Compostela: Xornada Roberto Vidal Bolaño. Fálanos sempre

Raúl Dans gaña o Premio Laudamuco para textos teatrais

Raúl Dans é o gañador da segunda edición do Premio Laudamuco para textos teatrais, convocado polo Concello de Brión, a Academia Galega de Teatro e Edicións Positivas. O autor, natural de A Coruña e afincado en Oleiros, concorreu ao certame coa obra Só un home bo, pola que recibirá un premio de 7.000 euros e a edición da peza por parte de Edicións Positivas.
A concelleira de Cultura, Sandy Cebral Gómez, sinala que “a pesar da situación excepcional na que nos atopamos por mor da pandemia do COVID-19, o Concello de Brión mantén o seu compromiso coa cultura e vén de fallar a segunda edición do Premio Laudamuco, que recaeu no dramaturgo Raúl Dans.
O xurado estivo formado por Inma López Silva, Carmen Abizanda, Damián Villalaín, Xosé Manuel Fernández Castro e Manuel Guede Oliva e as deliberación tiveron que realizarse telematicamente. Sobre a obra gañadora, o xurado destaca “ademais da súa alta calidade teatral, a vontade explícita que propón para a súa representabilidade, cuestión que vén definida tanto polo razoable número de personaxes, catro intérpretes, como a economía de medios con que pode ser resolto o espazo escénico”.
Así mesmo, en Só un home bo o xurado recoñece “unha voz dramática firme e poderosa, unha autoría solidísima, cun uso da lingua limpo e rotundo. É tamén necesario ponderar a sabia disposición do entramado escénico que logra relacionar o ritmo do argumento co tempo do discurso”. Finalmente, o xurado felicita a feliz iniciativa deste Premio, desexando unha longa vida para a cultura en tan “infaustos tempos”.”

Coñécense as obras gañadoras do II Premio de Poesía Estratosférica

Miño: presentación de A vida é dura antes dos 18, de José Luis Graña Muíño

Santiago Cortegoso, Antón Cortizas, Andrea Bayer e Xavier Lama, premios de literatura dramática da Agadic

DesdePremios Agadic 2014 a Xunta de Galicia:
“Santiago Cortegoso, coa obra Raclette, é o gañador do XXII Premio Álvaro Cunqueiro para textos teatrais da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, o máis lonxevo do seu ámbito en Galicia e un dos referentes da dramaturxia escrita en galego. A concesión deste galardón foi comunicada o luns 10 de novembro canda a do VIII Premio Manuel María de literatura dramática infantil, que recaeu en Antón Cortizas por Xogando con gatos, e a do XI Barriga Verde de textos para teatro de monicreques, que foi para O lobo e a lúa, de Andrea Bayer, na categoría de teatro para rapaces; e para Ela, piedade dos suicidas, de Xavier Lama, na modalidade para adultos. (…)
O xurado, presidido por Roberto Salgueiro, e do que formaron parte como vogais Xosé Manuel Fernández Castro, Inacio Vilariño, Dani Salgado, Artur Trillo e Dolores Vilavedra, seleccionou os catro textos vencedores entre os 69 orixinais recibidos: 28 para o Álvaro Cunqueiro, 17 para o Manuel María, 12 para a modalidade de teatro para adultos do Barriga Verde e outros 12 para a modalidade de teatro para rapaces deste último galardón.
No caso de Raclette, o texto vencedor do Álvaro Cunqueiro, a decisión do tribunal baseouse tanto na solidez da súa estrutura dramática, cun logrado equilibrio entre a ironía e o humor, como no “sabiamente dosificado” dramatismo co que transmite a realidade narrada. Partindo do concepto orixinal da ‘raclette’ como a comida en comunidade ideada polos pastores suízos para escorrentaren o frío e a soidade, Santiago Cortegoso preséntanos aquí un mosaico de cinco personaxes arredor dunha cea, a modo de ‘raclette’ urbana e contemporánea. En palabras do seu autor, os seus cinco universos “reflicten as contradicións dunha sociedade enferma que devora os seus integrantes”, chamando a atención sobre problemas como a hipercompetitividade, a incomunicación ou a sobreprotección. (…)
De Xogando con gatos, o xurado destaca como a obra enfía o rico acervo popular de transmisión oral no que o protagonista é un gato (cancións, contos, adiviñas, lengalengas…) nunha trama que pon de manifesto a desaparición gradual de toda esa literatura relacionada co xogo e coa vida social da infancia. Sobresae, así mesmo, a rica teatralidade deste texto, na que teñen cabida o musical, a danza, o mimo, as marionetas e o teatro de sombras, de xeito que –tal e como expón o ditame do premio– constitúe un magnífico material para un traballo multidisciplinar nas escolas, así como para un espectáculo escénico de gran formato.
A actriz, guionista e directora teatral Andrea Bayer conseguiu o Barriga Verde na modalidade de teatro para rapaces con O lobo e a lúa, unha historia que adapta as chaves da intriga e do suspense ao imaxinario dos máis pequenos. Segundo a propia autora, trátase dunha “peza teatral tenra, divertida e intrigante na que os seus personaxes –Nina, a tartaruga; Duarte, o elefante, e Miñao, un gato malhumorado– conviven a pesar das súas diferenzas”. Trátase dunha historia de amizade, superación dos propios medos e amor, na que ninguén é tan bo como aparenta, nin tan malo como parece.
Así mesmo, dela subliña o xurado a súa “innegable vontade escénica”, na que se reflicte a experiencia da súa autora á fronte da súa compañía Baobab Teatro e doutras formacións anteriores: “imaxes suxestivas e precisas, xogos dinámicos ben inseridos na situación dramática, personaxes de caracterización definida e unha temática axeitada para a franxa de idade á que vai dirixida a peza”.
Tamén destaca o tribunal as posibilidades escénicas de Ela, piedade dos suicidas, a obra coa que o xornalista e escritor Xavier Lama obtivo o XI Barriga Verde de textos para monicreques na modalidade de teatro para adultos. De acordo coa súa valoración, esta peza contén as claves dun proxecto escénico moi ambicioso, conseguido mediante o recurso aos obxectos, ademais dunha elevada calidade lírica dos personaxes, que “dá moita profundidade a unhas figuras dramáticas deseñadas cunha técnica moi rendible e pouco vista hoxe”.
O seu autor (…) define este novo texto como “unha historia órfica de descenso aos infernos na procura da muller idealizada” cuxo protagonista é un trasunto de Orfeo na procura do amor ou dun “espellismo do amor”. Segundo se recolle na acta, o autor materializa aquí “aquel vello soño de Rafael Dieste de atopar o sublime estilo oral das estatuas, recuperando a paradoxal estratexia das derradeiras montaxes de Teatro Antroido, onde unha opulenta disposición de aparellos se batía contra o desposuimento reinante no seu contorno”.”

Quiosco: Revista galega de teatro 77

Desde Revista Galega de Teatro:
“Sumario:
– Editorial.
– Banda deseñada. Primeira páxina da banda deseñada 2132, ilustrada por Diego Blanco a partir da obra homónima de Roberto Vidal Bolaño.
– Temas. Coordenadas da poética histórica bolañesa/Xosé Manuel Fernández Castro; Historias de ausencias e doenzas: Guerra Civil e ditadura no teatro de Roberto Vidal Bolaño/ Iolanda Ogando; Urbano R. Moledo: un dramaturgo de trincheira/ Rexina R. Vega.
– Festivais: XXIX Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia/Manuel Xestoso; LXVII Festival de d`Avignon/Afonso Becerra de Becerreá; Galicia Escena Pro/Camilo Franco; XXVIII Festival Iberoamericano de Teatro de Cádiz/ José Henríquez; XVII Encuentro de Mujeres de Iberoamérica en las Artes Escénicas/Vanesa Sotelo; Mexe: II Encontro de Arte e Comunidade/Xoán C. Riobó e Antón Lamapereira.
– Espectáculos: Curriculum vitae, de Redrum Teatro/Manuel Xestoso; Románticos, de P. T. Excéntricas/ Manuel Xestoso; Sigue buscando, de Funboa Escénica/Afonso Becerra de Becerreá.
– Espazos: Un tranvía chamado desexo: do escenario á pantalla/ Alba Ermida; Xornadas Abrente/Redacción.
– Libros: José Silvent Martínez, o mítico Barriga Verde, de Xaime Iglesias González/Xoán C. Riobó; Fondo Teatral María Casares.
– Entrevistas: Marcos Abalde/Vanesa Sotelo.”

Noia: curso de formación do profesorado sobre Roberto Vidal Bolaño, do 3 ao 7 de xuño

Do luns 3 ao venres 7 de xuño, ás 20:00 horas, na Casa da Cultura Antón Avilés de Taramancos de Noia, terá lugar un curso de formación do profesorado sobre Roberto Vidal Bolaño.
Ten solicitada a homologación á Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, e outorgará un diploma (de 10 horas). Máis información na Casa da Cultura “Antón Avilés de Taramancos” (teléfonos 981824169 e 699301481). As inscricións poden efectuarse enviando un correo electrónico a concha.allut@gmail.com.
O programa, que se pode descargar aquí: Roberto Vidal Bolaño. Un home de teatro, é o seguinte:

Luns 3
20:00 h. Inauguración. Lectura Dramatizada. Roberto Vidal Bolaño: a súa vida, por Xosé Manuel Fernández Castro (biógrafo).
Martes 4
20:00 h. Roberto Vidal Bolaño: autor. Mesa redonda: Manuel Lourenzo (autor) e Xulio Lago (director).
Mércores 5
20:00 h. Roberto Vidal Bolaño: director e actor. Mesa redonda: Laura Ponte (actriz), María Barcala (actriz) e Rubén Ruibal (actor e autor).
Xoves 6
20:00 h. Roberto Vidal Bolaño: no audiovisual. Roi Vidal (autor e biógrafo).
Venres 7
20:00 h. Roberto Vidal Bolaño: as postas en escena. Camilo Franco (crítico teatral).
Clausura.

Francisco Macías e Xosé Manuel Fernández Castro: “O sistema literario nunca aceptou a Vidal Bolaño como escritor e agora vai ter que admitilo pola forza da súa obra”

Desde Praza:
“- Praza (P): A intención de publicar as Obras Completas de Vidal Bolaño chegou moito antes de que a Real Academia Galega decidise que as Letras Galegas 2013 se lle dedicasen o dramaturgo. Como xurdiu a idea?
– Xosé Manuel Fernández Castro (XMFC): Eu teño entendido que xa antes, en 2007, houbera algunha tentativa. Eu comecei a me interesar polo asunto en 2007, cando lin a miña tese de doutoramento sobre Vidal Bolaño. Belén Quintáns, naqueles tempos, tiña un proxecto interesante, facer unha biblioteca Vidal Bolaño en volumes soltos e estaba cunha editorial falando do asunto. Ese proxecto quedou apartado, atascouse e, despois no 2001, digamos que se entrou nunha nova fase cando houbo un acordo entre Macías e Belén. E comezamos a traballar.
– Francisco Macías (FM): Os editores, os editores pequenos, temos que buscar os espazos que deixan libres as grandes editoras. En Galicia, a verdade, deixan case todo libre e non é difícil atopar espazos. Roberto era un deses espazos. Eu lembro que en 2007 viñeran desa editorial, que era Sotelo Blanco, a me pedir permiso para poder editar a obra Rastros. Eu preguntei para que e contáronme que querían facer unhas obras completas. A min interesábame tamén o asunto, tiña a intención, pero facer dúas resultaba imposible. Retireime, pero como iso non foi para adiante, puiden facelo eu. Un día Pepes (XMFC) fíxonos unha celada a Belén e a min (…).
– XMFC: Entón, a partir de novembro de 2011, comezamos a reunirnos e a traballar máis en serio. En principio, ía ser iso, unha biblioteca cunha morea de volumes. Practicamente, un libro por texto, agás algúns que ían ser moi breves e que se podían reunir nun único tomo. Estabamos inicialmente, ademais de Paco e mais eu, Belén e Roi Vidal. Os catro, inicialmente, tiñamos un deseño nese sentido de biblioteca, mais veuse abaixo por mor de que en xuño de 2012 a Real Academia decidiu concederlle as Letras Galegas. (…)
– P: Como se clasificou a obra de Vidal Bolaño nestes seis tomos?
– XMFC: Nas obras completas, temos un sexto tomo que recolle os textos que non son dramáticos. Despois, o quinto reúne textos que non teñen unha autoría plena del, son textos doutros nos que fixo algunha intervención. Os outros catro serían de autoría plena. Como clasificamos eses catro tomos? Nun caso polo tipo de público que teñen, por iso hai un tomo destinado aos textos de rúa infantil, que teñen ese nivel de proximidade. Despois temos un tomo que reúne os textos de teatro do aquí e do agora. Outro que recolle as producións que se dan nun ámbito histórico que son grandes producións. Por último, o tomo que falta reúne por un lado os textos da época Abrente e, polo outro, monólogos e soliloquios, que son fórmulas teatrais concretas. Penso que esta clasificación ten sentido, teñen unha coherencia todos os libros. (…)
– P: Daquela o 17 de maio non dá vertixe?
– FM: Non, ho! Para nada. Ademais, este ano é un fasto moi contraditorio. Creo que ten algo positivo, descóbrese un escritor. O sistema literario galego nunca tivo a Vidal Bolaño como escritor e agora vai ter que admitilo pola forza das súas obras. E, ao mesmo tempo, penso que a Real Academia Galega o ignora. E penso que está bastante incómoda. Neste momento si, hai un mes ou dous, non. (…)”.

Madrid: Seminario Interuniversitario Letras Galegas 2013

MATRÍCULA

PROGRAMA

Martes 14
Universidade Complutense (Filoloxía Ed. A, Sala de Xuntas).
12:00-12:30 h. Inauguración do Seminario Interuniversitario. Carmen Mejía Ruiz.
12:30-13:00 h. A lingua e literatura galegas en Madrid. Carmen Mejía Ruiz e Ricardo Pichel Gotérrez.
13:00-14:00 h. Dúas mostras da difusión da lingua e literatura galegas desde Madrid. Lanzamento do Compendio de Gramática Galega (Urco Editora 2013) e dos blogues O reino dos contos e Microstórias, de Xavier Frías Conde (presenta R. Pichel).
CAUM
19:00-19:15 h. Presentación do acto. Helena Veiguela.
19:15-19:30 h. A situación do galego na actualidade. Lectura do manifesto da Mesa. Ricardo Pichel & Lila Rodríguez (Presenta Mª Victoria Navas Sánchez-Élez).
19:30-20:00 h. Proxección do documental De Albre de espranza á Poutada do Oso (de Lois Diéguez).
20:00-21:00 h. Os mundos creativos de A Poutada do Oso (Ed. Laiovento 2011), de Lois Diéguez. Lois Diéguez, Henrique Albor e Lila Rodríguez. Presenta Eva Lema.

Xoves 16
Espazo das Linguas Ibéricas.
17:00-17:15 h. Presentación do acto. Carme Lamela Villaravid.
17:30-19:00 h. Saxo tenor, entre dúas etapas creativas do artista escénico Roberto Vidal Bolaño. Roberto Pascual (presenta Carmen Mejía).
19:15-21:30 h. Obradoiro de teatro galego. Marta González Suárez & Roberto Pascual. Presenta Carme Lamela.

Venres 17
UNED (Escolas Pías).
19:30-19:45 h. Presentación do acto. Xavier Frías Conde.
19:45-20:15 h. A literatura galega desde Madrid (I). Coloquio-recital e relanzamento dos Cadernos do Roibén (Ed. Lastura 2013). Xavier Frías, Beatriz Hernanz, Verónica Martínez e Pilar Mera (presenta Luís Luna).
20:15-21:00 h. A literatura galega desde Madrid (II). Coloquio-recital e lanzamento da escolma de microrrelatos Hipnotopía, en doses pequenas (Ed. Lastura 2013). Vicente Araguas, Xavier Frías, Manuel Pereira, Luz Pichel, Begoña Regueiro, Marga Vázquez e Rafa Yáñez. Presenta Lidia López Miguel.

Luns 20
UCM (Filoloxía Ed. A, Paraninfo).
10:00-10:15 h. Presentación do acto. Eugenia Popeanga Chelaru & Carmen Mejía Ruiz.
10:15-11:15 h. A vida e a obra dramática de Roberto Vidal Bolaño. Xosé Manuel Fernández Castro (presenta R. Pichel).
11:30-12:00 h. Cita audiovisual con Roberto Vidal Bolaño. Proxección da montaxe Anxeliños!. Xosé Manuel Fernández Castro (presentación).
12:15-12:45 h. O proceso editorial das obras completas de Roberto Vidal Bolaño. Xosé Manuel Fernández Castro.
12:45-13:15 h. Tangatutanga Teatro: dinámicas de traballo nos ámbitos da creación e da escenografía teatral galega. Marta González Suárez & Carolina Alba Castro Estévez.
13:30-14:30 h. Clausura: Recital poético-musical galego. Escola Superior de Canto de Madrid.

Barcelona: conferencia Roberto Vidal Bolaño á procura dunha poética teatral, por Xosé Manuel Fernández Castro

O venres 10 de maio, ás 19:30 horas, na Libraría La Central del Raval (Carrer Elisabets 6, 08001) de Barcelona, terá lugar a conferencia Roberto Vidal Bolaño á procura dunha poética teatral, de Xosé Manuel Fernández Castro, editor das súas Obras Completas en Positivas.
Desde o mesmo 10 até o venres 24 de maio, estará aberta a exposición bibliográfica Roberto Vidal Bolaño na escena teatral galega no Edificio Histórico, Vitrinas da Biblioteca General e Galería do Pati de Lletres-Universidade de Barcelona (Gran Via de les Corts Catalanes, 585).
Os actos están organizados por Estudis Gallecs i Portuguesos, da Universitat de Barcelona.