Betanzos: charla de Roi Vidal sobre Roberto Vidal Bolaño

O luns 27 de maio, ás 20:00 horas, na Libraría Carricanta (Rúa Doutor José Fariña, 1) de Betanzos, Roi Vidal, director da obra BailadElas, pronunciará unha charla sobre a figura homenaxeada este ano no Día das Letras Galegas, Roberto Vidal Bolaño.

Pontevedra: comeza a Feira do Libro 2013

O mércores 22 de maio comeza a edición de 2013 da Feira do Libro de Pontevedra (no Paseo de Odriozola, de 11:00 a 14:00 horas e de 17:00 a 21:00 h.), cos seguintes actos literarios destacados:

Mércores 22
18:00 h. Contacontos: O Cullarapo Croque, de Miguel Ángel Alonso Diz, actividade organizada por por Nova Galicia Edicións.
19:00 h. Montse Fajardo asinará exemplares do libro Matriarcas na caseta de Libraría Paz.
20:00 h. Santiago Lopo asinará exemplares do seu libro Hora zulú, publicado por Editorial Galaxia, na caseta da Libraría Paz.
20:00 h. Pilar Martínez asinará exemplares do seu libro A galiña roxa, publicado por Kalandraka Editora, na caseta de Libraría Seijas.
20:00 h. Teatro Antroido representa Vida e obra de Roberto Vidal Bolaño, charla posta en escena entre a actriz Laura Ponte e o dramaturgo e fillo do autor, Roi Vidal Ponte.

A Coruña: representación de Ópera de a patacón, polo grupo de teatro da A. C. Alexandre Bóveda

A Asociación Cultural Alexandre Bóveda informa que o martes 21 de maio, ás 21:00 horas, no salón de actos do Colexio Calvo Sotelo da Coruña, terá lugar a representación da obra teatral Ópera de a patacón a cargo do grupo de teatro Alexandre Bóveda, no transcurso do XVI certame de teatro amador Candilejas Don Bosco 2013.
Esta obra é unha adaptación teatral a cargo do director do noso grupo de teatro, Xoán Carlos Mejuto desta coñecida obra como homenaxe a Roberto Vidal Bolaño. A entrada é de balde.

Euloxio Ruibal: “Era difícil e admirable que un grupo estrease unha obra”

Entrevista a Euloxio Ruibal en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): E do cine ao teatro… Despois esa colaboración [con Roberto Vidal Bolaño] continuou cos premios Abrente, as primeiras mostras de Ribadavia…
– Euloxio Ruibal (ER): Nós tiñamos certa preocupación pola recolla de manifestacións etnográficas, parateatrais. Pero á hora de facer curtas de ficción, pasábamos por moitas dificultades económicas, e foi como fundamos Obradoiro, un grupo de teatro para interpretalas. Así naceu Antroido, seguindo nesa liña de investigación antropolóxica do parateatral (os peliqueiros de Laza, as procesións…). Eu escribira O cabodano, pero non pasou a primeira censura (a de texto: daquela primeiro censuraban o texto e despois o espectáculo). Entón tentamos unha farsa dun autor anónimo francés, da que eu fixera unha versión libre [a Farce de maître Pathélin, da que saiu As falcatrúas do Marqués Patacón, estreada en maio do 76].
Non houbo moita máis colaboración con Antroido, xa que despois eu me apartei do teatro, e ocupeime coa galería de arte Citania. Eles, mentres, tentaron a profesionalización, e eu dicíalles: “Que valentes sodes! Vivir do teatro!”. O que son as cousas, despois, á volta do tempo, Roberto quixo montar O cabodano, e eu cedéralle os dereitos a Vieites, pero non me puiden negar. E non chegou a vela estreada: a obra estreouse en Narón, con Susana Dans no papel principal [por Teatro do Aquí, con dirección de Rubén Ruibal, no ano 2002].
– SG: Que significaba escribir teatro naqueles tempos, comezando os 70?
– ER: Significaba saber que ía haber incomprensións, que ían haber dificultades para a estrea e para a publicación.
– SG: E como fixeron para crear público? Ten dito que o público non se capta, senón que se crea.
– ER: Ao público primeiro hai que atraelo, e despois mantelo. Eu centreime na escrita, pero admiro moito o traballo ao ver que un grupo consegue estrear unha obra, ao ver que se está facendo un esforzo incrible. Esixe traballar en solitario moitas veces, pero tamén en equipo. Na nosa formación, a de Roberto e a miña, influíron moitas cousas que nos fixeron pensar o teatro como algo dinámico: discutimos moito sobre Brecht, coñecemos Marat-Sade, de Peter Weiss, a través dunha montaxe de Marsillach, vimos Yerma, con Núria Espert… Despois encargármonos tamén da programación da Caixa de Aforros, buscando sempre teatro con esa dimensión ética, espectadores activos, e espectáculos críticos.”

Francisco Macías: “A obra de Vidal Bolaño tería que facer repensar as políticas editoriais e o sistema literario”

Entrevista a Francisco Macías en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Que descobre a Obra Completa de Vidal Bolaño?
– Francisco Macías (FM): Estou a recibir opinións de moita xente que me di que están descubrindo un autor como a copa dun pino, un autor inmenso. A publicación da súa obra podería facer repensar as políticas editoriais e o sistema literario. Manter un autor como Roberto case oculto di moi pouco do noso sistema literario. Topei mesmo con xente moi enfadada por non ter lido este autor, por non o ter atopado e saber del só agora. É a primeira vez que a Academia descobre un autor. No caso de Lois Pereiro, a conmemoración foi moi popular, mais non foi unha descuberta. A figura de Roberto era moitas cousas, director, actor, iluminador, dobrador… pero a xente está descubrindo un autor. Ten mérito a Academia, a que o escolleu.
– SG: Como explica ese ocultamento da súa obra, até agora case nada publicada e moi difícil de atopar?
– FM: Roberto sigue sendo moi incómodo, o que di moi pouco a favor da cultura galega, que non se asuma a como un gran autor. Hai que ser autocríticos e recoñecer que isto é así. Vén dado tamén polos prexuízos que temos polos dramaturgos, que son escritores de segunda. Trátase dunha eiva que había que eliminar. Por outra parte, Roberto era un tipo moi independente. A xente na cultura funciona por capelas, e el era un home libre. Aínda hai medo a súa literatura, eu creo que é porque quen a le se asombra. Roberto falaba do presente, non tiña que diferenciarse da realidade, do que estaba a acontecer. Non hai ningún autor da literatura galega que se ocupase tanto do que estaba a pasar, do presente, da decadencia da sociedade na que vivimos. (…)
– SG: Vostede non apresurou o día para chegar con todo pronto ao 17 de maio mais, valora que hai moito ruído editorial arredor da data?
– FM: Son parte implicada mais, ás veces, nótase premura no traballo de moitas editoras. Non este ano particularmente, senón sempre. Hai unha produción excesiva que non se corresponde coa demanda, é o mundo ao revés. Non creo que se demande todos eses títulos tan repetitivos. Nós temos ganas de que pase o día para seguir traballando tranquilamente a obra de Roberto. Outros teñen o sentimento contrario, que vai ser de nós a partir do 17, que faremos cos libros. Nós estamos convencidos de que a literatura de Roberto ten un percorrido longo. A partir de agora, ninguén vai poder obviar a obra de Roberto Vidal Bolaño. É un monstro pero non hai que ir con premuras. (…)”

Taboleiro do libro galego (IX), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Velaquí os libros galegos máis vendidos na última quincena segundo os datos ofrecidos por dezaseis librarías galegas: Casa do Libro de Vigo, Á lus do candil, Librouro, Andel, Couceiro, Pedreira, Cartabón, Aira das Letras, Trama, Torga, O Pontillón, Paz, Libros para Soñar, Sisargas, Lila de Lilith e Livraria Suévia. A todas elas a miña gratitude.”

NARRATIVA
1º-. Faneca Brava, de Manuel Portas. Edicións Xerais.
2º-. Infiltrados, de Alfonso Eiré, Biblos e  Ese mundo que teño de meu, de Álvaro Cunqueiro, Editorial Galaxia.
3º-. Os fillos do mar, de Pedro Feijoo, Edicións Xerais.
4º-. Morgana en Esmelle, de Begoña Caamaño, Editorial Galaxia.
5º-. En vías de extinción, de María Reimóndez, Edicións Xerais.

POESÍA
-. Monicreques, de Xosé Costas Currás, Pen Club.
2º-. Breizh, de Miro Villar, Toxosoutos.
3º-. Cantares gallegos, Rosalía de Castro, Edicións Xerais (ed. Anxo Angueira).

ENSAIO-TEATRO
-. Obras completas I, de Roberto Vidal Bolaño, Positivas.
2º-. Tastarabás, de Antón Cortizas, Edicións Xerais.
3º-. Un chapeu negro e un nariz de pallaso, Montse Pena e Gonzalo Enríquez, Galaxia.
4º-. Do estigma á estima, de Valentina Formoso, Edicións Xerais.
-. Cantares gallegos hoxe, de Pilar García Negro, Alvarellos Editora.

INFANTIL-XUVENIL
-. Xogos musicais, de Luís Prego, Edicións do Cumio.
-. Chamádeme Simbad, de Francisco Castro, Galaxia.

ÁLBUM ILUSTRADO
1º-. A nena e o grilo nun barquiño, de Magín Blanco, Fol Música.
2º-. A galiña roxa, Pilar Martínez e Marco Somà, Kalandraka.
3º-. Rosa Caramelo, Adela Turín, Kalandraka.

BANDA DESEÑADA
1º-. Ardalén, de Miguelanxo Prado, El Patito Editorial.
2º-. Palestina, de Joe Sacco (tradución de Rafael Salgueiro), Rinoceronte.
3º-. Goražde, zona segura, de Joe Sacco (tradución de Rafael Salgueiro), Rinoceronte.

Francisco Macías e Xosé Manuel Fernández Castro: “O sistema literario nunca aceptou a Vidal Bolaño como escritor e agora vai ter que admitilo pola forza da súa obra”

Desde Praza:
“- Praza (P): A intención de publicar as Obras Completas de Vidal Bolaño chegou moito antes de que a Real Academia Galega decidise que as Letras Galegas 2013 se lle dedicasen o dramaturgo. Como xurdiu a idea?
– Xosé Manuel Fernández Castro (XMFC): Eu teño entendido que xa antes, en 2007, houbera algunha tentativa. Eu comecei a me interesar polo asunto en 2007, cando lin a miña tese de doutoramento sobre Vidal Bolaño. Belén Quintáns, naqueles tempos, tiña un proxecto interesante, facer unha biblioteca Vidal Bolaño en volumes soltos e estaba cunha editorial falando do asunto. Ese proxecto quedou apartado, atascouse e, despois no 2001, digamos que se entrou nunha nova fase cando houbo un acordo entre Macías e Belén. E comezamos a traballar.
– Francisco Macías (FM): Os editores, os editores pequenos, temos que buscar os espazos que deixan libres as grandes editoras. En Galicia, a verdade, deixan case todo libre e non é difícil atopar espazos. Roberto era un deses espazos. Eu lembro que en 2007 viñeran desa editorial, que era Sotelo Blanco, a me pedir permiso para poder editar a obra Rastros. Eu preguntei para que e contáronme que querían facer unhas obras completas. A min interesábame tamén o asunto, tiña a intención, pero facer dúas resultaba imposible. Retireime, pero como iso non foi para adiante, puiden facelo eu. Un día Pepes (XMFC) fíxonos unha celada a Belén e a min (…).
– XMFC: Entón, a partir de novembro de 2011, comezamos a reunirnos e a traballar máis en serio. En principio, ía ser iso, unha biblioteca cunha morea de volumes. Practicamente, un libro por texto, agás algúns que ían ser moi breves e que se podían reunir nun único tomo. Estabamos inicialmente, ademais de Paco e mais eu, Belén e Roi Vidal. Os catro, inicialmente, tiñamos un deseño nese sentido de biblioteca, mais veuse abaixo por mor de que en xuño de 2012 a Real Academia decidiu concederlle as Letras Galegas. (…)
– P: Como se clasificou a obra de Vidal Bolaño nestes seis tomos?
– XMFC: Nas obras completas, temos un sexto tomo que recolle os textos que non son dramáticos. Despois, o quinto reúne textos que non teñen unha autoría plena del, son textos doutros nos que fixo algunha intervención. Os outros catro serían de autoría plena. Como clasificamos eses catro tomos? Nun caso polo tipo de público que teñen, por iso hai un tomo destinado aos textos de rúa infantil, que teñen ese nivel de proximidade. Despois temos un tomo que reúne os textos de teatro do aquí e do agora. Outro que recolle as producións que se dan nun ámbito histórico que son grandes producións. Por último, o tomo que falta reúne por un lado os textos da época Abrente e, polo outro, monólogos e soliloquios, que son fórmulas teatrais concretas. Penso que esta clasificación ten sentido, teñen unha coherencia todos os libros. (…)
– P: Daquela o 17 de maio non dá vertixe?
– FM: Non, ho! Para nada. Ademais, este ano é un fasto moi contraditorio. Creo que ten algo positivo, descóbrese un escritor. O sistema literario galego nunca tivo a Vidal Bolaño como escritor e agora vai ter que admitilo pola forza das súas obras. E, ao mesmo tempo, penso que a Real Academia Galega o ignora. E penso que está bastante incómoda. Neste momento si, hai un mes ou dous, non. (…)”.