Todo a punto para o Día de Rosalía máis colectivo

Desde Sermos Galiza:
“Durante toda a semana mais de maneira especial nas vesperas do día, centros de ensino, concellos e asociacións conmemorarán o Día de Rosalía na que promete ser unha convocatoria multitudinaria. Así está a ser a resposta á convocatoria da AELG para que arredor da data do nacemento da escritora tivera unha especial relevancia social, de maneira singular no ensino.
Dúcias de centros educativos anotáronse xa para participar nas lecturas colectivas da obra de Rosalía nesta edición de especial relevancia ao se cumpriren 150 anos da publicación de Cantares Gallegos, o primeiro libro escrito integramente en galego que marca o renacemento da nosa literatura e está considerado fundacional nas letras galegas contemporáneas. Será o venres 22 de febreiro o día lectivo elixido para que os centros de ensino inclúan na súa xornada actividades especiais como lecturas e gravacións audiovisuais, das que se fará eco a páxina web da AELG coa idea de darlle visibilidade social. Imaxinativas propostas están a chegar á asociación de centros nos que o alumnado participará de maneira especial. Ábrese con este fin a sección “Poemas soltos” onde se deitarán as gravacións en vídeo dos poemas.
Para o sábado día 23, a partir das sete da tarde, cidades, vilas e locais de asociacións e entidades serán o escenario para as lecturas de poemas de Rosalía, estendendo a conmemoración a toda a cidadanía nunha festa colectiva para honrar á poeta. A AELG elaborará un manifesto conmemorativo para estes actos cívicos. A Biblioteca do Centro Ágora na Coruña, a Libraría Couceiro en Santiago, o Marco en Vigo ou o Refectorio do Museo Provincial en Lugo, o Salón de plenos de Cangas, a Casa da Cultura de Noia ou o Café Comercial en Madrid son algúns dos lugares nos que xa se prepara o acto público do sábado ao serán. As asociacións e colectivos culturais están a ter un especial protagonismo na organización destes actos que procuran unha lectura expansiva e colectiva da obra de Rosalía por todo o país. Varios concellos sumáronse tamén á convocatoria, organizando actos institucionais na memoria da escritora.
Acto poético nacional en Bonaval
O domingo día 24, data do aniversario de nacemento de Rosalía, a AELG centrará a atención no Panteón de Galegos Ilustres, onde está soterrada a escritora. Alí hase de desenvolver un acto nacional con lectura de poemas de Cantares Gallegos, alén dunha ofrenda floral.
A AELG agarda que a cidadanía responda ao seu chamamento agasallando cun libro e unha flor na conmemoración do nacemento da escritora fundadora da literatura galega contemporánea. A Asociación Cultural Vagalumes, xunto coa Sociedade Cultural Medulio, organizan o domingo 24 ás 19:00 horas na Estrada un acto sob o rótulo de Unha escenificación dunha viaxe pola obra de Rosalía de Castro.
Recitais, poesía e música
A poesía e a música pairarán por todo o país arredor do día do nacemento da grande escritora e, desta maneira, actos conmemorativos terán lugar organizados por distintas entidades que se suman neste ano especial a festexar o aniversario do nacemento de Rosalía.
A Asociación Cultural Alexandre Bóveda da Coruña convoca para o venres 22 de febreiro un maratón de lectura e unha charla sobre Rosalía que comezará ás 18.00 horas.
Tamén o día 22 ás 20.00 horas, o Teatro Principal de Pontevedra abrirase para acoller os poemas de Rosalía a ritmo do rap de Aid e o blues de Sés na homenaxe que a Concellaría de Cultura da cidade lle rende á escritora, un acto literario e musical que conducirá Comba Campoy e contará coa participación das poetas Elvira Riveiro, Rosalía Fernández Rial e Marga do Val, alén do escritor e presidente da Fundación Rosalía de Castro, Anxo Angueira.
O xoves 28, os Comités Abertos de Vigo preparan un recital ás 20:30 horas co apoio de Trabalingua e a Área de Normalización Lingüística da Universidade de Vigo.”

Alborada para Rosalía de Castro

Desde a Asociación de Gaiteiros Galegos:
“Prezad@s amig@s:
Este ano cúmprese o 150 aniversario da publicación de Cantares Gallegos por Rosalía de Castro. Dende a Fundación Rosalía, a Real Academia Galega e a Universidade de Vigo estanse a organizar distintos actos para conmemorar os cento cincuenta anos desta obra única. Logo de que a Real Academia Galega se puxese en contacto coa Asociación de Gaiteiros Galegos para a organización dunha destas actividades, a AGG decidiu unirse a estas entidades para promover a Alborada para Rosalía, un acto no que se homenaxeará a Rosalía de Castro, unha das meirandes escritoras en lingua galega.
Na vindeira mañá do domingo 24 de febreiro, aniversario do nacemento da escritora, animamos a que todos os grupos de música tradicional e gaiteir@s que o desexen, saian ás rúas, camiños, prazas, lugares simbólicos…, para botar unha peza na honra da poeta, podendo espallar unha octavilla cun manifesto, que explica o motivo e razón da iniciativa.
Para poder amosar a todos os grupos participantes, e ver así o que ocorre nos distintos lugares de Galicia, os grupos e/ou persoas que participen gravarán a interpretación dunha peza (a elexir por cada grupo) e subirán o video a unha canle de Youtube na mesma mañá do domingo (A gravación podería ser co teléfono, ou con cámara de video, ou incluso se non se pode facer gravación se poderían enviar fotografías – as instrucións para subir o video poderanse consultar na web da Fundación Rosalía de Castro).
A partir deste material, iriamos dando conta do recibido, de xeito que dende o mesmo día poidamos ver o que ocorreu en todo o pais. Animámosvos a participar e a difundir esta actividade para conseguir que non quede ningún recuncho de terra sen o son das nosas gaitas en honor á Rosalía. Agradecemos a tod@s os participantes que nos indiquedes a través do correo secretaria@gaiteirosgalegos.com ou dos tlfs. 982229966 / 986847074 o lugar e a hora na que ides a interpretar a peza.
Que todos saiban que hoxe a gaita galega non chora, que canta…

Agustín Fernández Paz, seis lembranzas e unha narración no camiño ata o Honoris Causa

Desde a Universidade de Vigo:
“Por todos os seus “méritos vitais, literarios, humanísticos e universais; por ser un narrador elegante e absolutamente comprometido coa defensa da lingua; por ser unha persoa coherente que buscou sempre transformar a sociedade desde a escola pública e se implicou na vangarda da renovación pedagóxica; por ser un dos narradores galegos máis universais, un dos mellores facedores de lectores, coñecido dentro e traducido fóra, por ser un exemplo de ética e dinamismo ao servizo da terra nosa e da terra enteira…”. Por todos e cada un de estes motivos o escritor Agustín Fernández Paz foi nomeado Doutor Honoris Causa da Universidade de Vigo, “un recoñecemento co que me honra e que tanta emoción me fai sentir que non garda relación cos meus posibles méritos, malia as palabras de loanza” coas que o seu padriño, o profesor e vicerreitor de Extensión Universitaria, Xosé Henrique Costas, pedía que entrara no Claustro universitario. “Que isto me estea a suceder na Universidade de Vigo, a cidade da que son veciño desde hai máis de 20 anos, éncheme o peito de alegría”, asegurou emocionado.
A través dun relato vertebrado en Seis lembranzas e unha narración, o xa Honoris Causa fixo un percorrido vital no que quedou patente que toda a súa andaina persoal e profesional xirou arredor da defensa dunha lingua que tivo na súa xeración aos encargados “de espallar e prestixiar socialmente” un idioma que ata entonces vivía “nunha diglosia granítica que se instalara na sociedade coma se pertencese á orde natural das cousas”. “O párroco, os mestres, os artistas do cine ou o médico falaban en castelán, o mesmo idioma que liamos nos xornais e escoitabamos pola radio. A lingua dos usos formais, porque logo a vida de verdade se desenvolvía na fala de noso”, lembrou o escritor ao tempo que advertía dos moitos chanzos que aínda quedan por subir.

Un edificio a medio construír
A situación social do galego nas últimas décadas tráelle á memoria a Fernández Paz Penélope, un poema de Díaz Castro que recolle entre os seus versos “Un paso adiante e outro atrás, Galiza e a tea dos teus soños non se move”. Atrás quedan o traballo cotiá en aulas e ámbitos sociais, moita enerxía para “erguer o sinxelo edificio que nos permitía soñar cun futuro mellor” e a ilusión que traía baixo o brazo o Plan Xeral de Normalización da Lingua coa que “criamos posible engadirlle unha placa máis ao edificio no próximo futuro”. Anos despois, segundo Fo escritor lingua e educación sofren recorte tras recorte mentres a sociedade asiste desacougada “ao minucioso proceso de demolición do edificio”. “Coa escusa da crise ou sen ela, os retrocesos legais sucédense con medida puntualidade. O obxectivo final semella ben claro: podar as pólas máis vigorosas do bonsai, coutar a presenza social da lingua ata confinala nun lugar subordinado”, asegura con mágoa.
A pesares de ser perito mecánico, Fernández Paz tardou pouco en darse conta de que a súa verdadeira vocación estaba entre libros, ensinando ou escribíndoos. Dende entonces pasaron 25 anos, ducias de libros colectivos, 55 de narrativa en galego e máis de medio millón de exemplares cos que sementar bibliotecas de Galicia e do mundo. “Escribir como un acto de rebeldía, como un acto de amor. Escribir co desexo intenso de crear algo que antes non existía. E ser consciente de que aramos sobre os mortos desta terra, de que a nosa escrita se alimenta da dos autores que nos precederon”, describe o escritor, para quen o trazo máis significativo da lingua galega é “a súa vocación de ser célula de universalidade, a vontade de sermos unha peza máis no mosaico mundial das culturas, a conciencia de que só se pode ser universal desde a asunción das propias raíces”. Moitos anos de “labor teimudo e solitario de construír mundos, obsesionarse cunha historia, deixarse posuír por ela”, sempre apoiado pola súa dona, Inmaculada, e a súa filla, Marina, “os esteos que me sosteñen”.

Dignificar escola, lingua e terra
Agustín Fernández Paz é unha persoa “que afortunadamente para as letras galegas e universais se debruzou nas profesións de mestre por vocación e narrador por necesidade”, como o definiu Xosé Henrique Costas. Fillo dun lector apaixonado e famento de libros ao vivir nunha época na que “a censura era brutal e a liberdade de expresión unha utopía”, o lucense “traballou sempre por dignificar unha escola para un tempo, nunha lingua e para unha terra”, participando activamente en movementos de renovación pedagóxica e promoción da lectura. “A súa obra narrativa é vizosa, é galega, é excelente, é recoñecida e é universal”, subliñou Costas, que describiu ao escritor como unha das voces máis poderosas da literatura infantil e xuvenil galega, merecedor de numerosos recoñecementos colectivos e tan coherente coas súas ideas como para rexeitar en 2010 o Premio da Cultura Galega porque “Rosalía nunca aceptaría un premio hipotecado por agresións contra a mesma cultura que se finxe exaltar”.”

O discurso completo pódese descargar aquí: Discurso Honoris Causa Agustín Fernández Paz.

Vigo: investidura de Agustín Fernández Paz como doutor honoris causa pola Universidade

O luns 28 de xaneiro, ás 12:00 horas, no Salón de Actos da Facultade de Filoloxía e Tradución da Universidade de Vigo, o escritor Agustín Fernández Paz será investido Doutor Honoris Causa pola Universidade de Vigo o día de San Tomé de Aquino. Actuará como padriño o Vicerreitor de Extensión Universitaria, o profesor Xosé Henrique Costas González.

Convocado o Premio de Xornalismo Literario Luso-Galego Teixeira de Pascoaes e Vicente Risco 2013

Coa finalidade de destacar a importancia que tiveron as relacións entre intelectuais galegos e portugueses nas primeiras décadas do século XX, a Fundación Vicente Risco e a Câmara Municipal de Amarante, co respaldo científico das universidades de Santiago de Compostela, Porto, Minho, A Coruña, Vigo, e Trás-os-Montes-e-Alto-Douro, promoven o Premio de Xornalismo Literario Luso-Galego Teixeira de Pascoaes e Vicente Risco.
Este premio procura homenaxear os dous intelectuais (representantes, respectivamente, do saudosismo / universalismo portugués e do nacionalismo galego da Época Nós), mais tamén todos aqueles que, a través da prensa escrita, traballaron e traballan a prol da aproximación e encontro de Galiza e de Portugal, e da construción da cidadanía europea.

BASES

1. Son admitidos a concurso textos de xornalismo literario, publicados en xornais ou outros periódicos en papel, escritos en lingua galega ou portuguesa, independentemente do país en que fosen publicados.
2. Por “xornalismo literario” enténdese o conxunto de textos curtos de variábel extensión, publicados na prensa periódica, cos obxectivos de informar e formar os cidadáns e cun criterio estético de excelencia literaria.
3. Cada concorrente debe enviar a concurso:
a) Tres textos en reprodución facsímile (cada un deles terá entre dous mil e seis mil caracteres), agrupados nun único dossier, publicados entre 1 de xaneiro e 31 de decembro do ano inmediatamente anterior ao da atribución do premio.
b) Un documento fechado con identificación do concorrente (nome completo, N.I.F.) e contactos persoais (teléfono e e-mail), ao que se deben engadir os datos da publicación dos artigos enviados a concurso (nome do periódico e data) e, caso de que o autor use pseudónimo, unha declaración do periódico que permita garantir a súa autoría.
4. Os textos a concurso deben ser enviados no ano de convocatoria do premio, entre o 1 de xaneiro e o 30 de abril, aniversario do pasamento de Vicente Risco. O envío, identificado como PREMIO DE XORNALISMO LITERARIO LUSO-GALEGO TEIXEIRA DE PASCOAES E VICENTE RISCO, debe ser feito para o seguinte enderezo electrónico: secretaria@fundacionvicenterisco.com.
5. O xurado comporase de sete persoas singulares, propostas polas seguintes institucións: tres polas universidades galegas e tres polas universidades portuguesas (enriba referidas), a que se deberá xuntar unha figura de prestixio do mundo das letras e das artes (a designar alternativamente pola Câmara de Amarante e pola Fundación Vicente Risco).
6. O valor do premio é de seis mil euros.
7. A presentación dos textos ao Premio de Xornalismo Literario Luso-Galego Teixeira de Pascoaes e Vicente Risco presupón a aceptación destas Bases e a cesión dos Dereitos de Autor para unha eventual publicación.
8. O xurado reunirse antes do 2 de novembro, aniversario do nacemento de Teixeira de Pascoaes.
9. A entrega do premio terá lugar, alternativamente, en Galiza e en Portugal, durante unha sesión cuxa data se anunciará.
10. A decisión do xurado non admite recurso, cabéndolle a interpretación deste regulamento e a consideración de eventuais casos omisos.

Adenda: Na edición de 2013, e excepcionalmente, a entrega dos textos a concurso será extensiva a 30 de maio.

Basilio Losada leva o XXXV Premio Otero Pedrayo

“O tradutor e primeiro catedrático de Filoloxía Galega e Portuguesa da Universitat de Barcelona, Basilio Losada, é o galardoado co Premio Otero Pedrayo na súa XXXV edición. O premio, que entrega a Xunta de Galicia e mais as catro deputacións, pretende perpetuar a memoria de Ramón Otero Pedrayo e está dotado con 30.050,60 euros. O xurado, composto por representantes das entidades convocantes, as Universidades da Coruña, Santiago e Vigo, a Real Academia Galega e o Instituto Padre Sarmiento de Estudos Galegos, emitiu onte o seu fallo.” Desde Cultura Galega.

Salvador García Bodaño e Miguel Anxo Fernández, entre os Premios da Cultura 2012

“Un xurado formado por representantes da Xunta de Galiza, do Consello da Cultura Galega, das tres universidades, da Real Academia Galega e da Real Academia Galega de Belas Artes, ademais de catro persoas do mundo da cultura, escolleron como premiados nesta edición dos Premios da Cultura Galiza a Salvador García Bodaño na categoría das Letras; o grupo de teatro Airiños (Rianxo) na das Artes Escénicas; Manuel Quintana Martelo na das Artes Plásticas; a Asociación Internacional Estudos Galegos en Promoción Cultural de Galicia; a Fundación Eduardo Pondal en Iniciativas en prol do Patrimonio Cultural; Manuel Rodeiro en Música; e Miguel Anxo Fernández na modalidade de Creación Audiovisual. Estes galardóns crearonse no ano 2008 co nome de Premios Nacionais da Cultura Galega. Desde a chegada do PP ao goberno da Xunta non levan o nome de “nacionais” e non dispoñen de dotación económica algunha.” Desde Sermos Galiza.

Agustín Fernández Paz, Doutor Honoris Causa pola Universidade de Vigo

O Consello de Goberno da Universidade de Vigo vén de aprobar o nomeamento de Agustín Fernández Paz como Doutor Honoris Causa, proposta presentada polo Departamento de Filoloxía Galega e Latina que soubo así atender o pedido que desde a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega se lle fixo en xuño deste ano, xustificado pola voluminosa obra de recoñecido prestixio do autor, premiado mesmo a nivel internacional cos galardóns de maior importancia e proxección, sobranceando nel a figura dun escritor que nas últimas décadas elevou e segue a elevar a literatura infantil e xuvenil en galego á categoría de obra mestra, con amplísima incidencia social, asentada nunha incuestionábel calidade estética e nuns valores éticos imprescindíbeis para unha sociedade verdadeiramente democrática como a que queremos construír.

5º Concurso de Relatos Ciencia que conta

BASES

Ciencia que conta é un concurso de relatos curtos relacionados coa ciencia. En xeral trátase de relatar poñendo en valor a importancia da I+D+i no desenvolvemento económico e benestar dunha sociedade –nomeadamente a galega- e un maior recoñecemento social destas actividades, así como un achegamento ao traballo científico e ás profesións de científicos e tecnólogos.
1. Participantes. A convocatoria vai dirixida ao alunado de Educación Primaria, Institutos de Educación Secundaria e público en xeral. A participación neste concurso supón a aceptación de todas as súas bases. As obras serán de autoría individual ou cun máximo de dous autores, tendo en todo caso un único premio ao relato.
2. Presentación dos traballos. Os traballos presentados deben ser orixinais, inéditos e escritos en língua galega. A extensión máxima será de 1000 palabras (aproximadamente tres follas DIN A4). Os traballos enviaranse exclusivamente por correo electrónico ao seguinte enderezo: cienciaqueconta@uvigo.es. No correo indicarase título do relato, un pseudónimo e os datos persoais do autor ou autora (nome e apelidos, data de nacemento, estudos que cursa, enderezo e teléfono) e do seu centro de ensino centro escolar (nome, enderezo e teléfono), de ser o caso. Nun arquivo adxunto irá o relato, encabezado polo título e o pseudónimo, sen datos persoais. Desde a organización enviarase de volta un correo electrónico confirmando a recepción do relato.
3. Prazos. O prazo de recepción dos traballos remata o 16 de novembro de 2012. As resolucións do Xurado publicaranse na web. Comunicarase por correo electrónico aos gañadores ou a través do seu centro de ensino. A entrega de premios farase nun acto público.
4. Categorías.
a) Alumnado de Educación Primaria.
b) Alumnado de Educación Secundaria Obrigatoria.
c) Alumnado de Bacharelato e Ciclos de FP.
d) Público en xeral.
5. Tema dos traballos. Non pretenden ser relatos de ciencia ficción nin artigos sobre ciencia nin meras descricións. Procúrase que –en función da idade- se desenvolva un relato curto ou conto a partir dun aspecto científico puntual ou da observación dalgún fenómeno ou experimento simple. Valorarase sobre todo a calidade do traballo e o acerto no contido científico. Os temas a desenvolver nos relatos poderían ter como punto de partida:
– Historias de Ciencia: como se inventou algo, como se solucionou algún problema que había na sociedade utilizando a ciencia, un descubrimento, etc.
– Traballo no laboratorio ou científico: cousas que pasan nun laboratorio, no traballo dun científico ou científica, nas exploracións da natureza, etc.
– Experiencias: ficcións arredor de experiencias simples (ou caseiras), observacións da nosa vida cotiá (na rúa, na cociña, na praia, na festa, nas atraccións de feira, etc.).
– Científicos e científicas: baseado en algún persoeiro científico, algún detalle da súa vida, algunha anécdota, como fixo algún descubrimento, como se lle ocurriu ou elaborou algunha teoría ou lei. Non debe ser unha mera descrición da súa vida.
– Valoraranse relatos que inclúan mulleres como protagonistas ou arredor de historias de mulleres.
Na web pódense ler as publicacións resultantes dos concursos anteriores.
6. Comité Organizador e Xurado. O Comité Organizador está formado polos membros do Grupo DIVULGATIA, da Universidade de Vigo. O Xurado, nomeado polo Comité Organizador, estará formado por persoas relevantes no campo da divulgación científica, o xornalismo, a literatura ou o ensino das ciencias. As resolucións do Xurado serán inapelábeis. A presentación das candidaturas supón a conformidade dos participantes coas bases. Calquera cuestión non recollida nelas será resolta a discreción da organización. Os participantes comprométense a xustificar a veracidade dos datos que faciliten sobre as candidaturas presentadas.
7. Premios. Para cada categoría haberá tres premios:
– Primeiro Premio:
Diploma acreditativo.
Tablet.
– Segundo Premio:
Diploma acreditativo.
Lote de libros, xogos ou material relacionado coa ciencia adaptados á sua idade.
– Terceiro Premio:
Diploma acreditativo.
Lote de libros, xogos ou material relacionado coa ciencia adaptados á sua idade.
Nas categorías de Educación Primaria e Secundaria poderá haber ademais dous accésits. Os premios poderán declararse desertos. Os premiados menores de idade deberán acudir a recoller o premio acompañados do seu pai, nai ou titor legal ou cunha autorización expresa destes. A organización declina cualquer responsabilidade sobre conflitos de propiedade ou cesións de dereitos relativos as candidaturas.
8. Reprodución das obras. As obras seleccionadas serán publicadas na web: http://cienciaqueconta.wordpress.com/ a partir do 3 de decembro de 2012. Logo da resolución do concurso, procurarase, como en edicións anteriores, publicar un libro cunha selección dos mellores relatos presentados ao concurso. De conformidade co previsto na Lei de Propiedade Intelectual, todos os participantes cederán os dereitos en exclusiva de reprodución e difusión das obras presentadas sen necesidade de permiso expreso e sempre que se identifique o nome do autor ou autora. O Comité Organizador poderá publicar as obras presentadas co único requisito de facer referencia á autoría, e resérvase o dereito de exposición e distribución dos traballos presentados. Os autores ceden aos organizadores de xeito exclusivo e coa facultade de cesión a terceiros, os dereitos patrimoniais de explotación das obras obxecto do presente concurso. O Comité Organizador comprométese a exercitar os dereitos de explotación conforme aos bos usos e con rigoroso respecto aos dereitos morais do autor ou autora.
9. Aclaracións sobre estas bases. Calquera aclaración, puntualización ou rectificación destas bases farase pública na web.

Ourense: curso sobre A crise dos estudos de humanidades e a tradición do galeguismo á luz de Nós

Do martes 25 ao venres 28 de setembro, no Campus de Ourense da Universidade de Vigo, desenvolverase o curso A crise dos estudos de humanidades e a tradición do galeguismo á luz de Nós, que reunirá a medio cento de docentes das tres universidades galegas e destacados intelectuais para afondar na actual desvalorización das Humanidades e para facer unha revisión crítica do legado cultural e literario do galeguismo. Máis información aquí.