Desde a revista Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): Que é para ti a poesia?
– Eduardo Estévez (EE): A pregunta ten moitas lecturas posibles. Para o meu cotián, a poesía é unha forma de comunicación que teño coa xente que me arrodea ou, moitas veces, comigo mesmo. Gústame pensar na poesía como un espazo moi meu no que podo mirar o mundo sen interferencias e tentar explicalo. E, nese proceso de tentar explicar o mundo, moitas veces o primeiro a descubrir e aprender son eu mesmo.
Querería que a poesía que fago poña en evidencia que se pode mirar doutro xeito. Non quero explicarlle a ninguén como mirar o mundo porque eu mesmo non o sei, vouno descubrindo a cada paso e, desde logo, non creo que haxa unha maneira de facelo así como non hai unha realidade senón moitas e en constante mutación (o río, etcétera). O que me gustaría é poñer en evidencia que sempre hai outra perspectiva posíbel. Nestes tempos de pensamento único e anatematización do disenso, aprender a procurar outras perspectivas coas que mirar o mundo paréceme un obxectivo case revolucionario. A idea é reflexionar e facer reflexionar. Convidar a descubrir conclusións persoais, que é todo o contrario do que procura este sistema, que só dá valor ao consumo acrítico e ao titular de portada, sen matices, aínda que sexa sesgado ou, directamente, falaz. (…)
– P: Que caminhos (estéticos, de comunicação das obras e @s escritor@s com a sociedade, etc.) estimas interessantes para a criação literária hoje -e para a cultura galega, mais em geral-?
– EE: Desde hai ben tempo teño a convicción de que a produción literaria contemporánea non se aglutina por apostas estéticas. Ou tal vez debería dicir que non se aglutina en xeral: que os procesos de produción, no final do século XX, individualizáronse moitísimo. Creo que o que máis nos une aos que producimos poesía é o interese por chegarmos aos lectores ou as preocupacións polos conflitos culturais cos que nos toca convivir: á fin e ao cabo, tensións gremiais, diría. Non teño unha resposta aos (moi graves) problemas de comunicación poeta-lector que temos hoxe. Penso que moito pasa polo ensino e, neste sentido, parécenme importantes iniciativas como a Poesía hexágono, de Apiario, ou os obradoiros que desde hai tempo organiza a AELG nos centros de ensino. Máis alá do esforzo individual dalgúns docentes -que me constan-, no propio sistema educativo hai iniciativas que funcionan máis ou menos ben e están a dar algúns resultados como os clubes de lectura ou os programas de bibliotecas. Pero sospeito que o alcance destas accións segue a ser discreto e teño a sensación de que a poesía tampouco non é alí un convidado habitual. Como se, unha vez que se consegue un feixiño de persoas interesadas en ler, tivesen medo de arredalos se lles dan a ler poesía.
Penso que o traballo hai que orientalo sobre todo ao corpo docente de literatura. O camiño, claramente, é o lector. Sen lectores e lectoras non hai literatura. Nós temos ben pouquiños lectores e os docentes, sobre todo os de literatura, pero non só, poderían axudarnos a crealos.
– P: Como ves a literatura galega nestes momentos?
– EE: Feble. Creo que esa é a palabra. Desde o lado dos escritores hai dinamismo na hora de producir. E calidade. E mesmo moito empeño por tentar activar a difusión das obras resultantes. Ademais, hai unha actividade intensa na rede, pero está demostrado que non abonda. Os escritores e as escritoras traballamos constantemente e moitas das cousas que facemos poñémolas ao alcance do público: no papel, na rede, na rúa. Pero o público non chega. Non son amigo nin do pesimismo nin de hipotecar a resolución de problemas nas accións de entes supostamente responsábeis (a administración, por exemplo) nos que non está ao meu alcance influír. Creo que fai falta unha maior conciencia nos propios lectores e lectoras, que non viven esa falta de contacto coa literatura galega como un problema para eles. A cultura propia é algo que non doe na xente e iso é un problema serio.
Pregúntome se é normal que a dinamización cultural dependa tanto dos autores. Penso que temos unha eiva moi importante na poesía galega no ámbito editorial: non hai un esforzo editorial serio por facer chegar a poesía ao público. As (poucas) editoriais que publican poesía, difunden mal ou nada e todo queda librado moitas veces ao esforzo dos autores e autoras. Pero ese esforzo levamos moitísimo tempo facéndoo e non hai resultados relevantes polo que teño que concluír que, ou ben non van na boa dirección, ben non son suficientes e requiren da colaboración con outros esforzos. (…)”