Entrevista a Paulino Pereiro

EntrevistaPaulino Pereiro a Paulino Pereiro na Palavra Comum:
“- Palavra Comum: (PC): Que significam para ti a literatura e a música?
– Paulino Pereiro (P): Son dúas maneiras de expresar os meus sentimentos de xeito creativo. As palabras e os sons permítenme inventar, crear algo que non formaba parte da natureza e acrecentar o catálogo de sensacións que todos experimentamos. Dalgunha maneira, coa literatura e a música alargamos o mundo, prolongamos a curva da espiral infinita das nosas vidas para sentir algo novidoso, que formaba parte da esencia do noso sentir e que só mediante artes afastadas da comunicación cotiá, como son a música e a literatura, poderemos expresar esa nova realidade.
– PC: Como entendes (e levas a cabo, no teu caso) o processo de criação artística?
– P: Estímulo-resposta. A realidade, ou mellor direi a paisaxe, aguilloa os meus sentidos e esa percepción, disfrazada de música, de historias, ou da filosofía creativa da poesía, provoca unha resposta equivalente, proporcionada aos momentos interiores en que o pensamento sente. O meu proceso é coma min, con melancolía e con alegría, ás veces doe e, as máis das veces, esparexe a ledicia de vivir.
– PC: Qual consideras que é a relação -ou qual deveria ser- entre as diversas artes (literatura e música, artes plásticas, teatro, audiovisual, etc.)? Como é a tua experiência neste sentido?
– P: Creo que a relación se encontra nas diferentes maneiras, moitas delas mixtas, en que o artista percibe a realidade circundante. Hai artistas que ven, outros oen, outros pretenden ser testemuñas da realidade. Son diferentes puntos de vista que se poden relacionar entre si, en igualdade ou non, pero que sempre aportarán novidade.
En canto á miña experiencia persoal, relacionei música e plástica, música teatral en diferentes estilos adaptados ao contexto (iso fixo que publicase A música teatral como reflexión da miña opción persoal sobre como debe ser a música para a escena). Mais as miñas relacións máis intensas e abondosas son a da música coa poesía (ben en forma de cancións ou ben como eco do recitado dun poema) e mais da música e/ou da poesía coa paisaxe natural. (…)”

Inma López Silva: “A cadea é coma o mundo de fóra, pero cunha dor latente que racha con todo”

EntrevistaInma-López-Silva-685x1024 de Xesús Fraga a Inma López Silva en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): Que lle atraía de situar a súa novela [Aqueles días en que eramos malas] nun cárcere?
– Inma López Silva (ILS): -Interesábame tratar fundamentalmente dous temas: a maldade e a liberdade, e a situación no cárcere pareceume idónea como punto de partida desde o que poñer en dúbida a universalidade absoluta deses dous conceptos. Partindo desa idea, derivei en cuestións como a diferenza entre o criminal e a vítima, o vínculo interesado entre o delito e o mal e, sobre todo, na liberdade como única verdade absoluta na vida. O cárcere é o requintado mecanismo que inventou o ser humano non só para castigar aquilo que considera malo, senón tamén para agachar aquilo do que as sociedades se avergoñan, mercadeando para isto con ese prezado ben que é a liberdade. Neste sentido, ademais, xorde a última pata na trípoda inicial da novela: as mulleres, dobremente debilitadas, porque o feito de ser muller implica un crime engadido a outros crimes, e menos liberdade dentro da propia exclusión. De aí que a historia suceda nun módulo de mulleres. Vistos desde o punto de vista feminino, tanto a maldade coma a liberdade adquiren matices éticos que me parecen ineludíbeis e sobre os que me sentía na obriga de escribir. (…)
– LVG: ¿Que traen á novela cada unha das personaxes, tan diferentes entre si?
– ILS: Cada unha delas aporta unha óptica para entender como se remata no cárcere. En todas se agacha unha historias real que demostra que a maior parte da poboación dun centro penitenciario, en especial nos módulos de mulleres,é xente produto dunha situación e dun contexto sobre o que case nunca se ten o control. Sor Mercedes, Margot e Valentina poñen a dúbida sobre quen é o criminal e quen é a vítima, mentres que Laura, a funcionaria, amosa que estando do outro lado da reixa non se é tan distinta das presas.
– LVG: Unha quinta personaxe, escritora, chámase Inma. ¿Que buscaba nese xogo metaficcional?
– ILS: O xogo da autoficción xurdiu coma unha continuidade a respecto das miñas últimas obras, que oscilaban entre o memorialístico e o ensaístico. Pero neste caso, meterme a «min» permitíame introducir unha reflexión que complementa as que comentaba antes: calquera pode acabar no cárcere. A diferenza entre entrar e non entrar está moitas veces nun erro, nun intre fatídico, nun momento de loucura e, sobre todo, na capacidade para pagar bos avogados. Velaí o meu papel na novela: non ser tanto o trasunto da escritora coma o da lectora que cre que ela nunca sería unha mala de cárcere. (…)”

Contos Estraños nº 2 “Xornada Fantástica” (1ª parte)

Artigo Xosé Duncande Xosé Duncan en Lermos.gal:
“(…) – Xosé Duncan (XD): Quen es e que relación tes coa literatura?
– Manuel Moledo (MM): A mellor relación que pode ter unha persoa que ama, desfruta, venera, unha arte. Toda a vida encantoume ler, de neno era a miña afección favorita e, cos anos, non mudei de opinión.
– Lois Z (LZ): Son un ourensán nacido no 81, biólogo e residente en Santiago. A miña evolución de lector a autor foi gradual e moi espallada no tempo. Non houbo un momento concreto no que decidira ser escritor, simplemente ó botar a vista atrás dinme conta do tempo que lle estaba adicando a escribir e o que desfrutaba facéndoo.
Ata hoxe levo una boa chea de anos escribindo relatos, cun par de concursiños por aí ganados e uns cantos relatos publicados en varias antoloxías. Nada do outro mundo.
Tamén gusto de escribir sobre literatura, concretamente críticas ou comentarios (non recensións) de cousas que leo. Normalmente non son recibidas con moito agarimo. (…)”

Contos Estraños nº 1 (2ª parte)

Artigo Xosé Duncande Xosé Duncan en Lermos.gal:
“(…) – Xosé Duncan (XD): Por que enviaches un relato a Contos Estraños?
Jorge Emilio Bóveda (JEB): Enviei o relato porque sempre fun obsesivo coa figura de Lovecraft, que coñecía logo de ler biografías, de ler súa literatura e a de moitos epígonos da casa Arkham. Foi un grupo de persoas fascinante e moitos deles con biografías peculiares e agridoces. Sen dúbida o pulp é un concepto que me apaixona igual que o cinema de series B e Z, porque deu saída a verdadeiros artesáns da palabra e auténticos traballadores das letras. De aí que a idea de Contos Estraños fora tan acertada e me seducira. (…)
– XD: Que había, como autor/autora, antes de Contos Estraños?
– JEB: Antes de Contos Estraños houbo nove autoedicións de ensaios, novelas e grupos de relatos ata que Toxosoutos (Davide G. Couso) me publicou A vila das ánimas e A habitación secreta e Urco me publicou o libro de divulgación A xanela escura. (…)
– XD: Que houbo despois?
– JEB: O paso por Contos Estraños deixoume, principalmente, coñecer unha morea de xente creativa e marabillosa da casa Urco/Contos, xurdiron algunhas outras publicacións coa casa e con Enxebrebooks que á súa vez me estimularon con novas ideas para seguir coa miña vocación. Tamén teño especial interese en ser corporativo neste pequeno país tan dado ao minifundismo e cuns habitantes tan dados a ningunearse uns a outros. (…)”

Questionário fou(cinha): Estíbaliz Espinosa

EntrevistaEstíbaliz Espinosa a Estíbaliz Espinosa na Sega:
“(…) – A Sega (S): Cando escribes se tes fill@s? De onde sacas o tempo?
– Estíbaliz Espinosa (EE): Teño un fillo e outro facéndome dunas no ventre neste momento. Chego cansa ás noites, cando máis ideas anoto. Escribo sobre todo polas mañás, aproveitando cole. Cando era bebé, nas sestas, nos intres nos que aprendía a xogar só. O do tempo… é un malabarismo, realmente, porque a textura social non é cómoda para un labor de introversión e concentración combinado con ser nai [non digamos xa ser nai soa]. Máis aínda dende que a literatura semella un zoco de extroversión, viaxes e relacións públicas.
Gustaríame ver máis bebés e nenas en obradoiros, feiras, residencias artísticas, xiras, recitais… Pero a mensaxe social tácita é: se tes fillxs, ocúpate ti deles, non mos impoñas e mos fagas sufrir a min. Ten a súa lóxica, vaia, pero os espazos de creación ou divulgación non contemplan nenxs. Isto vese tanto en lugares como unidades de investigación ou postos de dirección como en traballos subalternos por conta allea… Cantos dispoñen de garderías ou espazos para cativxs?
Son esenciais movementos como o child-free ou sen-nenos para as mulleres. É revolucionariamente honesto ter claro que non sempre queremos fillxs, marabilloso sermos por fin quen! Orabén, tamén creo honesto -e ás veces revolucionario- querer telos contra todo. Porén nalgúns campos profesionais, valórase á muller que mimetiza mellor o estilo de vida clásico masculino: sen fillos [ou sen fillos á vista, ao coidado doutras/os]. Presenzar o coidado dos nenos é molesto e presupón ben que a muller é instintiva, elemental, ben que ha ser tenra e amorosa tamén no que escribe. E aí si xa me poño radioactiva…
Adoro ver as fotos de Marie Curie no laboratorio, entre os seus tubos fosforescentes de uranio e as dúas fillas. A Clarice Lispector mutando a literatura en portugués coa máquina de escribir nos xeonllos para atender mellor, dicía, aos seus pequenos. A potencia intelectual e a maternidade xuntas. Claro que é posíbel. Claro que é probábel! (…)
– S: Escribes para mulleres, sobre “temas de mulleres” ou a crítica falou da túa obra como “literatura feminina”?
– EE: Non penso só en mulleres cando escribo, penso en unidades de carbono, en homo sapiens e noutro tipo de seres vivos, deste planeta ou de exoplanetas remotos. Interpor esa distancia foi para min sempre necesario. E un alivio.
Unha forma de escepticismo, de abraio cara ao descoñecido. Enfoco as humanidades e nas ciencias [naturais e sociais] como unha soa cultura. Aí tamén vexo enerxía escura. (…)”

Susana Sánchez Arins: “Se fez isso aos da casa que faria aos de fora”

EntrevistaSusana Sánchez Arins AELG a Susana Sánchez Arins en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): seique é un libro difícil de definir e sen embargo parece que está a resultar un éxito editorial, que che comentan os lectores a respecto do seu interese por unha obra inclasificábel?
– Susana Sánchez Arins (SA): O que chegou a mim nos lançamentos e encontros com leitoras foi a familiaridade da história que conto. Literalmente. Muitos comentários começavam com um “também na minha casa, na minha aldeia…”. Até a frase que o coro repite insistente era pronunciada noutros lugares. Creio que esse é um dos acertos do livro: contar a estória que escondia a minha família e que vem sendo uma estória semelhante a tantas outras que escondem outras casas. E fazê-lo respeitando o estilo oral em que essas estórias foram contadas às agachadas, nos escanos das cozinhas ou na escuridade da invernia. Isso reforçou a sensação de proximidade na leitura.
– SG: En que medida a literatura permite achegarse a unha verdade que na historiografía ten un acceso vedado?
– SA: Inicialmente eu quigem escrever História, assim com maiúscula. Mas encontrei um obstáculo para fazê-lo: a ausência de fontes. A historiografía requer dados verificados e contas bem botadas. As historiadoras não podedes afirmar nada sem um documento que vos garanta. E isto é um problema em contextos como o da repressão franquista, em que as acções paralegais, como os passeios, não constam nenhures e na que os arquivos foram limpados e saqueados e muitos dos documentos mentem mais que qualquer testemunho oral. Sem ir mais longe, o único que aparece documentado sobre o tio Manuel são essas louvanças morais das forças vivas do lugar e os seus nomeamentos como alcalde. Se atendemos à papelada só podemos afirmar que foi um cidadão sem tacha.
Na literatura não estamos coutadas por essas servidões e, mesmo correndo o risco de não ser verídicas, as nossas narrativas podem chegar a ser mais verdadeiras. Todo isto sem entrarmos no debate de se é possível a historiografia fugir à literatura, que eu acredito que não. (…)”

Manuel Rivas: “Atráeme o naufraxio na vida”

EntrevistaManuel Rivas a Manuel Rivas en Coruña Daily News:
“(…) – Coruña Daily News (CDN): Como naceu a túa vocación de escritor?
– Manuel Rivas (MR): Non houbo un momento xerminal e puntual que saíse da casa, caéseme un libro na cabeza e dixese quero ser escritor. Cada vez máis o asocio e sitúo co feito de escoitar. Houbo un intre prehistórico anterior, nesa pescuda arqueolóxica e biográfica sobre a miña vocación, que sería a de escoitar. De feito, se teño que elixir unha imaxe na que me recoñeza é a do neno que está a escoitar. E hai un lugar para esa escoita: a casa do meu avó materno. Era un lugar no que se contaban moitas historias. El mesmo era un extraordinario contador de historias, penso que tivo que ser un bo orador na mocidade. Estiveran a punto de matalo no 1936. Sacárono da casa para matalo, pero salvouse. É unha historia literaria tal e como el a contaba. Tiña, a pesares de ter ideoloxías opostas, unha grande amizade co cura de Tabeaio, que era de ideas carlistas e moi tradicionalistas. Ese mesmo cura chegou a cabalo, cun pistolón na man, e dixo: “Soltade a Manuel”, e levouno con el. Entre outras razóns porque sabía que había dez nenos na casa que quedaron chorando esa noite. A pesares dese episodio dramático, no límite entre a vida e a morte, era unha persoa moi extrovertida. Tanto el como o resto da familia. Era unha casa moi aberta, con xente que enchía a atmosfera como as avelaíñas na noite. E eles mesmos soltaban moita avelaíñas, palabras como avelaíñas. Para min, escoitalas era un feitizo.
– CDN: Comezaches escribindo poesía, que che atraía dela?
– MR: Recordo uns xogos iniciais coa máquina de escribir do meu padriño. Eu tíñalle moito respecto pero el sempre me dicía que escribira. Facía cousas moi breves que eu lles chamaba poemas pero eran un xogo. Imitaba ao que dicía miña nai que eran poemas. Na casa non tiñamos libros, pero ela aprendera poemas de Rosalía de memoria. Para min eran como cancións, como parte do folk popular. Pero realmente, cando tiven conciencia de estar escribindo foi nun exame de matemáticas no instituto de Monelos. Foi o primeiro instituto mixto de Galicia e recordo como viña xente dos colexios privados da Coruña a ver como saiamos xuntos os chicos con las chicas, xa que era a época desa canción de Los Bravos. Como dicía, estaba nun exame de matemáticas. Púxenme a escribir nun caderno como se fose un papel en branco para facer operacións. Non foi algo consciente, simplemente púxenme a facelo. O profesor viu, quedouse alí parado, colleu a folla e levouna. Lembro que estaba escrita en galego. Eu pensei que ía botarme unha bronca. Era un home moi serio, de lentes grosas. Cando volveu díxome: “No está mal, pero es muy triste. Ustedes siempre escriben cosas tristes”. Eu pensei: “De que tribo está a falar?”. Vinme incorporado a algo do que non era consciente. Ese foi o meu comezo. (…)
– CDN: Entón, como é o teu proceso creativo?
– MR: Penso na idea de feitizo, de converterte na chamada popular do corpo aberto. Penso que todos temos esa condición de ser un refuxio de vidas. Somos dalgún xeito unha arca, un peto de ánimas, no sentido de vida. E eu non vexo esa condición como unha especie de renuncia, como se foses absorto por outra vida. Penso que o que hai que conseguir é crear un hábitat. O suceso máis interesante é ese, que sexas capaz de crear un espazo no que os personaxes se sintan ben, que acepten a túa presenza e compaña. Ese personaxe que entrou nese espazo, que antes nin coñecías nin sabías que existía, tes que saber escoitala e darlle a liberdade para poder seguila, ter unha relación de confianza que permita seguir o seu camiño e avanzar no enigma que eses personaxes son. En definitiva, crear un encontro de voces que se axudan. (…)”

Questionário fou(cinha): Iolanda Zúñiga

Entrevista Iolanda Zúñigaa Iolanda Zúñiga na Sega:
“(…) – A Sega (S): Cando escribes se tes fill@s? De onde sacas o tempo?
– Iolanda Zúñiga (IZ) Teño cadelas e gatas. Unha delas dependente. Entre iso, o esforzo que supuña escribir e currar a un tempo, e algúns misóxinos polo medio aos que lles cedín fragmentos de vida, pois… pasaron seis anos.
– S: Escribes para mulleres, sobre “temas de mulleres” ou a crítica falou da túa obra como “literatura feminina”?
– IZ: Nin o primeiro nin o segundo. Creo. Aínda máis, con relación a un texto, o xurado pensou que fora redactado por un home. De feito, souben que algún tipo se masturbou cun fragmento. Aí sentinme empoderada, hahaha. (…)
– S: Cantas veces che preguntaron que escritorEs son unha referencia para ti?
– IZ: Nunca, tampouco. Vese que me tocaron bOs xornalistas.
– S: Cantas veces te chamaron poetisa (se escribes poesía)?
– IZ: Moitas. Mesmo non sendo poeta, senón narradora. Creo que é peor o segundo que o primeiro. (…)”>/p>