Taboleiro do libro galego (XXVI), por Ramón Nicolás

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica:
“Velaquí as novidades editoriais en lingua galega máis vendidas ao longo do pasado mes de setembro. O meu agradecemento ás dez librarías que, nesta ocasión, puideron participar: Paz, Trama, Suévia, Miranda, Abrente, Biblos, Andel, Cartabón, Libros para soñar e Lila de Lilith.

NARRATIVA
1º-. Contos do mar de Irlanda, de Xurxo Souto, Xerais.
2º-. A viaxe de Gagarin, de Agustín Fernández Paz, Edicións Xerais.
3º-. A voz do vento, de Pemón Bouzas, Xerais.
4º-. Chovida do ceo, de Alfredo Conde, Edicións Xerais.
5º-. 55, de Xavier Queipo, Xerais.
6º-. O espido de Gina,  de Miguel Anxo Fernández, Galaxia.
7º-. A maleta de Victoria Kent, de Xerardo AgraFoxo, Galaxia.

POESÍA
-. Transfusión oceánica, de Xosé Iglesias, A. C. Caldeirón.
2º-. dun lago escuro, Marta Dacosta, Xerais.
3º-. Río Alzhéimer, de Carlos Pereira, Alvarellos.
4º-. Anamnese, de Eli Ríos, Sotelo Blanco.
5º-. Os inocentes, de María do Cebreiro, Galaxia.

ENSAIO-TEATRO
-. Guía para o descenso enerxético, A. C. Véspera de nada.
2º-. A alternativa está aquí, de María Reimóndez, Xerais.
3º-. Bibliotecarias e bibliotecarios infames, de F. X. Redondo Abal, Laiovento.
4º-. Crónicas dun tempo escondido, de Sabino Torres, Galaxia.
5º-. Eu estaba alí, Afonso Eiré, Hércules de Edicións.
6º-. Contra a morte das linguas, de Miguel Moreira, Edicións Xerais.

XUVENIL
-. Reo, de Xesús Fraga, Galaxia.
-. Dragal III, de Elena Gallego, Xerais
-. Recinto gris, de Ledicia Costas, Edicións Xerais.
-. Os Megatoxos e o dragón de xade, de Anxo Fariña, Xerais.

INFANTIL
-. O soño de Esther, de Miguel Ángel Alonso e Luz Beloso, Nova Galicia Edicións.
-. Verdedades, de Yolanda Castaño e Xosé Tomás, Biblos.
-. A nena á que non deixaban ser feliz, de Miguel Ángel Alonso e Luz Beloso, A Porta Verde / Nova Galicia Edicións.
-. O grúfalo,  de Julia Donaldson, Patas de Peixe.

LIBROS CD-DVD
-. Brinca vai!, de Paco Nogueiras, Kalandraka.
2º-. Xiqui Xoque, fiú fiú!, de Uxía, Editorial Galaxia.
3º-. Cantos animais, de Susa Herrera e María Noel Toledo.
4º-. Unha viaxe polo mundo, de As Maimiñas, Galaxia.

BANDA DESEÑADA
1º-. O bichero IV, de Luís Davila, Edición do autor.
2º-. A causa do crime, de Tokio, Demo Editorial.

Lugo: homenaxe a D. Darío Rivas Cando

D. Darío Rivas Cando é fillo de Severino Rivas Barja, alcalde de Castro de Rei asasinado o 29 de outubro de 1936 por un grupo de falanxistas. Cando se cometeu o crime, o mozo Darío atopábase en Arxentina, onde emigrara pouco antes en busca dun futuro mellor para el e a súa familia, do mesmo xeito que o fixeron miles de galegos no pasado século; 69 anos despois, en agosto de 2005, os restos do último alcalde democrático deste municipio de A Terra Chá foron localizados e exhumados en Cortapezas, Portomarín, no lugar no que os seus asasinos elixiran para que repousase o seu corpo. Grazas ao labor da Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH), Darío puido dar unha digna sepultura e un emotivo adeus ao seu pai.
D. Darío Rivas Cando foi un dos verdadeiros impulsores da Querela Arxentina contra os crimes do Franquismo, reclamación de xustiza que non puido ser realizada en España. Grazas á denuncia presentada o 14 de abril de 2010 por D. Darío Rivas, entre outros/as familiares, o Xulgado Nacional no Criminal e Correccional Federal nº 1 de Buenos Aires, abriu dilixencias a través da xuíza Dna. María Servini de Cubría. Comezaba entón unha longa andaina en busca de verdade, Xustiza e Reparación, algo que miles de vítimas do Franquismo levan reclamando décadas e que aínda os poderes do Estado non satisfixeron.
D. Darío Rivas Cando, que hoxe conta con noventa e catro anos de idade, viaxará este verán á súa terra natal. Seralle realizada unha sentida homenaxe en Lugo a través da Deputación Provincial. Unha homenaxe de recoñecemento ao seu labor en favor dos Dereitos Humanos, na defensa de vítimas e familiares dos crimes do franquismo, quen en moitos casos víronlle como o exemplo necesario para comezar a procura de Xustiza alén do charco.

A Deputación Provincial de Lugo outorgaralle a placa de honra da provincia de Lugo o día 31 de Xullo ás 13 horas nun solemne acto no Palacio provincial para realizar despois unha comida homenaxe ás 14:30 horas no Hotel Méndez Núñez, coa participación de autoridades, familiares e amigos. Contarase tamén coa adhesión das persoas e colectivos que desexen mostrar o seu agarimo a D. Darío Rivas Cando, así como dar apoio á súa loita polos Dereitos Humanos en calquera parte do mundo.

Para confirmar asistencia ao acto e ao xantar: homenaxedariorivas2014@gmail.com
Teléfono 00 34 658 680 904.

As adhesións á Homenaxe a D. Don Darío Rivas, pódense realizar da seguiente maneira:

Por vídeo,
Gravación enviada a través de WETRANSFER
(Fundación TIC de Lugo)
producción.cpp@fundaciontic.org

Carta escrita de adhesión a
homenaxedariorivas2014@gmail.com

Compostela: presentación de Breve História do Reintegracionismo, de Tiago Peres

ABreve história do reintegracionismo quinta feira 24 de xullo, ás 19:00 horas, na Facultade de Filosofía (Praza de Mazarelos) da Universidade de Santiago de Compostela, preséntase o libro Breve História do Reintegracionismo, de Tiago Peres Gonçalves, publicado por Através Editora. No acto, xunto ao autor, participa Valentim R. Fagim.

Alberte Valverde: “Vexo Rompente constantemente: na crise económica, na situación do país que temos hoxe”

Entrevista de Marcos Pérez Pena a Alberte Valverde en Praza (foto da Universidade de Vigo):
“”Rompente é un espazo de convivio, de diálogo, e de experimentación. Foi o acicate necesario que houbo na Transición para renovar por completo o campo literario galego”. O pasado mes de decembro Alberte Valverde presentou na Universidade de Vigo a súa tese de doutoramento, Elementos para a descrición e análise da vangarda no final do século XX na Galiza: o grupo Rompente (1975-1983), dirixida por Burghard Baltrusch. O traballo, unha biografía artística de Rompente, serviu para organizar, sistematizar, dixitalizar e dar a coñecer os textos poéticos, teóricos e performáticos do grupo, tanto os xa publicados e coñecidos, como unha morea de inéditos. “Ante a falta de interese de todas as editoriais” por publicar a tese -destaca-, o obxectivo inmediato é que estes textos, especialmente os inéditos, sexan difundidos a través da web, nun proxecto que deberá concretarse á volta do verán.
A maior parte dos textos inéditos que esta investigación saca á luz estaban nas propias bibliotecas persoais dos integrantes do grupo. Por exemplo, Alfonso Pexegueiro conservaba un inédito teórico de 1977, aínda que a meirande parte das descobertas foron feitas grazas a Manolo Romón, “auténtico arquiveiro de Rompente”, destaca Alberte Valverde. Ademais dos textos poéticos, Valverde destaca a importancia dos traballos teóricos sobre Teoría da Literatura, política ou ideoloxía na Galicia da Transición, “cunha importancia moi grande para o campo literario galego, porque fan unha reflexión na súa propia contemporaneidade”. E despois habería un terceiro grupo de textos, os máis deles inéditos, que serían os textos performánticos. “Rompente son os primeiros que traballan a performance de xeito serio, non como simples espectáculos poéticos. Os documentos das performances estaban inéditos, a única información que tiñamos era a través da prensa da época ou por exercicios memorísticos”, sinala. (…)”

Vigo: presentación de A voz quebrada. Da memoria histórica e do terror fascista, de Xosé María Álvarez Cáccamo

O venres 20 de xuño, ás 20:30 horas, na Libraría Andel (Avenida das Camelias, 102) de Vigo, preséntase o libro A voz quebrada. Da memoria histórica e do terror fascista, de Xosé María Álvarez Cáccamo, publicado polo Instituto de Estudos Miñoranos.

Vilaboa: presentación de A voz quebrada. Da memoria histórica e do terror fascista, de Xosé María Álvarez Cáccamo

O venres 13 de xuño, ás 20:00 horas, na Casa de Montes de Santa Cristina de Cobres (Vilaboa), preséntase o libro A voz quebrada. Da memoria histórica e do terror fascista, de Xosé María Álvarez Cáccamo, publicado polo Instituto de Estudos Miñoranos. No acto, organizado polas asociacións A Regaduxa, Memoria Histórica de Vilaboa e Vilaboa Comunicacións, participan, xunto ao autor, Luís G. Bará e Miguel Anxo Mouriño.

Anselmo López Carreira: “Falarmos do reino de Galicia serviu para crebar o dogma da “eternidade” de España”

Entrevista de César Lorenzo Gil a Anselmo López Carreira en BiosBardia:
“(…) – BiosBardia (B): Vostede xa participara na redacción da Historia Xeral de Galiza, que publicara Edicións A Nosa Terra no 2005. Por que este novo manual de historia [Historia de Galicia]?
– Anselmo López Carreira (ALC): Pasou moito tempo desa publicación. Hai que acomodar as novas perspectivas, estudos e recompilación de materiais desde aquela para cubrir unha necesidade social dun manual simple e actualizado sobre a nosa historia. Ademais, xa que até agora me achegara a este tipo de libros divulgativos como parte dun equipo de investigadores, tiña gana de elaborar unha síntese da historia de Galicia coherente coa miña visión propia sobre o tema.
– B: A súa especialidade é a historia medieval. Como se encara un proxecto coma este, que vai máis alá do obxecto fundamental dos seus estudos?
– ALC: Para facer un percorrido global é básico asentarse nas investigacións doutros autores, facer unha síntese do seu traballo e escolmar aqueles aspectos máis xerais, que lle permitan ao lector ter unha visión do que pasou, o máis ampla e interesante. Hai momentos históricos nos que o historiador, hoxe en día, xa non conta o que pasou, porque non se sabe a ciencia certa senón que explica o que os investigadores acharon. É o caso do período castrexo, capítulo no que enfronto as diferentes escolas sen tomar partido porque os argumentos de ambas son fortes e deben coñecerse.
– B: Como está o panorama historiográfico galego. Dá a sensación de que nas universidades segue a gobernar un paradigma pouco rigoroso, aínda herdeiro de Menéndez Pidal e da Real Academia de la Historia.
– ALC: Ese paradigma é certo que mantén no estudo da historia medieval. A pesar de que moitos dos seus presupostos foron refutados cos documentos, unha e outra vez se repiten falsidades ou medias verdades interesadas para un determinado modelo de construción da historia. Noutros períodos, hai resistencias, como no caso da análise das guerras napoleónicas na península. No caso da Idade Antiga, a historiografía galega tomou independencia desde hai tempo, xa con Florentino Cuevillas e hoxe en día ten ideas orixinais. (…)”

Aurora Marco: “Síntome transmisora da historia das mulleres silenciadas”

Entrevista de Carme Vidal a Aurora Marco en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): A súa implicación na recuperación da memoria de investigadora pasou a persoal. Que supuxo para vostede ese traballo?
– Aurora Marco (AM): De todas as investigacións que levo feito en 43 anos, hai moitas que me encheron de satisfacción como o libro dedicado a Carvalho Calero, o de Avilés de Taramancos ou o Diccionario de Mulleres Galegas mais o traballo para min máis importante é das mulleres na guerrilla. Foron catro anos nos que me impliquei persoalmente porque comecei a coñecer as súas historias, as traxedias, os traumas e adoptei a decisión de que, mentres teña azos, vou continuar nese camiño, achegándome ás memoria das mulleres represaliadas. Desde o ano 2006 centreime na recuperación e divulgación da súa historia en xeral e das guerrilleiras en particular e é por iso que agora digo que a homenaxe é a todas elas.
– SG: A súa investigación foi reveladora para descubrir o papel das mulleres na guerrilla antifranquista, un tema nunca antes tratado.
– AM: Na bibliografía que coñecía sobre a guerrilla había unha monografía sobre Enriqueta Otero e algúns artigos sobre Josefina Abeledo ou Consuelo, mais a descuberta de que esas mulleres foron a columna vertebral da guerrilla foi o que me levou a continuar. O traballo comezou sendo menos ambicioso, pensei facer unha pequena monografía centrándome en determinadas familias, na Rodríguez López, na Gallego Abeledo e nunha de Cabanas na que había varias mulleres que estiveran encarceradas mais nunca pensei que tomaría esta dimensión. Foi tirar do fío e unhas persoas foron levándome a outras e así comecei a percorrer toda Galiza en busca de informantes. Foi un traballo moi gratificante porque comprendín que aquelas traxedias ficaron non só nas persoas senón tamén nas xeracións seguintes. O outro día lía unha entrevista coas psicanalistas Anna Miñarro e Teresa Morandi, que acaban de publicar unha recompilación do seu proxecto “Trauma e Transmisión” na que dicían que esas situacións se transmiten até a cuarta xeración. Salientan que o esquecemento non é posíbel e iso tamén eu o comprobei en primeira persoa. (…)”

Aurora Marco, Republicana de Honra 2014

O xoves 10 de abril, ás 19:30 horas, na Real Academia Galega (Rúa Tabernas, 11) da Coruña, nun acto organizado pola Comisión pola Recuperación da Memoria Histórica da Coruña (CRMH), presentará a Aurora Marco como Republicana de Honra 2014. No acto intervirán, xunto á autora, un representante da CRMH, un representante da Real Academia Galega e o historiador Bernardo Máiz.