Entrevista de Clara Rial a Manuel López Rodríguez en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Sobre que versa o poemario?
– Manuel López Rodríguez (MLR): Para min, o importante cando escribo, máis que o que, é o como está escrito. Todos podemos falar sobre os temas universais que se tratan ou se trataron na literatura ao longo da historia, mais para min o interesante é o como está construído, máis que o que di o propio texto. Este é un libro que complementa outro. Desde hai un tempo, escribo os libros de maneira que garden relación entre eles ou fago xogos intertextuais entre eles. Existen dúas personaxes, nun fala unha delas e noutro, a outra, como se fose unha especie de diálogo.
– ND: O xurado destacou a súa capacidade para a superposición de dous discursos poéticos.
– MLR: Nesta obra falan dúas voces. A voz principal, que é a que dialoga con esa voz do outro libro, e logo si que aparece como unha especie de coro no medio dos poemas, apelando un pouco ao teatro clásico. Non é un poema ao uso, é un texto pequeno no que aparece como unha voz interior que vai narrando o paso do tempo a través dun río que nos vai levando, etc. (…)
– ND: Diría, entón, que o seu estilo á hora de escribir se basea nestas cuestións?
– MLR: Á hora de escribir teño un estilo moi cambiante, non me gusta estar repetindo sempre o mesmo. Abúrreme como autor e tamén como lector. Estar lendo unha autora ou autor e ver que libro tras libro sempre segue co mesmo discurso. Hai outra cuestión da que tamén fuxo e é que todos os libros que escribo son diferentes, ou procuro que o sexan. Si é certo que ás veces fago eses diálogos entre os propios libros, pero intento que sexan distintos. Cando digo que eu non fago actualmente ese tipo de poesía con pretensións sociais ou educativas dígoo porque foi algo que fixen hai tempo. Hai 20 anos escribía pensando que a poesía podería cambiar algo, que se escribo de certa maneira un libro de poesía podería influír no pensamento do lector. É algo no que hoxe non creo, pero naquel momento si. Agora interésame máis a forma, a experimentación co texto, cos sons, co ritmo, coa fonoloxía… É o que máis me atrae neste momento.
– ND: Cal cre que é a situación do panorama poético galego?
– MLR: Creo que fai falla máis diversidade e máis heteroxeneidade. Que vaiamos a unha libraría que teña vinte libros nos estantes e que cada un deles sexa diferente, que non falen sobre o mesmo, porque pode chegar a ser aburrido. Como lector, ás veces é realmente desesperante atopar algo que che poida gustar sen aburrirte, cousas distintas. Iso si que o boto en falta na poesía galega, pero non só agora. Esa temática que se pon de moda adoita excluír as demais de maneira automática. Creo que iso é moi empobrecedor, non só para a galega, senón para a literatura en xeral.”
Arquivo da categoría: Entrevistas
Antonio García Teijeiro: “Ás crianzas gústalles a poesía. Quen lle teñen medo son os adultos”
Entrevista a Antonio García Teijeiro en A Movida:
“(…) – A Movida (AM): Cal é o xerme de As palabras están a mirarse arredor da mesa?
– Antonio García Teijeiro (AGT): Todo creador ou creadora procura que as palabras que utiliza sexan o máis coherentes posible para expresar o que precisa dicir. Ese proceso provoca un esforzo que non sempre dá resultados. Ese esforzo, esa dedicación do poeta por acadar a palabra exacta nos seus versos van implícitos neste poemario. Cara a unha perfección poética (que, afortunadamente, nunca se consegue) tende esta obra para expresar certos sentimentos do amor, da ética e da memoria.
– AM: Este libro xa se publicara previamente na editorial Everest. Hai algunha razón concreta para recuperalo neste momento?
– AGT: Este libro non tivo ningunha difusión no seu momento, malia o gran traballo da editora Irene Penas e do ilustrador Xosé Cobas. Corrían malos tempos para Everest e así o demostrou o resultado final da editorial. Deume moita mágoa que pasase iso porque pensaba que o libro merecía unha segunda vida. Antes de volverse publicar, escribín dez poemas novos para engadirlle. Cuarto de inverno interesouse por el e eu feliz de que tivese a visibilidade que está a ter. Estou moi satisfeito da recepción por parte do lectorado e da crítica.
– AM: Actualmente o público infantil e xuvenil está sobresaturado de información e de pantallas. Como podemos introducir de novo aos máis pequenos na lectura e, especialmente, na lectura de poesía?
– AGT: Está claro que non hai fórmulas máxicas. Non é doado. Coido que os libros deben ter máis visibilidade na sociedade e resulta difícil. Fundamental o papel da escola unha vez máis. Os e as docentes teñen que ser mediadores, coñecer o que se publica, ver as posibilidades do seu alumnado e achegarlles libros atractivos para que lean por pracer. E non dar as costas á poesía, que debe entrar nas aulas en voz alta. Porque non o esquezamos: aos nenos e ás nenas gústalles a poesía. Quen lle teñen medo son os adultos.
– AM: O que está claro é que nun mundo como o de hoxe todos precisamos a poesía…
– AGT: Xa o dixo Celaya hai tempo: “poesía para el pobre, poesía necesaria, como el pan de cada día…”. Nestes tempos de incerteza, de individualismo feroz, de materialismo, precisamos dun espazo que deben ocupar as artes. Entre elas, claro, a poesía ben feita, a que che permite reflexionar, facerche preguntas para acadar respostas, a que te leva a buscar respostas fóra dela. A poesía serena e sacode o lectorado ao mesmo tempo. Desas sensacións tiramos moitas consecuencias que nos poñen no camiño positivo. A poesía pode cambiar a vida das persoas. Eu vivino e sei do que falo.
– AM: Aínda que lamentablemente non hai moitos puntos de encontro en Galicia onde se reflexione sobre ela; asociacións, clubs de lectura, reunións, espazos en prensa…
– AGT: Efectivamente. Unha novidade poética non chega, nin de lonxe, a acadar o mesmo interese público e dos medios coma una de narrativa. É triste pero así é. A poesía vive nunha sorte de rango inferior e iso amólame moito. Os clubs de lectura esquecen case sempre a poesía. Pero aínda hai persoas que cren nela e levan traballando ben tempo para darlle pulo. Temos que seguir loitando para que colla visibilidade. E, alomenos na poesía infantil, algo está a cambiar grazas a mestras, sobre todo, que cren no seu valor e contaxian a súa paixón por ela ao seu alumnado. (…)”
María do Cebreiro: “A maternidade é unha experiencia tan forte que me obrigou a escribir para poder aterrala”
Entrevista de Clara Rial a María do Cebreiro en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Como nace Maternidades virtuosas?
– María do Cebreiro (MC): Nace xunto á nena, como quen di. O proceso de escrita estivo moi condicionado pola maternidade, aínda que eu, en xeral, teño unha forma de escribir bastante impulsiva e pouco premeditada. É dicir, teño moitas temporadas de barbeito e de repente as cousas cando agroman parece que xa estaban escritas na cabeza.
É unha cuestión relevante porque cando nace a crianza hai moi pouco tempo para poder escribir. Mais tiven a sorte de que, a través de todas as reflexións me ían pasando pola cabeza durante o embarazo, foron saíndo cousas nas que levaba un tempo matinando. Realmente foi un proceso moi rápido e ao mesmo tempo moi fragmentado, por ese motivo. Moitas das cuestións xa as levaba escribindo, dalgunha maneira, desde hai moito tempo.
– ND: Xorde entón da súa propia experiencia como nai?
– MC: Por suposto. Era un tema que nunca me tiña tentado e tampouco era lectora de reflexións sobre a maternidade. O que ocorre é que é unha experiencia que te atravesa dunha maneira tan forte, tan revolucionaria e tan radical que case me obrigou a escribir para poder aterrala.
– ND: Que temáticas atopamos na obra?
– MC: O meu libro é un ensaio crítico sobre a maternidade, sobre a crianza. Non é exactamente unha obra en primeira persoa, pero tampouco me despeguei dela. É dicir, fun ao ensaio consciente de que non quería facer trampas, de que quería asumir o feito de que o meu interese pola cuestión viña dado pola miña propia experiencia. De feito, iso atravesa moita da escritura sobre a maternidade, ese elemento do xogo co “eu”. Trátase dun “eu” en construción, posto que cando un cativo nace, non só nace un cativo, senón que nacemos nós como nais e, polo tanto, tamén precisamos escribir para comprendernos. Sexa por medio da escrita, do pensamento, da creatividade ou do que sexa.
En realidade, é un ensaio crítico sobre a crianza no neoliberalismo. Busca describir como unha serie de procesos, que eu entendo que pertencen á vida íntima, foron, hoxe en día, coartados polos dispositivos do neoliberalismo no mundo do traballo, particularmente no mundo da empresa. Aparentemente son cuestións antagónicas, pero en realidade, a característica do neoliberalismo neste momento é coartar a vida íntima das persoas. Vou estudando unha serie de trazos e de mecanismos da crianza contemporánea, que mesmo moitas veces se venden como mecanismos progresistas, e vou tratando de facer visíbel até que punto obedecen a dispositivos do réxime neoliberal. Como se transvasan ferramentas do neoliberalismo empresarial e do traballo ata esas íntimas da crianza. É unha denuncia crítica diso.
– ND: O movemento feminista, entón, tamén toma presenza?
– MC: Por suposto, é inevitábel. O feminismo é o lugar desde o que está escrito o libro, sen dúbida algunha. Calquera reflexión crítica e consciente sobre a maternidade penso que ten que ser unha reflexión feminista. Case diría que é imposíbel facelo doutra forma. Esa crítica tamén se articula desde a perspectiva crítica ao neoliberalismo. Digo isto, porque tamén hai un tipo de feminismo liberal que está totalmente integrado no réxime e que é un tipo de feminismo moi particular.
– ND: Cre que, a través deste tipo de premios, as figuras femininas están a ser máis recoñecidas hoxe en día?
– MC: A min sempre me gusta dicir que, na Galiza, iso non é nada novo. Eu penso que o discurso feminino e feminista é dominante e foino durante momentos representativos da nosa historia. Isto non significa que non haxa motivos para loitar, porque os temos a diario. Pero no plano intelectual e cultural, a Galiza é un modelo de produción dun espazo de pensamento e de creatividade moi marcado desde o xénero feminino.”
“Achegámonos ao máis bizarro do país con Calros Solla”
Entrevista a Calros Solla no Diario Cultural da Radio Galega:
“Crónica da Galiza bizarra (Edt. Morgante) reúne, ao longo de 120 anos, 125 microhistorias de rara caste, misteriosas e sorprendentes, fabulosas e extraordinarias en sentido amplo; aparecidas na frutuosa prensa galega de aquén e alén mar, upadas na peaña da primeira plana ou desapercibidas nun recuncho da páxina par. Nelas nos somerxemos co autor desta obra, Calros Solla. A entrevista pode escoitarse aquí.”
Cuestionario Proust: Miriam Couceiro Castro, desde Lecturafilia
Entrevista a Miriam Couceiro Castro en Lecturafilia:
“1. O principal trazo do teu carácter? Paixón e perfeccionismo.
2. Que calidade aprecias máis nun home? Sensibilidade.
3. E nunha muller? Sensibilidade.
4. Que agardas das túas amizades? Confianza, compaña e compartir proxectos.
5. O teu principal defecto? Dubidar de min mesma.
6. A túa ocupación favorita? Escribir e medrar cara dentro.
7. O teu ideal de felicidade? Círculo pequeno, esfera privada, corazón tranquilo, mente clara e medrar cara dentro.
8. Cal sería a túa maior desgraza? Ser unha persoa dependente dos demais ou estar viva sen poder vivir a vida.
9. Que che gustaría ser? Consciente, meiga e propietaria dunha enorme granxa de Alpacas.
10. En que país desexarías vivir? Galiza, Portugal ou Canadá.
11. A túa cor favorita? Morado, verde e negro.
12. A flor que máis che gusta? Orquidea Phalensis e as margaridas.
13. Que paxaro prefires? O colibrí e o fénix.
14. Os teus autores/as favoritos en prosa? Clarice Lispector, Isabel Allende, Berta Dávila, Edgar Allan Poe.
15. E poetas? Os poetas de cemiterio en xeral, Rosalía e Gioconda Belli.
16. Un heroe de ficción? Dumbeldore, porque sempre agarda o mellor das persoas.
17. Unha heroína? Paquita Salas.
18. O teu músico ou música favorito/a? Adele, Laura Pausini, Supertramp, Silvia Penide e Pili Pampín porque alegra moito nas festas.
19. O teu pintor ou pintora preferido/a? Tamara de Lempicka.
20. O teu heroe ou heroína na vida real? A miña afillada.
21. O teu nome favorito? Amara, Edelweiss e Aníbal.
22. Que hábito alleo non soportas? A impuntualidade.
23. Que é o que máis detestas? A xente que fala do corpo dos demais.
24. Unha figura histórica que che poña mal corpo? Napoleón e os Reis Católicos (os dous).
25. Un feito histórico que admires? Todo o que fixeron por nós as sufraxistas.
26. Que virtude desexarías posuír? Máis prudencia.
27. Como che gustaría morrer? Durmindo, de maior e despois dunha vida plena.
28. Cal é o estado máis común do teu ánimo? Alegre e melancólico – cálido.
29. Que defectos che inspiran maior indulxencia? A desorganización.
30. Tes unha máxima ou lema de vida? Mellorar día a día e intentar non lastimar nin lastimarme.”
Miguel Anxo Seixas Seoane: “Castelao é unha liña recta. Eticamente non hai nada que reprocharlle”
Entrevista de Ana G. Liste a Miguel Anxo Seixas Seoane en Praza:
“(…) – Praza (P): Por que non existía un traballo coma este sobre Castelao?
– Miguel Anxo Seixas Seoane (MAS): Iso era o que me sorprendía a min. Temos a avenida de Castelao, a praza Castelao, o instituto Castelao, medallas Castelao, pastelería Castelao… Somos un país que moitas veces recoñecemos as persoas con monumentos ou rúas, porque estamos en débeda e somos prestameiros desa xente, pero á hora da verdade non sabemos por que lles debemos tanto. Como llo agradezo eu neste caso? Pois cunha biografía para que a cidadanía saiba quen é Castelao. Neste mundo tan intercomunicado, e con tantas identidades, dilúese un pouco máis a nosa identidade galega. E prevalecer con ela é importante.
Eu creo que esta biografía era importante porque se trata dunha persoa que está no panteón de Galicia e que é indiscutible, xunto con Rosalía, como símbolo do país. Eles son as persoas ás que máis lle debemos. Que non tivese ningunha biografía cando se vas ao mundo vasco ou catalán non é que teñan unha, é que teñen moitas! De Companys ou Aguirre hai moitas biografías. Hai máis agradecemento por parte da cidadanía a estas persoas.
E cando digo biografía non me refiro a un texto canónico, poden ser textos divulgativos, en banda deseñada, películas, documentais… Un neno pequeno ten que ter a súa biografía de Castelao contada polos Bolechas e terá que ter outra, máis adiante, cando sexa adolescente. Creo que moitas veces a cidadanía non recibe esa información, ou non somos quen de darlla, para que teña armas para defenderse, para saber quen son. Unha das miñas reflexións era que quería facer algo moi ben feito universitariamente, pero que fora transferible á cidadanía. Non ten sentido facer teses na universidade se non acaban na xente, en calquera soporte, pero que chegue. Hai unha gran devoción a Castelao en rúas, prazas, monumentos, premios… pero non había ese libro no que xustificar o por que de todo iso. Un libro no que ver que aínda nos quedamos escasos en agradecementos a Castelao porque se hai un Parlamento galego, case llo debemos a el; se hai unha Autonomía, só lla debemos a el; se temos clases en galego é en parte grazas a el… É moito o que se lle debe, case todo.
– P: Despois de todo o tempo que leva pasado con Castelao –figuradamente– para preparar esta biografía, ten a sensación de que o coñece?
– MAS: Tratei a algunhas persoas que si o coñeceron e hai cousas que son reiterativas: todo o mundo conta o bondadoso e o entregado que era. Era un tío que emocionaba. Unha cousa era escoitar a Otero Pedrayo, que era un home máis erudito e con moita retórica na súa oratoria, e, sen embargo, o sinxelo que era Castelao e como emocionaba. Axudan moito as cartas, non é o mesmo velo a través da súa parte pública. No íntimo tamén se ve a súa grandeza e como el se entregaba á cidadanía, e como loitou para que Galicia non perdera a súa identidade. Ese esforzo e comportamento ético si que os notas a medida que vas lendo.
Hai persoas que teñen altos e baixos, pero Castelao é unha liña recta. Ves que unha vez que toma un posicionamento, sempre é recto. É un exemplo dun grande intelectual, cunha gran calidade como persoa, e ao mesmo tempo, é un gran pensador, un home de acción, un gran debuxante… E unha persoa á que, ademais, eticamente non hai nada que reprocharlle. É honesto. Ten unha integridade que non teñen outros personaxes. Penso que só se lle podía comparar Alexandre Bóveda. O de Bóveda é admirable porque deu a vida, non entra na farsa nin na mentira. Eticamente, a actitude de Bóveda é insuperable, pero Castelao dá a vida doutra maneira. Ten un comportamento moi valente e irreprochable. Para min era importante dicir que a súa obra como persoa é exemplar, é un home cunha actitude que hai que valorar: como se esforza a pesar de que está enfermo, no exilio, case cego, sen recursos, que chega ás Cortes de México no ano 1945 para que aproben o Estatuto de Autonomía no último minuto, como fala cos vascos… E todo iso el só, sen un peso, porque non é o Goberno catalán ou vasco no exilio con moitos recursos e contactos. (…)”
Xosé Luís Méndez Ferrín: “A terra e o tempo trazan a liña da literatura”
Entrevista de Ana Mosquera a Xosé Luís Méndez Ferrín en Luzes:
“(…) – Luzes (L): Vostede é un autor moi imaxinativo, pero os artigos deste libro [No Fondo dos Espellos], que vén de publicar a Universidade de Vigo, teñen unha forma máis ensaística. Recollen temas moitas veces eruditos de arqueoloxía, historia, zooloxía, galeguismo e nacionalismo. Que o impulsou a este enfoque?
– Xosé Luís Méndez Ferrín (XLMF): En realidade isto ten que ver co formato. Déronme unha plana enteira no Faro de Vigo, nun suplemento de carácter cultural, e era un lugar adecuado para falar de historia, onomástica e outros temas que me interesan especialmente, como a zooloxía de insectos. Este enfoque prodúceme unha especial satisfacción porque sempre deixara o xénero ensaístico de lado na miña obra. É unha sección que me permitiu abordar temas que había tempo que maduraran dentro de min. Eran como os ovos dunha galiña que foran chocando e dos que foron saíndo coma pitiños ou poliños dispersos, pero unidos coma unha pequena rolada ao redor de min. (…)
– L: A súa traxectoria política e vital converten a figura do escritor en parte da súa obra?
– XLMF: Non se poden separar. Nun escritor cunha conduta cívica resulta inseparable. Todo o mundo ten unha poética, ten una concepción do mundo e unha visión das cousas que forzosamente se reflicten no que escribe.
– L: Un escritor dunha lingua minorizada, coma o galego, pode convertese automaticamente nun activista da lingua? É isto positivo?
– XLMF: A lingua é unha das nosas fortalezas, aí somos imbatibles e indestrutibles. A nosa literatura é superior á catalá, dígoo aínda co risco de parecer supremacista. A nosa literatura vén desde a Idade Media. Cando os cataláns aínda escribían en provenzal, nós xa escribiamos en galego. Tiñamos os poetas medievais, a Martín Codax, a Alfonso X o Sabio. E agora até desapareceu practicamente a figura do escritor galego en castelán. Hoxe non hai ningún Valle-Inclán, ningún Torrente Ballester. A literatura que se produce en Galicia é en galego e danos unha fortaleza indiscutible para a defensa da lingua.
A literatura galega de hoxe é unha literatura de vangarda, tratando temas universais coma cando vostede e o grupo Brais Pinto trataban de colocala á altura das novidades europeas e sacala do costumismo. Os que empezaron a colocar a literatura galega nas vangardas foron Rosalía, Pondal, Manuel Antonio… Hoxe segue sendo unha literatura do seu tempo, da época. Cando nós fundamos o voceiro político antifascista do noso partido, chamámoslle Terra e Tempo. A terra e o tempo trazan a liña da literatura. (…)”
Anselmo López Carreira: “A Reconquista é un termo ideolóxico e, dende a perspectiva galega, absurdo”
Entrevista a Anselmo López Carreira en Historia de Galicia:
“(…) – Historia de Galicia (HG): Polo tanto non houbo “Reconquista” en Galicia.
– Anselmo López Carreira (ALC): A Reconquista é un termo totalmente ideolóxico, o que eu chamo un ideoloxema, porque reconquístase o que antes foi dun, pero claro pensar que os Reis Católicos chegan a reconquistar o que 800 anos antes fóra seu, é absurdo. É unha típica visión ideolóxica, usar a historia como un artefacto ideolóxico. Ademais, dende unha perspectiva galega é absurdo. Aquí nin se recuperou, posto que nunca foi ocupado, nin se repoboou, porque sempre estivo poboado.
– HG: Por que se segue ensinando esa historiografía española chea de tópicos nas escolas e institutos?
– ALC: Porque foi adoptada como oficial nos programas escolares que decidían os ministerios, polo que son claramente políticos. Recollen unha narrativa que é parte integrante á construción do Estado liberal dende o século XIX. Trátase de dotar a unha entidade política que é o Estado de elementos de cohesión moi fortes de nación. Polo tanto, van querer dotalos duns elementos moi fortes que crean a cohesión que procede da propia historia. A historia non entra na discusión democrática. O modelo de España é intocable, non é un elemento que estea a mercé da política, senón que procede da historia e da providencia.
– HG: A ideoloxía determina o traballo dun historiador?
– ALC: O historiador ten tanta ideoloxía como calquera outra persoa e transmítese o traballo. Unha cousa é o desexo de que a ideoloxía non contamine o teu traballo de investigación e outra que non o condicione. Por exemplo, a ideoloxía determina o campo do teu interese no momento de iniciar a investigación. Unha vez escolles un campo na túa investigación, estás en función das fontes e hai que ser honesto coas fontes. A aplicación do traballo é algo propio da persoa como cidadán.”
Anselmo López Carreira (historiador): “Cando se fala do Reino de Galicia, fálase de Galicia, Asturias e León ata a Extremadura”
Entrevista a Anselmo López Carreira en Historia de Galicia:
“(…) – Historia de Galicia (HG): Tras o franquismo, nesa época comezabades unha historiografía galega practicamente de cero, tivestes que destruír moitos tópicos?
– Anselmo López Carreira (ALC): Nese momento, nós non éramos conscientes da existencia de tópicos. Había un discurso predominante na historiografía española e, por rebote, mesmo tamén na pouca historiografía galega que había nos anos 70. Non sabiamos distinguir os tópicos porque todo o discurso historiográfico que existía naquel momento era ese, non había outro.
– HG: Coñecíase a existencia do Reino da Galicia medieval?
– ALC: Falabamos dun Reino de Galicia, pero pensabamos que era unha circunscrición meramente administrativa e, como tal, o Reino de Galicia existira en momentos moi breves. Pero Galicia non existía como tal, existía o Reino de Asturias. A pregunta que nos faciamos era que era Galicia dentro do Reino de Asturias, fíxate que sinécdoque, tomar a parte polo todo. Tardamos moito en descubrir a identidade do que realmente é o Reino de Galicia. E creo que nestes momentos aínda estamos a afinar que era o Reino de Galicia, non o temos completamente deseñado. (…)
– HG: Por que é importante para a historiografía galega saber que existiu un reino que se nomeaba Reino de Galicia?
– ALC: É importante para a historiografía en xeral. A realidade é esa e o que pretende a historia é asomarse da maneira máis exacta posible á verdade histórica. Así mesmo, hai unha razón que se debe ter en conta: o fomento da propia autoestima. Ten dito un historiador francés que na historia búscase a mellor imaxe de nós mesmo. O primeiro para a realización persoal e social é ser consciente da nosa identidade, tanto como persoa como pobo. Non vai contra ninguén, senón a favor de todos.”
Fina Casalderrey: “Ás veces unha idea chama á porta e xorde a maxia”
Entrevista de Selina Otero a Fina Casalderrey en Faro de Vigo:
“(…) – Faro de Vigo (FV): Por que agora un libro sobre Mozart, de neno? Era unha idea que xa tiña de hai tempo ou xorde agora por algo concreto?
– Fina Casalderrey (FC): Ás veces unha idea chama á porta literalmente… Hai dous anos, un pouco antes de comezar este pesadelo da COVID, Luís Soto, virtuoso frautista da Real Filharmónica de Galicia, veu á miña casa cun CD na man, Mozart á galega, e unha proposta nos beizos: “Queres escribir unha historia para esta música?”. Fusionara catro cuartetos para frauta e cordas de Mozart con música popular galega: O Alalá das Mariñas, o Pousa pousa, A saia da Carolina… Hei dicir que a miña primeira reacción foi de desconcerto, vaia ousada excentricidade tratar unir música clásica coas cantigas de sobremesa das festas na casa. Pero ao tempo que falaba con entusiasmo contaxioso, púxome o CD e… Oh, marabilla! xurdiu a maxia, recoñecín entre a música clásica o Alalá das Mariñas!, poño por caso, pero non percibín ningún cambio brusco. Era a mesma peza! Seduciume e dixen “SI”. Así comezou todo.
– FV: Supoño que a figura dun xenio músico dende a infancia é moi atractiva para a rapazada… (e non só para a rapazada, tamén para os maiores).
– FC: Imaxinemos un neno que con catro aniños xa toca o clavicordio, con seis comeza a facer pequenas composicións, toca o violín e dá concertos polas máis selectas cortes europeas, viaxando continuamente, pasando meses, e incluso anos, fóra da casa, que é aclamado coma un cantante pop ou de rock, que, cando volve á casa, os domingos dá concertos improvisando a música e a xente paga por entrar, que toca co teclado tapado, cos ollos vendados…, que nunca foi á escola con outros rapaces… Un neno que, por non lle permitiren ser tal, se comporta coma un neno toda a vida. Que, con once anos, foi encerrado nun cuarto para compoñer un oratorio espiritual; o Arcebispo Real, Segismund quería comprobar se era realmente el quen compoñía. Un neno con teima por todo o escatolóxico, hiperactivo, que padecía o síndrome de Tourette… Un neno prodixio, un xenio da música con oído absoluto. Claro que interesa!
– FV: En que se baseou, como se documentou sobre a vida do xenio?
– FC: Non é un personaxe descoñecido, calquera neófito no tema sabe algo da súa personalidade inqueda, sóalle A frauta máxica, As vodas de Fígaro, ou o Requiem de encarga, que el, xa enfermo, compuxo para o seu propio funeral; pero dos 35 intensísimos anos que viviu este xenio da música -quizais o máis grande de tódolos tempos-, xa non sabemos tanto. Con todo, existen variadas biografías e ampla documentación que mesmo podemos atopar na rede, tanto sobre Mozart coma sobre Leopold, o seu pai, ou Marianne, a súa tamén prodixiosa irmá (aínda que por ser muller fose apartada da música antes de cumprir os dezaoito). Porén, se quería meterme na súa pel tiña que viaxar a Salzburgo, camiñar pola beira do Salzach, visitar o Castelo, entrar na casa de Mozart, colarme nalgún dos seus concertos, aprender a montar a cabalo, acompañalo nas súas longas viaxes: Viena, París, Londres, Italia…… A maxia das lecturas permítennos todo iso sen nos mover da casa e, sobre todo, nesa derradeira viaxe que o mundo descoñecía… (…)”
