
-Emily Dickinson.
15.- Un libro?
-Un que lin recentemente: Stoner de John Williams.
16.– Un heroe de ficción?
-Gulliver. Todo o que viaxa. E a min hai que me sacar da casa a empurróns.
17.– Unha heroína?
-Alicia. As cousas inquietantes que lle pasan e con que enteireza as afronta a rapariga. Se son eu, nin con terapia electroconvulsiva me recupero de semellante pesadelo.
18.– A súa música favorita?
-Ramones, Patti Smith, Leño… Bach, Mozart, Schubert…
19.– Na pintura?
-O Bosco, Van Gogh, Pollock… Hai dous cadros que me gustan especialmente: “A orixe do mundo” de Courbet e “Nachtmahr” de Füssli.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
-De cativo coñecín un heroe: Esparza. Salvou un amigo meu de morrer afogado no río.
21.– O seu nome favorito?
-Os nomes así, sen persoa, non me din moito.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-Impuntualidade.
23.– O que máis odia?
-Non poder comer todos os doces e as lambonadas que me pete.
24.– A figura histórica que máis despreza?
-Os ditadores e os xenocidas.
25.– Un feito militar que admire?
-A vitoria aliada na batalla das Ardenas.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
-Saber pintar.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
-Morrer? Quen? Eu?
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
-Bastante murcho ultimamente, pero adoitaba ser un tipo alegre e disposto.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-Na ficción practicamente todos, pero na vida real cada día aturo menos até o defecto máis insignificante.
30.– Un lema na súa vida?
-Deixa vivir.”

Cuestionario Proust: Iria Misa

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Iria Misa:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O inconformismo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O sentido do humor. Paréceme síntoma doutras boas calidades.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Agarimo de balde. Compartir moitas risas e tamén algunha bágoa, claro.
4.– A súa principal eiva?
– A inseguridade. A indecisión.
5.– A súa ocupación favorita?
– Argallar. En moitas e moi variadas formas.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Estar soa con alguén e sentirme tan cómoda como para non ter nin que falar.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– O sufrimento ou a perda de alguén querido.
8.– Que lle gustaría ser?
– Compoñente dunha banda Punk dos 70, ou dunha banda da Movida nos 80.
9.– En que país desexaría vivir?
-En Inglaterra pero cincuenta anos atrás. No Londres dos Swinging 60s, para vivir a revolución da mini-saia e o nacemento do rock.
10.– A súa cor favorita?
– O vermello.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As papoulas.
12.– O paxaro que prefire?
– As pegas, esas que andan sempre polo xardín dos meus pais.
13.– A súa devoción na prosa?
– As escritoras de comezos do século XX. As súas fillas, as súas netas…
14.– E na poesía?
– Os combates de versos dos Poetas da Hostia.
15.– Un libro?
– Un só? Non se pode…
16.– Un heroe de ficción?
– Rüdiger Von Schlotterstein.
17.– Unha heroína?
-Mary Poppins.
18.– A súa música favorita?
– O glam rock, o punk rock, o britpop, o electro pop, o indie-rock… Que teña potentes guitarras é fundamental.
19.– Na pintura?
-O Impresionismo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Todas as persoas podemos ser heroes ou heroínas, non?
21.– O seu nome favorito?
– Os que comezan por “M” non adoitan fallar.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A condescendencia.
23.– O que máis odia?
– A falla de empatía.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– FF.
25.– Un feito militar que admire?
– “Militar” e “admirar” para min non caben na mesma frase.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da teletransportación!
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Durmindo, co cabelo branco e a pel toda engurrada.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A expectativa, a transición.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que causan sufrimento a quen os posúe.
30.– Un lema na súa vida?
– De verdade, de verdade, de verdade pode pasar.”

Cuestionario Proust: Manuel Esteban

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Manuel Esteban:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Calmo. Hai que pisar moitos calos para enfadarme.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Empatía. Ver o mundo a través dos ollos dos demais é vacina asegurada fronte a case todos os males.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Pouca cousa. Tempo, conversa… e as veces nin iso. Aprecio máis o que se recibe sen agardalo.
4.– A súa principal eiva?
– Certa inseguridade. Digamos que cando teño que decidir, así en xeral, todas as opcións semellan boas. Ou que non me gusta deixar atrás ningunha opción.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, sen dúbida. Máis incluso que escribir. Pero entretéñome fácil con case calquera cousa. Este cuestionario, por exemplo, paréceme moi entretido.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Unha sesta de verán abrazado á miña moza. Conversa. Cervexa e brisa. Un bo libro.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Ter que dedicarme a unha soa cousa. Non ter opcións.
8.– Que lle gustaría ser?
– Supoño que teño vocación, como calquera escritor, de vivir moitas vidas. Xa son médico, profesor, escritor, pai… todas elas gústanme bastante. Pero non desboto nada na vida. Digamos que o que me gustaría e ser moitas cousas.
9.– En que país desexaría vivir?
– A resposta pedante: na patria de Rilke: a infancia. A resposta enxebre: nunha Galicia que non sinta vergoña de si mesma. A resposta honesta: en moitos. Cantos máis mellor. Pero como a casiña non hai.
10.– A súa cor favorita?
– Marrón. Pero tamén negro. E azul. O verde escuro tampouco está mal. Remítome ao punto catro.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Os estraloques. A da buganvílea. A do cereixo.
12.– O paxaro que prefire?
– O corvo. O carrizo. O polo, se está ben torradiño.
13.– A súa devoción na prosa?
– Hai días de todo. Se falamos de devoción… Cunqueiro, Saramago, Galeano, Maalouf, Eco, Pessoa, Borges…
14.– E na poesía?
– Cabanillas, Ángel González, Whitman ou Benedetti. Pero tamén hai días de Rilke, Pavese, Khayyam, ou Cavafis. Insisto, se falamos de devoción, porque todo o mundo ten tamén un día deses en que agradan unhas pingas de Milton ou de Mallarmé. E non podo deixar pasar esta ocasión sen citar a Manuel Rivas. Eu pertenzo ao seu Pobo da Noite, esa xente estraña que cando nenos gozabamos cunha lanterna e un libro baixo a manta.
15.– Un libro?
O livro do desassossego, de Pessoa. E que conste que elixir un so é moi difícil. Os relatos do piloto Pirx, de Stanislaw Lem, por cambiar completamente de estilo, sería outro bo candidato. Ou As mocidades de Ulises, de Cunqueiro.
16.– Un heroe de ficción?
– Hari Seldon, de Isaac Asimov. Un científico coa capacidade de abstraerse do particular para elevar a ollada sobre o xeral. Un visionario pragmático.
17.– Unha heroína?
– Lisbeth Salander, de Stieg Larsson: intelixente ata o extremo de converter a dor e o sufrimento propios en ferramentas de aprendizaxe.
18.– A súa música favorita?
– Ultimamente Mumford and Sons, ou The Lumminers. Pero o abano e moi amplo: de Ara Malikian a Springsteen.
19.– Na pintura?
– Vermeer, Chagall, Modigliani, Klimt…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– O meu fillo maior. Boh, que demo, os dous.
21.– O seu nome favorito?
– Os nomes os reconstrúe cadaquén. Hai persoas que esfarrapan un bo Manuel e outras que elevan un Agapito á categoría de heroe grego.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A desidia, esa filla bastarda do desinterese.
23.– O que máis odia?
– O egoísmo. E o fígado encebolado
24.– A figura histórica que máis despreza?
– É doado xulgar dende a distancia pero veña, voume xogar o tipo con Hitler. Un clásico. Non engana.
25.– Un feito militar que admire?
– A batalla do Ebro durante a guerra civil. En xeral non admiro moito as xestas militares pero por alí andaban mesturados o meu avó e o ínclito Durruti. O desembarco de Normandía tamén está inevitablemente gravado no imaxinario colectivo como unha xesta épica. Loitas heroicas, como dicía Brodsky, entre o malo e o peor.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Oído musical. Na miña cabeza todo soa moi ben. O carallo é cando abro a boca ou toco a guitarra. Entón estrágase todo.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Rápido e sen avisar. Xa, se pode ser sen dor, sería perfecto.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Curioso. Ou por darlle un matiz máis creativo e con permiso de Saramago: pesimista construtivo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– O máis común de todos: o medo.
30.– Un lema na súa vida?
– Teño varios, todos moi bos.”

A pegada de John Berger na literatura galega

Desde Sermos Galiza:
“O escritor, pintor e crítico de arte John Berger faleceu a segunda feira aos 90 anos en París. O autor inglés é un referente. Un artista polifacético que ensinou ás súas lectoras e lectores a comprender mellor a súa contorna. A reparar en todos os detalles. A observar o mundo. Berger formouse como artista plástico e converteuse nun dos teóricos da arte máis influentes. Modos de ver é o conglomerado do seu pensamento, unha das obras máis importantes da historia da arte. Antes de ser publicada como libro, foi emitida en 1972 como serie de televisión pola BBC. Aí podíase observar o propio Berger explicar a súa teoría da arte e demostrar o valor oculto de cada obra. O que aí detrás. No mesmo ano publicaba G, coa que gañou o Booker Prize.
Son moitas e moitos os autores galegos que non o esquecen. Manolo Rivas publicou esta segunda feira en El País unha emotiva homenaxe. “Lémbroo outro anoitecer en Galiza na hora de entre can e lobo, arredor dun lume, nun monte próximo ao río Mandeo de Betanzos. Ano de 1994. Escoitaba moi atento a información de que o ser vivo con máis sinónimos na lingua galego-portuguesa é a luciérnaga, empezando pola súa denominación máis popular: vagalume. Máis de cen nomes. Aquela noite, na Espenuca, os seus ollos tiñan o brillo de luciérnagas. De maneira moi discreta, debuxaba nun caderno cos tizóns máis pequenos da fogueira. Adoraba a luz, penetrábase no misterio”, escribe Rivas.
Mais non foi o único, o crítico literario Ramón Nicolás publicou en twitter este chío: “Porca terra, inesquecible, en tradución de Xoán Abeleira. Descanse en paz John Berger.” Teresa Moure dedicoulle en Facebook estas agarimosas palabras: “O escritor vivo que mais admirava partiu hoje. John Berger, um gigante. O peso da porca terra há de ser leve para quem nos deu olhos para ver. Será por isso que meu corpo decidiu ferver…”
Berger tamén foi poeta. Un grande poeta. Mais a verdade é que a poesía está presente en toda a súa obra. A descrición minuciosa e detallada. Non se limitaba a explicar, senón que entraba nos relatos para non saír nunca máis. As editoras e poetas Dores Tembrás e Antía Otero tamén o lembran no Facebook. “O ano non puido comezar peor. Morreu John Berger”, afirma Dores Tembrás. “Grazas por ensinarnos a mirar #JohnBerger”, escribe Antía Otero.
“O compromiso de Berger era escribir”, sinala Rivas. Agora, grazas a iso, sempre seguirá vivo entre as páxinas da súa extensa obra.”

Taboleiro do libro galego, balance anual 2016, por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Como é habitual velaquí o balance dos datos que o conxunto de librarías colaboradoras habituais, ás que reitero a miña gratitude, foron ofrecendo ao longo dos once primeiros meses deste 2016. Escolléronse para conformar esta entrega aqueles títulos que gozaron de máis concorrencias nos cinco primeiros postos de cada sección. O Taboleiro retornará a primeiros de febreiro do ano vindeiro.

NARRATIVA
1º-. Manuel Rivas, O último día de Terranova Xerais.
2º-. Antón Riveiro CoelloOs elefantes de Sokúrov, Galaxia.
3º-. Francisco Castro, Amor é unha palabra coma outra calquera, Galaxia.
4º-. Xabier Quiroga, Izan, o da saca, Xerais.
5º-. Ramón Nicolás, O espello do mundo, Xerais.
6º-. María Solar, As horas roubadas, Xerais.
7º-. Marcos Calveiro, Fontán, Galaxia.
8º-. Xosé Neira Vilas, Memorias dun neno labrego, Galaxia.
9º-. Inma López Silva, Aqueles días en que eramos malas, Galaxia
10º-. María Reimóndez, A dúbida, Xerais.
11º-. Xosé Monteagudo, Todo canto fomos, Galaxia.
12º-. Xavier QueipoOs kowa, Galaxia.
13º-. Manuel Gago, O anxo negro, Xerais.

POESÍA
1º-. María do Cebreiro, O Deserto, Apiario.
2º-. Manuel María, Terra Chá,  Fundación Manuel María.
3º-. Manuel María, Antoloxía poética, Galaxia.
4º-. VV.AA., 6 poemas 6. Homenaxe a Federico García Lorca, Biblos.
5º-. Manuel María, Os soños na gaiola, Fundación Manuel María.
6º-. Gonzalo Hermo, Celebración, Apiario.
7º-. VV.AA., Dez anos na Porta, A porta verde do sétimo andar.

ENSAIO-TEATRO
1º-. Isidro Dubert (ed.), Historia das historias de Galicia, Xerais.
2º-. Mercedes Queixas, Labrego con algo de poeta. Biografía de Manuel María, Galaxia.
3º-. Montse Fajardo, Un cesto de mazás, autoedición.
4º-. J. A. Gurriarán, As mulleres do monte, Galaxia.
5º-. Jorge Mira-María Canosa, A que altura está o ceo?, Alvarellos.
6º-. Manuel Veiga, Manuel María buscando un país, Xerais.

XUVENIL
1º-. Andrea Maceiras, Europa Express, Xerais.
2º-. Agustín Fernández Paz, A neve interminable, Xerais.
3º-. Carlos Meixide, Ons, autoedición.
4º-. Ledicia Costas, Jules Verne e a vida secreta das mulleres planta, Xerais.
5º-. Francisco Castro, Tes ata as 10, Galaxia.

INFANTIL
1º-. Ledicia Costas – Víctor Rivas, Esmeraldina, a pequena defunta, Xerais.
2º-. Ledicia Costas – Víctor Rivas, Escarlatina, a cociñeira defunta, Xerais.
3º-. Érica Esmorís (ilustracións de Dani Padrón), Nena e o mar, Xerais.
4º-. Estíbaliz Espinosa (ilustracións de Lucía Cobo), Caer de cu polo universo, Apiario.

LIBROS CD-DVD
1º-. Uxía e Magín Blanco, Canta o cuco, Galaxia.
2º-. Uxía, Uxía canta a Manuel María, Fundación Manuel María.
3º-. Paco Nogueiras e David Pintor, Brinca vai!, Kalandraka.
4º-. Sérgio Tannus e Luís Barbolla (ilustracións), Alegría!, Galaxia.

BANDA DESEÑADA
1º-. Luís Davila, O bichero VI, Edición do autor.
2º-. René Goscinny, Albert Uderzo, Jean-Yves Ferri e Didier Conrad, (trad. de Xavier Senín e Isabel Soto), O papiro do César, Xerais.
3º-. Miguelanxo Prado, Presas fáciles, El Patito Editorial.
4º-. Jacobo Fernández, Marcopola 4. Avoa power, Xerais.

A Coruña: mesa de debate Novos vieiros para a narrativa, o martes 20

O martes 20 de decembro, ás 19:30 horas, na Real Academia Galega (Rúa Tabernas), na Coruña, terá lugar a mesa de debate Novos vieiros para a narrativa, coa que a Real Academia Galega finaliza o ciclo No tempo das Irmandades: fala, escrita e prelos.
Modera a mesa: Fina Casalderrey.
Relatores:
Ramón Nicolás. Liñas de sentido da narrativa curta das Irmandades. Algunhas calas.
– Camiño Noia Campos. A narrativa oral e costumista na época das Irmandades.
Dolores Vilavedra. As coleccións de narrativa breve, ¿continuidade ou renovación? O caso da colección LAR.

A Coruña: mesa de debate Novos vieiros para a narrativa

O martes 20 de decembro, ás 19:30 horas, na Real Academia Galega (Rúa Tabernas), na Coruña, terá lugar a mesa de debate Novos vieiros para a narrativa, coa que a Real Academia Galega finaliza o ciclo No tempo das Irmandades: fala, escrita e prelos.
Modera: Fina Casalderrey.
Relatores:
Ramón Nicolás. Liñas de sentido da narrativa curta das Irmandades. Algunhas calas.
– Camiño Noia Campos. A narrativa oral e costumista na época das Irmandades.
Dolores Vilavedra. As coleccións de narrativa breve, ¿continuidade ou renovación? O caso da colección LAR.