Desde Lermos.gal:
“Eu vivo nunha casa e aínda que moitas persoas pensan que iso é unha sorte, un privilexio (máis espazo, menos ruído…) non pensedes que está exento de problemas. No meu caso é así, pois non teño un só recanto para min. Teño dous. Un na planta baixa e outro no primeiro andar, que os uso segundo as circunstancias.
Se é un traballo de creación fágoo no espazo do baixo, pois eu escribo os orixinais á man. É un lugar amplo, con moita luz, tranquilo. Convivo nel cunha morea de libros, cun ordenador case xubilado e con varias esculturas feitas por Manolo, o meu home.
Para o resto do traballo que a literatura esixe prefiro o segundo recuncho, este no que me vedes na imaxe, máis pequeno, arrodeada de máis libros, máis esculturas, cadros, fotografías, recordos… Ademais ten unha ventá na que case tocan as pólas varudas do carballo da horta, onde agora está pendurado o bambán de Aniña, a neta.
E logo onde está o problema?
Pois… que aínda tendo nos dous sitios material por duplicado, obrígame a subir e a baixar escaleiras varias veces ao día.
(Unha boa maneira de facer exercicio, agora que o penso. Daquela … non é tan malo!)”
Arquivos do autor: asociacionescritoras-es
Teresa Moure: “O futuro convida a centrar os nossos esforços na tarefa de dar cabo do Apartheid ortográfico, de procurarmos um público sem prejuízos, de ganharmos espaços”
Entrevista
a Teresa Moure no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Vens de dar começo a um blogue pessoal de crítica literária, A tecer aranheiras. Ti própria diz fazê-lo “quando blogues já não estão na moda, quando ninguém tem tempo para ler”, fazendo um apelo à resistência. De que jeito pode a crítica, hoje, edificar uma resistência?
– Teresa Moure (TM): A cada dia que passa mais sou persuadida pela ideia de que fica pouco tempo para um certo tipo de literatura. O pessoal devora textos on-line, mas acha não ter um momento propício para outros formatos mais clássicos. Nesse sentido, é possível que a palavra resistência se module mais uma vez entre nós. O meu objetivo consiste, portanto, em tecer uma rede de cumplicidade entre criador@s que ainda tentamos construir mundos ou enviar mensagens para o público, embora tantas dificuldades. A tecer aranheiras concentra-se especialmente em livros invisíveis pelo seu género (poesia, ensaio), ou pela temática e o estilo; livros pouco divulgados nos meios convencionais ou declaradamente proscritos do núcleo oficial da cultura. Tem muito de subversão, de denúncia dos circuitos diminutos da crítica neste país, e também muito de brincadeira pessoal.
– PGL: Do mesmo ponto da crítica (que é sempre, mesmo em sentido inverso, também o da instituição), qual achas que é o estado das letras reintegracionistas? Quais os seus caminhos mais fecundos em clave de futuro?
– TM: Toda a literatura galega é um produto contrapoder por definição. Assim nasceu, como uma reivindicação nacional, e dalguma maneira esse é seu perfil caraterístico, visto que continua a ser vetada na maioria das montras das livrarias. Num tal contexto, a literatura galega reintegracionista constituiu mesmo as margens das margens. Porém, nos últimos tempos, timidamente, e devido a circunstâncias externas a seus criadores, parece visualizar-se um bocado. Como tais produtos literários, as criações em normativa reintegracionista têm a garantia duma vontade de língua, que é um motor importante nesta arte. O futuro convida a centrar os nossos esforços na tarefa de dar cabo do Apartheid ortográfico, de procurarmos um público sem prejuízos, de ganharmos espaços. A qualidade e as vontades de tantas criadoras e criadores não podem ser inúteis. (…)
– PGL: Bolcheviques (1917-2017), livro coordenado por ti e editado por Através e Xerais, vem de ser escolhido como um dos melhores ensaios do ano pelos leitores de Fervenzas Literarias. Agora que têm passado já umas semanas desde a sua aparição, e que começaste a fazer lançamentos da obra, como avalias a experiência?
– TM: Os volumes de Bolcheviques, um único livro com duas editoras, constituem uma experiência sem precedentes na nossa história editorial e bastante esquisita em qualquer lugar. As grandes editoras dum país pequeno e culturalmente ocupado por outra língua decidem uma política sem fendas: só publicam numa normativa isolacionista, rejeitando as possibilidades económicas e a difusão internacional que teria a ortografia histórica. Em consequência, no lado escuro, xorde uma alternativa editorial para dar voz à dissidência, por assim dizer. Perante uma tal situação, quando alguém quer organizar um volume de autoria coletiva sobre determinado tema, vai bater com que os autores e autoras especialistas de facto escrevem em normativas diferentes. Uma resposta possível, que também não é assim tão imaginativa, consiste em propor que cada autor(a) utilize a normativa da sua preferência e que o livro seja editado por duas editoras, que podem manter, desta maneira, as suas políticas ortográficas. Utilizei no prólogo a metáfora do rei Salomão com certa ironia. Desta vez, o Salomão decidiu partir a criança, a metade para cada mãe. Pretendíamos visualizar assim que, quando existir vontade, é possível procurar a via. A minha esperança é que no futuro imediato apareçam mais projetos onde a convivência das normativas dê nas vistas, experimentando com novas fórmulas. Porque nós, reintegracionistas, queremos lá estar, na cultura galega; não fazer parte dum grupo de exílio forçado.
Num sentido diferente, acho muito engraçado que seja eu (nem militante dum partido comunista, nem historiadora) a coordenadora. Ter escrito um romance sobre Inessa Armand e Lenine deu-me hipótese de partilhar opiniões políticas e históricas com boa parte da esquerda deste país. No ano passado fui convidada a participar num Comité para a celebração do centenário da revolução russa e lá propus que o meu contributo poderia consistir em publicar um livro. Eis o livro. (…)”
Antón Riveiro Coello: “As obras de Carlos Casares foron unha ponte entre a tradición e a modernidade”
Entrevista
a Antón Riveiro Coello na Real Academia Galega:
“(…) – Real Academia Galega (RAG): Que características pensa que definen mellor o legado de Carlos Casares?
– Carlos Casares (CC): O seu legado creativo é fantástico. Como escritor, era versátil, e del pódense destacar moitos aspectos, o principal era a súa individualidade, que el defendía, afastándose de grupos como o da Nova Narrativa onde estaban outros escritores como Méndez Ferrín, Mourullo ou María Xosé Queizán, máis decantados por unha liña de ton simbólico e experimental. Carlos gustaba de desmitificar o escritor e rexeitaba o elitismo hermético. Apostou claramente polo realismo. E a oralidade é un aspecto crucial na súa literatura, chea de naturalidade e dunha atmosfera coloquial. Carlos foi quen de trasladar toda esa frescura e espontaneidade da narración oral ao relato máis culto, é dicir, escolleu o realismo e vestiuno coas técnicas narrativas máis anovadoras do século XX.
Outra característica importante de Carlos é que escribe na procura dun público amplo e popular, talvez arrimándose á mesma preocupación de Cesare Pavese que non era outra que abrir a posibilidade de facer accesible a cultura a todas as capas sociais, unha cultura con raíces no pobo. “O contacto cos lectores para min debe ser sempre condición esencial á literatura”, dicía Carlos. E era doado crelo porque a luminosa transparencia da súa prosa ía nesa procura de chegar ao lector. Unha depuración impecable, onde el mesmo rexeitaba a presenza do escritor e teimaba na idea de que o estilo non se debe notar. E, certamente, el acadábao coa súa prosa, aparentemente sinxela, sempre ao dispor da historia que contaba.
Outra particularidade do Carlos escritor sería esa reivindicación da inocencia, desa ollada infantil que bota sobre o mundo e que está presente na meirande parte da súa obra. Carlos no fondo era un neno grande, que quería seguir contemplando todo coa ollada da infancia. Salientar tamén o seu talento natural para ese humor que funciona como curación e contrapunto para a violencia e os conflitos. (…)
– RAG: Que pegada coida que deixou na cultura galega?
– ARV: Poucas persoas concitaban tanto cariño e admiración en todos os eidos da sociedade como acontecía con Carlos. E ese respecto serviulle para atraer á causa galega persoas que, de primeiras, estaban en contra ou desconfiaban dela. Carlos, como home de altura que era, aceptou as teses de Ramón Piñeiro e tocou poder con fórmulas conciliadoras que axudaron a establecer puntos de encontro con sectores que estaban nos antípodas do que el pretendía. Non se puxo á contra, senón que mesmo emprestou a súa figura para a institución cultural do país. Sen el é imposible comprender todo o que se conseguiu. De feito, co paso do tempo e as circunstancias actuais, o seu valor non deixa de medrar na ausencia. Estou seguro de que, se vivise, tratariamos de buscar nel unha resposta para a situación cultural tan alarmante en que nos atopamos neste intre. (…)”
Ramón Villares, doutor honoris causa pola Université Rennes 2
Desde
a Real Academia Galega:
“Ramón Villares Paz, foi investido doutor honoris causa pola Université Rennes 2 (Francia). O catedrático de Historia Contemporánea da Universidade de Santiago de Compostela recibiu esta distinción nunha cerimonia solemne na que pronunciou un discurso sobre a Bretaña na cultura galega.
A institución gala reserva esta distinción para as “personalidades de mérito eminente, que se destaquen nos dominios da ciencia, da educación e da cultura, posuidores dun currículo de gran proxección internacional”. A profesora de lingua e literatura española contemporáneas Christine Rivalan-Guégo foi a encargada de pronunciar o discurso de eloxio dirixido ao profesor Villares nunha cerimonia na que recibiu o mesmo recoñecemento Carlo Ginzburg.
Ademais de destacado historiador, Ramón Villares é presidente do Consello da Cultura Galega desde 2006 e foi reitor da USC. Con anterioridade a esta nova distinción, foi nomeado doutor honoris causa polas universidades de Buenos Aires (1992) e Minho (2015).”
“O cuarto de Berta Dávila”
Desde A Sega:
“Querida Virginia,
Este é o lugar onde me sento a escribir desde hai pouco tempo, antes fíxeno noutra mesa e noutra casa. A diferencia doutros espazos que tiven, este é un lugar creado para escribir, e iso quere dicir que non invadín, como outras veces, lugares que se axeitasen ao traballo literario, senón que fixen nacer un espazo cálido onde escribir historias. A finais de xaneiro púxenlle grilandas de luz e para cando chegou febreiro comezou a parecerme ben que o meu fillo fixese trazos de cor sobre a madeira da mesa. Crear un lugar para min non significa que non permita que outros seres o visiten de vez en cando.
Teño un fillo que vai facer dous anos e escribo estas liñas sentada nunha cadeira onde colga o seu abrigo verde e unha bufanda gris que trouxen de París hai algúns anos. O que quero dicir con isto, supoño, é que os dous temos o mesmo dereito a conquistar os espazos e os tempos da casa coas nosas prendas de amor e de abrigo, e que até o de agora conviven sen estorbarse os meus libros e cadernos con animais de peluche, comidiñas de xoguete e pezas de puzzle perdidas. Isto non é sempre doado: o libro coa poesía completa de Anne Sexton ten nunha esquina as marcas dos primeiros dentes do meu fillo, que non é quen de discriminar sempre cales son os obxectos que non cómpre levar á boca.
Coido que ata agora sempre tiven un cuarto propio para escribir, ou cando menos no que poder pecharme do mundo exterior para abrir outro inventado, pero case nunca estiven cómoda en ningún deles, e por iso preferín a escrita sen paredes: corrixín compulsivamente unha novela en distintas terrazas no verán de 2013, espallei poemas pola alfombra da sala de estar, pechei capítulos na cama baixo o edredón e mesmo traballei nun poemario durante meses no corredor da casa. (…)”
Compostela: presentación de Ortografia Galega Moderna
Lugo: presentación de A candidata, de Miguel Sande
O
martes 14 de marzo, ás 20:30 horas, na Libraría Biblos de Lugo (Rúa Salvador de Madariaga, 1), Miguel Sande presenta A candidata, publicada en Galaxia. No acto participan, xunto ao autor, Antonio Reigosa e Paloma Lugilde.
Entrevista a María Reimóndez, Premio Xohana Torres de ensaio e creación audiovisual
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
““É sorprendente que unha muller do seculo XIX como Rosalía de Castro tivese a coraxe de utilizar (na tradución) estratexias que hoxe en día se consideran moi vangardistas, mesmo controvertidas”.
María Reimóndez gaña coa obra Corpos exorbitantes. Rosalía de Castro, tradutora feminista, en diálogo con Erín Moure o Premio Xohana Torres de ensaio e creación audiovisual. Pode accederse á entrevista aquí.”
Entrevista a Manuel Ferreiro, especialista na obra de Eduardo Pondal
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
““As dificultades da reapropiación da obra de Pondal veñen por unha banda de que a súa poesía non é fácil e por outra da súa actitude misóxina que complica a súa recepción. Tamén é verdade que eses poemas misóxinos son unha parte minúscula da súa obra e ten outros onde a súa actitude é radicalmente a contraria”. Pode accederse á entrevista aquí.”
“Galiza Cultura pon en valor a actualidade de Pondal cun “acto de vida””
Desde
Sermos Galiza:
“Pasadas as 17:00 h. do 7 de marzo decenas de persoas entraban no cemiterio coruñés de Santo Amaro, ao son do Himno do Antigo Reino da Galiza, para conmemoraren a vixencia do legado de Eduardo Pondal no centenario do seu falecemento. Cunha ofrenda floral, a federación Galiza Cultura de asociacións culturais lembraba que o bardo morría o 8 de marzo de 1917 na cidade da Coruña.
En declaracións a Sermos Galiza, a presidenta da federación, María Pilar García Negro, puxo de manifesto que “a celebración de efemérides nacionais como este caso non son actos funerarios, senón actos de vida vinculados a algo fundamental da nosa condición de humanos, que é a memoria, e non só en termos de homenaxes de vida a todas e todos aqueles que nos precederon na configuración e na representación da nosa nación, da Galiza, senón tamén no que hai de exemplo para o presente e para o futuro”.
En relación a Pondal, García Negro explicou que “as súas palabras non son defuntas, arqueoloxía, senón que manteñen unha vixencia esencial; como se dicía hai cen anos, a redención do pobo galego, e co vocabulario de hoxe, porque necesitamos que a Galiza se oia a si mesma e coñeza a súa historia e a súa cultura, e dispoña hoxe en día de todo o bo, rico e variado que se fai en todas as artes”. Engadiu que os medios, nos distintos soportes, “deben ofrecer unha imaxe do realmente existente na Galiza e non do prefabricado coa intención de que sigamos a ser elementos servos doutra condición, doutra política e doutra ideoloxía española, occidental ou global”. (…)
[Manuel Ferreiro] Puxo de manifesto que as Irmandades “recoñeceron a obra de Pondal e a súa entrega á misión de redención do pobo, coas súas luces e con algunhas sombras, coas súas contradicións e coas lecturas máis ou menos difíciles nas que actualmente nos temos que recoñecer”. “Espero que noutros cen anos outras Irmandades veñan entregar aquí unas flores perante a tumba de Eduardo Pondal e de todos os que viñeron detrás del”, agregou. (…)”


