Entrevista
a Ramón Caride en Fervenzas Literarias:
“(…) – Fervenzas Literarias (FL): Cortázar sempre falaba, para referirse aos seus contos, que o motor dos mesmos era o sentimento de estrañamento. Que é o que move a súa literatura?
– Ramón Caride (RC): O mesmo que para Cortázar, coincido, a vida é unha cousa moi rara. O único que non nos permite ver a súa estrañeza é o feito de non parármonos a pensalo. É certo que eu teño obras máis “realistas”, pero iso é só en aparencia. A vida é sempre irreal, e a literatura tamén. Alén diso a miña obra literaria é moi variada, gústame cambiar de xénero e de enfoque en cada libro que publico. (…)
– FL: A ciencia ficción e o fantástico asumen a complexidade de aquilo para o cal non temos respostas racionais?
– RC: Xa sabes que a Fantasía Científica, vulgarmente chamada ciencia-ficción (termo que a min non me agrada moito) parte da ciencia, e por tanto ten unha base racional, ou debería tela. En cambio o Fantástico como tal, que pode ser imaxinario ou marabilloso, non ter porque xustificarse en ningún razoamento lóxico. En todo caso, unha variante e outra son proxeccións do espírito humano -enténdase isto non coma algo sobrenatural senón como o produto da actividade neuronal- que saen fóra do estritamente empírico, da mecánica de todos os días; por tanto é certo. Cumpren a necesidade de soñar do ser humano. (…)
– FL: No relato Os perigos da nostalxia aborda un tema realista dende a ficción. Hai tramas que poden acometerse mellor dende estes xéneros?
– RC: Eu xa concibo o relato coa súa forma, o argumento aparéceme xunto co xeito de contar ese argumento. En xeral é así. Nese relato en concreto, un amigo pediume un texto creativo que evocase os tebeos da miña infancia. Dinlle unha volta extrema, non vou contar máis, e saíu unha cousa curiosa. Eu pensei que mesmo humorística. Mais, para a miña sorpresa, este relato foi censurado. Conto isto no epílogo de Flash-Black 13. Daquela entendín o significado da censura sobre un escritor, cando me pasou a min. Tiven a sensación de facer unha viaxe atrás no tempo. (…)
– FL: Localiza historicamente O frío azul a comezos do século XVI. Por que lle interesaba esa época para contar esta historia?
– RC: Hai dous feitos históricos dos que focalizan a obra que aconteceron a comezos do século XVI: un auto de fe da Inquisición e a morte dun abade de Oseira; isto foi así. A idea inicial e algúns dos feitos esenciais da trama eran desta época. Por tanto, optei por mover todo o resto dos acontecementos narrados a este período. Creo que acertei. Tan sequera ningún dos historiadores que a leron –e foron uns cantos- me sinalaron anacronismo ningún. Todo isto cóntoo con máis detalle no epílogo desta edición de Urco. (…)”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Arcadio López-Casanova gaña o Premio Voz de Liberdade do PEN Club Galicia
Desde 
a Real Academia Galega:
“O xurado, formado polo presidente do PEN Club Galicia, Luís González Tosar, pola académica Fina Casalderrey e por Inma López Silva, Manuel Guede, Armando Requeixo, Luís Menéndez, Bieito Iglesias e Xabier Castro Martínez, acordou por unanimidade conceder o Premio Voz de Liberdade 2015 a Arcadio López-Casanova en recoñecemento á súa “fidelidade á lingua galega ao longo de máis de cinco décadas” e ao “seu permanente compromiso coa liberdade de expresión”.
“Estou moi agradecido, porque é un premio do PEN Club Galicia, unha institución decisiva para a difusión e a universalización da nosa cultura”, expresa o galardoado, que ingresou na Real Academia Galega como membro de honra no ano 2013 cun discurso sobre a modernidade poética de Rosalía de Castro. “Entendo que é un recoñecemento a unha actitude en defensa do país, en defensa da nosa identidade, da nosa lingua, algo que desde mozo intentei facer coa miña obra”, engade o académico, que recollerá o premio o vindeiro 25 de novembro nun acto que se celebrará no Consello da Cultura Galega. (…)
A súa propia evolución poderá apreciarse de novo na antoloxía que está a piques de publicar, A palabra compartida, na que recolle poemas “que son retratos e homenaxes” escritos ao longo de medio século de vida, desde 1963 ata 2013. “Van desde Rosalía ata os amigos máis novos que teño, pasando polos grandes mestres da galeguidade e doutros poetas nosos que sempre tiven como compañeiros de lectura”, detalla.
Non é a única novidade editorial do creador e ensaísta lugués. Tamén en breve publicarase unha obra de teatro infantil e un cancioneiriño que escribiu nos primeiros anos 70. “A obra de teatro tíñaa esquecida. Atopeina remexendo en carpetas vellas. Emocionoume moito atopala, podela refacer e que saia agora na editorial Ir Indo. E co cancioneiriño pasou o mesmo. Refixen os dous textos, amplieinos un pouquiño e van saír en pouco tempo”, conclúe.”
Carlos Meixide presenta Ons
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“Unha novela do xénero de aventuras vacacionais dun grupo de adolescentes. “É un erro infravalorar a capacidade intelectual ou a actitude ante a vida dos rapaces”. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”
Cuestionario Proust: Xoán C. Rodríguez
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Xoán C. Rodríguez:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
-Ter pouco carácter.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
-A sinceridade.
3.– Que agarda das súas amizades?
-Que estean aí.
4.– A súa principal eiva?
-Ser pousón.
5.– A súa ocupación favorita?
-Pasmar.
6.– O seu ideal de felicidade?
-Non preocuparme de ser feliz.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
-Non poder conducir.
8.– Que lle gustaría ser?
-Non ter oficio nin beneficio.
9.– En que país desexaría vivir?
-No Canadá.
10.– A súa cor favorita?
-Azul turquesa.
11.– A flor que máis lle gusta?
-A do sabugueiro.
12.– O paxaro que prefire?
-O paporroibo.
13.– A súa devoción na prosa?
–Álvaro Cunqueiro.
14.– E na poesía?
-Chus Pato.
15.– Un libro?
– O Decamerón.
16.– Un heroe de ficción?
-Papillón.
17.– Unha heroína?
-A Formiga Atómica.
18.– A súa música favorita?
-Toda agás o reggaetón.
19.– Na pintura?
-Luís Seoane.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
-Na vida real só nos queda a heroína.
21.– O seu nome favorito?
-Luz.
22.– Que hábito alleo non soporta?
-A falta de consideración.
23.– O que máis odia?
-A falta de respecto.
24.– A figura histórica que máis despreza?
-Todos os xenios e figuras en xeral.
25.– Un feito militar que admire?
-A loita do insubmisos contra o Exército Español pola supresión do Servizo Militar.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
-Don de xentes.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
-De repente.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
-Abaixo o Estado!
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
-Todos.
30.– Un lema na súa vida?
-Vive e deixa vivir.”
Entrevista con Antonio Reigosa sobre as VIII Xornadas de Literatura de Tradición Oral
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“”Algo falla cando aquela parte da sociedade que máis usaba o galego está renunciando a usalo ou a transmitir o seu uso”. A AELG organiza as VIII Xornadas de Literatura Oral. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”
Manuel Rivas: “A escrita é desposuírse para que naza algo novo”
Isaac Alonso Estraviz: “O importante non é ser escravo dunha norma senón amar a lingua”
Entrevista
a Isaac Alonso Estraviz en La Voz de Galicia:
“Isaac Alonso Estraviz conserva un mundo de enerxía e rebeldía aos seus ben levados oitenta anos. Logo de dar moitas voltas, primeiro como sacerdote e logo como profesor, agora -xa xubilado- aínda da clases de galego para maiores na universidade sénior do campus e a participa en congresos e actividades culturais.
Regresa ao instituto Otero Pedrayo, o primeiro centro ourensán no que impartiu clases de galego, logo de pasar por varias localidades, a pesares de que, di Estraviz, lle impediran ensinalo por ser reintegracionista (a vertente que promulga a unión entre o galego e o portugués). Aprobou a oposición en 1987 e foi unha etapa docente que o trouxo de novo a Galicia, despois de moitos anos no desterro logo de seren expulsados do mosteiro de Oseira. «Prohibiran falar galego nos centros relixiosos. Eu, aos 17 anos prometín nunca máis falar castelán. Rebeleime. Pensaba: Son galego. Ser católico ou monxe é secundario. No ano sesenta botáronnos a todos», recorda.
Nacido en Vila Seca (Trasmiras) en 1935, Alonso Estraviz entrou en Oseira con doce anos. «Era un sitio frío. O mosteiro estaba sen reconstruír. Había que traballar todos os días, ademais de estudar e os actos litúrxicos», lembra. Con 24 anos, en 1959, foi ordenado sacerdote como Padre Santos. Un ano despois, nun Capítulo Xeral expulsaron a todos os monxes por unha suposta rebelión interna. Comezou un desterro que logo dun longo camiño o levou ao mosteiro de Mariawald (Alemaña), Dijon e Navarra.
En Navarra pediu «levar vida normal». Alí traduciu os Salmos ao galego. Os anos logo da secularización foron «duros» ata que se xuntou co grupo dos outros monxes «rebeldes» en Albacete. Na cidade manchega viviu no Barrio da Estrela «con xitanos e ladróns. O Padre Silva dixo que fora o peor barrio que coñecera. Démoslles pisos aos que vivían nas covas. O primeiro bautizado que fixen en galego foi en Albacete, un fillo dun galego», ri. Xa en 1970, foi a Madrid e deu clases de Relixión no barrio de San Blas, outra zona dura, mentres estudaba Filosofía e traducía libros do portugués ao castelán. Fixo a súa tese sobre Rosalía de Castro en galego e prometeu facer unha gramática e un dicionario. «Cunha bolsa Gulbenkian fun investigar a Lisboa. Ía vendo frecuencias e variantes en textos en galego e en portugués», conta. Editar o Dicionário da Língua Galega foi un proceso cheo de vicisitudes económicas e ortográficas. No ano 1986 publicaron tres volumes con cen mil pesetas que lles deixara un xubilado. Con máis de 133.000 entradas e hoxe pode consultarse a versión electrónica. «Foi o primeiro dicionario galego-galego», reivindica.
Volveu á docencia no Pablo VI da Rúa. Alí fundou Radio Antoxo, onde facían programas de cultura e recibiron avisos de prohibición. Logo de opositar e dar clases por media Galicia, atendeu a chamada para vir a Ourense ao Otero Pedrayo. Ten boas lembranzas da etapa: «Cos alumnos, por todos os lados, fantástico. Nunca suspendín a ningún. Non se pode andar a suspender por unha falta se as palabras son galegas. Terminarán odiando o galego e hai que facer que os alumnos terminen amando a lingua. Nunca empreguei unha norma nin utilicei un libro de texto. O importante non é ser escravo dunha norma senón amar a lingua».”
Cuestionario Proust: Ánxel Fole
Desde
o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Ánxel Fole, que reproduce a entrevista contida en Oficio de escribir (Edicións do Castro, 1990), co permiso do seu autor, Luís Rei Núñez:
“– Principal trazo do seu carácter?
– Teño propensión á melancolía e á meditación.
– ¿A cualidade que prefire nun home?
– A honradez.
– ¿A cualidade que prefire nunha muller?
– A discreción.
– ¿O que máis aprecia nos seus amigos?
– A fidelidade.
– ¿O seu principal defecto?
– Quizais sexa un tipo desordenado e confuso.
– ¿A súa ocupación favorita?
– Escribir era unha ocupación que me gustaba moito antes, cando estaba ben da vista.
– ¿O soño de ventura?
– Conformaríame cunha boa saúde. Que a tiven moito tempo, e dábame optimismo.
– ¿Cal sería a súa maior desgracia?
– Pois non sei…
– ¿Que quixera ser?
– A min paréceme a profesión máis interesante a que teño: a de escritor.
– ¿En que país desexaría vivir?
– En calquera; pero gústame moito o campo.
– ¿A color que prefire?
– A verde.
– ¿A flor que prefire?
– Gústanme máis as árbores cás flores.
– ¿O paxaro que prefire?
– O ouriol. Primeiro porque canta mellor ca un merlo e dá uns sons máis alegres. E segundo porque me pasou un milagre estético con el como lle puido pasar a Berceo. Estaba eu escribindo, nunha terraza cuberta, sobre un velador antigo, uns versos que dicían: “Ouriol, dame tu pluma, / Ouriol, para que escriba / un cantar de luz y espuma / con estrofas de agua viva”. E cando os escribía entrou por alí un ouriol, que bateu no vidro da xanela e caeu sangrando polo peteiro enriba da mesa. Eu arrinqueille unha pluma, talleina cunha navalla, botei a voar ó ouriol, e continuei escribindo coa nova pluma.
– ¿Os seus autores favoritos en prosa?
– A literatura é o mundo da admiración, e non sabe ún por onde empezar. Gústame moito a prosa de Gabriel Miró.
– ¿Os seus poetas preferidos?
– Aí si que non hai por onde empezar. Para min o mellor poeta español é Antonio Machado. Rosalía e Teixeira son as outras constantes da miña admiración.
– ¿Os seus heroes de ficción?
– Eso, moitos. Eses seres xordos que están detrás do relato, como Avinareta.
– ¿As súas heroínas favoritas de ficción?
– Hai personaxes de novela que se confunden coa realidade, pero son moitos.
– ¿Os seus compositores preferidos?
– A miña admiración máis centrada é Beethoven. Da música do século XX, Ravel, Stravinski e Falla.
– ¿Os seus pintores predilectos?
– Monsieur Henri Matisse.
– ¿Os seus heroes da vida real?
– Calquera pobre diaño pode ser un tipo admirable.
– ¿As súas heroínas da vida real?
– Hai moitas mulleres seductoras.
– ¿Os seus nomes favoritos?
– Búscoos todos no galego. Por exemplo, estralampar, que é cesa-los raios.
– ¿Que detesta máis que nada?
– En bloque, o oído paréceme feo.
– ¿Que caracteres históricos desprecia máis?
– Non meditei neso.
– ¿Que feito militar admirou máis?
– As guerras da Independencia.
– ¿Que reforma admira máis?
– Tódalas que están ligadas ós inventos. A historia dos inventos é a que máis me gusta.
– ¿Que dons naturais quixer ter?
– Comunicarme a distancia coas persoas.
–¿Cómo lle gustaría morrer?
– Sen darme conta, quedando durmido, é a opción que lle pido a Deus.
– ¿Estado presente do seu espírito?
– A actualidade, con tanto atraco, tanto morto, tanto disparo, tanta puñalada, dáme horror. La historia contemporánea tiene unos capítulos espantosos.
– ¿Feitos que lle inspiran máis indulxencia?
– O roubar para comer.
– ¿O seu lema?
– Son un home sen lemas.”
Pontevedra: presentación de Morena, perigosa e románica, de Pedro Feijoo
O
xoves 29 de outubro, ás 19:30 horas, na Libraría Cronopios (Frei Juan Navarrete, 5) de Pontevedra, preséntase Morena, perigosa e románica, de Pedro Feijoo, publicado en Xerais. A xornalista de Onda Cero, Susana Pedreira, entrevistará, nun acto aberto ao público, ao escritor
Luís Valle: “A única verdade da voz poética é o aquí e o agora”
Entrevista
de Montse Dopico a Luís Valle en Praza:
“(…) – Praza (P): Hai continuidade entre todos os poemarios. En cuestións como a oposición amor e afectos / morte e dor, en favor dos primeiros, pero sen obviar a realidade dos segundos e quizais a complementariedade entre todos. (“Na morte hai luz / e no silencio / tamén hai luz”, di A caída). En que sentido pode dicirse, entón, que é todo como unha unidade, nese aspecto temático?
– Luís Valle (LV): Si, hai un fío condutor que ganduxa todos os poemarios porque todos eles beben das mesmas fontes; aínda que as motivacións para a súa escrita sexan ben diferentes. Penso que amamos como amamos precisamente porque morremos. Toda a nosa luminosa existencia ten un reflexo crepuscular que lle confire seriedade a este xogo no que andamos metidos.
– P: A túa é unha poesía de imaxes. Mesmo cando é máis narrativa. De símbolos. Que parten, moitas veces, das sensacións. Por que?
– LV: A miña obra poética pode ser descrita como unha poesía de imaxes e de símbolos. Pero creo que a clave está no emprego desas imaxes e símbolos. Falando, por exemplo, dos símbolos, o antropólogo Gilbert Durand explicaba que estes teñen algo máis que un sentido artificialmente dado porque aprehenden un esencial e espontáneo poder de resonancia… Ese poder é innegable. Os símbolos son, polo tanto, útiles para, como dicía Pound, cargar a linguaxe de significado até o seu grao máximo. (…)
– P: Dixeches noutra entrevista que te influíran os poetas románticos. Por que te identificas con ese tempo?
– LV: En realidade, non me identifico exactamente co seu tempo, pero si admiro as súas realizacións. Sinxelamente, moitos son grandes artistas. En calquera caso, non falaría só dos poetas. A poesía de Keats impresióname tanto como a música de Mahler ou os lenzos de Turner, por exemplo. (…)”
