Desde a Mesa pola Normalización Lingüística:
“A galega é a única lingua oficial no Estado español que non conta cunha canle de emisión continuada de programación infantil e xuvenil. O resultado disto é só o 4,6% da progamación semanal está en galego, caendo ao 2,7% na fin de semana.
A través de canles como Clan, Super3 ou ETB3 todas as crianzas, rapaces e raparigas do Estado español poden desfrutar dos mellores contidos televisivos na súa lingua agás as galegas.
Resulta alarmante o retroceso da presenza da lingua galega na programación televisiva: só a CRTVG garante a súa presenza na grella televisiva, mais faino de forma cativa e mínima, malia o estabelecido na lexislación autonómica sobre o audiovisual e malia as enormes posibilidades técnicas actuais que poderían aumentar significativamente as emisións en galego.
En canto á conveniencia de actualizarse ofertando produtos en plataformas dixitais ou App con contidos infantís, desprézanse os traballos de dobraxe xa elaborados e financiados con diñeiro público pola entidade televisiva. É lamentábel que non se poidan visualizar en galego debuxos animados que tiveron grande impacto e éxito en Galiza, aos que non se lle dá continuidade en galego no mercado cos seus produtos derivados ou na propria TVG.
Sr. Sánchez Izquierdo, Director Xeral da Corporación de Radio Televisión de Galiza
Sr. Román Rodríguez Rodríguez , Conselleiro de Cultura, Educación e Universidade.
Reclamamos unha canle Xabarín Club na TVG que emita continuadamente en galego e coa súa App, todos os días do ano, contidos actuais, anteriores de éxito, atractivos e de interese para a infancia e a mocidade galega.“
Arquivo da categoría: Sociedade
Contos Estraños aposta na literatura fantástica galega cunha nova colección
Desde Nós Diario:
“Contos Estraños vén de lanzar un micromecenado a través da plataforma Verkami para poder sacar adiante “A miña primeira novela de…”, unha ambiciosa colección de novelas ilustradas de xénero fantástico e de aventuras dirixidas ao público infantil e xuvenil. Conversamos con Alba Rozas, unha das impulsoras deste proxecto que aposta no fantástico da literatura galega.
– Nós Diario (ND): Como nace a colección “A miña primeira novela de…”?
– Alba Rozas (AR): Após unha reunión con Tomás González Ahola, coordinador de Contos Estraños, e Fernando Cimadevila, que é o director da colección a canda min, decidimos dar un salto cualitativo no proxecto e avanzar na procura de novas e novos lectores de fantasía e ciencia ficción. Así xorde “A miña primeira novela de…”. Trátase dunha colección coa que procuramos explotar os clixés de cada xénero. Cada un dos títulos conta con ilustracións de Iago Torres París e compleméntase cunha serie de fichas didácticas e interactivas con información relativa á temática tratada. Pola súa traxectoria literaria, botamos man de autoras da canteira, que lles chamo “xeración Estraña”. As dúas primeiras, que sairán finalizado o micromecenado, son Pegadas de búfalo, de Tomás Rivera, e As probas do mago, de Vanesa Santiago. As dúas seguintes serán A caída de Guiomar, que asino eu, e Visitantes da estrela vermella de Tomás G. Ahola. A de maxia atopará moitas reminiscencias da cultura galega, mais dunha forma reelaborada, pois actualizamos e reformulamos os mitos ao noso gusto. Na miña novela, por exemplo, parto do Dicionario dos seres míticos galegos –Antonio Reigosa é un dos autores que máis sigo-. A idea é moi ambiciosa, queremos que as narrativas vaian acompañadas de unidades didácticas para as crianzas e as mediadoras, que estean moi coidadas. Queremos achegar a nosa propia imaxinación e pór un pouco ao nivel da literatura fantástica europea para crear novas sinerxías e vínculos.
– ND: Que opina sobre a literatura fantástica galega?
– AR: Ademais de escritora de fantasía son investigadora de fantasía. Na Galiza, á marxe destas editoras especializadas en fantasía, como foi Urco na súa primeira etapa, o xénero foi pouco explorado e por iso quizais tamén sexa tan necesaria esta colección. Desde o meu punto de vista, a literatura fantástica foi interpretada como literatura de evasión, mais iso non é certo. Se lemos e profundizamos en Tolkien, por exemplo, non hai evasión, hai crítica, reivindicación, análise social… por enriba da mesa unha serie de valores. Son moi poucas as obras deste xénero na literatura galega e algunhas están subxugadas ao politicamente correcto, porque moitas dependen de premios. Na literatura fantástica hai máis crítica social da que se pensa e o que se pretende facer é trasladar esta imaxe. Na Galiza contamos con narrativas que realmente non chegaron ao público como deberían.
– ND: Como xorde o Verkami?
– AR: O Verkami (no que se pode colaborar aquí) xorde como posibilidade de consolidar unha base de subscritores da colección para poder financialas e mantela en vigor. Somos unha asociación cultural sen ánimo de lucro, feito con traballo voluntario. Mais agora quedamos sen ese feedback, co paro da pandemia. Dada a boa acollida do primeiro día do Verkami, temos esperanza. Contos Estraños é un selo editorial que nace de Urco Editora, da que se desvincula posteriormente. O proxecto ten tres liñas editoriais fixas: a publicación dunha revista periódica, que vai polo número 14, infantil e xuvenil para promover a lectura en galego de xénero fantástico e de aventuras, e outra de fantasía adulta, como poden ser O secuestro de Brigantia, de Xurxo Esquío, ou Manual de medo, noxo, vicio e morte, de Tomás González Aloha. Vivimos nun momento social que explica por que triunfa o fantástico, por que Marvel é un éxito, por exemplo, en pantalla. E é que hoxe por hoxe necesitamos superheroes. Nese sentido o xénero de aventuras e fantasía que ofrecemos achega iso. Necesitamos fantasía, ficción e superheroes, mais non necesariamente só como novelas de evasión. Por exemplo, a novela de Tomás G. Ahola é unha crítica ao sistema político que tende a instaurarse despois das crises e as pandemias, que é o fascismo.”
Creación polo rural – Anpas #somosrural
“Desde a Confederación Anpas Galegas vimos loitando dende fai anos polo mantemento dos colexios no rural con todo o que isto implica; o garante da vida no rural, da difusión cultural, da conservación das tradicións, da paisaxe e sobre todo, co garante do dereito das nenas e nenos a un ensino de calidade, vivan onde vivan.
Todo isto faise cada ano más difícil. O despoboamento do rural fica imparable, ainda que isto non debera afectar os dereitos fundamentais.
Temos claro que a pervivencia do rural ou a súa desaparición e cousa de todas e nós, en calquera caso, queremos e debemos seguir poñendo voz ás familias do rural.
Hoxe en día, dadas as extraordinarias circunstancias que estamos a vivir, o mellor xeito para divulgar as nosas inquedanzas e reivindicacións parécennos as redes sociais. Por iso pensamos en facer unha campaña virtual: “Somos rural” (#somosrural), para a que solicitamos a vosa colaboración. Consiste en publicar unha serie de relatos, textos breves ou poemas relacionados co rural e tamén a imaxe dun cadro,un debuxo mesmo unha fotografía no mesmo contexto.
Si estades dispostos a colaborar connosco, pedímosvos permiso tanto para esa divulgación nas redes como para, talvez, editar un libro recompilando todas as obras desta campaña.”
O enderezo de entrega é fapacel@gmail.com.
A AELG, como membro do Consello Europeo de Escritoras e Escritores (EWC), adhire á defensa da escritora Svetlana Aleixievich
A AELG divulga a información relativa ás escritoras/es en Bielorrusia, que nos é enviada polo EWC, a partir da información achegada polo Sindicato Bielorruso de escritoras/es.
Desde principios do mes de agosto o Consello Europeo de Escritoras e Escritores (EWC) vén divulgando, a petición do Sindicato de escritoras/es bielorruso, a situación de censura de liberdade de expresión no seu país e de manipulación por parte das noticias dos medios co gallo das eleccións levadas a cabo, demandando o dereito en Bielorrusia a unhas eleccións xustas e ao respecto de cara á liberdade de expresión e o coidado da cidadanía.
Entre os documentos achegados para a súa difusión encóntranse testemuños das atrocidades levadas a cabo nos cárceres e tamén a denuncia do caso aberto por Alexander Lukashenko contra a premio Nóbel Svetlana Alexievich e o Consello directivo do Sindicato de escritoras/es de Bielorrusia.
Desde a AELG manifestamos o noso apoio á loita pola liberdade de expresión e polo diálogo e condenamos calquera acto de violencia referido á situación en Bielorrusia.
Para coñecer máis información de primeira man sobre esta situación recomendamos visitar: http://europeanwriterscouncil.eu/union-of-belarusian-writers-statement25082020/.
O sindicato de escritoras/es bielorruso é unha comunidade creativa de autoras e autores de Bielorrusia. O sindicato aséntase nos principios da liberdade de expresión e de palabra. Loitan para protexer os dereitos das autoras e autores e para desenvolver, promover e popularizar a literatura bielorrusa como un valor integral para a sociedade, esencial de cara á existencia da nación bielorrusa. Fundado en 1933-34, o Sindicato de autoras/es bielorrusas/os é a organización de creativas/os máis veterana de Bielorrusia. Entre os seus membros atópanse a gañadora do Nobel Svletana Alexievich e autores recoñecidos como Uladzimir Niakliaeu, Raisa Baravikova, Ulaidzimir Arlou, Anataol Viarcinski ou Ales Razanaou.
Páxina web: https://lit-bel.org/.
Seguindo a información obtida a través do Consello de Escritoras e Escritores Europeos (EWC), na tarde o 26 de agosto recíbese a nova de que Svetlana Aleixievich (que fora recluída para un interrogatorio acusada de usurpación de poder) foi liberada. A escritora negouse a testificar en contra propia. Velaquí as súas declaracións antes do interrogatorio:
“Estou agradecida polo voso apoio, é moi importante, temos que apoiarnos os uns aos outros. Vou (ao interrogatorio) totalmente tranquila, non me sinto culpable, síntome leximitimizada en todo o teño feito. É máis, isto é moi preciso hoxe en día, porque se estamos separados e divididos acabaremos indo a unha guerra civil, é moi perigoso. O noso propósito era o de unir á sociedade, non un intento de golpe (non mencionado). É un argumento fútil que todos nós, 600 persoas (os coordinadores do consello), nos teñamos unido para convencer á xente. Foi a xente quen se uniu, sucedeu fronte os nosos propios ollos, a nación Bielorrusa quere un cambio. Coido que todo o mundo está orgulloso hoxe. E, francamente, non adoitamos sentirnos así nos últimos tempos, e hoxe, cando vemos este movemento de miles de persoas… E deberíades ver que lemas tan fermosos teñen aparecido nos medios de comunicación de occidente como símbolo de Bielorrusia. En outras palabras, os bielorrusos de repente son xente da que o resto do mundo está aprendendo (…) Ofrecemos un novo modo (de reivindicación), non temos que ocupar a oficina de correos e telégrafos, estamos ofrecendo un xeito pacífico de loitar. Un tempo no que a vida humana sexa digna e no que as persoas a valoren”.
Fonte: https://www.facebook.com/litbel/posts/1621796531315372 vía newsletter da ECW.
Asemade, desde a EWC estanse a organizar diferentes actos de apoio á causa bielorrusa a través de comunicados a prensa, a diversos políticos e á difusión das novas e situación actual da realidade bielorrusa a través do consello de escritoras e escritores do país.
A AELG prepara un Libro Branco do Escritor e da Escritora
Reportaxe de Montse Dopico en Nós Diario:
““Canto tempo adoita dedicar habitualmente á escrita? Actualmente compaxina o seu traballo como escritor/a con algún outro traballo ou actividade profesional? Ten ou tivo nalgún momento un/unha axente literario/a? Algunha vez tivo que reclamar a sinatura dun contrato á súa editorial? Dos seus ingresos totais no último ano, que porcentaxe procedeu da autoría das súas obras?”. Son algunhas das preguntas que a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) propón aos seus 470 socios e socias na enquisa que lles fixo chegar como parte do traballo de campo a partir do que elaborará o primeiro Libro Branco do sector literario galego.
Este estudo, aínda en fase inicial, servirá para que os autores e autoras do país, o “elo máis fráxil” da cadea produtiva e distributiva do libro, teñan unha “voz colectiva” coa que facer valer os seus dereitos, segundo explica o presidente da AELG, Cesáreo Sánchez. “Precisamos saber cal é a situación real na que se atopan os escritores e escritoras para coñecer as carencias e fortalezas do sector”, indica Sánchez, que cita como exemplo o Libro Blanco del Escritor da Asociación Colexial de Escritores de España. Este documento contou co testemuño dalgúns autores e autoras galegos mais, tal como lembra o presidente da AELG, “nós temos un sistema literario autónomo, coas súas propias dinámicas”, cunha lingua non normalizada, polo que dificilmente o retrato que tira vai ser representativo da realidade galega.
Se a ocasión para afrontar este proxecto do Libro Branco parecía propicia ao cumprirse os 40 anos de andaina da AELG, a crise xerada pola pandemia do coronavirus evidenciou máis a situación de precariedade na que se atopan moitos autores e autoras do país, sobre todo os máis novos. “Na miña xeración ser profesor de galego e escritor era algo moi habitual. Agora non o é tanto”, indica Sánchez en declaracións a Nós Diario. Parte dos escritores e escritoras teñen, así, subliña, na escrita e nas actividades que esta xera -como visitas a centros escolares- unha das súas principais fontes de ingresos. E o problema que subxace, precisamente, é a falta de profesionalización.
Reivindicar a profesionalización
O estudo realizado pola Asociación Colexial de Escritores de España, que recolle datos de 2018, revelou que só 16% dos asociados vivía da escrita, mentres que 77% ingresaba menos de 1.000 euros ao ano en concepto de dereitos de autoría. “Somos profesionais, aínda que non vivamos da escrita”, salienta Cesáreo Sánchez. Cómpre, ao respecto -sinala- unha mudanza de mentalidade que supoña un recoñecemento da “dignidade e respecto” para o traballo do escritor e da escritora, pois non parece xusto que sexa “o único profesional que non cobra” nun evento cultural, por exemplo.
Segundo o Consello da Cultura Galega, o confinamento derivado da actual pandemia afectou moito ao emprego cultural, que descendeu nun 5,5%, é dicir, 2,3 puntos porcentuais máis que o conxunto do mercado laboral no mes de marzo. Aínda que a do libro non parece en termos relativos ser unha das ramas de actividade máis afectadas, tampouco se reflectiría seguramente nos datos, no caso dos autores e autoras. “Os datos terémolos cando os nosos socios e socias respondan a enquisa”, indica Sánchez. O cal podería servir, tamén, para desterrar tópicos sobre o perfil das persoas dedicadas á escrita na Galiza. A AELG agarda publicar os resultados para antes da fin deste ano. O cuestionario que os autores e autoras están a responder neste momento será complementado, ademais, con entrevistas máis personalizadas para afinar a diagnose da situación.
“Voz colectiva”
Contar cunha “voz colectiva” e unha proposta de actuación fundamentada en datos é especialmente relevante ademais, segundo Sánchez, nun contexto coma o galego, pois “temos as institucións que temos”. Non é, por exemplo, o caso catalán, remarca, no que as asociacións do sector contan con servizos xurídicos para apoiar os seus asociados e ademais existe a Institució de les Lletres Catalanes, entidade autónoma do Departamento de Cultura da Generalitat dedicada a velar pola literatura e o fomento da lectura, con funcións non só consultivas.
Ao respecto, Sánchez amosa a preocupación da AELG pola orientación tomada polo Plan de reactivación do sector cultural fronte aos efectos da Covid-19 presentado pola Xunta, xa que, ademais de non contemplar axudas específicas para os autores a autoras, “expropia as creadoras e creadores dos seus dereitos persoais e patrimoniais sobre a súa obra” ao propoñer axudas a proxectos “cunha cesión de dereitos sen límite de tempo, espazo xeográfico, medio de explotación ou lingua”, desprotexendo na práctica a creación en galego. “Non podemos caer” -afirma Sánchez- “nun empobrecemento da cultura galega”, de maneira que o Xacobeo -pois o Plan de reactivación ten un enfoque máis turístico que cultural- acabe sendo “como o decreto de plurilingüismo no ensino”.”
Barómetro da cultura galega I
Desde o Consello da Cultura Galega:
“A crise sanitaria provocada pola COVID-19 está a ter un impacto moi importante no ámbito cultural. No últimos meses, o Consello da Cultura Galega publicou varios documentos de traballo no que se demostra a especial vulnerabilidade do sector. Este primeiro Barómetro da cultura galega ofrece unha radiografía pormenorizada do que sucede nas empresas culturais galegas dende que empezou a crise do coronavirus. “
A Coruña: Día da Galiza mártir 2020 (adiado)
(ADIADO PARA OUTRA DATA)
Feira do Libro da Coruña 2020: actividades destacadas do 10 de agosto
O 10 de agosto finaliza a Feira do Libro da Coruña (nos Xardíns de Méndez Núñez, s/n.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para este día:
– 19:00 h. Teresa Moure asina Sopas New Campbell, publicado por Cuarto de Inverno.
– 20:00 h. Pedro Feijoo asina Un lume azul, publicado por Xerais, e o resto da súa obra.
– 20:00 h. Nacho Carretero asina Fariña, publicado por Xerais.
A AELG súmase á campaña do sector do libro galego para celebrar o 23 de xullo un Día do Libro moi especial
Desde a Asociación Galega de Editoras:
“O sector do libro uniuse para celebrar o Día do Libro o vindeiro 23 de xullo. Desta maneira, queren aproveitar o comezo das vacacións para recuperar unha conmemoración, a do 23 de abril, que tivo que ser suspendida, desde o punto de vista comercial, pola pandemia da COVID-19.
Durante esa xornada, o público lector terá a oportunidade de gozar de múltiples actividades organizadas nas librarías e beneficiarse de ata un 10% de desconto pola compra de libros. A Lei da Lectura, o libro e as bibliotecas establece un réxime de prezo fixo para o libro, aínda que marca como excepción a celebración do Día do Libro e as Feiras do Libro, Congresos ou Exposicións do Libro, sempre que “así o determinen as súas entidades organizadoras, cando estas pertenzan aos sectores da edición e comercialización do libro”, momentos nos que se pode realizar ata un máximo do 10%.
Con esta decisión o sector quere facer fronte aos efectos que a pandemia tivo no conxunto das empresas e tratar de reactivar as súas actividades nun contexto difícil. Ademais, dáse continuidade á campaña iniciada en redes sociais denominada #TodoComezaNunhaLibraría, que se vén desenvolvendo desde o 1 de xuño nas redes sociais e na que se quere poñer en valor a importancia das librarías dentro da cadea do libro.”
O Observatorio da Cultura Galega constata un impacto da crise maior na cultura que noutros sectores produtivos
Desde o Consello da Cultura Galega:
“Entre xaneiro e maio creáronse 44 empresas de ámbito cultural segundo as cifras da explotación do Boletín Oficial do Rexistro Mercantil (BORME). Son 11 menos que nese período de 2019, concentráronse na provincia da Coruña e de Pontevedra. O impacto máis grande produciuse no mes de abril, no que se crearon dúas empresas, e supón un descenso do 84,5% respecto de marzo. O ritmo de contracción de empresas do total da economía galega tamén se viu afectado, pero sensiblemente menos, cun 72,1% de baixada. É a primeira fotografía máis actualizada de como a pandemia lle afectou e afecta ao tecido cultural galego.
O impacto no emprego foi severo. As afiliacións á Seguridade Social indican que entre o último día de febreiro e o último día de abril se perderon 1.002 cotizantes no ámbito cultural, o cal supón unha caída do 6,3%, é dicir, 2,1 puntos por riba do total do emprego galego. A baixada non foi igual para todas as ramas do sector cultural: notárono máis as relacionadas coas actividades de creación, artísticas e espectáculos, cunha baixada do 10,4%; seguidas das cinematográficas, de vídeo e de programas de televisión, gravación de son e edición musical. A evolución das afiliacións á Seguridade Social nas principais actividades económicas amosa que o decrecemento da cultura está ao nivel da construción, que descendeu un 6,2%. Con todo, tamén achega un dato esperanzador: medraron as afiliacións entre abril e maio máis na cultura (+2,7%) que no conxunto da economía (+1%).
Tras a declaración do estado de alarma acolléronse aos expedientes de regulación de emprego temporal (ERTE) 667 empresas, das que dependen 4.019 persoas traballadoras, que constitúe o 28,7% dos traballadores do sector.
Nunha situación normal, en Galicia impórtase máis do que se exporta. Dentro desta tendencia xeral, as cifras do Instituto Galego de Estatística (IGE) a partir dos ficheiros facilitados polo Departamento de Aduanas da Agencia Estatal de Administración Tributaria, amosan como a exportación descendeu de maneira máis acusada no sector cultural (un 39,4% de baixada) que no conxunto de exportacións totais (23,9% de baixada).
Por outra parte, o Observatorio indica que, no relativo aos prezos, o comportamento foi similar para o conxunto de produtos e os produtos culturais, que tiveron unha pequena repunta en abril (+0,8%), despois de meses de baixadas, cunha variación no que vai de ano do -1,2%.
A crise da COVID-19 afectou, como era previsible, aos plans de lecer da cidadanía. Esta conxuntura revela que que só o 57,8% dos fogares galegos prevé que poderá saír cear, a cafetarías, ao cinema e ao teatro nos próximos tres meses. É un 5,5% menos que no trimestre anterior e a cifra máis baixa dos últimos dous anos.
O Observatorio tamén recolle as estimacións de evolución do sector cultural realizada polo Foro Económico de Galicia, que ofrecen dous escenarios en función da evolución da pandemia. “A contracción do PIB anual galego en 2020 sería do 8,5% nun escenario menos adverso (confinamento ‘moderado’) e do 12,7% no peor escenario (confinamento estrito)”. A raíz das desagregacións dese estudo e mais dos indicadores observados ao longo deste informe, pódese afirmar que “dentro da cultura haberá un impacto similar ao do conxunto da economía nas actividades de edición e nas cinematográficas, de vídeo e de programas de televisión e un impacto máis grave que o conxunto da economía para as actividades artísticas e de espectáculos en calquera dos dous escenarios posibles”.
Para esta conxuntura, o Observatorio da Cultura Galega empregou numerosas fontes. Os datos relativos á creación de empresas pertencen ao Boletín Oficial do Rexistro Mercantil (BORME); os datos da enquisa de Poboación Activa (EPA), os das afiliacións á Seguridade Social mais os dos expedientes de regulación temporal de emprego (ERTE) permiten trazar os efectos desta crise sanitaria no emprego cultural. Os datos de comercio exterior e intracomunitario de produtos culturais proceden dunha explotación elaborada polo Instituto Galego de Estatística a partir dos ficheiros facilitados polo Departamento de Aduanas da Agencia Estatal de Administración Tributaria. O IGE é a fonte dos datos da evolución do IPC e da confianza dos consumidores.”
