Culturgal 2019: actividades literarias destacadas do 1 de decembro

Do 29 de novembro ao 1 de decembro, no Pazo da Cultura de Pontevedra, terá lugar o Culturgal 2019.

As actividades literarias destacadas do programa para o 1 de decembro son:
11:00 h. Espazo Foro. Gálix e a difusión da Literatura Infantil e XuvenilGalega. Presentación das últimas publicacións.
11:00 h. Espazo Infantil. En efecto bolboreta. Edicións Fervenza. Presentación da novela de Ana Pillado Vega con cancións en directo con María Giménez. A revolución insecta xa está aquí!
11:15 h. Espazo Libro. Antonio Fraguas e a memoria musical de Cotobade de Xavier Groba. aCentral Folque. Coa intervención musical do grupo Tralo-Valo, formado polo zanfonista Ariel Ninas e a cantora Carme da Pontragha.
11:45 h. Espazo Libro. Presentación de Os contos dislocados e Os textos amados. Ediciones de la Vega.
12:00 h. Auditorio do Pazo da Cultura. Espectáculo familiar Lambetadas. Talía Teatro. Un espectáculo para público familiar e infantil, recomendado para nenas e nenos de 6 a 11 anos de idade, que ten como obxectivo fundamental a concienciación e posta en valor da lingua propia como elemento fundamental da identidade individual e colectiva na sociedade galega actual. O traballo de creación baséase nos textos encargados ex profeso a varios autores (Santiago Cortegoso, Séchu Sende e María Canosa), que son levados a escena baseándose no universo do clown e nas técnicas do teatro de obxectos. Auditorio do Pazo da Cultura. Entradas para este espectáculo en ataquilla.com. na Feira e na billeteira do Auditorio o mesmo día do espectáculo.
12:15 h. Espazo Libro. Dicionario da Comida Galega. Aira Editorial. Presentación desta obra enciclopédica do saber culinario de Galicia, de Xavier Rodríguez Baixeras. Co autor e os editores Xan Carballa e César Lorenzo.
12:30 h. Espazo Foro. Kalandraka: Biblioteca de Pedagoxía. A ‘Biblioteca de Pedagoxía’ de Kalandraka é unha iniciativa pioneira encamiñada a prover os lectores electoras galegos dunha parte significativa e seleccionada dos textos de materia educativa e pedagóxica máis relevantes a nivel internacional. Con Antón Costa, director.
12:30 h. Espazo Libro. Editorial Bululú presenta: Indómita e a semente da inmortalidade, de Alex Mene, gañador do certame Muíño do Vento. Con Ana Boquete, da editorial. Posterior sinatura no stand da Editorial Bululú.
12:30 h. Stand de Urutau. Cristina Corral Soilán asina e lerá textos do seu libro Ficar.
12:30 h. Stand Kalandraka. Sinatura de Cando Martiño tivo ganas de…, por Chema Heras e Kiko da Silva.
13:00 h. Espazo Libro. Presentación de DramaturXa. Xunta de Galicia. O número 5 da colección «O papel do teatro», que dá cabida ás obras producidas polo Centro Dramático Galego, e coeditada pola Xunta de Galicia e Edicións Positivas. Presentan: Jacobo Sutil Nesta, director da Agadic, Francisco Macías, director de Edicións Positivas, e Manuel Lourenzo, autor e director teatral, coa participación de autores da publicación.
13:00 h. Espazo Foro. Presentación do libro de poemas Caderno do mar, a cargo de Xaime Toxo e Antón Sobral. Ateneo de Pontevedra.
13:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de Os anxos indecisos de Manrique Fernández e Hotel para coleccionistas discretos de Diego Giráldez.
13:00 h. Stand Kalandraka. Vicente Blanco, Salvador Cidrás e Rocío Modia presentan Educar a través da arte.
13:15 h. Espazo Infantil. A que cheiran as cores? de Juan Casto Rivadulla Fernández. A agardada guía para coñecer o cerebro! Presentación con Luísa Martínez, directora da colección “A lanterna de Aristóteles”, e Xulio Amigo, director comercial de Galaxia.
13:30 h. Espazo Arte Contemporánea. Píntame unha poesia. Con Xosé Tomás e os músicos María Faltri e Jorge Juncal, para levar ao vivo o proxecto creativo que tivo lugar para ilustrar o libro-disco Fantasía coas Palabras, de Galaxia.
16:30 h. Presentación do libro Sindo de Olelas: concertina galega. aCentral Folque. Un libro-cd da autoría de Xurxo Souto e Pedro Pascual. O libro, acompañado de gravacións orixinais, conta a historia da aldea musical de Olelas, no concello de Entrimo, centro neurálxico do repertorio de concertina galega. Con Xurxo Souto e Eutropio Rodríguez.
16:30 h. Espazo Libre. Ninguén dorme de Rexina Vega. Edicións Laiovento e Consorcio Editorial Galego. Coa autora e Afonso Ribas, editor.
16:30 h. Carpa. O Colo das Palavras. Associaçom Semente Trasancos. Música e poesía para presentar un libro-cd con 16 poemas, da autoria de Antón Cortizas e Antia, Rosalia e Catarina Cortizas Leira, musicados por Óscar Fojo Lamas, João Afonso, Sílvia Fojo, Cé Orquestra Pantasma, Xurxo Souto, Manolo Bacalhau, Guadi Galego, Tanxugueiras, Sofía Espiñeira, Caxade, Uxía Senlle, Sara Vidal, Fatado do Colo (Leandro Lamas, Silvia Fojo, Paula Fojo, Lorena Montero) e Xoán Padín. Algúns deles estarán na Feira! Un traballo ilustrado por Leandro Lamas.
17:00 h. Espazo Libro. Conversa de Susana Pedreira con Arantza Portabales ao redor de Beleza vermella, publicado por Galaxia.
17:00 h. Stand de Galaxia. Sinatura de Soleando, de An Alfaya, ilustrado por Imma de Battle.
17:30 h. Espazo Libro. Presentación novos cadernos colección bilingüe 10×15: O prezo do inverno de Elías Portela en islandés-galego e Cetro de espiñas vivas farsi-galego de María Victoria Caro con tradución de Xaime Foxo. Tulipa Editorial. Presenta Paula Cabaleiro con autores e tradutores da colección.
17:30 h. Carpa. O veleiro verde de María Fumaça, publicado por Galaxia. Novo disco da familia María Fumaça.
17:30 h. Stand Kalandraka. Oli asina Ratos de casa, Ratos de viaxe.
17:45 h. Espazo Foro. Entrega Premio do Público Culturgal 2019 ao Festival dos Eidos (Fundación Uxío Novoneyra).
18:00 h. Espazo Libro. Agosto de Miriam Ferradáns. Apiario. Presentación e estrea na Feira desta novidade editorial do Nadal 2019. Susana Sánchez Arins conversa con Miriam Ferradáns ao redor do seu último traballo poético, na colección Cera Labrada de Apiario.
18:00 h. Stand Xerais. Sinatura de Pedro Feijoo.
18:15 h. Espazo Foro. Presentación do libro Náufraga no mar e na terra, de Elisabeth Oliveira e lanzamento de Linguaxes dixitais, de Clara Vidal, con lectura de textos poéticos e mostra de videopoemas. Coas autoras e Wladimir Vaz, editor. Editorial Urutau.
18:30 h. Stand Kalandraka. Antonio García Teijeiro asina Versos e viceversos.
18:30 h. Espazo Libro. Árbores que non arden. As mulleres na prevención de incendios forestais. Unha conversa coas autoras. Catro Ventos Editora. Con Miguel Pardellas Santiago, Paula Lubián Fernández e Celsa González Ogando, de Proxecto Batefogo e Patricia Buxán Outeiro, da editora.
18:30 h. Stand Xerais. Sinatura ilustrada de Anxo Fariña.
18:30 h. Stand Xerais. Sinatura de Ledicia Costas.
18:30 h. Stand Xerais. Sinatura de Manuel Bragado.
18:45 h. Espazo Infantil. As tres mouras de Fonte Lantana. Edicións Fervenza. Presentación do libro infantil econtacontos con Xoán Carlos García Porral, Celso Sanmartín e Gabriel Iglesias.
19:00 h. Stand Xerais. Sinatura de Anselmo López Carreira.
19:00 h. Espazo Libro. Conversa de Susana Pedreira con Pedro Feijoo, autor de Un lume azul. Xerais.
19:30 h. Espazo Foro. Conversa con Anselmo López Carreira, autor de Arte e escritura na Galicia medieval (séculos VI-X). Xerais. Presenta: Fran Alonso.
19:30 h. Espazo Libro. Conversa entre Adolfo Caamaño, Premio Vilar Ponte de Novela 2018 con Matar o heroe e Abel Tomé, Premio Illa Nova de Narrativa 2019 co libro A noite do lobo. Presenta Malores Villanueva (Editorial Galaxia).

Crónica videográfica da XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú (III)

A XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú, actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega, coa que se tentou, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas/os especialistas na materia, propoñer unha reflexión ao conxunto da sociedade sobre a evolución da nosa cultura popular. A xornada tivo lugar o sábado 26 de outubro de 2019 no Salón de Actos da Deputación de Lugo.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Mesa redonda: Os camiños incertos da canción. Lingua e música popular no século da globalización, con Xurxo Souto e Branca Villares Naveira:

Sesión práctica: Transmisión oral na música tradicional no século XXI: A Tradescola de Lugo e a Asociación de Gaiteiros Galegos:

Crónica videográfica da XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú (II)

A XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú, actividade da Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega, coa que se tentou, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas/os especialistas na materia, propoñer unha reflexión ao conxunto da sociedade sobre a evolución da nosa cultura popular. A xornada tivo lugar o sábado 26 de outubro de 2019 no Salón de Actos da Deputación de Lugo.

Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe estes vídeos:

Mesa redonda: Romances con rima e melodía. Supervivencia do xénero, con José Luís Forneiro e Dorothé Schubarth:

Conferencia: Novas formas na música popular: Da romaría á festa. Da movida ao bravú, con Xurxo Souto:

Conferencia: A pegada da violencia contra as mulleres nas cantigas da montaña luguesa, con Branca Villares Naveira:

Lugo: XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú

A XII Xornada de Literatura de Tradición Oral. Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú é unha iniciativa da AELG co apoio da Deputación Provincial de Lugo e a colaboración da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega.

Sempre existiu unha literatura oral pensada para cantar, adaptable a melodías en función do uso social. Desde os cantos de traballo aos festivos, os de Entroido ou os propios do Nadal, os das romaxes ou os romanceados con historias tráxicas ou cómicas.
Con Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú pretendemos conectar esas dúas realidades creativas, contextualizando temas, usos e supervivencia destas manifestacións.

Para recuperar pero, sobre todo, para actualizar ese saber herdado, nesta duodécima edición da Xornada de Literatura de Tradición Oral tentamos, cos coñecementos e investigacións de recoñecidas/os especialistas na materia, propoñer unha reflexión ao conxunto da sociedade sobre a evolución da nosa cultura popular.

Inscrición 
Está solicitada a homologación ante a Consellaría de Educación, Universidade e Formación Profesional por 8 horas, e a matrícula é preferente para socios/as da AELG e da AS-PG (por orde de inscrición).

Hai dúas modalidades de inscrición:
1. Para o profesorado do ensino non universitario e futuros/as ensinantes do ensino non universitario, a matrícula, gratuíta, farase desde o 3 de outubro até o 24 de outubro a través da web da Asociación Sócio-Pedagóxica Galega. Máis detalles sobre a Xornada, aquí.
2. Para as persoas que non estean nesas circunstancias ou que non lles interese o certificado homologado, deberán incribirse dirixíndose á secretaría técnica da AELG desde o 3 de outubro até o 24 de outubro a través do correo oficina@aelg.org ou o teléfono 981 133 233 (de luns a venres, en horario de 9.00 a 14.30), e a Asociación de Escritoras e Escritores emitirálles un diploma acreditativo de asistencia.

Programa
10:15 Recepción, entrega de material e inauguración
10:30-11:30 Conferencia: O romanceiro tradicional e a cultura galega: identidade, língua e normalização
José Luís Forneiro
11:30-12:30 Conferencia: O romance tradicional; relación entre texto e melodía.
Dorothé Schubarth
12:30-14:00 Mesa redonda: Romances con rima e melodía. Supervivencia do xénero
José Luís Forneiro e Dorothé Schubarth
Coordina: Antonio Reigosa
16:00-17:00 Conferencia: Novas formas na música popular: Da romaría á festa. Da movida ao bravú
Xurxo Souto Eiroa
17:00-18:00 Conferencia: A pegada da violencia contra as mulleres nas cantigas da montaña luguesa
Branca Villares Naveira
18:00-19:30 Mesa redonda: Os camiños incertos da canción. Lingua e música popular no século da globalización
Xurxo Souto Eiroa e Branca Villares Naveira
Coordina: Lois Pérez
19:30-20:30 Sesión práctica: Transmisión oral na música tradicional no século XXI: A Tradescola de Lugo e a Asociación de Gaiteiros Galegos
Interveñen alumnado e profesorado da Tradescola, Escola de Música Tradicional (Lugo)

Denominación da actividade: XII Xornada de Literatura de Tradición Oral
Rimas e letras da música popular. Do Romanceiro tradicional ao bravú.

Modalidade formativa: Curso
Data de realización: 26 de outubro de 2019
Horario: Mañá de 10:15 a 14:00 e tarde de 16:00 a 20:30 h.
Lugar onde se levará a cabo a actividade: Salón de actos da Deputación Provincial de Lugo (Rúa San Marcos, 8, 27001, Lugo)
Valoración en horas de formación: 8 horas presenciais.
Número de prazas: 100
Persoas destinatarias: Profesorado do ensino non universitario e futuros ensinantes do ensino non universitario.
Custo de matrícula, se procede: Gratuíta
Criterios de selección, se procede: Por rigorosa orde de inscrición na www.as-pg.gal, tendo preferencia os socios-as e afiliados-as á AS-PG e á AELG.

Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019

A Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria 2019 co lema «Lugo, Capital Galega da Literatura de Tradición Oral», ten sede na capital lucense, e terá lugar no seu Centro Cultural Vello Cárcere (Av. Alcalde Anxo López Pérez, 34 –como chegar) ás 19.00 do día 25 de outubro de 2019.
Contará coa participación musical de Germán Díaz.

En 2016 tivo lugar a primeira Gala dos Premios “Mestras e Mestres da Memoria”, unha distinción creada pola Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG no ano 2013 que antes se entregaba na Gala das Letras da AELG. Creouse así a específica «Gala dos Premios Mestras/es da Memoria», coa que a AELG pretende facer máis visíbel ante a sociedade a Literatura de Tradición Oral.

Para esta sétima edición dos “Premios Mestra e Mestre da Memoria” (cuarta edición da Gala), a Sección de Literatura de Tradición Oral da AELG, previa deliberación do Grupo de Traballo composto por Ana Acuña, Félix Castro Vicente, Carme Pernas Bermúdez, Calros Solla, Xurxo Souto, X. Manuel Varela, Lois Pérez e Antonio Reigosa, propuxo ao Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega someter á consideración da Asemblea Xeral recoñecer como Mestra e Mestre da Memoria 2019 respectivamente a Dorothé Schubarth e a Pablo Quintana. A Asemblea aprobou a proposta, e a entrega destas distincións farase na IV Gala dos Premios Mestras e Mestres da Memoria que se celebra en Lugo co apoio do Concello de Lugo e da Deputación Provincial de Lugo. Dorothé Schubarth e a Pablo Quintana recibirán os diplomas que os acreditan como Mestra e Mestre da Memoria, previa lectura das laudatios correspondentes a cada unha/un delas/es, a cargo respectivamente de Antón Santamarina e Xosé Luís Freire.

MESTRA DA MEMORIA 2019: DOROTHÉ SCHUBARTH
youtube, Premios Martín Códax da MúsicaYou Tube, Premios Martín Códax da Música
Musicóloga. Natural de Basilea (Suíza), onde comezou os seus estudos que ampliou en Colonia e Múnich. É directora de coro e musicóloga. A partir de 1971 ocupou a cátedra de harmonía e contrapunto na Academia de Música de Lucerna (Suíza) e comeza a desenvolver investigacións arredor das músicas populares europeas. Realizou traballos de campo nos Balcáns, no Cáucaso, Alemaña e Francia cuxo resultado publica no libro Das Volkslied in Europa. Vielfalt seiner Erscheinungsformen (O Canto Popular en Europa. Diversidade das súas formas) (Lucerna, 1978).
En 1978 visita Galicia para coñecer a nosa música popular mais o interese polo que aquí descobre fai que se dispoña a realizar un traballo de campo intensivo por todo o país que remata coa publicación da magna obra en 7 volumes que contén a mellor e máis ampla análise, clasificación e estudo da nosa lírica popular, publicada baixo o título Cancioneiro Popular Galego pola Fundación Barrié en 1984.
O Arquivo Sonoro de Galicia conserva 248 CD con copias dixitalizadas das súas gravacións orixinais e coas correspondentes transcricións a cargo do profesor e filólogo Antón Santamarina.
Entre os recoñecementos que se lle fixeron en Galicia están o I Día das Galegas nas Letras en 2014 e Premio Honorífico 2017 da Asociación de Músicos ao Vivo.

MESTRE DA MEMORIA 2019: PABLO QUINTANA LÓPEZ
Canela Producións
Naceu en Vilanova de Oscos (Asturias) en 1956. Reside na Coruña desde 1982. Escritor, investigador, músico e divulgador da cultura popular, material e inmaterial, tanto galega como da Asturias occidental. É autor de numerosos traballos, libros, artigos…, arredor da transformación artesanal do ferro, foxos do lobo, danzas e festas gremiais, zoqueiros, músicas populares e diversos xéneros da literatura popular tradicional.
Coordinou a serie etnográfica Recolleita (Ruada, 1981) que editou o disco coas gravacións das coplas do cego Florencio da Fontaneira e a pandereteira Eva Castiñeira. É autor do LP O cego andante (Ruada, 1982) no que xunto con outros músicos interpretou temas tradicionais recollidos en boa parte por el mesmo.
Dirixiu documentais sobre danzas procesionais e bailes entre 1982 e 1983, en vídeo industrial Umatic, e otros materias videográficos para a produtora Espello Video-Cine.
Traballou na radio desde 1980, primeiro en Radio 80 e despois como técnico en  Radio Nacional de España, onde, ademais, se encargou de programas como Garmalleira Hoxe domingo, así como emisións de intercambio coa Unión Europea de Radiodifusión (UER) para Radio Francia, Radio de Polonia e Radio Praga. Na actualidade dirixe a Editorial Canela, especializada na publicación de libros sobre personaxes singulares e actividades esmorecentes da nosa cultura popular.

Xurxo Souto recibe o Premio Facer País

Desde Sermos Galiza:
“Unha vintena de colectivos culturais da comarca de Sarria, Val do Neira e O Corgo decidiron outorgarlle ao cantante, escritor e locutor Xurxo Souto o Premio Facer País. A entrega terá lugar o vindeiro 2 de novembro en Láncara, nun acto que reunirá representantes do mundo cultural de todo o país
Feliz e agradecido, nun primeiro momento Souto sentiuse desconcertado, pois consideraba que os seus méritos eran poucos. Porén, axiña acordou. Non era un premio individual, senón o dun movemento colectivo e xeracional: “Sinto que con este premio non se me recoñece a min, senón ás compañeiras e compañeiros do bravú”. Pois xustamente, comenta Souto, hai 25 anos “que un grupo de mozos rachou o tópico de que o galego non servía para o rock and roll”, sinala en declaracións a Sermos Galiza.
O xurado valorou o “entusiasmo e forza” coa que reivindica a nosa lingua e a nosa cultura, “contribuíndo a que os demais, e sobre todo a mocidade, as valoremos como parte fundamental da nosa identidade como pobo”. Souto móstrase ilusionado polo propio sentido do galardón, que alude ao que considera o seu mestre, Manuel María, e ao seu proxecto literario, político e social. O coruñés tamén destaca a ilusión de o recibir “diante da dinámica dun tempo en que se nos nega, coa nosa cultura invisibilizada”.
A Vicepresidenta da Deputación de Lugo, Maite Ferreiro, destacou “o valor e relevancia do premio que involucra unha vintena de colectivos da comarca de Sarria, Val do Neira e Corgo” e o labor que “desenvolven as asociacións de base no eido da cultura”. (…)”