Eduardo Estévez: “Poemas como filmes”

Entrevista de Daniel Salgado a Eduardo Estévez en Sermos Galiza:
“Unha persoa sentada na cociña. Penumbra. Despois, a mesma persoa nun deserto. Está calmada, pero o seu rostro axítase lenemente. A imaxe regresa á cociña. Parece unha secuencia dun filme pero é o núcleo argumental dun poema. En concreto, dun poema do último libro de Eduardo Estévez, [sen-fin] (Positivas, 2019).
“a escena comeza / cun cadáver / boca abaixo no centro da rúa”, principia a obra, “non pasan coches / nin xente / a esta hora da mañá / os domingos”. Sen maiúsculas, sen voz alta, como un cinematógrafo que enmarca a realidade, atento aos detalles, con significadísimos fóra de campo e sobriedade metafórica, a orixe de [sen-fin] confirma a súa aparencia fílmica.
“O libro escribino antes dos dous últimos que publiquei, de baleas (2017) e nós-dentro (2018). Acabara o proceso de Entrar na casa [en colaboración co fotógrafo Nachok], que fora moi negociado, e apetecíame escribir ao meu aire”, conta Estévez (Bos Aires, 1969) a Sermos Galiza. Era 2013. Decidiu daquela recuperar bosquexos dun caderno de notas en que, tempo atrás, recollera ideas para videopoemas.
A situación resultáballe rara. El sempre preferiu escribir no computador ou no móbil. E aqueles prototipos de guión que quedaran en nada convertíanse agora en poemas, inzados de cortes, secuencias e fundidos. “o movemento das pólas / detrás das cortinas / translúcidas / fai xogos de luz / no papel da parede”, di cuarto de hotel, “comezan a oírse voces / nun cuarto contiguo // discuten // a cámara permanece fixa”.
A soidade da vida moderna e o absurdo apenas entornado do cotián. A poética dos obxectos e as trampas da memoria. A ollada espida sobre a cidade e personaxes como de cadro de Hopper. Esa luz que redefine as cousas a cada paso. [sen-fin] é ademais un álbum de fotos, postais lacónicas pero narrativas, a non tanta distancia doutros traballos de Estévez. (…)”

Cesáreo Sánchez: “Un pobo que non fala a súa lingua é un pobo sen patria”

Entrevista a Cesáreo Sánchez Iglesias en Nós Televisión:
“- Nós Televisión (NT): Estamos no mes das letras que no noso país centraliza boa parte das novas sobre literatura, libros mais tamén sobre escritoras e escritores. Falta visibilizar máis a escritoras e escritores na Galiza?
– Cesáreo Sánchez (CS): Ata que iso aconteza queda moto camiño por andar. A visibilidade do escritor e escritora é pouca, non toda a que debera. Sobre todo no ensino, no día a día e tamén nos mass media. Non é que queiramos ser iconas sociais como noutros campos como o da música, o do deporte ou o do audiovisual. Mais coido que é importante para a saúde dunha sociedade que teña entre os seus referentes sociais escritores e escritoras. É moito o camiño aínda por andar.
– NT: A AELG organizou hai dous meses un Parlamento de escritoras en Pontevedra no que participaron tamén representantes de Catalunya, Euskadi e Portugal. O resultado foi unha crítica ao neoliberalismo, a violencia, as migracións e a situación do galego. Os escritores e escritoras deben implicarse nos problemas da sociedade?
– CS: Creo que a presenza do escritor e escritora na sociedade é necesaria e importante. Implica que un escritor non o é só cando escribe os seus libros. É unha persoa culta, formada, que ten pensamento político, cultural, social…. e que é importante que se pronuncie. Que a sociedade tome conta do que di. Non é que queira que a súa palabra teña máis peso ca outras palabras, mais si é importante que o que é creador de territorios de liberdade para un pobo.
Como dicía Curros, poñer unha estrela na frente do futuro. É importante que os que soñamos o presente e o futuro tamén saibamos comunicar o noso pensamento social, o noso pensamento cultural e tamén o noso pensamento político. A palabra política está moi desprestixiada mais é imprescindíbel. Eu non creo que as cousas teñan que resolverse só desde a técnica ou a administración, senón tamén desde a política como expresión dun ideario e duns determinados valores.
– NT: Este ano a AELG acolleu a organización da Gala do Libro, un exemplo de colaboración entre escritoras, editoras e libreiras.
– CS: É un exemplo a seguir no momento actual. É importante que en todo o sector haxa uns puntos en común para conseguir determinados obxectivos como é o apoio ao libro, o apoio para que haxa un Plan de Lectura, a que se cumpla a Lei do Libro como algo estratéxico dentro dun país… mesmo economicamente, non só culturalmente como depositario da alma e a identidade dun país.
Creo que é importante facer espazos comúns, sumar esforzos. O resultado de sumar esforzos non é unha suma, é unha multiplicación. É o momento de xuntar as mans para turrar na mesma dirección de defensa do país e da súa cultura, do seu idioma.
– NT: Nestes días recollerá a Medalla Alberto Nepomuceno, na modalidade de Mérito artístico pola actividade a prol da cultura, letras e Artes Galegas. Que lle representa recibir este galardón?
– CS: Estou conmovido, emocionado e moi agradecido. Hai dúas cousas que me son especialmente gratas. O nome de Alberto Nepomuceno, un home que achegou a visión do nacionalismo musical dicindo que debía cantarse no propio idioma. Ten unha frase que eu asumo totalmente: “Un pobo que non canta no seu idioma é un pobo sen patria”. Pode trasladarse a nosa lingua, un pobo que non fala a súa lingua é un pobo sen patria.
Logo tamén que a Universidade da man da súa reitoría tivese en conta dalgunha maneira a miña xeración que hai corenta e cinco anos, os que eu levo nestes traballos, puxera como obxectivo de futuro da súa vida crear espazos de cultura como as agrupacións culturais, crear espazos sindicais en defensa dos intereses da clase traballadora. Chégame cando cumpro corenta anos de ter publicado o primeiro libro e corenta e cinco de terme organizado con outras compañeiras e compañeiros para dotar ao país de instrumentos que axudasen a crear a nación.”

Compostela: presentación de Hai quen escolle os camiños máis longos, de Paula Carballeira

O 25 de maio en Compostela, Paula Carballeira presenta Hai quen escolle os camiños máis longos, publicado por Positivas, co seguinte itinerario e disposición horaria:
– 19:00 h. Encontro en Edicións Positivas (Rúa das Carretas, 18)
– 19:30 h. Saída cara á Finca do Espiño pola Rúa das Hortas.
– 19:45 h. Parada nas Hortas Municipais que hai tras de Raxoi.
– 20:00 h. Parada no CEIP Raíña Fabiola (obra do arquitecto italiano Giorgio Grassi).
– 20:15 h. Entrada na Finca do Espiño. Breve explicación histórica.
– 20:30 h. Presentación de Hai quen escolle os camiños máis longos. Interveñen a autora, Paula Carballeira, e o editor, Francisco Macías. Venda e sinatura de libros. Coa compra dun libro poderanse coller as plantas de Tomate Negro de Santiago que un queira.