Entrevista a Manuel Forcadela no Diario Cultural da Radio Galega:
Arquivo da categoría: Entrevistas
Cuestionario Proust: Mercedes Leobalde
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Mercedes Leobalde:
“1.– Principal trazo do seu carácter?
– É difícil. Ser avogada de preitos pobres, iso dixeron sempre meus pais. As amigas cren que o carácter pausado e transmitir seguridade. Eu non sei cal pode ser ese trazo principal, se é que o hai.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A solidariedade e a intelixencia, entendida como capacidade de comprensión.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Un intercambio. Que me queiran como son e que compartan gustosamente, non o que teñen, senón o que lles pasa e o que pensan. Se ademais diso me fan rir, serei incondicional.
4.– A súa principal eiva?
– Certa tendencia obsesiva. Ser moi metódica para algunhas cousas e terriblemente desorganizada para outras.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ultimamente, ver películas e durmir.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Poder dedicar a viaxar todo o tempo que agora dedico a traballar.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– O sufrimento das miñas fillas.
8.– Que lle gustaría ser?
– Máis despreocupada. E en canto a profesións, neurocientífica e pianista, por dicir algo.
9.– En que país desexaría vivir?
– Nun país cun respecto incuestionable por si mesmo e polos demais.
10.– A súa cor favorita?
– Tiro polos vermellos.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As que arrecenden: gardenia, rosa, xasmín… A flor do dafne ten un aroma delicioso.
12.– O paxaro que prefire?
– Calquera. Todos voan.
13.– A súa devoción na prosa?
– Os relatos de Cortázar, os de Borges, Cunqueiro todo.
14.– E na poesía?
– Algunhas poetas nosas actuais, de Pilar Pallarés a Chus Pato pasando por tantas outras… Somos moi afortunados.
15.– Un libro?
– O que está por ler.
16.– Un heroe de ficción?
– Un heroe como tal non se me ocorre, pero sempre me gustaron as historias de Robin Hood e mais as lendas artúricas.
17.– Unha heroína?
– Pippi Langstrumpf, creo que a moitas nos marcou a infancia.
18.– A súa música favorita?
– Vai por épocas. Quizais Bach e o jazz sexan a constante, pero menos reguetón, black metal e flamenco escoito de todo.
19.– Na pintura?
– Non son entendida. Gústanme as cores do expresionismo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Calquera muller maltratada que erga a cabeza e se enfronte. Calquera persoa que loite cunha doenza grave. As avoas e avós que estiran a pensión ata o milagre para alimentar fillos, noras e netos. Meus pais, que sacaron catro fillas adiante co soldo dun obreiro.
21.– O seu nome favorito?
– Non teño un nome favorito. Encántanme moitos topónimos nosos: Amil, Altamira, Mercuín, Nebrixe, Anceis, Crendes, A Abrigosa, Montecelo, Belvís, Altamira, Taramuño, A Atalaia, O Xirimbao… Son pura música.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A displicencia, fáiseme odiosa. A competitividade enfermiza aplicada ao cotián. Tamén me irrita a xente que pretende gobernarche a vida, mesmo se o fai desde o cariño.
23.– O que máis odia?
– O fascismo. A tortura. A crueldade cos meniños. O machismo, incluído o que se nega a si mesmo.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hitler, seguido de cerca por Franco, Pinochet, Videla e algún máis que tamén merecería podio.
25.– Un feito militar que admire?
– Confórtame a participación do exército portugués na Revolução dos Cravos. Polo demais, non sei moito de feitos militares.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Unha voz fantástica que me permitise cantar calquera cousa. Tamén a posibilidade de desconectar de cando en vez o cerebro.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– En paz e a poder ser sen decatarme, e se non, abrazada por alguén que me queira.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Ocupada, sempre ocupada, mesmo tirada no sofá me sinto así. Non paro de barallar.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que derivan da miseria.
30.– Un lema na súa vida?
– Vive e deixa vivir.”
Teresa Moure: “O amor de mãe tópico tem uma leitura antipolítica”
Entrevista de Montse Dopico a Teresa Moure en Praza:
“(…) – Praza (P): A intervención utilizava os diários para contar a história desde diferentes pontos de vista. Algo semelhante passa em Uma Mãe Tão Punk. Por que?
– Teresa Moure (TM): Utilizo muito o dos diários, sim. No caso de Uma Mãe Tão Punk porque a acção começa quando Sara está morta. Tem, assim, algo de thriller, de romance policial, pois tenta explicar o que se passou. Interessava-me colocar a personagem do ponto de vista do fim, da derrota. Como está morta, a única maneira de aceder à sua voz é através do que deixou escrito, do diário. A personagem de Sara procede de uma obra de teatro, Cínicas, onde já ficou escrito que ela queimava a casa e morria. Em A intervención os diários sim que eram um modo de contar a mesma história desde diferentes perspectivas. (…)
– P: Nos teus romances há muitas personagens que se situam nas margens, por diferentes motivos. É um modo de chamar à rebelião, de alguma maneira?
– TM: Pois a verdade é que não é um projecto consciente, como sim o é nos meus livros falar da maternidade ou pôr as personagens femininas em prelacão a respeito dos masculinos. Não é algo que planifique, mas sim é evidente que muitas das minhas personagens se situam nas margens. Será porque eu são assim. Minha mãe dizia-me que eu era uma menina rebelde. Dizem-me muitas vezes nas entrevistas que falo continuamente em liberdade ou em rebeldia. Pois é. (…)
– P: Politicamente incorreta recolhe reflexões de O natural é político e de Queeremos um mundo novo. Que alarga com outros temas. Num formato se calhar mais divulgador.
– TM: Eu sempre tento fazer ensaios literários, não técnicos. Já nos ensaios anteriores. Mas é verdade o que dizes. Como são professora, e o meu estudantado às vezes quer citar-me nos seus trabalhos, eu queria que não tivessem que citar um ensaio meu que estivesse noutra normativa. Esse foi um dos motivos de recolher fragmentos doutros ensaios em ‘Politicamente incorrecta’. Também mostrar que a normativa reintegracionista não serve apenas para falar de língua. E abrir um debate entre ecologismo, feminismo, independentismo… Buscar interseções entre conjuntos diferentes, que queria tratar juntos. (…)
– P: Neste livro, e em geral na tua obra, reivindicas o corpo. Dizes que há algo de auto-ódio em renegar do corpo pelo feito com que que seja reduzido a objecto pelo patriarcado. Vem a conto, por exemplo, do debate sobre as Femen.
– TM: Esse é um tema que entronca com a literatura galega contemporânea, sobretudo com as poetas que reivindicam o erotismo feminino. Defendo os ludo-feminismos, -algo semelhante ao ludo-reintegracionismo-, porque acho que é um erro situar-se sempre na posição de estar chateada… Para além disso, o prazer é uma das reivindicações clássicas do feminismo. Não quero um feminismo malhumorado. (…)”
Lara Rozados: “O caderno amarelo nace dun tempo de precariedade e hiperactividade”
Entrevista de Carme Vidal a Lara Rozados en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Por que titula o seu primeiro libro O caderno amarelo?
– Lara Rozados (LR): A obra é dispersa e foi escrita nun caderno de tapas amarelas co que me agasallara a miña tía e que non me atrevía moito a escribir nel. Só tiña a entrevista con Euloxio Ruibal que fixera para o A Fondo de Sermos Galiza e algunha cifra para guitarra. Unha noite comecei a escribir o que me rebumbiaba na cabeza pensando moito o que facía, case sen borróns e en dous meses naceu o libro. A coincidencia coa obra e Doris Lessing, O caderno dourado, gustoume. (…)
– SG: Os premios abren novos camiños?
– LR: Abren. Editar é complicado, non sendo que recorras á autoedición ou edición independente. Dalgunha maneira é o poemario dunha principiante mais desde entón non parei de escribir. Aspiro a formar unha linguaxe propia de meu e seguir escribindo.
– SG: Que características ten que ter esa linguaxe propia que desexa?
– LR: Gustaríame moito definila, mais será á volta do tempo. O que sei é que estou na mesma coordenada que outra xente do meu tempo e o meu contexto. Trátase de escribir unha poesía cunha linguaxe moi clara, moi directa, que tire máis polo colectivo que polo persoal. Quero depurar a linguaxe o máis que poida sen demasiados adornos. Teño a norma de eliminar adxectivos e que os poemas sexan contundentes. (…)”
Raros e curiosos, de Carlos López
Entrevista a Carlos López en Fervenzas Literarias:
“(…) – Fervenzas Literarias (FL): Con unha vizosa produción literaria centrada no público infantil e xuvenil, agasalla agora aos seus lectores cun libro tan sorprendente e máxico como o seu título: Raros e curiosos. Que lle motivou a afastarse desa liña de traballo infantoxuvenil e escribir este libro centrado nun público de máis idade?
– Carlos López (CL): Si, parece que me especialicei na escrita de literatura infantil, que por outra banda é un campo que me deu moitas satisfaccións e no que seguirei traballando no futuro. O que acontece é que dende hai xa un tempo eu viña escribindo varios dos relatos que aparecen en Raros e curiosos. Algúns deles publicáronse en diferentes medios e incluso tiven a fortuna de que se premiaron. Agora decidín xuntalos todos nun só volume, engadindo aos que tiña relatos novos.
– FL: Transmútase en Raros e curiosos en cronista e altofalante de todos eses personaxes singulares e estrambóticos que deambulan polo libro. Poderíamos afirmar que se trata doutro xeito de facer xornalismo ao realizado a diario na súa tira de Pinto & Chinto no xornal La Voz de Galicia?
– CL: Máis que relatos, o que aparecen en Raros e curiosos son retratos: retratos ao minuto. Un dos cualificativos que gusto de lles aplicar é o de crónica ficticia. Moitas pasaxes do libro teñen un corte claramente xornalístico, como se realmente aconteceran e eu fose cronista deses feitos. (…)”
Entrevista de Ana Romaní a Teresa Moure arredor de Uma mãe tão punk
Xurxo Souto: “Quixen atopar unha parte de nós mesmos que navega polos mares do norte”
Entrevista a Xurxo Souto en Radiofusión:
“Con tanto mar como temos, é posible que vivamos de costas a el? É. “Non é un problema individual, é un problema estrutural: vivimos no Estado de Europa no que temos a capital máis lonxe da ribeira. Madrid está moi lonxe… Até Viena, un país central, está máis preto do mar”, reflexiona Xurxo Souto. Ao autor coruñés non lle foi preciso embarcar para o Gran Sol (“non tiña corpiño para iso”, chancea), para fascinarse con esa parte do noso país que é flotante, que viaxa nos barcos desafiando o mar. “Na vida social, na vida oficial, o mar non existe”, engade, até o punto de que agora “en todas as cidades as portas do porto están pechadas”. Por iso Souto quixo “abrir a orella ao mar” e comezou a preguntarlle aos mariñeiros por todo aquilo que non lle explicaban nas aulas, nos medios de comunicación. Así foi como puido “atopar unha parte de nós mesmos que navega polos mares do norte”. Ese achado conforma as historias de Contos do mar de Irlanda, un volume editado por Xerais, e a obra de ficción máis vendida das letras galegas nos últimos meses e que este serán ofrece ao océano na Coruña. (…)”
A entrevista pódese escoitar aquí.
Entrevista a Nélida Piñón
Armando Requeixo: “Para un libro ruín non hai crítica máis feroz ca o silencio”
Entrevista de César Lorenzo Gil a Armando Requeixo en BiosBardia:
“- BiosBardia (B): Vostede desenvolve o seu labor como crítico nos medios de comunicación. Que diferenzas encontra a respecto da crítica académica ou en publicacións moi especializadas?
– Armando Requeixo (AR): O crítico literario é un lector autorizado, cunha competencia lectora superior grazas á súa experiencia ou coñecementos na materia. A súa misión é valorar dun xeito máis ou menos subxectivo un texto, unha crítica que sirva para informar o público potencial dunha obra literaria. O analista ou investigador literario estuda os textos dun xeito académico. Fai unha valoración obxectiva. En troques de valorar, enuncia hipóteses de traballo. Resumindo, ambas figuras comparten o seu labor de mediadores. No primeiro caso entre os produtores literarios e os lectores; no segundo caso entre os autores e o canon literario que todo sistema debe ter.
Teño analizado este tema en diferentes foros. Para quen queira profundar, recoméndolle que lean o texto que escribín (“Crítica galega. Problemática e actitudes”) sobre este asunto no número 168 da revista Grial, publicado no cuarto trimestre do 2005. (…)
– B: Que cambios notou na súa propia maneira de facer crítica desde primeiros da década do 1990, cando empezou?
– AR: Fun aprendendo, non tanto o que cómpre facer coma o que nunca debe facerse. Para min un ensino fundamental foi decatarme de que dun bo libro ten de se falar sempre para dálo a coñecer, dunha obra con luces e sombras convén ocuparse tamén para amosar a perspectiva propia sobre os acertos e as melloras posibles, pero dun texto ruín non debe dicirse palabra, pois non hai crítica máis feroz que o silencio. O espazo público que se nos dá aos críticos é demasiado precioso como para desperdicialo ocupándose de subprodutos. (…)
– B: Falemos de literatura: É vostede dos que pensa que vivimos unha Idade de Ouro, unha Idade de Alcatrán ou unha Idade de Miseria, con poucas obras publicadas. Pode engadir outra idade?
– AR: Nin unha cousa nin a outra nin todo o contrario. Vivimos na Idade da Fronteira, cun sistema que se está redefinindo constantemente nun mundo moi cambiante, con sistemas extraliterarios que interseccionan con este e fan que se reconfigure a gran velocidade: o político, económico, social, cultural, lingüístico ou o mediático en xeral e o “internetiano” en particular, por exemplo. Por tanto, nalgunhas cousas estamos peor que noutros tempos outras xa as perdemos e noutras máis progresamos francamente ben. O presente é complexo, o futuro incerto. Se hai vontade de sermos e de avanzarmos, andaremos o camiño. (…)
– B: Os premios literarios son vistos arestora como a maneira máis doada de publicar; xa nin importa tanto o gaño monetario dos certames. É entre os aspirantes aos diferentes galardóns que está o magma máis substancioso das nosas letras?
– AR: A miña experiencia dime que todo segue importando: o prestixio do galardón –é fácil que bos orixinais concursen en premios con longa tradición– pero tamén o premio en metálico (isto é matemático: a maior dotación, maior participación) ou o nome da casa que publicará a obra distinguida e se esta é comercial ou institucional. Os premios seguen a ser un viveiro de novas voces e, sobre todo os que se convocan para xente moza, un espello bastante fiel de por onde poden ir os vieiros futuros da nosa escrita. (…)”
A profesionalización afástase na literatura galega
Desde Sermos Galiza (medio que tamén reproduce esta fotografía):
““A distancia, en especial, con respecto ao caso catalán é grande polo que atopar puntos de conexión é difícil”, sinala o presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega á volta da xuntanza anual do Galeusca que desta volta se desenvolveu en Barcelona co tema da profesionalización como central dos debates.
No caso galego, Cesáreo Sánchez destacou das xuntanzas, nas que tamén participou a secretaria da asociación Mercedes Queixas xunto con Suso de Toro e Ledicia Costas, valorouse que a profesionalización é cada vez máis difícil no ámbito da literatura galega. “Os bos froitos da situación actual da literatura no nivel creativo -á altura de calquera literatura Europea- son resultado de vinte ou trinta anos dun proceso que se foi conseguindo mais que agora se está a derrubar. A consecuencia do retroceso da lingua galega no ensino conlevará unha perda de lectores que afectará tamén na produción literaria e editorial”, sinala o presidente da AELG. Comparte tamén a aclaración da avogada e escritora Ledicia Costas, que defendeu que o concepto de profesional non está, no noso caso, vinculado a vivir da escrita, o que practicamente non é posíbel, senón á propia consideración e dedicación profesional á literatura.
“En vinte anos haberá menos escritores, menos lectores e, polo tanto, menos posibilidades de profesionalización. Esta situación nosa contrasta cos avances en Euskadi e Catalunya”, destaca Cesáreo Sánchez Iglesias.”