Artigo
de Cesáreo Sánchez Iglesias en Sermos Galiza:
“Inaugurar unha biblioteca pública é un profundo acto de amor para co noso idioma, é un profundo acto de amor á humanidade e é un acto de irrenunciábel esperanza. É, en fin, chantar os íntimos alicerces onde asentar as pedras basilares da arquitectura da nación que soñamos.
A biblioteca é coma un grande corazón no que os libros que irán enchendo os seus andeis son o torrente sanguíneo do saber, son eses fermosos obxectos que conteñen as vellas verdades universais e tanto labor en mancomún: a condición ética que nos move.
Unha biblioteca, aínda que feita en clara e fermosa arquitectura, sempre é un casal antigo, pois é gardador das fontes claras da memoria do home, tamén da nosa.
As escritoras e os escritores galegos somos tamén en grande parte fillos das bibliotecas. Delas recibimos hábitos de lectura, nelas aprendemos a compartir e, co pasar dos años, a elas, ás bibliotecas, entregamos os nosos froitos, os froitos do noso traballo na voz inextinguible do noso idioma, onde os materiais do espírito humano vivirán en historias e personaxes capaces, en palabras de Faulkner, de axudar aos galegos a lle alixeirar o corazón lembrándolle a esperanza, o orgullo de Sermos Nós e a solidariedade coma palabra necesaria da dorida realidade do noso tempo.
Esta biblioteca acollerá a historia de Carballo que, inscrita con letras de ouro, forma parte da historia da Nosa nación, acollerá os libros dos seus fillos e fillas ilustres. Mais nela tamén aprenderán os rapaces e rapazas a ler a liña da vida nas mans labregas, amorosas, populares que defenderon Baldaio, que nos defenden en Corcoesto.
Hai momentos da historia dun pobo onde a súa dignidade está mais mans de mulleres e homes que defenderon fértiles areais e a Terra de noso, xenerosa amada que é coma defender a nación toda.
O verdadeiro ouro da Nosa Terra é o noso idioma, os libros que dende hoxe habitan esta fermosa biblioteca.”
Arquivos mensuais: Outubro 2014
Eduard Velasco gaña o III Premio de Poesía Manuel Leiras Pulpeiro
Desde
Crónica 3 (tamén se pode consultar este artigo de Armando Requeixo en Criticalia):
“Eduard Velasco, natural de Barcelona e residente en Santiago, álzase como gañador da III edición do Certame de Poesía Manuel Leiras Pulpeiro convocado polo Concello de Mondoñedo en colaboración coa Área de Cultura de Deputación Provincial de Lugo.
O traballo presentado pola gañador que obterá un premio de 1.500 €, placa e diploma, leva por título Mentres o tacto. O segundo premio, dotado con 600 €, placa e diploma, recaeu na obra titulada Marchamos, da que é autor Gonzalo Hermo González, de Rianxo. José Antonio Grela Martínez, acadou o 3º premio, dotado con 300 €, placa e diploma, coa obra Renovatio. José Antonio Grela é de Santiago de Compostela.
A entrega do premio terá lugar o vindeiro sábado, 8 de novembro segundo o seguinte programa:
– 12:00 horas; Recepción oficial na Casa do Concello.
– 12:15 horas; Ofrenda floral ante a tumba do poeta.
– 12:45 horas; Entrega de Premios no Salón de Plenos do Concello.”
Segundo informa Armando Requeixo, o xurado estivo formado por Áurea Fernández, Xosé María Felpeto Enríquez e mais el, coordinados polo técnico de cultura do Concello, Gil Ares.
Xavier Queipo: “As novelas pídenchas desde as editoriais mais ninguén che vai preguntar por un libro de contos”
Entrevista
de Carme Vidal a Xavier Queipo en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Cando o escritor, como explica no prólogo [de 55], fai o exercicio de recuperar obra dispersa de dúas décadas, con que se atopa?
– Xavier Queipo (XQ): En primeiro lugar, atópaste con que fuches depositando parte do teu traballo en lugares case invisíbeis. Hai relatos, poño por caso, incluídos en xornais ou mesmo nunha revista dun pub, en páxinas cunha compoñente efémera nalgúns casos ou de distribución limitada noutros. Acontece tamén coas antoloxías. Sempre enviei textos inéditos e os que se recollen no libro, ademais de textos de nova creación, quedaron aparcados e de difícil acceso para os lectores durante todo este tempo.
– SG: Trátase tamén dun agasallo ao público lector fiel que vostede ten?
– XQ: Algúns deles son completistas, como o biólogo e escritor Agustín Agra, que presentou o libro en Santiago. Ao xuntar e ordenar axuda tamén a identificar as características máis sobranceiras da traxectoria literaria. O libro está estruturado en varias seccións, e recolle desde unha visión do mundo e da diversidade cultural, até outra que se refire á “terra coñecida” que para min é Galiza e Bruxelas,ou a dos manuais de instrución, material novo que se pode incorporar a unha futura reedición do Manual de Instrucións que se publicou na colección “Ferros” no seu momento e está esgotado ademais doutras dúas seccións que completan o libro, unha con textos que apareceron en catálogos e traballos sobre personaxes que farán parte doutras obras. Dalgúns tiña só o título e algunhas liñas e agora decidín que ou se remataban ou se desbotaban. Por iso falo de “limpeza de verán”, porque é ese momento no que hai máis tempo e entras a ordenar, como facían as mulleres da casa da miña infancia. (…)
– SG: Malia iso, contra a idea que pode dar esa explicación de recuperación de escritos dispersos, semella que para vostede estes textos narrativos non son obra menor. De feito, nos seus inicios literarios a presenza do relato e do texto breve é moi relevante, máis intensa que na súa traxectoria posterior.
– XQ: As novelas pídenchas. Os propios editores interésanse por se tes algunha sen publicar. Ninguén che vai preguntar por un libro de contos. Por cuestións que non se entenden teñen menos saída. Esta situación non ten que ver coa nosa tradición, con exemplos como Fole, Dieste ou Cunqueiro, nin co modelo de vida actual para o que se adaptan máis os contos ou os textos narrativos breves. Semella que teñen menos prestixio no noso sistema literario. Contra o que aconteceu en Arxentina ou Francia, a tendencia aquí foi escribir bloques de formigón coa idea de ter un sistema literario normalizado. Deses tixolos hai algúns bos mais outros ben poderían ser utilizados como barricadas.
– SG: Defende as capacidades literarias do xénero?
– XQ: A poesía e o texto curto son exercicios de síntese que se conseguen cando tes dominio da linguaxe e do equilibrio, onde podes eliminar o superfluo e traballar con economía de medios. Non é unha literatura de segunda. O exorcicio de síntese é de madurez. (…)”
A Coruña: conferencia A nosa toponimia, por Manuel Ferreiro
O
martes 28 de outubro, ás 20:00 horas, no salón de actos da Asociación Cultural Alexandre Bóveda (Rúa Olmos, 16-18, 1º) da Coruña, Manuel Ferreiro pronunciará a conferencia A nosa toponimia, que será a primeira do Ciclo Recuperación, análise e divulgación da toponimia menor da Coruña e da súa comarca, patrocinado pola Deputación da Coruña.
Afonso Becerra: “O teatro, ou é revolucionario, ou non é. Outra cousa é que consiga o que pretende”
Entrevista
de Montse Dopico a Afonso Becerra en Praza:
“(…) – Praza (P): “A min máncame ter que empregar o íntimo como contestación social”, dise nun dos textos [Textículos dramáticos e posdramáticos]. E ten bastante que ver co sentido de todo o libro…
– Afonso Becerra (AB): Non é que o libro sexa só iso, pero detrás del si hai esa intención xeral. Ten que ver con que as verdadeiras revolucións teñen que ver coa xente de a pé, coas revolucións micropolíticas que poden acabar salpicando o social. Este é un libro sobre o común. E cando pos o foco sobre o común pode transformarse, mostrarse como algo extraordinario. Nun encontro que pode ser casual atopas elementos fundamentais na relación entre as persoas, que é o que ao final é política: a maneira en que nos relacionamos con nós mesmos e respecto dos demais. (…)
– P: Este libro é como unha segunda parte de Dramatículas (Laiovento, 2010). Con el reivindicas que brevidade da letra, do texto, non é a brevidade teatral, porque a brevidade pode medrar en múltiples accións escénicas. Por que?
– Afonso Becerra (AB): Xa desde o título, Textículos dramáticos e posdramáticos, se fai referencia ao que é. O texto non é o centralizador da acción escénica, non centraliza o sentido do espectáculo. Son textos que bucan ser lidos, estar na mente do lector, pero o que máis desexan é subir a un escenario de teatro. Nas pezas de teatro posdramático, que son ‘Oxitocina’, ‘Teoría e práctica da discreción’, ‘É un dicir’, ‘Ti e un té’, o texto non centraliza o sentido, senón que é un material máis a integrarse na coreografía, a iluminación, a música, os obxectos… ‘Oxitocina’, por exemplo, imaxínoa como unha peza de danza, co texto por exemplo proxectado ou dito cunha voz en off. Neste tipo de textos a lóxica que funciona é máis asociativa que causal. E isto é outra cousa que na dramaturxia galega boto en falta. Eu fíxeno en ‘Crioxénese’, que é un texto que pasou desapercibido. Se te fixas, o teatro posdramático está marxinado nas programacións. O que se programa son pezas con historia e personaxes. Hai programadores que pensan que o espectador galego é parvo, que non vai entender unha peza posdramática. E iso non ten sentido. O teatro ten que vibrarte. Para contar historias é mellor o cine ou a novela. O teatro é empatía, comunicación enerxética, como dicía Artaud. De teatro posdramático falo tamén no último dos textos, ‘É un dicir’, que é teatro da teoría, como xa o era o último de Dramatículas. É un xeito de teatralizar a teoría. (…)”
Vídeos da presentación de Poemas da Mariña, de Miguel Anxo Mouriño, o 24 de outubro en Gondomar, con Marta Dacosta
Intervención de Miguel Anxo Mouriño.
Intervención de Marta Dacosta.
Manuel Leiras Pulpeiro no seu 160 aniversario, por Armando Requeixo
Desde
o blogue de Armando Requeixo, Criticalia:
“O sábado 25 de outubro, hai exactamente 160 anos, nacía na cidade de Mondoñedo Manuel Leiras Pulpeiro. (…) Neste día tan sinalado préstame recuperar un seu texto que tomo prestado do apéndice gráfico de Ben pode Mondoñedo desde agora. A eséncia popular na obra e na língua de Manuel Leiras Pulpeiro (1998) do estudoso Ramón Reimunde Norenha. Nunca ata hoxe fora transcrito, pois alí foi só reproducido fotograficamente. (…)
Mercedes
¿Quenes á Dios poñen chatas?
As beatas.
¿Quenes teñen sempre achegos?
Os cregos.
¿Quenes máis soñan co-herdades?
Os frades.
Pois, si ll’os cas non isades,
Xa que faguer así solen,
Mercedes que vos amolen
Beatas, cregos e frades.”
Camiño Noia: “Cunqueiro foi o primeiro en renovar a poesía galega do século XX”
Entrevista
de Montse Dopico a Camiño Noia en Magazine Cultural Galego:
“A profesora Camiño Noia vén de publicar na colección Arte de Trobar do PEN Clube de Galicia Trinta poemas, un libro no que reivindica a Álvaro Cunqueiro como non só un dos grandes poetas modernistas do país, senón como o primeiro en renovar a poesía galega do pasado século. Falamos con ela.
– Montse Dopico: A idea de facer o libro xa viña de atrás, mais foron as pesquisas de Henrique Costas sobre Eliano Ardeanu as que o impulsaron. Como foi?
– Camiño Noia: A miña relación con Cunqueiro xa viña de atrás, da Facultade. Fun alumna de Carvalho Calero e el non o promovía como gran escritor. Cunqueiro tamén era criticado por xente nacionalista, por xente comprometida, que salientaba que se arrimara ao réxime e que dicía que o que escribía era evasivo, fantástico… Así, acabei coñecéndoo antes de lelo. Coñecino en Vigo, na Fundación Penzol, por Francisco del Riego. Era un home tranquilo, amable, boa persoa… Quedei impactada pola persoa e comecei a ler a súa obra.
Pasado o tempo, Quique Costas andaba a investigar nuns poemas que se publicaron no Faro de Vigo como traducións de Cunqueiro, atribuídos a autores descoñecidos. E estaba claro que, por exemplo, ‘O Vagabundo’, que Cunqueiro lle atribuía ao poeta romanés Eliano Ardeanu, retrataba o Cunqueiro que eu coñecera. Era el quen escribía estes poemas. A partir disto xa pensei que había que rehabilitalo como gran poeta e empecei este libro, que fun escribindo aos poucos. Acabei concluíndo que a poesía de Cunqueiro non se coñecía. Os manuais despachan o tema dicindo que era un poeta culturalista, intertextual, con elementos neotrobadorescos… Dise que os renovadores da poesía galega foron Méndez Ferrín, Alfonso Pexegueiro e Arcadio López Casanova, que si o foron, pero ninguén fala de que Cunqueiro había anos que facía poesía moderna, a partir de Pound, de Rilke ou de Eliot. (…)”
Ourense: Francisco Luís Bernárdez: gran poeta arxentino, ourensán e galeguista, por Antonio Requeni
Morre Begoña Caamaño, a voz lila da literatura galega
Desde
Sermos Galiza:
“Begoña Caamaño faleceu esta segunda feira no Hospital Clínico de Compostela após loitar durante tres anos contra o cancro. (…)
De profesión xornalista, Begoña Caamaño traballaba na Radio Galega desde 1989, primeiro na delegación de Vigo -a súa cidade natal- e despois na sede en Compostela, nas seccións de sociedade e cultura, nesta última participando en distintos programas, un deles, o Diario Cultural da súa amiga e tamén escritora Ana Romaní.
No ámbito literario presentouse “de maneira serodia”, como ela dicía, máis con intensidade e cunha voz propia que a levaba a revisitar en clave feminista e contemporánea os mitos clásicos. Fuxía da actualidade, comentaba, aquela que a desesperaba na súa faceta de xornalista. “Pretendo coa miña obra ofrecer vimbios para facer un cesto novo, cun discurso contra o poder. Trátase de reivindicar a responsabilidade. Eu non vivo soa no mundo, o que fago, desde o propio consumo cotiá, ten consecuencias, tamén para outras persoas e diso teño que ser consciente”, comentaba.
“Considero o feminismo como un humanismo global. Poñer as gafas lilas é poñerte na pel de quen padeceu a exclusión, non falar desde a historia narrada polos vitoriosos, senón de quen sufriu a exclusión por ser considerad@ menor e secundari@”, defendía Begoña Caamaño, da súa maneira activista de situarse no mundo. (…)”
Mañá, martes 28 de outubro, ás 15.00 h., terá lugar un acto de despedida no tanatorio compostelán de Boisaca.
