Desde Nós Diario:
“A Real Academia Galega (RAG) estudou ampliar o Día das Letras dedicado ao autor ferrolán Ricardo Carvalho Calero pero finalmente decidiu que “estaba ben mirar cara a adiante” e non deixarse “derrotar pola propia situación” da Covid-19, que desluciu e recortou o número de actividades de homenaxe ao escritor e mesmo creou certas polémicas. A pesar da defensa da decisión que fixo este sábado o presidente da RAG, Víctor Freixanes, nunha entrevista concedida a Radio Nacional moitas entidades xa viñeron anunciando nas últimas semanas que seguirán a lembrar a Carvalho Calero.
Se ben é certo que ninguén se opón a que a poeta Xela Arias teña o seu protagonismo e un Día das Letras na súa honra, o que agardaban moitos colectivos é que se adiara calquera mudanza no homenaxeado para que este ano puidesen decorrer máis accións reivindicando a figura do ferrolán. Neste sentido, Freixanes asegurou que esa medida de ampliar a dous anos a dedicatoria estivo sobre a mesa.
“A RAG non está cega e tamén escoita”, dixo, mais puntualizou: “Pero escoita ao conxunto da sociedade, non a un sector da sociedade”. Aliás, ao seu parecer, “ningunha figura recibiu tanta atención como este ano Ricardo Carvalho Calero” porque se fixeron estudos, publicacións e outras iniciativas.
“Non sei que máis podíamos dicir del desde a Academia”, defendeu, se ben afirmou que “non enterra a unha persoa, senón que pon enriba da mesa o canon de figuras que constrúen entre todas capas sucesivas”. Polo tanto, a escritora Xela Arias será a homenaxeada nun ano no que tamén haberá que “botarlle traballo, imaxinación, entusiasmo e mesmo compresión”.
Na súa intervención radiofónica, Freixanes tamén opinou sobre o destino que se lle debe dar ao recentemente recuperado pazo de Meirás. A institución que preside é partidaria de que se compatibilice a mirada á historia apegada a Emilia Pardo Bazán coa parte da memoria histórica.
“Creo que as Torres de Meirás deben ser, por unha banda, a memoria de Emilia Pardo Bazán, porque foi a súa familia quen as construíu e, ao mesmo tempo, non podemos mirar cara a outro lado, porque aí hai un capítulo da historia da Galicia contemporánea que foi a ditadura”, explicou na entrevista recollida por Europa Press.
Respecto do debate sobre o modelo lusista do galego, do que precisamente Carvalho Calero era máximo ideólogo, Freixanes vinculou a postura reintegracionista á teoría de que “a lingua galega é un dialecto do portugués” .
“O tema do debate ortográfico está aí, encima da mesa. Segue vivo e debe seguir vivo, porque o que hoxe é, mañá pode sufrir transformacións”, engadiu. Mais “a lingua galega é a lingua galega, non é un dialecto de ninguén. Nin do portugués, nin do castelán, nin do inglés”.”
Arquivo da categoría: Institucións
A Real Academia Galega dedicaralle as Letras Galegas 2021 a Xela Arias
Desde a Real Academia Galega:
“A Real Academia Galega dedicaralle a Xela Arias (Sarria, 1962 – Vigo, 2003) o Día das Letras Galegas de 2021. O Pleno da institución acordou na sesión celebrada esta tarde homenaxear o ano que vén a quen foi unha das voces máis destacadas da poesía galega contemporánea. Xela Arias é autora dunha poesía singular, transgresora, sincera e comprometida que será celebrada ao longo dun 2021 durante o cal a RAG lembrará ademais o seu labor como editora e tradutora que verteu milleiros de páxinas de clásicos universais ao galego.
Por idade, Xela Arias formou parte dun grupo de poetas que tamén recibirán a homenaxe da RAG a través dela: o dos mozos e mozas que renovaron a poesía a partir dos primeiros 80 en temas, estilo e forma. Pero a dela é unha desas voces singulares e inclasificables, de tal maneira que —en palabras de Ana Romaní— o seu é un nome que se pronuncia sen xeración.
A protagonista das Letras Galegas 2021 concibía a poesía como un xeito de indagar e cuestionar a orde das cousas, de describir o que se aprende a ocultar. A pescuda do eu fonda e reflexiva, a afirmación do corpo feminino, a perspectiva de xénero e a procura de novos espazos para a poesía mediante a recitación ou o diálogo coa fotografía, a música e a pintura, son algúns dos trazos destacados da súa voz como creadora, que anticipou nos anos 80 do século pasado moitos temas e características formais da poesía galega da década seguinte. (…)
No pleno de hoxe tamén se elixiu académica de número a Ana Isabel Boullón Agrelo, que ocupará a cadeira vouga polo pasamento de Xosé Luís Franco Grande. A profesora do departamento de Filoloxía Galega da Universidade de Santiago de Compostela, adscrita ao Instituto da Lingua Galega, é unha investigadora de referencia no campo da antroponimia galega, unha das súas liñas de investigación principais xunto á toponimia, a edición de textos e a lexicografía. Ten publicado textos non literarios medievais e estudado a transmisión textual da Crónica de Iria; e ademais é coautora de diversos dicionarios, tanto de nomes persoais e de apelidos como de léxico común e especializado. En 2012 foi elixida académica correspondente e dende entón é membro do Seminario de Onomástica da RAG, aínda que a súa colaboración coa Academia se remonta aos anos 90 do século pasado. É tamén membro de varias asociacións científicas e preside a Asociación Galega de Onomástica. (…)”
Henrique Monteagudo: “A gran recuperación das Letras sobre Carvalho Calero foi a súa poesía”
Entrevista a Henrique Monteagudo no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Conversamos sobre Ricardo Carvalho Calero con Xosé Henrique Monteagudo, secretario da Real Academia Galega, que celebra tras varios adiamentos o pleno extraordinario do Día das Letras.
Carvalho cultivou todos os xéneros e fixo achegas emblemáticas á gramática e á historia da literatura. O día 22 de decembro decidirase a figura homenaxeada no Día das Letras Galegas 2021. A entrevista pode verse aquí.”
Visita institucional do presidente da AELG ao Deputado do BNG no Congreso sobre o status profesional das escritoras e escritores en lingua galega
O presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias, foi recibido polo Deputado do BNG no Congreso, Néstor Rego, nunha visita institucional onde lle solicitou o apoio á reivindicación da AELG para que as escritoras e escritores en lingua galega sexan incluídas na Mesa do Libro do Ministerio de Cultura, que ten caracter executivo e con orzamento. Nesta Mesa achéganse solucións a temas nos que é responsabilidade do estado o status profesional das escritoras e escritores.
Agradecemos a receptividade ás nosas propostas e a intención de darlles cumprida solución a través da acción parlamentaria no Congreso, demandando do Goberno do Estado a súa resolución.
Vídeo do Pleno do Día das Letras Galegas 2020 – Ricardo Carvalho Calero
Compostela: acto do Día das Letras Galegas 2020
A sesión poderá seguirse en directo a través da web da Real Academia Galega.
Crónica videográfica da V Xornada de Literatura Dramática (III)
A V Xornada da Sección de Literatura Dramática. As artes escénicas e as súas literaturas ante crises e pandemias foi unha actividade organizada pola AELG co patrocinio do Concello da Coruña, Deputación Provincial da Coruña e CEDRO, e a colaboración da Universidade da Coruña e o Centro Camões de Vigo.
Aquí pode verse a crónica videográfica completa, da que publicamos hoxe o seguinte vídeo:
– Mesa redonda A cultura é un ben necesario en tempos de crise?. Moderada por Afonso Becerra de Becerreá. Con Mercedes Queixas e Mercedes Rosón:
O pleno da Real Academia Galega elixe a María Dolores Sánchez Palomino académica de número
Desde a Real Academia Galega:
“A Real Academia Galega elixiu a María Dolores Sánchez Palomino, no pleno ordinario celebrado o 17 de novembro, académica de número. A catedrática de Filoloxía Románica da Universidade da Coruña, investigadora de prestixio internacional no ámbito da lexicografía e membro correspondente da RAG dende 2004, dirixe na actualidade a revisión e actualización do Dicionario bilingüe castelán-galego, que pasará a ofrecerse proximamente en liña. Ocupará a vacante producida tras o pasamento do arquitecto Andrés Fernández-Albalat o pasado 29 de decembro. Na xuntanza dese martes acordouse tamén que o pleno extraordinario do Día das Letras Galegas dedicado a Ricardo Carvalho Calero, adiado por mor da pandemia, se celebre o próximo mes de decembro se a situación sanitaria o permite.
María Dolores Sánchez Palomino dirixe dende 2012 a Rede de Lexicografía RELEX, na que participan máis dun cento de investigadores de quince grupos de países como España, Francia, Alemaña, Italia ou Sudáfrica; e dende 2011 veu impartindo docencia no European Master of Lexicography, EMLex, organizado por un consorcio internacional de universidades e merecedor dunha mención Erasmus Mundus. É tamén unha das redactoras do Dictionnaire Étymologique Roman e nestes momentos codirixe o proxecto de deseño e posta en marcha do Dicionario histórico e etimolóxico da lingua galega, no que participan investigadores das tres universidades galegas, e das de Zürich (Suíza) e Leipzig (Alemaña).
A académica electa comezou a colaborar co Seminario de Lexicografía da Real Academia Galega en 1990. Dende entón, cooperou na elaboración do Vocabulario ortográfico da lingua galega, e foi redactora do Diccionario da lingua galega da RAG e o ILG (1990) e do Diccionario da Real Academia Galega (1997). É académica correspondente dende 2004 e participa de maneira continuada na revisión e actualización do DRAG, dispoñible en liña dende 2012.
Ao longo da súa carreira, María Dolores Sánchez Palomino dirixiu e participou noutros proxectos lexicográficos de ámbito autonómico, estatal e europeo, e foi autora dun alto número de publicacións e contribucións relevantes non só nesta especialidade, senón tamén no eido da dialectoloxía e da literatura galega e románica en xeral.
A celebración do pleno extraordinario do Día das Letras Galegas dedicado a Ricardo Carvalho Calero foi outro dos asuntos abordados no pleno ordinario deste martes. Se a situación sanitaria o permite, terá lugar na primeira quincena do mes de decembro, segundo o acordado.
A sesión que, segundo é tradición, debía desenvolverse o pasado 17 de maio, tivo que ser adiada por mor das restricións vixentes durante o primeiro estado de alarma. A homenaxe tampouco puido ter lugar na nova data fixada, o 31 de outubro —cadrando co 110 aniversario do nacemento de Ricardo Carvalho Calero—, pola repunta de casos de coronavirus nas sete cidades galegas e as medidas adoptadas polas autoridades sanitarias.”
A Real Academia Galega traslada a celebración do pleno do Día das Letras Galegas dedicado a Carvalho Calero á súa sede da Coruña (adiada a outra data)
Desde a Real Academia Galega:
“A Real Academia Galega, diante do empeoramento da situación sanitaria en Ferrol, acordou celebrar o pleno extraordinario do Día das Letras Galegas na súa propia sede, na cidade da Coruña. A institución tiña previsto desenvolver o acto central de homenaxe a Ricardo Carvalho Calero na cidade natal do autor o sábado 31 de outubro, cadrando co cento dez aniversario do seu nacemento, tras pospoñer a tradicional celebración do 17 de maio por mor do confinamento da pasada primavera. Mais atendendo a incidencia crecente da covid-19 na comarca de Ferrol nas últimas xornadas e as medidas propostas para frear a expansión do coronavirus na zona, a Academia renderalle tributo ao escritor, filólogo, profesor e académico nunha cerimonia que terá lugar no salón de actos da rúa Tabernas e que poderá seguirse en directo a través da páxina web da Real Academia Galega.
O acto incluirá catro alocucións sobre a vida e o legado intelectual do homenaxeado a cargo da académica Margarita Ledo Andión e dos académicos Xesús Alonso Montero, Ramón Villares e Francisco Fernández Rei.”
O pleno da Real Academia Galega nomea a Xavier Senín membro correspondente
Desde a Real Academia Galega:
“O pleno da Real Academia Galega nomeou a Xavier Senín (Pontecesures, 1949) membro correspondente da Real Academia Galega na sesión celebrada o 3 de outubro na Coruña. O filólogo é unha das figuras máis destacadas na tradución ao galego, con máis de cento cincuenta volumes publicados en numerosas editoriais. Entre eles destacan unha morea de títulos de gran popularidade entre o público infantil e xuvenil, como os álbums de Astérix, e clásicos como O enxeñoso fidalgo don Quixote da Mancha, como membro do equipo de tradución da edición saída do prelo de Xuntanza Editorial en 1990. Xavier Senín exerceu ademais un apoio decidido ao libro galego como subdirector xeral do Libro e Promoción Cultural da Xunta de Galicia entre 1987 e 2006.
O novo académico correspondente licenciouse en 1975 en Filosofía e Letras, Sección de Filoloxía Moderna, Subsección de francés pola Universidade de Santiago de Compostela. En 1976 comezou a exercer como docente de secundaria e foi catedrático de instituto da materia de Francés dende 1981, aínda que sempre lle prestou atención ao galego tamén dende a didáctica. Foi docente dos primeiros cursos de lingua e cultura galegas tras a recuperación da democracia, coordinador dos libros de texto de lingua galega de EXB de Ediciones SM e autor de Lingua Galega 1º de BUP e Galego 2º de BUP de Edicións Xerais de Galicia. (…)”
