Desde
Sermos Galiza:
“O mércores 13 de marzo, ao rematar a sesión plenaria da Real Academia Galega, Xosé Luís Axeitos compareceu con outr@s académic@s para ler un comunicado de resumo da reunión, aprobado por unanimidade polo Pleno. Segundo dixo, o pleno da RAG lamenta a renuncia de Ferrín como presidente e valora como positiva a súa xestión, ao tempo que non aceptan a súa renuncia como numerario, polo que se decide non cobrir a súa vacante. Axeitos informou de que as contas de 2012 e o orzamento de 2013 tamén foron aprobados, e por unanimidade, polo plenario. (…)”
Arquivos da etiqueta: Xosé Luís Axeitos
A RAG leva ante o Supremo o decretazo da lingua e denuncia a negativa ao diálogo da Xunta
Desde
Sermos Galiza:
“A batalla xurídica contra o decretazo da lingua da Xunta do PP chega até as máximas instancias estatais. O presidente demisionario da Real Academia Galega (RAG), Xosé Luís Méndez Ferrín, anunciou dende a sede da rúa Tabernas da Coruña que a institución cultural presentou no Tribunal Supremo de Madrid un recurso de casación contra a sentenza do TSXG referente á polémica norma lingüística do actual goberno galego, da que só anulou dous puntos. “Pedimos a anulación total”, afirmou Ferrín, que tamén se mostrou optimista xa que, segundo as súas palabras, “falei con algúns avogados e dixéronme que presentamos un recurso moi bo e temos posibilidades de gañar e cambiar así a presente política cultural”.
“Nós temos unha boa relación coa Xunta, menos neste asunto”, afirmou Ferrín, que estivo acompañado por Xosé Luís Axeitos e Manuel González. Este último foi o que recoñeceu que o recurso de casación presentado pola RAG podería chegar a retirarse se o goberno do PP estivese disposto a sentarse a negociar unha mudanza da súa política lingüística. Ferrín denunciou o desleixo co que o Executivo de Feijóo tratou á Academia nesta cuestión: “Antes da elaboración do decreto, a RAG solicitoulle á Xunta poder exercer as súas funcións institucionais de defensa e promoción do idioma galego emitindo o correspondente informe preceptivo e non vinculante. Infelizmente a Xunta impediu que a RAG cumprira a súa función, o que nos obriga ao noso pesar a reivindicar de xeito legal a defensa do idioma, a única razón de ser desta Academia que fundou Murguía”.
“Vivimos nunha situación de diglosia, cun bilingüismo desigual que mantén o galego en inferioridade e con esta acción a RAG pretende que se actúe a prol da normalización, para a cal o sistema educativo é decisivo. Queremos que se volva á norma aprobada por unanimidade en 2004, cando Feijóo era vicepresidente. Teño saudade daqueles tempos nos que había consenso sobre o galego no Parlamento, agora hai disenso, no Parlamento e na rúa”, indicou o presidente da Academia, que lamentou que “a algúns que parece que non lles importe que se extinga o galego botarían as mans á cabeza se derrubaran o Pórtico da Gloria, cando o idioma é unha obra moito maior”. (…)”.
Desde a web da Real Academia Galega infórmase tamén polo miúdo:
“A RAG agardou a reacción da Xunta de Galicia en relación coa sentenza que anulou varios puntos fundamentais do decreto. Como queira que a Xunta de Galicia presentou escrito de preparación de casación, con data 14 de decembro de 2012, e ratificouse no mesmo o 21 de decembro de 2012, e como tampouco abriu a posibilidade de modificar o Decreto para que sirva realmente para a normalización do idioma galego, esta Real Academia viuse obrigada a preparar escrito de casación, que rexistrou o 8 de xaneiro de 2013, e posteriormente presentou o recurso o 4 de marzo de 2013 para recorrer en casación pedindo a anulación total do Decreto da discordia. E isto por dous motivos:
1) Porque antes do inicio da elaboración do Decreto, a RAG solicitoulle á Xunta de Galicia poder exercer as súas funcións institucionais de defensa e promoción do idioma galego, emitindo o correspondente informe preceptivo e non vinculante. Actuou así para contribuir á elaboración da mellor norma posible para a normalización do idioma galego, obriga do goberno galego e mandato contido na lei de normalización que o decreto tiña necesariamente que desenvolver.
Ao tempo a RAG ofreceu e solicitou que se actuase co maior grao de acordo posible, recuperando consensos anteriores acadados no Parlamento de Galicia por unamidade.
Infelizmente a Xunta de Galicia impediu que a RAG cumprira a súa función e participara no proceso de elaboración do Decreto, o que nos obrigou -ben ao noso pesar- a reivindicar do xeito legal e democraticamente establecido a defensa do idioma, que é a única razón de ser desta Academia.
A RAG manifesta que o que quixo, quere e pretende é seguir defendendo a súa función de participar na elaboración de toda norma ou plan relativo ao mellor coñecemento e uso da lingua galega para acadar o seu uso normal.
2) En tanto a situación da lingua galega sexa de inferioridade, como ocorre de xeito evidente, entende a RAG que a Xunta de Galicia e todos os poderes públicos teñen a obriga constitucional, estatutaria e legal de promover con políticas activas a súa normalización. Isto é, estender o seu coñecemento e uso en todos os ámbitos da vida pública e social.
A ninguén se lle pode escapar que o sistema educativo é decisivo para asegurar un bo coñecemento do noso idioma e favorecer así a súa recuperación e uso en moitos ámbitos dos que foi excluído, e aos que aínda non retornou.
Neste sentido o decreto recorrido é un paso atrás: é o primeiro dos decretos sobre o sistema educativo en Galicia que se afasta do mandato normalizador.
Entende a RAG que o Goberno Galego, con independencia do partido que o asuma en cada momento, ten necesariamente que exercer a súa función de dirixir e impulsar a recuperación efectiva do que quizais sexa o principal elemento do patrimonio cultural colectivo dos galegos e das galegas: a lingua.
Queremos rematar facendo unha nova chamada ao esforzo colectivo para a recuperación do consenso no que é algo máis que un sinal de identidade do noso país.”
A demisión de Ferrín deixa á vista unha grave crise na RAG de desenlace incerto
Desde Sermos Galiza:
“Como reacción “desbordada” cualificaron algúns dos académicos a demisión de Ferrín, despois da xuntanza do plenario onde se lle pediron contas á executiva máis unha explicación pública ás acusacións de nepotismo por contratación de familiares. Mentres, outro sector do que forman a corporación de Tabernas, en especial o literario, optou por demandar ao presidente que reconsiderase a súa demisión. Tamén a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) e o Centro PEN Galicia fixeron pública a súa vontade de que o escritor máis recoñecido da nosa literatura contemporánea seguise a presidir a institución da rúa Tabernas.
Se ben é certo que ninguén manifesta ter visto con bos ollos a demisión de Ferrín, non todo o mundo coincide á hora de facer a diagnose da situación. O pleno mostrara dúas posicións distintas e as posteriores declaracións do secretario da RAG, Xosé Luís Axeitos, agudizarían o desencontro. (…)”.
O ILG súmase ao Consello da Cultura e nega ter presionado á Academia
Desde Sermos Galiza:
“O ILG agardou para se manifestar o tempo preciso que marcan as convocatorias oficiais da entidade. Despois da xuntanza do Consello Científico desenvolvida na mañá deste xoves, a entidade da Universidade de Santiago afirma que “desexa desmentir categoricamente as imputacións” formuladas por Xosé Luís Axeitos ademais de expresar a vontade de “seguir colaborando de maneira activa e leal coa Real Academia Galega, sen máis pretensión que a de contribuír solidariamente ao estudo, desenvolvemento e promoción da lingua galega”.
Lembra que os membros do ILG que forman parte do plenario da Academia están alí a nivel persoal e non actuan como colectivo no seu funcionamento interno. En canto á posición sobre o decreto do plurilingüismo, o ILG lembra que xa ten manifestado a súa “firme e manifesta oposición” facendo seus “en todos os seus aspectos a análise elaborada pola Real Academia Galega”. Reafirma o ILG a súa “lealdade e compromiso” coa Academia, e deixa ver que a entidade non presentara recurso xa que “carece de personalidade xurídica propia e non pode acudir aos tribunais” mais, de todas maneiras, sinala que “non mudou a súa posición nin, por suposto, promoveu ningún tipo de acción para orientar ou condicionar as decisións da RAG”. Chama finalmente á colaboración de institucións e entidades que teñen como obxectivo a defensa, promoción e difusión da cultura e lingua galega.”
A demisión de Ferrín en once claves: da sombra de nepotismo á guerra polo control da RAG
Desde Sermos Galiza:
“Despois de sumar opinións de distintas partes, de dentro e fóra da Academia, arredor da demisión de Ferrín constrúese un mosaico complexo de argumentos que dan conta do momento convulso da Institución. Através de once puntos tentamos, coa información recadada, achegarmos ás razóns e as claves para interpretar o portazo do escritor ao edificio da coruñesa rúa Tabernas.
– Para a historia, todo foi no Día de Rosalía.
O último acto institucional de Xosé Luís Méndez Ferrín é a conmemoración do Día de Rosalía na Casa da Matanza nos actos organizados pola Fundación Rosalía, a Universidade de Vigo máis a propia Academia. Varias persoas que compartiron con el a xornada aseguran que nada facía indicar que o presidente tiña vontade de demitir nas seguintes horas. A carta foi enviada polo secretario no día 25, mais a súa sinatura é do propio día 24, unha xornada de especial relevancia no calendario das Letras, data que quedará tamén marcada na biografía literaria de Ferrín.
– Dúas entrevistas tensionan fóra de Tabernas.
A tensión que nos últimos meses se viviu dentro do edificio da rúa Tabernas apenas traspasou os seus muros. Sábíase do desencontro, mais ningunha persoa con posto numerario na Academia fixera até entón declaración pública algunha. Porén, dúas entrevistas trasladaron máis alá das portas da sede da institución os problemas que latexaban dentro. A primeira, a do propio Ferrín con Kiko Novoa na RG. Os silencios e o malestar de Ferrín deixábanse ver nunha conversa que rolou polas redes sociais. A segunda, en La Voz de Galicia, o propio día que se fai pública a demisión, cando, desde a mañá as declaracións do secretario Xosé Luís Axeitos acenderon a mecha da mañá máis tensa que se lembra na Academia. Axeitos puña a mira noutras dúas institucións, o Consello da Cultura Galega e o Instituto da Lingua Galega para os acusar de control da Academia e de presións para que se retirara o recurso contra o decreto do bilingüísmo.
– Acusacións a un Instituto da Lingua Galega que Ferrín apoiou.
O secretario da Academia, Xosé Luís Axeitos, pon no seu albo o ILG e o CCG para explicar a tensión que logo desembocaría na demisión de Ferrín. Os membros do ILG son o colectivo mellor representado na Academia e todas as persoas máis destacadas da súa historia teñen cadeira en Tabernas. Aliás, é no mandato de Ferrín cando a súa presenza se reforza aínda máis. Na directiva sitúa dúas persoas do grupo lingüista de Santiago, Manuel González -máis vencellado ao Ramón Piñeiro, pero no ILG na súa orixe- máis Francisco Fernández Rei. Aos dous, como membros da executiva, Ferrín agradécelle o seu servizo e a súa entrega na carta. Alén diso, nos tres anos de presidencia de Ferrín, entran na Academia dous numerarios máis de ampla traxectoria e grande influencia no Instituto: Henrique Monteagudo e Xosé Luís Regueira. Na Academia están tamén Antón Santamarina, Rosario Álvarez e Ramón Lourenzo, até agora amigo persoal do presidente con quen fixera parte do grupo Brais Pinto.
Xosé Ramón Barreiro Fernández, Francisco Díaz Fierros, Andrés Torres Queiruga, Rosario Álvarez, Vítor Freixanes e Ramón Villares -presidente- son os membros do Consello da Cultura Galega que teñen cadeira en Tabernas. Rosario Álvarez pertence a un e outra institución aínda que ven de deixar o seu cargo como directora do ILG. A uns e outros diríxense as acusacións de Axeitos, sen dúbida, un poder dentro da Academia.
– Onde están os lingüístas da Coruña?
Contra esta situación, silencio a berros foi sempre o feito de non ter entrado na Academia ningunha persoa relacionada coa Facultade de Filoloxía da Coruña, grupo defensor no seu tempo da normativa de mínimos. A maior relación que este grupo chegou a ter coa institución foi teren elaborado o proxecto para a reforma da normativa que se levou dúas veces a pleno. A primeira, no tempo de Fernández del Riego, fora rexeitada para logo, despois dunha pequena modificación, superar a votación de Tabernas. Daquela, filólogos como Xosé Ramón Freixeiro Mato ou Manuel Ferreiro tiveron un papel destacado na comisión partillada con membros do ILG. Os filólogos da Coruña non só nunca entraron senón tampouco foron propostos como candidatos. Sen terciar pregunta, este feito sae na conversa das partes. Tampouco a Universidade de Vigo conta con presenza na institución.
– A carta: di moito e cala máis.
Con catro parágrafos e unha despedida, Xosé Luís Méndez Ferrín puña o ramo á súa xestión diante da Academia. Contra as explicacións que nese mesmo día a súa man dereita, Xosé Luís Axeitos, deitaba no xornal de Sabón, Ferrín non vai dar datos nin facer explicacións arredor das polémicas en que nos últimos meses se viu envolvido. Porén, dous elementos van confirmar a versión de Axeitos. En primeiro lugar, a carta está enviada polo propio secretario despois de saír a súa entrevista e a el se refire con especial atención Ferrín, agradecendo a súa colaboración con agarimo. En segundo lugar, o presidente alude directamente a “académicos e académicas unidos a persoas externas, fixéronme sentir que eu non teño sitio na Academia”. A elas responsabiliza da súa marcha, o que tamén agradece. A carta de Ferrín evidencia certa liberación por poñer fin a unha etapa que, segundo fontes próximas, foi especialmente dura no persoal para el coa imaxe danada por acusacións de nepostismo e o que considera traición dalgúns bos amigos cos que compartía xuntanzas na Academia.
– “Onde non debo estar os poucos días que me resten de vida”.
O que está considerado un dos maiores escritores da nosa literatura contemporánea deixará de ter presenza na Academia Galega. Ferrín non só demite do seu cargo de presidente, senón tamén renuncia a ser numerario, posto que os estatutos contemplan como vitalicio. O escritor transmite, con esta frase, o cansanzo e o irrespirábel da súa situación en Tabernas. Varias persoas do seu entorno sinalaban a súa vontade de pechar a porta, cun agotamento persoal polas presións dos últimos tempos. Se unha demisión é inusual, un abandono da institución é histórico. Só Jenaro Marinhas del Valhe se atreveu a facer un xesto de igual contundencia coa Academia, en claro sinal de protesta polo trato que a institución estaba a dar a Ricardo Carvalho Calero.
– O que acontece entre-plenos.
O episodio máis abrupto da historia recente da Academia Galega virá marcado por dous plenos. Varias fontes informan da tensión vivida no último celebrado, cando varios membros pediron contas económicas da xestión dos orzamentos e reclamaron que se dese unha explicación pública ao contrato de familiares na institución. As distintas fontes relatan o momento de desigual maneira, por unha parte, explican a dinámica da Academia de non presentar no plenario as contas do exercicio, contra o que se recolle nos Estatutos, pola outra, aseguran que o ton foi intimidatorio e evidenciaba sospeitas sobre a xestión dos cartos da institución. O que si confirman ambas partes é que o pleno foi tenso e xa non permitía moita volta atrás. A executiva tería que explicar o destino dos orzamentos no próximo pleno, que agora quedará focalizado nun punto novo e de especial atención: a aceptación da dimisión e renuncia de Ferrín.
– O caso do coche e os fillos.
Mais son, sen dúbida, o contrato de fillos de membros da executiva e a cesión por parte da Consellaría de Presidencia dun Audi á Academia os feitos dos que Ferrín ten difícil fuxir no entramado que se creou arredor da súa demisión. O presidente nunca quixo explicar as razóns de que na Academia entraran a traballar a súa filla e o compañeiro desta nin que na institución tivesen relación laboral -xa anterior a súa entrada- o fillo de seu secretario Axeitos e o fillo e o cuñado do tesoureiro Manuel González. Ferrín deu o silencio por resposta cada vez que se lle preguntou polo tema, de maneira especial, en medios vencellados á dereita, con amplas reportaxes no ABC. Para algún membros da parte á que agora se dirixe o presidente, Ferrín tiña obriga de aclarar a situación dando algunha razón que puxera freo á acusación de nepotismo que lixou a imaxe da institución. Na recente entrevista da Radio Galega, un Ferrín notabelmente incomodado repetía que non ía facer comentarios do contrato dos seus familiares ao tempo que afirmaba que o Audi era “de Rueda”.
– Como respira o entorno do PP?
Nunha situación de crise absoluta e grave enfrontamento cos distintos sectores da Cultura, o PP no goberno da Xunta quixo en todo momento botar man das institucións e organismos culturais para gañar a batalla ás acusacións de estaren contra a cultura galega. As fotos do presidente da Xunta ou algún dos cargos do seu goberno en actos oficiais foron, nos últimos anos, comúns. O propio Ferrín recoñecía na RG a súa boa sintonía co Presidente e máis con distintos cargos do goberno. Que Ferrín só levantara a lebre dos orzamentos da Academia unha vez pasadas as eleccións foi tamén criticado no mundo da cultura. A entrega por parte de La Voz de Galicia do seu premio ao presidente da Real Academia Galega mudou, por outra banda, a liña que o xornal de máis difusión no país manteu sempre arredor do escritor.
Porén, o secreto a voces do que acontecía na Academia salta a través dun medio españolista e de dereitas como ABC, ariete contra a normalización lingüística. O ABC en distintas reportaxes destapa a acusación de nepotismo e arremete contra a Academia, situando a Ferrín nun momento de especial dificultade na rúa Tabernas. Ao tempo AGE, a formación á que está vinculado Ferrín, militante histórico da FPG, mostrou o seu apoio institucional á Academia mais tampouco se meteu en momento algún nas acusacións que verquían sobre o seu presidente e persoa coa que compartiran a campaña política.
– Apuntan cara o grupo relacionado con Galaxia.
Unha persoa relacionada coa Academia, a respecto da dimisión, comentaba, “isto vén de Galaxia”. A explicación, que podería semellar fóra de lugar quería dar conta dun grupo que emerxe con forza e que se articula especialmente arredor de Vítor Freixanes -director da Editorial Galaxia- e de Ramón Villares -presidente do CCG-, ambos membros destacados do CCG e “tandem” persoal e cultural. Cara á eles diríxense algunhas das olladas que comezan a poñer nomes ao relevo de Ferrín, home, por outra parte, vinculado a Xerais.
– O recurso contra o Decreto do plurigüísmo salta a primeiro plano.
Se o caso do coche e os fillos estaba nos faladoiros desde hai meses, é Axeitos quen fai saltar a primeiro plano unha posíbel tensión e presións co fin de a Academia retirar o recurso presentado contra o Decreto de Plurilingüísmo da Xunta. Certo é que o paso adiante da Academia tivo especial relevancia á hora de manifestar a oposición tamén institucional ao texto legal do goberno de Feijóo e é por esa razón pola que, de onte para hoxe, boa parte do debate foi recaer precisamente sobre este tema. Entidades como a Mesa pola Normalización Lingüística esixiu tanto ao Consello da Cultura Galega como ao ILG que desmintan ao secretario da Academia e, de non facelo, pedirán tamén a demisión debido á gravidade das acusacións.”
Xosé Luís Méndez Ferrín dimite como presidente da Real Academia Galega
Desde
Praza, Sermos Galiza e El País:
“Xosé Luís Méndez Ferrín presentou a súa dimisión como presidente da Real Academia Galega. Este domingo remitiu unha carta na que informaba da súa renuncia, que se formalizará no próximo plenario da institución, que se convocará en breve. O escritor tamén renunciará á súa condición de membro numerario da RAG. No texto agradece a todos os membros da Executiva ao Secretario e “á maioría dos académicos e académicas polo seu labor ilusionado, a súa lealdade institucional e cooperación eficiente”. Porén, explica que algúns “académicos e académicas, unidos a persoas externas, fixéronme sentir que eu non teño sitio na Academia”. Méndez Ferrín pecha a súa carta de renuncia cun “Viva e floreza a Academia Galega! Viva Galicia ceibe!”.
Este luns o secretario da RAG, Xosé Luís Axeitos, denunciou nunha entrevista en La Voz de Galicia un intento de “colonización” da institución por parte do ILG e do Consello da Cultura. E a Mesa pola Normalización Lingüística pediu “explicacións” por supostas “presións” para que a RAG “non presentase o recurso en defensa do galego no ensino”. Na entrevista Axeitos denunciaba “a colonización que unha institución, axudada por algunha outra afín, está facendo da Academia. Esa é a causa de certas críticas á actual directiva”.
Referíase ao ILG e ao Consello da Cultura Galega e engadía que “segundo di Política Lingüística, queren unha solución pactada e buscan que a Academia tamén se sume a ese pacto e retire o recurso, pero a Academia non está en venda”. A respecto destas declaracións o comunicado da Mesa esixía que ILG e Consello desen “explicacións urxentes” e que “se hai xente nesas institucións máis interesada en facerlle a pelota a Núñez Feijóo que en defender o galego, o que deberían facer é dimitir canto antes, porque están a prexudicar tanto a esas institucións como ao conxunto da cultura galega. A corrupción ética tamén é reprobábel”. (…)”
Xosé Luís Axeitos: “O ILG e o Consello da Cultura queren colonizar a Academia”
Entrevista 
a Xosé Luís Axeitos en La Voz de Galicia:
“O secretario da Real Academia Galega, Xosé Luís Axeitos (Rianxo, 1945), analiza o labor da actual executiva, que remata o seu mandato en xaneiro do 2014, e as últimas polémicas nas que se viu envolta a corporación. (…)
– Xosé Luís Axeitos (XLA): Eu coñezo moi ben a historia da Academia e ao longo da súa historia ocorreu un problema moi grave: hai determinadas institucións culturais de gran potencia que a ocupan e a colonizan. Pasou coas Irmandades da Fala e o Seminario de Estudos Galegos, que entraron masivamente na Academia. Pasou con Galaxia, que secuestrou a Academia durante gran parte da posguerra. E pasa agora mesmo coa Universidade de Santiago, co ILG. Hai tres universidades en Galicia, pero a única representada é a de Santiago. Hai un desequilibrio evidente.
– La Voz de Galicia (LVG): Pero tamén hai un sector crítico interno, ¿non?
– XLA: A colonización que unha institución, axudada por algunha outra afín, está facendo da Academia. Esa é a causa de certas críticas á actual directiva.
– LVG: ¿A institución afín é o Consello da Cultura Galega?
– XLA: Si, si, é o Consello, si… E unha proba do que digo é que, no proceso sobre o decreto do plurilingüismo, o ILG e o Consello da Cultura, segundo di Política Lingüística, queren unha solución pactada e buscan que a Academia tamén se sume a ese pacto e retire o recurso, pero a Academia non está en venda. (…)”
Santiago: homenaxe a Isaac Díaz Pardo
Desde
Praza:
“En 1954 Lorenzo Varela, grande amigo de Isaac Díaz Pardo e homenaxeado nas Letras Galegas de 2005, publicou un poema no seu libro Lonxe titulado Compañeiros da miña xeneración mortos ou asasinados. Nel, Varela escribe que “gardo, coma un morto, no centro do silenzo, da sede, da agonía, o día que vos poda levar á sepultura unha cesta de pombas e mazás”.
Iso é o que un grupo de amigos e admiradores de Isaac queren facer este sábado 5 de xaneiro a partir das 12:30 h. do mediodía no cemiterio compostelán de Boisaca, onde Díaz Pardo foi soterrado hai agora un ano. O acto cívico, organizado pola Academia Real Isaac Díaz Pardo, contará coa participación de poetas, escritores e outras figuras destacadas, unidas pola estreita relación que tiñan co intelectual. Falarán Carmen Blanco, David Otero, Laura Pérez Landeira, Luz Pozo, Julián Rodríguez, Claudio Rodríguez Fer, Helena Villar Janeiro, Xesús Alonso Montero, Xosé Luís Axeitos, Xosé María Dobarro Paz, Inma López Silva, Martiño Noriega, Charo Portela, Xesús Redondo Abuín ou Fernando Salgado. E porán a música A Quenlla, as gaitas de Manuel Castro Basteiro e Elisardo González López e os violins de Laura e Marina Quintillán.
O poema de Lorenzo Varela será recitado por Xosé Ramón Fandiño. E como afirma Xesús Alonso Montero “morrese Díaz Pardo de morte morrida ou de morte matada, Lorenzo Varela non lle furtaría o agasallo das mazás e das pombas”. E Alonso Montero conclúe “nese intre as pombas recuperarán a liberdade e as mazás, co seu recendo, traducirán , ao seu xeito, o agarimo e a admiración dos asistentes ó acto. Valle Inclán, soterrado a poucos metros, aplaudirá sen reservas a nosa admiración e o noso agarimo, que serán perpetuos”.”
Pontevedra: Congreso Valentín Paz Andrade
Do 13 ao 15 de decembro, no Pazo de Congresos de Pontevedra (Rúa Alexandre Bóveda, s/n.), terá lugar o Congreso Valentín Paz Andrade, organizado pola Real Academia Galega, coa colaboración da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria da Xunta de Galicia e o Concello de Pontevedra.
O comité organizador está formado por Xosé Luís Méndez Ferrín, Xosé Luís Axeitos Agrelo, Manuel González González, Euloxio Rodríguez Ruibal e Francisco Fernández Rei.
A inscrición é gratuíta. Para formalizala cómpre enviar un correo electrónico a secretaria@realacademiagalega.org en que figuren os seguintes datos: nome, apelidos, DNI, enderezo postal completo, correo electrónico e teléfono. Admitirase un número máximo de 100 solicitudes por rigorosa orde de inscrición.
Entregarase un diploma de asistencia aos inscritos que acrediten ter participado en todas as sesións (15 horas computables por créditos ECTS pola Universidade de Vigo).
O programa é o seguinte:
Xoves 13 de decembro
10:00 h. – 10:30 h. Inauguración.
10:30 h. – 11:15 h. Conferencia inaugural. Ramón Villares: Paz Andrade na luz e na sombra
11:45 h. – 12:15 h. Tucho Calvo: Unha mirada de futuro no século XX.
12:15 h. – 12:45 h. Luís Cochón: Valentín, sempre ao seu aire.
12:45 h. – 13:15 h. Emilia García López: Aparición dun inédito: Diarios de viaje.
13:15 h. – 13:45 h. Coloquio.
16:30 h. – 17:00 h. Charo Portela: Valentín Paz Andrade, con Pontevedra ao fondo.
17:00 h. – 17:30 h. Xan Carballa: Os vellos galeguistas nunca morren.
18:00 h. – 18:30 h. Miguel Anxo Seixas: Castelao á luz de Paz Andrade.
18:30 h. – 19:00 h. Manuel Rivas: Paz Andrade: contra o cinismo.
19:00 h. – 19:30 h. Luís Bará: Historia de dúas cidades: Valentín Paz Andrade e o xornalismo pontevedrés e vigués de preguerra.
19:30 h. – 20:00 h. Coloquio.
Venres 14 de decembro
10:00 h. – 10:30 h. Gregorio Ferreiro Fente: A oración da montaña: Valentín Paz Andrade, poeta na Guerra Civil.
10:30 h. – 11:00 h. Ana Acuña: Valentín Paz Andrade e a escola lírica pontevedresa.
11:00 h. – 11:30 h. Xesús Alonso Montero: O poema «Na onde até Rianxo…»: dous antecedentes e uns escolios quizais pertinentes.
11:30 h. – 12:00 h. Luís González Tosar: América, estrela virxe. Achega á presenza de autores iberoamericanos na poesía de V. P. A.
12:30 h. – 13:00 h. Xosé Henrique Monteagudo Romero: A lingua e as ideas lingüísticas de Valentín Paz Andrade.
13:00 h. – 13:30 h. Coloquio.
16:30 h. – 17:00 h. Camilo Nogueira Román: …os anceios mariñeiros de Galiza.
17:00 h. – 17:30 h. Xavier Vence: A persistente marxinación de Galiza e a tarefa económica de Valentín Paz Andrade.
17:30 h. – 18:00 h. Xosé Manuel Beiras Torrado: A Galicia como tarefa en Valentín Paz Andrade.
18:15 h. – 18:45 h. Carlos Ramos Aguirre: Paz Andrade ou a racionalidade disidente: por unha idea activa de Galicia.
18:45 h. – 19:15 h. Xusto Beramendi: Paz Andrade no nacionalismo galego de entreguerras.
19:15 h. – 19:30 h. Coloquio.
Sábado 15 de decembro
10:00 h. – 10:30 h. Xosé Luís Axeitos: A Galicia do Galicia.
10:30 h. – 11:00 h. Carlos Paulo Martínez Pereiro: Valentín Paz Andrade, Guimarães Rosa e o achamento de certo Brasil.
11:00 h. – 11:30 h. Alfonso Álvarez Gándara: O noso Valentín.
11:30 h. – 12:00 h. Coloquio.
12:30 h. – 13:15 h. Conferencia de clausura. Darío Villanueva: O Valle-Inclán de Valentín Paz Andrade.
13:30 h. Clausura. Participación do Coro Tradicional Cantares do Brión (Vincios, Gondomar) que interpretará, entre outras pezas, Tríadas do vento no mar, de Valentín Paz Andrade.
Dieste por correspondencia
Aínda 
que está recoñecido como un dos autores sobranceiros das nosas letras, especialmente no campo do teatro e do conto, Rafael Dieste foi tamén un agudo pensador e desenvolveu un destacado traballo de dinamización cultural. A pasada semana, a xornada María Zambrano-Rafael Dieste: o legado de dúas figuras insubornables afondaba nas perspectivas menos coñecidas deste autor a partir da súa relación epistolar coa coñecida filósofa. (…)
Para alén do pensamento, as cartas permiten coñecer, como non, visións máis íntimas do personaxe. (…) Axeitos di que nestes textos “poden atoparse moitas anécdotas. Alguna exemplifica como el era, por exemplo que el sempre quixo ter un piano na casa e practicar, aínda que moitas veces tiveron que o vender por problemas económicos. El fala do piano nas cartas como dunha persoas, das súas características. No entanto, nas cartas da súa muller é onde atopamos as referencias ao prezo do instrumento”. En xeral, para o arquiveiro da RAG, esta cartas “Danlle unha dimensión importantísima ao autor, e o epistolario no seu conxunto é un tremendo espazo de dignidade”.” Desde Cultura Galega.
