A Xunta renuncia a catro das cinco feiras internacionais do libro en que participaba

Artigo de Daniel Salgado en Sermos Galiza (foto da Feira de Boloña):
“O Goberno galego cancela a súa presenza en catro das cinco feiras internacionais do libro en que viña participando. Así o publicou nunha resolución asinada polo secretario xeral técnico da Consellaría de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria Jesús Oitavén o pasado 29 de decembro.
O documento expón que a Xunta de Galiza non licitará os catro dos cinco “lotes” destinados á “organización dos actos que vai desenvolver a Consellaría nas feiras do libro internacionais que terán lugar no ano 2018” por 157.024 euros. A presenza institucional só se manterá na Feira Internacional do Libro de Bos Aires.
Nin a Feira do Libro para Cativos de Boloña -considerada a máis importante no que respecta ao libro infantil e xuvenil, en que a industria editorial galega é potente-, nin a de Barcelona, nin a de Frankfurt, nin a de Guadalajara (México) contarán co habitual posto da Xunta. A Administración suspende in media res o proceso iniciado o 28 de setembro do pasado ano e acusa “dun crecente desinterese” os axentes implicados nos certames, “fundamentalmente do sector editorial”.
Desde a Asociación Galega de Editoras (AGE), que agrupa empresas produtoras de máis do 90% dos libros que se publican en Galiza, cualifican de “falsidade” a argumentación da Xunta. “É unha vella historia”, explica o seu presidente, Xosé Ballesteros, en declaracións a Sermos Galiza, “hai tempo que lle manifestamos á Xunta que non estabamos de acordo co sistema de presenza institucional nas feiras”. De feito, o 19 de decembro -dez días antes da inesperada resolución gobernamental-, remitían unha carta ao secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, en que expuñan as súas razóns.
“A presenza e a participación activa nestas feiras ten importancia para o sector do libro galego, e consideramos que a AGE non pode continuar a ser un invitado máis no stand de Galiza”, sinalaban, “producimos máis de 90% dos libros que se publican no país, afrontamos os custos de manter o sector do libro galego vivo, mais somos espectadores do agravio comparativo”. Lamentan que “outras micro empresas”, adoito que nin sequera publican en galego, “ocupan o mesmo espazo que calquera das que máis publica no país”.
Tampouco comparten os editores que “persoas alleas ao sector, que non coñecen a súa realidade nin a do mercado internacional do libro” xestionen e atendan o stand da Xunta. “Dificilmente poden realizar o labor que o libro galego precisa neses foros tan competitivos, malia a súa amabilidade cara ao público asistente”, engadían.
A misiva da Asociación de Editores solicitaba á Secretaría Xeral de Cultura “procurar vías de colaboración que dean contas dos intereses institucionais e profesionais. Trataríase de sumar esforzos públicos e privados a fin de acudir ás feiras internacionais cun espazo colectivo compartido, ou con varios espazos contiguos, que permitan mostrar o mellor da escrita e da ilustración galega e o máis salientable da industria editorial galega, ao resto do mundo”.
Nesa mesma comunicación, que constataba a falta de interese da Xunta por atender ao diálogo sobre as súas consideracións, as empresas editoras anunciaban que asistirán á Feira do Libro para Cativos de Boloña cun posto propio, en que se “mostrarán as novidades das empresas asociadas que o desexen, desenvolveranse actividades profesionais e estará atendido e xestionado pola secretaria técnica da AGE”. E expresaban a súa intención de “valorar en cada momento as formas de participar ou non no resto das feiras internacionais programadas”.
A resposta de Cultura foi anular a súa presenza en Boloña, Barcelona, Frankfurt e Guadalajara. Só estará en Bos Aires, coa xustificación de alí existir “unha importante colectividade galega que recomenda continuar aproveitando este evento para fomentar e promover a cultura galega”.
A lei do libro e da lectura 17/2006 afirma que “a Xunta fomentará a asistencia das empresas galegas do sector do libro e dos creadores e creadoras a feiras ou exposicións que se desenvolvan fóra do seu ámbito territorial, incluídos os certames internacionais, sempre que estes teñan interese para a comercialización ou difusión das publicacións ou servizos de empresas, ou sexan de interese para o país”. A Consellaría de Cultura bórrase agora do medio e deixa o labor en mans do Instituto Galego de Promoción Económica (Igape) e das cámaras de comercio.”

O Pleno da Real Academia Galega oficializa a proposta de Ana Romaní para ocupar a vacante da cadeira de Xohana Torres

Desde a Real Academia Galega:
“A Real Academia Galega someterá a votación no próximo Pleno ordinario a candidatura de Ana Romaní para cubrir a cadeira vacante polo pasamento, o pasado 12 de setembro, da académica de número Xohana Torres. A proposta, a única presentada para ocupar esta cadeira, foi oficializada no Pleno celebrado esta tarde na sede da institución.
A vacante fora proclamada o pasado 6 de outubro no primeiro Pleno ordinario celebrado tras a morte de Xohana Torres, de acordo co establecido no Regulamento de réxime interno da Real Academia Galega. As candidaturas de novos membros de número poden presentarse por escrito ata 24 horas antes do Pleno posterior ao da proclamación de cada vacante e cada unha delas debe estar avalada pola sinatura de tres académicos de número. Unha vez oficializadas, procédese á súa votación na seguinte xuntanza ordinaria.
Ana Romaní (Noia, 1962) dixire desde o ano 1990 o programa decano da información cultural diaria da radiodifusión galega, o Diario Cultural da Radio Galega, que é tamén un dos máis veteranos da radiodifusión española no seu eido. O seu labor fíxoa merecedora de distintos premios xornalísticos, aos que hai que sumar os galardóns outorgados ao propio programa. Interesada na permeabilidade da radio ás escritas literarias e ás dinámicas de creación contemporánea, desde este espazo nas ondas promoveu proxectos como o Premio Diario Cultural de Teatro Radiofónico, que desde 2006 deu lugar a 41 obras de teatro radiofónico e que propiciou a revisión do xénero; ou De Cantares Hoxe. Os Cantares Gallegos de Rosalía de Castro no século XXI (2013), unha antoloxía poético-sonora con poemas inéditos de 36 poetas arredor de versos de Rosalía de Castro, publicados logo da súa emisión durante un ano.
Como escritora, tras publicar poemas en revistas, en 1987 saíu do prelo o seu primeiro libro de versos, Palabra de mar. O último ata o momento é Estremas, que recibiu varios premios. A súa poética está tamén presente en volumes colectivos e, alén do papel, desenvolveu proxectos vinculados á oralidade do poema e á súa expresión no espazo público da man doutros creadores. O traballo de Ana Romaní abrangue tamén outros xéneros, con títulos como a Antoloxía de Antón Avilés de Taramancos e un continuado traballo para visibilizar as achegas das mulleres á cultura desde distintos espazos.
Proposta de Carme Pazos
No pleno desta tarde tamén se oficializou a candidatura de Carme Pazos Balado para o seu nomeamento como académica correspondente. A profesora, experta no estudo do léxico galego, foi durante moito tempo peza fundamental do Seminario de Lexicografía da Academia, ao que estivo vinculada durante case 25 anos.”

A Deputación da Coruña pon en marcha a Rede Cultural 2018

Desde a Deputación da Coruña:
“A área de Cultura da Deputación da Coruña pon en marcha unha nova edición da Rede Cultural cun orzamento que supera os dous millóns de euros. Unha das principais novidades da Rede é o programa “Lingua a escena!” que nace co obxectivo de contribuír á dinamización da lingua galega.
Coa apertura do prazo para a inscrición de compañías, artistas e producións, a área de Cultura da Deputación da Coruña bota a andar unha nova edición da Rede Cultural, a ferramenta para apoiar a existencia dunha oferta cultural ampla e diversa no conxunto dos concellos e comarcas da provincia. Artistas, compañías ou produtoras teñen até o 27 de decembro para inscribir as súas propostas telematicamente na web que a Deputación da Coruña pon a súa disposición para a xestión da Rede Cultural.
A área de Cultura da Deputación da Coruña, que dirixe a tamén vicepresidenta Goretti Sanmartín Rei, inviste en 2018 máis de 2.000.000 € neste programa co que apoia a actividade artística profesional e non profesional do campo das artes escénicas, a música e o audiovisual a través dun sistema de cofinanciamento das programacións culturais nos concellos.
Nesta edición, ademais dos tres programas que se viñan ofertando, inclúese un novo dentro da categoría profesional destinado a espectáculos de música, teatro, danza, narración oral ou monicreques con contidos específicos orientados á dinamización social da lingua galega para concellos. Con “Lingua á escena!” a área de Cultura e Lingua da Deputación da Coruña busca, “contribuír a promocionar espectáculos e propostas que teñan a dinamización lingüística como obxectivo, a través da Rede pódese mesmo incentivar a creación destas propostas específicas interesantes para a promoción da nosa lingua, en especial, nas xeracións máis novas”, segundo a responsábel da área, Goretti Sanmartín Rei.
Para alén deste novo programa, a Rede Cultural oferta de novo dúas programacións profesionais, “Escena ao Vivo” para compañías de teatro, monicreques e danza, “Visións” de cinema e contidos audiovisuais, os tres para concellos. Ademais, o circuíto de programación da Deputación da Coruña inclúe o programa “Alicerce” de música, danza e teatro non profesional para concellos e entidades.
Na edición deste ano 2017 da Rede Cultural desenvolvéronse 1.170 actuacións nos concellos e 505 as de entidades o que fan un total de 1677, por un total de case tres millóns de euros, sumando as achegas da Deputación, dos concellos e das entidades. Destes, uns 2.250.00 foron destinados á programación dos concellos.
Goretti Sanmartín salientou a “aposta clara pola Rede Cultural, que a nivel orzamentario se pon na altura dos anos previos á crise e que se viu reforzada nestes dous últimos anos no que ten a ver coa profesionalización, a mellora e ordenación das programacións”
O programa cultural da Deputación ponse agora en marcha coa apertura do prazo de inscrición que rematará o 27 de decembro ás 14:00 horas. A segunda fase de solicitude de espectáculos prolongarase do 7 ao 20 de febreiro de 2018. Finalmente a resolución de adxudicación realizarase antes do 22 de marzo.
A Rede Cultural está financiada pola Deputación da Coruña e conta co cofinanciamento dos concellos que achegan o 25% do orzamento en concellos de menos de 5.000 habitantes, o 40% cando son de 5.000 a 10.000 habitantes, 50% de 10 a 20.000 habitantes, o 60% para concellos entre 20.000 e 50.000 habitantes e 70% para os de máis de 50.000 habitantes.”

O sector do libro galego reclama á Xunta un verdadeiro plan de fomento da lectura

NOTA DE PRENSA CONXUNTA DE

  • Asociación Galega de Editoras (AGE)
  • Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG)
  • Federación de Librarías de Galicia (FLG)

O sector do libro galego reclama á Xunta un verdadeiro plan de fomento da lectura

  • As tres asociacións realizamos hoxe unha intervención conxunta na reunión do Consello Asesor do Libro convocado pola Xunta de Galicia

(Santiago de Compostela, venres 15 de decembro de 2017)  A Asociación Galega de Editoras, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega e a Federación de Librarías de Galicia fixemos hoxe un chamamento conxunto á Xunta de Galicia, durante a reunión do Consello Asesor do Libro.

Os tres colectivos celebramos que por fin se convoque este Consello Asesor do Libro ao tempo que solicitamos que deste órgano saia, primeiro, unha diagnose da situación actual do sector do libro e da lectura en galego; en segundo lugar, que sexa un verdadeiro, real e efectivo Plan de Fomento da Lectura de Galicia e da lectura en galego, e que as decisións que o Consello adopte sexan vinculantes.

Ese Plan real de Fomento da Lectura debe pasar inescusablemente por recuperar a dotación económica das Bibliotecas públicas, por un apoio efectivo á internacionalización en diálogo continuo co noso sector, polo apoio ás librarías que resisten na defensa da nosa cultura ademais do apoio ás creadoras e creadores e, entre outros aspectos, pola activación dunha potente campaña de promoción lectora, que involucre a amplos sectores e referentes sociais.

Marina Mayoral: “Toda Rosalía está nos seus versos publicados. Nese sentido, a destrución das súas cartas por Murguía foi inútil”

Desde a Real Academia Galega (foto de Xosé Castro, RAG):
“Marina Mayoral (Mondoñedo, 1942) ingresou hoxe na Real Academia Galega como académica de honra cun discurso no que ofreceu unha nova visión sobre os motivos que levaron a Manuel Murguía a destruír as cartas de Rosalía de Castro. Se hai 48 anos escribira “dun modo contundente e pouco matizado” que o fixera para protexer a súa propia imaxe, a escritora e investigadora considera agora que “a intención fundamental non foi protexerse a si mesmo senón protexer ante a posteridade a imaxe da súa muller”, procurando unha mellor acollida da súa obra. E o xesto foi só “un máis dunha longa cadea de actuacións no mesmo sentido”, entre elas, animala a escribir e combater o “desánimo ante a súa propia obra” e a tendencia a rachar os seus textos.
“Murguía construíra a imaxe dunha Rosalía mártir, que se compadecía da dor allea e que mantivo sempre unha actitude digna e nobre ante a propia dor. Para completar o seu labor de enaltecemento só lle faltaba destruír as cartas, nas que debía de aparecer unha Rosalía que non se axustaba a esa imaxe”, explica Marina Mayoral, que profunda en distintas accións do autor no “proceso de mitificación de Rosalía”. (…)
Xosé Luís Franco Grande foi o encargado de darlle resposta en nome da Academia a quen é “unha personalidade literaria xa de proxección internacional”, creadora dunha obra narrativa “moi rica, por veces de moita ousadía expositiva, moi madurecida nas técnicas expresivas e sempre suxestiva, suxerente e ben construída”. O académico, amigo de Marina Mayoral desde que ambos se coñeceron estudando na Compostela de finais dos anos 50, recordou tamén a traxectoria investigadora da catedrática da Universidade Complutense de Madrid, na que destacan, entre outros, os traballos rosalianos e sobre Emilia Pardo Bazán. De feito, salientou, Marina Mayoral “levou o nome e a obra de Rosalía, e de Galicia polo tanto”, a unha morea de tribunas académicas internacionais onde exerceu como conferenciante ou profesora convidada, como as universidades de Harvard, Berkeley ou La Sapienza de Roma. (…)”

As contas da cultura 2018: Lingua e libros

Desde Cultura Galega:
“(…) Libro e bibliotecas: Máis apoio aos arquivos e menos axudas directas ao sector editorial marcarán a política en 2018
Cun incremento de preto do 30%, os arquivos son os máis beneficiados no incremento de fondos no programa de Bibliotecas, Arquivos e Museos dos Orzamentos da Xunta para 2018. Fronte a isto, o dencenso no apoio ao sector editorial e o movemento de fondos para sufragar as feiras do libro preséntanse como as cuestión máis destacadas deste ámbito. En xeral os fondos do programa Bibliotecas, Arquivos, Museos e equipamentos culturais acadan un incremento de máis de 700.000 euros (un 3,7%) e chegan ao 18.836.988. Para alén dos 300.000 euros que medran os gastos de persoal, a partida xenérica para “Promoción da lectura e do libro” é a que ve un incremento máis destacado, dun 26%, a sumar 60.000 euros e chegar aos 223.000.
Menos apoio directo
Malia ao crecemento do programa, a industria editorial ve reducidas as partidas que lle achegan un apoio económico máis directo nos orzamentos de 2018. Deste xeito, o soporte á edición do libro en galego suma 30.000 euros e chega aos 178.460 euros, o que non supón unha mellora destacada logo dos 200.000 que perdera este apartado no pasado ano. A esta partida súmanse as continuístas de “Apoio á promoción, produción e edición do libro en galego” que mantén os seus 210.000 euros e, xa no programa de Fomento da Lingua, a de “Subvencións a empresas editoras para proxectos en lingua galega”, que tamén segue a contar con 170.000. Os cartos destinados a lotes fundacionais e adquisición de fondos bibliográficos continúan nos 425.000 euros e non recuperan os 35.000 que perderan no pasado ano. O recorte máis destacado é a redución dun 50% dos fondos que xestionan os concellos para “adquisición de novidades editoriais en galego”, que fican con 200.000 euros logo da súa estrea o pasado ano. En conxunto, a suma destas partidas supón 1.183.460 euros de apoio para o sector este ano, 170.000 euros menos que o anterior, o que supón un bo recorte logo do incremento de 64.400 que viran estas liñas no pasado exercicio. (…)
Bibliotecas
Tamén as bibliotecas recibirán mais fondo neste exercicio. A suba de 206.000, un 15% máis, deixa estes centros con 1.344.940 euros de fondos en diferentes apartados. Semella que son as achegas a entes locais para investimentos nestes centros os que absorben principalmente este crecemento, xa que pasan de 197.000 a 350.000 euros. Canda a isto, a creación dunha nova partida de Axudas á Dinamización Bibliotecaria e Cultural para Bibliotecas Municipais, dotada con 195.000 euros, aparece como a máis beneficiada no reparto e semella apontoar a aposta, xa iniciada no anterior exercicio, de dotar de maior músculo a administración local para xestionar estas entidades. Fronte a estes, outros apartados verifican transvases orzamentarios importantes. Así, dos fondos para actividades culturais de animación perden 142.000 euros e fican con só 98.000 euros, aínda que cabe pensar que serán os concellos os que cubrirán, coa nova partida comentada, este labor. O resto de apartados considerados, como son o de “Sistema Bibliotecario de Galicia” (335.000 euros), Bolsas para bibliotecas (216.940), Equipamentos e mais obras e reparacións para a Rede de Bibliotecas de Galicia (90.000 e 60.000 euros) repiten contías a respecto do pasado ano.”

Chus Pato ingresa na Academia explorando os límites da poesía

Desde a Real Academia Galega (fonte da foto: RAG):
“Chus Pato ingresou o sábado 23 de setembro na Real Academia Galega como membro de número cunha reflexión sobre a creación poética e os seus límites que profunda na relación da poesía coa linguaxe e a filosofía. A poeta salientou tamén, nun acto celebrado no IES Otero Pedrayo de Ourense, a importancia da poesía para o idioma e reivindicou o dereito dos nenos e nenas a seren educados na arte poética. “O poema é un dos medios que un idioma usa para sobrevivir. Un idioma vive a través dos poetas, a miúdo un poema leva a escritura do poeta máis alá do que il ou ela puidesen sospeitar, ese é o intre no que o futuro do idioma invade o presente”, expresou. A intervención foi así mesmo unha inmersión no propio proceso creador da autora, unha orientación para a lectura da súa obra, “e tamén de calquera poema que se xestara nas marxes indecisas da linguaxe na procura dunha palabra capaz de dicir o mundo”, valorou o académico Francisco Fernández Rei, encargado de lle dar resposta en nome da RAG.
A sesión extraordinaria e pública, conducida polo presidente, Víctor F. Freixanes, contou coa presenza de representantes das distintas institucións da vida cultural, política e cívica do país, e de moitas outras persoas que ateigaron o paraninfo do instituto para acompañar a poeta neste día. Antes de dar lectura ao seu discurso, Chus Pato quixo recordar a escritora e académica Xohana Torres, finada o pasado 12 de setembro. “Á súa mestría, ao seu ronsel, encomendo as miñas palabras”, arrincou a nova académica. Chus Pato entrou no paraninfo acompañada polas dúas últimas persoas que ingresaron na Academia xusto antes ca ela, Fina Casalderrey e Marilar Aleixandre. Foi unha imaxe protagonizada por primeira vez só por mulleres, unha imaxe histórica, sinalou o presidente, acorde coa aposta da RAG nos últimos anos por contar co “gran pulo que é a incorporación da muller”, “a presenza activa da muller, da bandeira que un día ergueu Rosalía de Castro”.
Desde o sábado 23, Chus Pato ocupa a cadeira que quedou vacante tras o pasamento do tamén ourensán Xosé Fernández Ferreiro, a quen lembrou con afecto. “A el úneme a ribeira do Miño, terra do meu pai”, dixo a escritora, que recordou xunto a el os demais académicos que o precederan neste posto, Francisco Fernández del Riego, Florentino López Cuevillas e Uxío Carré Aldao. A cerimonia de ingreso celebrouse no instituto ourensán no que estudou, onde foi alumna doutro académico, Xesús Ferro Couselo. Nunha mañá dos seus tempos de estudante, o académico encubriuna ante a policía franquista insistindo en que estaba na súa aula cando colaborara na distribución de panfletos da UPG no adro do edificio. “Isto, alén de solidariedade, é ensinar Filosofía”, agradeceu. (…)”