Entrevista a Margarita Ledo no Diario Cultural da Radio Galega:
“Margarida Ledo é a primeira muller homenaxeada no Congreso Internacional de Diversidade e Comunicación. Ademais, presenta o seu novo filme, Nación, no festival de Sevilla.
A entrevista pode escoitarse aquí.”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Radiofusión: Os minimortos. Ledicia Costas
Desde Radiofusión:
“A cuadrilla dos Minimortos é algo especial xa que están no Outro Barrio agardando polos seus pais. Como agora están solos teñen liberdade e non hai normas. Pero un día chega Catacrak, un neno que ansía voltar ó mundo dos vivos. Esta é a misión deste grupo de ultratumba: axudar a un neno a regresar á vida.
Forma parte dunha saga, esta é a primeira novela. Ritmo lixeiro, ameno e sempre cas risas como obxectivo, Ledicia Costas consigue levar ó mundo da morte a un plano secundario. (…)
A autora sinalaba que ela síntese dende pequena moi vencellada a todo o que ten que ver cos rituais relacionados coa morte en Galicia, xa que son moi diferentes aos doutros lugares. Ademais, considera que a morte é algo que debería deixar de ser tabú para os máis pequenos, xa que cando descobren a verdade, síntense enganados. Baixo este precedente nacen os Minimortos. Un xeito de achegar aos máis novos a esta realidade dun xeito ameno e divertido.
Participaron no clube de lectura: Maite Martínez, Eva Mazás, Esther Val e Henrique Sanfiz.
A entrevista pode escoitarse aquí.”
A gaita con maiúscula, o libro de Xosé Manuel Sánchez Rei sobre Xosé Manuel Seivane
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“A figura do autodidacta e artesán Xosé Manuel Seivane foi clave para situar a gaita, o instrumento galego por antonomasia, no mapa do mundo. Coincidindo coa publicación A gaita con maiúscula, do profesor universitario da Universidade da Coruña Xosé Manuel Sánchez Rei, dá conta dos aspectos máis importantes da vida de Seivane, non só dende o punto de vista da súa faceta como artesán, tamén tendo en consideración a familia, as amizades, o seu contexto vital e cultura.
Unha obra, en definitiva, que se torna indispensable para as persoas que aman a música tradicional ou que coñeceron Seivane.
A entrevista pode escoitarse aquí.”
Xavier Senín: “A tradución dos Astérix foi difícil, supuxo un reto”
Entrevista a Xavier Senín en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): En primeiro lugar, parabéns por este Premio Nacional á obra dun tradutor. Que significado ten para vostede?
– Xavier Senín (XS): É unha honra, síntome moi ben pagado por todo o que fixen e espero que sirva de algo para o país, para remover conciencias, e se pode servir para que o país progrese e cambie, e para que a nosa lingua sexa máis protexida e máis utilizada, moito mellor.
– ND: Posúe unha longa bibliografía de obra traducida, de modo individual ou colectivo. Foi o afán por “remover conciencias” o que o levou a realizar esta tarefa?
– XS: Hoxe en día, desde logo. Agora ben, empecei a traducir un pouco por casualidade e por necesidade. Era un momento no que había poucas traducións, empezabamos a saír as primeiras promocións que estudaban galego na universidade e había que arrimar un pouco o ombreiro. Pódese dicir que tiña en conta a necesidade de remover conciencias pero igual un pouco en segundo plano, iso veu despois, fun tomando conciencia pouco a pouco ao ir falando e traballando con outra xente, con profesores, con colegas.
– ND: Ten traducidos clásicos do francés e do inglés e tamén moita obra catalá. Responde a unha selección persoal?
– XS: Algúns dos libros que traducín foron escollas persoais, pero teño que dicir que eses foron os menos. Colaborei, naquel primeiro momento, con Galaxia ou con Argos Vergara, e a escolla facíaa a editora. Pero nos dous casos preguntaban quen podía escribir un libro para unha determinada colección e aí xa tiven a opción de dar a miña opinión sobre xente que podía interpretar, e tamén sobre obras que podiamos traducir. (…)
“Nos 80 necesitábase moita obra infantil”
A Literatura Infantil e Xuvenil é outra das áreas de traballo de Xavier Senín, que lembra, “necesitábase, realmente, moita obra infantil porque non había nada ou había moi pouco, e logo tamén tiven a honra de traballar noutros campos a prol da Literatura Infantil e Xuvenil”. Ao valorar a situación actual, non só da tradución senón da creación literaria xuvenil, Senín comenta, “antes podías ler todos os libros que saían no ano, nos 80, agora é imposíbel pero non só hai que falar de número, senón de calidade”.
E recalca que “basta ver que con moitos dos nosos autores e autoras que publican en castelán, inmediatamente sacan a tradución ao galego e, ás veces, até ao mesmo tempo, e isto demostra que hai moita calidade”. “Cambiou moitísimo a situación para ben e as nosas crianzas, e a mocidade, teñen o que merecen, realmente”, conclúe Xavier Senín.”
Manuel Rivas: “O Fiouco é un exemplo do poder que teñen os expertos e os gurús”
Entrevista de Santiago Jaureguízar a Manuel Rivas en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): O libro [Zona a Defender] fala sobre “extralimitación ecolóxica”. Critica o paso da autovía polo Fiouco.
– Manuel Rivas (MR): Este libro é unha obra literaria con máis peso do pensamento que do emocional. A ironía define a modernidade, é ese humor amoratado que deixa un hematoma. O Fiouco é ilustrativo do que pasa no mundo, onde hai un exceso de poder dos expertos e dos gurús. No eido político levan a batuta e non escoitan á parte de cando hai eleccións. O cidadán é un cliente ao que se lle pide que compre un produto cada catro anos. Nos partidos políticos hai moi pouco espazo de participación cidadá. O exemplo é O Fiouco como poden selo o porto exterior da Coruña ou a Cidade da Cultura. (…)
– EP: Fáleme de Aníbal Otero.
– MR: Fai unha colleita de palabras para o seu Atlas lingüístico peninsular como parte do movemento de persoas ilustradas como Giner de los Ríos que concentrou os odios do fascismo español. Nese ambiente fai unha aposta por intelectual por colleitar e estudar o pluralismo lingüístico que hai. O seu traballo nos anos 30 é unha obra heroica polos medios que tiña para andar por ese camiños. Nos prolegómenos do ano 36 é detido en Tui ao ser sospeitoso de ser ‘filólogo’. É detido en Portugal e entregado porque pensan que é espía por unhas anotacións fonéticas. É absurdo. Destrozáronlle a vida.
– EP: Di que o director Oliver Laxe filma seres fráxiles. Compárao co pintor de Os comedores de patacas, Van Gogh.
– MR: Para referirme ao cinema de Oliver Laxe uso a palabra ‘fraxilidade’. No seu traballo está moi presente a fraxilidade dos seres. A vida que reflicte nas películas vai unida á idea de sutileza, á procura do matiz. O mundo é tantas veces tan bruto que esa procura da zona de sombra do ser humano soamente xermola ou se filtra se es quen de sentir esa fraxilidade e esa sutileza. Van Gogh era fráxil. Pintou desde os adentros.
– EP: Oliver Laxe é un home soamente.
– MR: Non é unicamente Oliver. Temos un movemento extraordinario de poetas en Galicia. Rosalía é unha nai fundadora, Galicia ten unha nai fundadora; non como outros países, onde os fundadores son guerreiros, heroes ou machos. Rosalía é unha célula nai, que sería o ecofeminismo do seu tempo. Escoitar á terra e as voces baixas da sociedade é unha tradición fértil. Galicia ten un horizonte enfermo ás veces, dicía Manuel Antonio; pero o noso rescate é a ollada que atravesa a historia da vangarda perenne da muller que se expresa na soidade solidaria, na soidade de comprender mellor aos outros e a propia terra. (…)”
Entrevista de Eva Veiga a Xosé Neira Vilas en De perfil (TVG, 1989)
Entrevista de Eva Veiga a Xosé Neira Vilas no programa De perfil (TVG):
“De perfil é un programa de entrevistas que facía un percorrido pola biografía dos persoeiros convidados. O primeiro programa, que é o que se pode ver, consiste nunha conversa entre Eva Veiga e o escritor galego Xosé Neira Vilas. É unha entrevista en profundidade que dura uns 40 minutos. Pode verse aquí.”
Anselmo López Carreira: “Sánchez Albornoz e Castelao representan visións contrapostas da historia medieval”
Entrevista a Anselmo López Carreira en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Con que obxectivo se publica este libro [O reino medieval de Galicia. Crónica dunha desmemoria]? Como xorde?
– Anselmo López Carreira (ALC): Foi unha proposta que Isidro Dubert fixo a Xerais. É unha colección sobre a historia de Galicia e o noso libro é a primeira achega. Non é unha historia do reino de Galicia, senón un libro de divulgación sobre a existencia do propio reino e sobre o seu tratamento historiográfico, é dicir, sobre o seu esquecemento.
– ND: Ao comezo falan dunha polémica: Sánchez-Albornoz repróchalle a Castelao a súa castelánfobia e Castelao a Sánchez-Albornoz o seu excesivo castelanismo. Por que é significativa?
– ALC: Os dous representan visións contrapostas da historia medieval de Galicia. Castelao non é historiador: bebe do que escribiran Risco ou Vilar Ponte, pero ten claro que Galicia ten unha historia de seu e reivindica, a través dela, a nacionalidade galega. Sánchez-Albornoz é a versión historiográfica da Xeración do 98, moi castelanista.
– ND: Sánchez-Albornoz recoñece que se chamaba Galiza a todo o noroeste da Península e Modesto Lafuente que ao reino de Asturias se lle chamaba Galiza. Mais iso non muda nada…
– ALC: Ambos os dous recoñecen ese feito, pero en notas ao pé de páxina. Eles sabíano. As crónicas árabes chamaban a todo o noroeste Galicia, pero a historia oficial feita por Modesto Lafuente e despois por Sánchez Albornoz, xa no século XX e con máis fontes, opta por chamarlle reino de Asturias e reino de León.
– ND: A documentación, en realidade, é interpretábel, alén dos motivos ideolóxicos. Aparecen expresións moi distintas para definir os reis e os seus territorios.
– ALC: É interpretábel, si, pero os motivos ideolóxicos pesan moito. Cando se comeza a facer unha historia académica normativa, a mediados do século XIX, non hai aínda unha historia de Galicia. O traballo de Murguía e Vicetto chega despois. A historia de España herda unha interpretación que vén de moi atrás, do século XIII, relacionada coa unión do reino de Castela co de Galicia-León e co proceso de hexemonización de Castela.
Os historiadores do XIX traballan coas crónicas do século XIII, sobre todo as feitas na corte de Afonso X, ou coas do XIV e XV, que salientan a historia de Castela por enriba dos demais reinos. Non é así no caso de Catalunya e Aragón, que teñen unha historiografía de seu moi potente. Ademais, Galicia pasa a ser xa o territorio da Galicia actual: non é a antiga Gallaecia, que tiña a capital en León. Modesto Lafuente continúa a tradición historiográfica do século XIII, que era a que había. Sabían que houbera un reino de Galicia, pero para eles era un título baleiro de contido.”
Un café con… Vicente Araguas
“Quérote canto, un poemario entre pedras”
Entrevista a Eva Veiga e Baldo Ramos no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Escrito por Eva Veiga e Baldo Ramos e editado por Galaxia. A entrevista pode verse aquí.”
Berta Dávila: “Non me gustan as “obras mestras”, prefiro case sempre os libros imperfectos”
Entrevista de César Lorenzo Gil a Berta Dávila en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Cal é o primeiro libro que recorda ter lido?
– Berta Dávila (BD): O primeiro acceso á literatura, polo menos no meu caso, non chega da man dos libros senón da oralidade. De nena contáronme contos e cantáronme cancións a diario, con calquera escusa. Miña avoa conseguía facerme comer pratos inviables de puré mediante un logrado truco de hipnose –esa é a palabra que empregan meus pais cada vez que o relatan– a través dos contos e dos poemas. Miña nai escribía contos extraordinarios para min. Lembro un: “As zapatillas revol-rosas”. Era a historia dunha muller que mercaba un par de zapatillas de estar por casa nun comercio do barrio onde viviamos nós. Ela pedíaas insistentemente brancas, pero cando chegaba á casa cambiaran de cor. Regresaba á tenda para retornalas e a dependenta dáballe outro par de zapatillas brancas, meténdoas na súa caixa diante dela, pero de novo na casa, cando ía estrealas, resultaban ser rosas. Nunca chegaba a explicarse por que pasaba iso, pero aprendín que o asunto, o acontecemento arredor do que xira unha narrativa, non é o que máis importa. Se cadra é a primeira vez que poño isto en palabras, pero creo que a razón de que me interese máis o tipo de literatura que non se preocupa polo “que” senón polos arredores do “que” ten que ver con iso.
Os primeiros libros que lembro ler autonomamente son algúns da colección ‘Merlín’, na que hai xoias que relería con absoluto gusto agora mesmo, ou da colección ‘Árbore’, cando eran estreitos e levaban dúas franxas de cor enmarcando un cadrado cunha ilustración. Lembro que esta última colección tiña un tacto rugoso e algo satinado, e que me desagradaba ao contacto. O meu momento para a lectura era despois da cea, na cama. Suxeitaba eses libros prendendo parte da saba coa man para interpoñela entre a cuberta e a miña pel e non tocar directamente esa textura que se me facía un pouco estraña. Se cadra sería bo acceder sempre á literatura con esa prevención sobre a súa textura. (…)
– B: Leva vostede un diario ou un dietario?
– BD: Non en sentido estrito. Cústame moito facer ese tipo de texto porque sempre dou en escribir coma se alguén o fose ler. Si levo unha axenda e varios cadernos pequenos. Anoto cousas de todo tipo, ao rebumbio, cousas de tipo organizativo, como que falta na casa papel de cociña, e tamén ideas sobre o proxecto que estou escribindo e que me ocupa máis a cabeza, sobre os meus estados de ánimo ou sobre cousas que, nalgún punto, quero contar, aínda que non saiba aínda como nin onde. Anoto, por exemplo, que o 11 de setembro ás nove da mañá xa comezaran a cambiar de cor e a caer as follas das árbores no Campus Sur, en Compostela. Ou anoto unha cita literaria. Ou anoto que me gustaría escribir sobre submarinos, sobre alguén que confecciona un herbario ou sobre alguén que lle ten medo ás treboadas. Ou que sería interesante escribir un poema sobre o concepto da despedida. Anoto tamén algo que soñei e que me pareceu curioso ou divertido. Ou que estaría ben cociñar lasaña de verduras a vindeira semana. Tamén debuxo, tomo moitas notas para debuxos.
– B: Escribirá as súas memorias?
– BD: Non. Ao fío da pregunta anterior, seguramente me gustaría máis, nalgún punto, escribir en clave literaria un caderno de notas ou un caderno de campo. O libro de memorias, en sentido estrito, non me interesa, porque me obrigaría a despegarme demasiado da literatura. Tamén é certo que teño trinta e dous anos e nunca antes pensara nisto. (…)”