Desde
Sermos Galiza:
“Recibiu o Premio Trasalba e, máis unha vez, presentouse herdeiro dos soños da xeración Nós. O escritor Agustín Fernández Paz criticou no seu discurso a condición de “libertade limitada” que padecen @s galegofalanes e lamentou o doado que é desfacer o que tanto tempo “custou construír”. (…)
O discurso de Agustín Fernández Paz ao recoller o Premio Trasalba foi contundente á hora de criticar os pasos atrás no proceso de normalización lingüística. “Na Galiza de hoxe as persoas galegofalantes temos a nosa liberdade limitada”, dixo o escritor que defendeu o espazo de normalidade para a lingua e mostrou a súa confianza na rede e nas iniciativas sociais para pular contra a ofensiva que bate no galego.
Como un “dos mellores escritores do noso tempo” que “traballa sempre desde o compromiso coa nosa lingua” definiu o tamén escritor e presidente de Galix, Francisco Castro, ao autor da recente A viaxe de Gagarin (Xerais), un título que se engade a súa ampla e valorada obra que o converteu nun dos escritores máis lidos e traducidos da nosa literatura.
O acto de entrega do premio Trasalba tivo lugar este domingo día 29 de xuño na casa museo de Ramón Otero Pedrayo. A Fundación Otero Pedrayo decidira por unanimidade da súa xunta de goberno concederlle o recoñecemento a Fernández Paz nesta edición número 32 para o que valoraron “moi especialmente“ a súa significación na literatura dirixida aos lectores máis novos “ámbito no que o autor ten acadado recoñecida sona dentro e fóra das nosas fronteiras, así como o seu compromiso coa lingua e os movementos de renovación pedagóxica que empezaron a desenvolverse a partir dos anos 80, un eido que ata agora non fora considerado na nómina de Premios Trasalba, o que sen dúbida os enriquece”. (…)”
Arquivos da etiqueta: Sermos Galiza
A cerdeira de Xabier P. DoCampo xa medra na Chaira
Desde
Sermos Galiza (foto dese mesmo medio), tamén en Praza:
“Con só sete meses Xabier P. DoCampo, nado en Rábade, foi vivir a Castro de Ribeiras de Lea de onde se sitúan as súas lembranzas da infancia, o tempo de máis importancia vital para o escritor. En Castro de Ribeiras de Lea, na Terra Chá, orixínase tamén a súa traxectoria literaria, nos relatos escoitados a seu pai e nos versos e contos que a nai transmitía á pé da súa máquina de coser, onde o cativo Xabier pasaba un feixe de horas. A ese espazo é onde Xabier P. DoCampo escolleu ir para recibir a homenaxe O escritor na súa Terra que este sábado día 21 lle tributou a Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega. “O acto de amor máis sublime que coñezo é contar unha historia”, dixo o escritor, referíndose tamén á herdanza recibida dos seus pais en forma de literatura oral.
En Castro plantou Xabier P. DoCampo unha cerdeira, a súa árbore preferida, en especial, no seu tempo florido e tamén a árbore que lembra da infancia, cando soñaba poñerse debaixo das súas ponlas a apañar as primeiras cereixas. En Castro inaugurou tamén unha avenida que leva xa o nome do escritor e recibiu a letra E, na forma de escultura de Silverio Rivas. Na Casa da Cultura recibiu o escritor o agarimo dos seus, dos compañeiros e compañeiras das letras que partillaron a memoria de infancia de Xabier P. DoCampo e, en especial, do presidente da AELG, Cesáreo Sánchez, e do escritor e amigo Agustín Fernández Paz, encargado da laudatio da homenaxe.
En dez mandamentos resumiu Fernández Paz o labor de Xabier P. DoCampo que vai desde unha traxectoria literaria recoñecida até un papel fundamental nos movementos de renovación pedagóxica e de moito compromiso en multitude de iniciativas e plataformas creadas para promover a normalización lingüística. Ademais, bo cociñeiro e excelente amigo co que compartiu, entre outras cousas, moitas películas vistas ao tempo, afección que tamén os une. Compañeiro da que Xabier P. DoCampo definiu como a xeración que volveu a “soñar o país”, Agustín Fernández Paz utilizou o plural para lamentar que agora lles tocara “ver que doado é derrubar todo o que levou tantos anos erguer”.
Malia ese pesimismo compartido, a intervención de Xabier P. DoCampo transmitiu a súa vontade vital de revolta da que tanto saben quen o coñecen e quen sigue a súa traxectoria pública de compromiso permanente co país, a lingua e a cultura. “Ningún esforzo é inútil na defensa da nosa lingua”, dixo, nun discurso que comezou referíndose a súa infancia, evocada pola Chaira como territorio literario creado por Manuel María -segundo defende- e como territorio vital que remite aos seus primeiros anos, ao tempo do neno da escola rural que se ía facer escritor empurrado pola lingua e as historias que escoitou naquela terra. O amor á lingua, á nación e a vida presidiron a emocionante intervención do escritor que volveu e levou canda el á República das Letras a Castro de Ribeiras de Sil onde xa medra unha cerdeira que formará parte da paisaxe da Chaira.
Acompañaron no acto a Xabier P. DoCampo entre outros e outras Cesáreo Sánchez Iglesias, Xosé Miranda, Manuel Bragado, Álvarez Torneiro, Marta Dacosta, Saleta Goi, David Otero, Xoán Costa, Paco Martín, Celia Torres, Mini e Mero, Carlos Negro, Marica Campo, Carme Pérez Sanjulián, Antón Cortizas ou Mercedes Queixas. Do mundo da política asistiron tamén o responsábel de cultura da Deputación de Lugo, Mario Outeiro e as deputadas do BNG Ana Pontón e Carme Adán ademais dos alcaldes de Rábade, onde naceu o escritor, e o de Castro de Rei que desexou que da cerdeira naceran tantas cereixas como libros escribiu e escribirá Xabier P. DoCampo. O escritor desexou que foran os merlos os que se aproveitaran do gorentoso froito.”
Xabier P. DoCampo: “A infancia márcame como escritor por un camiño que é a lingua”
Entrevista
de Carme Vidal a Xabier P. DoCampo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Como marca esa orixe na súa traxectoria literaria?
– Xabier P. DoCampo (XPD): Como escritor márcame por un camiño que é a lingua. A literatura non é só contar historias, que tamén se contan, claro está. A esencia da literatura é a linguaxe. Se colles a listaxe das persoas que a AELG tan xenerosamente homenaxeou comprobas que todas van ao lugar onde para eles naceu a linguaxe, a palabra. Logo hai toda unha serie de sucesos, de elementos que van quedar alí. Moitos psicólogos din que somos o que nos sucedeu antes dos 3 ou dos 5 anos e podemos, se iso, pasar a sete, mais aí está todo.
– SG: E nese tempo a casa aparece como referencia, coa imaxe de seu pai e a súa nai na cociña contando historias como relata nun extraordinario texto autobiográfico.
– XPD: Meu pai transmitíanos unha tradición e unha cultura desde a oralidade, na que a palabra oral era a que contaba, unha amaneira de nos dicir que estabamos no mundo sendo isto, crendo nisto, o que logo chamariamos sermos galegos. Miña nai transmitía ademais cultura no sentido máis sofisticado. Cosía e eu escoiteille recitar a San Juan de la Cruz, cantar tantos ou cuplés ou contarme novelas que tiña lido. Pasei moitas horas ao pé da máquina de escribir escoitando as súas historias e como ela recitaba a San Juan e logo me explicaba en galego o que quería dicir. Todo isto acaba por desexar converter o instrumento da vida que é a linguaxe nun instrumento de arte. (…)
– SG: Por que afirma que se fixo escritor porque ten memoria de si e dos seus?
– XPD: Porque así é aínda que esa memoria tamén mestura as cousas, e non sabes o que aconteceu nun lugar ou noutro ou mesmo se aconteceu. No meu tempo iamos a moitas casas, pasaba tempo na dos meus avós e tiñas outras experiencias. Os nenos trasladábanse moito e os recordos confúndense. A literatura nace de todo iso, dun desexo de contar que nos sucede ás persoas que nos contaron ou nos leron contos. Escoitar historias era tamén unha forma de lelas. Na miña infancia vivín nun mundo de historias, fose polo camiño que fose, porque a miña xeración tamén estaba moi influenciada polo cinema. (…)
– SG: O medo ten unha gran relevancia na súa escrita e mesmo inicia a súa breve autobiografía publicada no seu blogue cun texto de Cando petan na porta pola noite sobre os seus medos, sen embargo en O país adormentado, aposta por unha sociedade que venza os seus medos. Cal é a posición?
– XPD: Os medos infantís son necesarios para a formación do individuo e forman parte da vida das persoas. O medo existe mais de nós depende que non sexa un medo paralizante. O desgrazado é cando o medo te paraliza. Non pode haber medo que nos impida vivir, temos que enfrontarnos a eles. Teño moitos medo con cousas que lle poden ocorrer ao meu país, mais iso é tamén o que me leva a actuar.”
Luz Darriba gaña o premio no Certame de Relatos sobre a Igualdade
Desde
Sermos Galiza:
“A artista Luz Darriba gañou o primeiro premio do Certame de Relatos pola Igualdade, que no mediodía se deu a coñecer no Pazo de San Sadurniño, nun certame no que Pitusa Arias se alzou co segundo premio por un relato “cargado de sensibilidade, que toca os cinco sentidos e que reflicte en pouco máis dun folio a sensación de indefensión dunha nena”, segundo explicaron as integrantes do xurado, que tamén indicaron que “a decisión foi moi axustada pola calidade impresionante dos relatos presentados”.
En categoria xuvenil premiáronse os traballos de Carla Leire e Lorena Freixeiro, mentres que en infantil seleccionáronse os de Educación Primaria do Colexio Monte Caxado das Pontes e o de Iria Cendán, que tamén se entregaron nunha gala na que asemade participou Helena Villar Janeiro presentando un poemario.”
Carlos Negro: “A poesía ten que fuxir da solemnidade para se achegar a novos públicos”
Entrevista
de Carme Vidal a Carlos Negro en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): No libro [Penúltimas tendencias] fai mención explícita de que vai dirixido a un público concreto, mozas adolescentes. Por que escribe para elas?
– Carlos Negro (CN): Sempre partimos do que se vive e eu son profesor e teño moitas mozas alumnas, rapazas que son lectoras e pareceume un destinatario interesante desde o punto de vista emocional. Makinaria era un poemario moi masculino e, por contraste, o reto era meterme na pel dunha moza nesa idade difícil da adolescencia. Interesábame como viven o mundo da publicidade, da imposición da beleza. (…)
– SG: Por que é singular escribir poesía para a mocidade?
– CN: Como dicía Fran Alonso nunha intervención, estamos inventando o xénero. Poden ler poetas clásicos ou modernos mais parecíame unha posibilidade inmensa que persoas coma min que estamos a carón de adolescentes podamos pensalos como destinatarios. O reto é atopar unha linguaxe contemporánea, que resulta críbel sen caer na impostura. O máis difícil foi atopar a voz, que fose natural, fluída, que se lea como a voz dunha moza e que se esqueza que detrás hai un home. Busquei unha voz feminina, contraditoria e rabuda. Trátase dunha moza que se fai preguntas, a primeira, quen quere ser e se revela contra as persoas que lle din como ten que ser.
Imposicións como o amor romántico, os modelos sexistas… continúan a consagrar a desigualdade e os estereotipos. Quen quero ser neste libro é esa moza que loita contra todo iso. (…)
– SG: Alén diso, vostede foi o autor do manifesto da AELG deste ano para a conmemoración do Día de Rosalía, que desta volta se promocionou con graffitis incluídos.
– CN: Cada vez é máis obvio que Rosalía fala cara o futuro. Canto máis achegamos á literatura ao mundo contemporáneo, mellor a entende o alumnado. Rosalía é un clásico porque permite continúas relecturas. A emigración é Rosalía e é o século XXI que nos tocou vivir. A súa voz é libre e os seus versos son berros para graffitear nas paredes por iso os rapaces a senten próxima. (…)
– SG: No libro hai unha recreación do poema Longa noite de pedra, como fixo no seu tempo o colectivo Ronseltz.Vostede acaba de dicir que fuxe da solemnidade da poesía, síntese herdeiro deles?
– CN: Non tanto nas formas, xa que eu non teño esa actitude paródica, mais si creo que hai unha conexión na antisolemnidade, no antiacadémico. A poesía ten que luxarse as mans, meterse no mundo que lle tocou vivir, lonxe de mensaxes crípticas e elitistas. Síntome herdeiro deles tamén no sentido de ser algo dadaístas, calquera pode ser artista e intentalo. A poesía ten que fuxir da solemnidade se se quere achegar a novos públicos. (…)”
Xavier Rodríguez Baixeras, Premio Cidade de Ourense con A luz extinta
Desde
Sermos Galiza:
“A luz extinta é o título do libro que lle valeu ao escritor Xavier Rodríguez Baixeras a trixésima edición do Premio de Poesía Cidade de Ourense. Un xurado composto por Amadeu Baptista, Irene Veiga Durán, Miguel A. Fernán Vello e Millán Picouto destacou a “precisión formal na construción do poema” que mantén unha “tensión elexíaca” e leva a “lingua a unha decantación extrema”. Rodríguez Baixeras constrúe un novo libro arredor da memoria e a experiencia vital, “un discurso lírico que procura en todo momento a emoción do lector”, dixo. (…)”
A revista Journal of Galician Contemporary Studies dedícalle un monográfico ao “planeta” literario de Xavier Queipo
Desde
Sermos Galiza:
“Co título xenérico de Espazos naturais, mobilidades textuais: novas perspectivas críticas sobre a obra de Xavier Queipo a revista Journal of Galician Contemporany Studies reúne varios traballos arredor da obra do escritor nun monográfico con estudos de Martín Veiga, Enrique Santos Unamuno, Margarita García Candeira e David Miranda-Barreiro ademais dunha entrevista co autor e unha antoloxía de textos inéditos.
O escritor Martín Veiga é o autor da longa conversa con Queipo ademais do texto introdutorio que fai a primeira achega a súa obra titulado Benvida ao planeta Queipo: mobilidade, outredade e viaxe interior en “Nos dominios de Leviatán”.
A Xenealoxía dun imaxinario boreal é o tema ao que se achega Enrique Santos Unamuno mentres Margarita García Candeira afonda na súa poesía desde a ecolingüística co título A natureza, refuxio e abismo. Pola súa parte, David Miranda-Barreiro, aproximarase a outros dos grandes temas da narrativa de Xavier Queipo, o da viaxe. En “Extramunde”: a narrativa da viaxe e o paradoxo da alteridade volverá sobre a escrita dun autor que construíu moitas das súas historias en terras lonxanas. (…)”
Tres poetas da Galiza recitarán no ciclo Voces paralelas das letras catalás, so 29 de xuño ao 6 de xullo
Desde
Sermos Galiza:
“Chus Pato, Gonzalo Hermo e Estíbaliz Espinosa serán as voces galegas que partillarán coas catalás de Sebastià Perelló, Susanna Lliberós, e Adrià Targa o ciclo Voces paralelas que levará o encontro poético galego-catalán a diversas localidades de Cataluña, Valencia e Mallorca. De Fisterra ao Cap de Creus é o lema que acompaña á xira literaria.
Desta volta, o ciclo reúne a tres poetas cataláns de xeracións diferentes con tres voces convidadas desde Galiza. Será a actriz Mireia Chalamanch a que guiará o espectáculo e recitará en catalán a obra galega nas distintas citas que se desenvolverán en Cataluña, Valencia e Mallorca desde o 29 de xuño ao 6 de xullo. Espazos singulares acollerán o espectáculo poético que ten Galiza desta volta como país convidado. O claustro de Sant Francisco de Vilafranca del Penedès, o claustro Sant Pau do Centre Tarraconense, o Centro de Cultura Contemporánea de Valencia, o Convento, espazo de arte de Vila-real, a Llibreria Quars de Palma ou El Born Centre Cultural de Barcelona son algúns escenarios nos que terá lugar o encontro Voces paralelas, Veus Paral-leles na súa 12 edición. (…)”
Escenifican as semellanzas entre a escola do franquismo e a que pretende a LOMCE
Desde
Sermos Galiza (a foto é deste medio de comunicación):
“Un anel de chumbo que o profesor poñía no dedo ao neno que collía falando galego. Un anel que este neno tiña que ‘pasar’ a aquel compañeiro ou compañeira de escola que atopase falando galego. E así sucesivamente. O neno que chegase o final do día con ese anel, tiña que pagar un peso de multa. Esta foi unha das historias reais que o premio Nacional de Literatura Xabier P. DoCampo viviu en carne propia e que esta cuarta feira contou durante o acto da Plataforma Galega en Defensa do Ensino Público.
O acto decorreu no Museo Pedagóxico de Galiza e tiña unha intencionalidade clara: escenificar as semellanzas entre a escola do franquismo e a que pretende a LOMCE, ‘actualizándoa’ para o século XXI.
Xabier DoCampo resaltou o doado que é comparar a LOMCE co ensino no franquismo. “Era unha escola que se centraba na Relixión, que era o elemento central arredor do cal xiraban todos os saberes”, explicou. Coa LOMCE refórzase a confesionalidade e chegamos ao absurdo -engadiu- de que haxa compañeiros que sexan sancionados por negarse a partipar en actividades relixiosas.
“Chegabamos todos falando galego mais a única lingua que existía, desde que entrabamos pola porta, era o castelán”; e a segregación “brutal” que sufría o alumnado foi outra das experiencias narradas polo mestre e escritor. O clasismo, a xerarquización, o autoritarismo e a masificación das aulas foron outros aspectos que repasou o escritor durante a súa intervención nunha das aulas do Mupega. (…)”
Ramón Villares inicia o seu último mandato no Consello da Cultura Galega
Desde
Sermos Galiza:
“As normas do Consello da Cultura Galega contemplan que o tempo máximo de permanencia na presidencia é dun mandato de catro anos, mais Ramón Villares acóllese para a súa reelección a que a aprobación foi en 2008 e, polo tanto, a súa aplicación non ten carácter retroactivo.
Ramón Villares foi reelixido para os vindeiros catro anos, con 22 votos a favor e un en branco, nunha sesión plenaria extraordinaria que tivo lugar na tarde desta quinta feira no propio Consello da Cultura Galega. Para se candidatar á presidencia da institución, precísase o aval de, cando menos, seis membros do Pleno que, no caso de Villares, foron, entre outros, Francisco Díaz Fierros, Rosario Álvarez, Xosé López, María Xosé Agra, Concepción Varela, Yzquierdo Perrín e Iago Seara. O último trámite para que a elección sexa efectiva será a publicación do decreto da Xunta por proposta do conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria. Con carácter previo, informarase ao Parlamento da proposta para que poida dispor para a súa comparecencia. (…)
O novo pleno do CCG muda tamén a súa composición no apartado de personalidades representativas da cutura galega no que entran Dolores Vilavedra e María Xosé Porteiro ao tempo que son reelixidos Xosé López, Ramón Máiz, Concepción Varela e Maximino Zumalave, unha paridade de xénero que se perde no órgano pola participación de representantes nas institucións, na súa totalidade masculinos.”
