Desde
Sermos Galiza:
“Desde o ano 2000, arredor do 29 de xaneiro que é a súa data de nacemento, en Oiartzun, en Euskadi, homenaxean a Concha Murguía na casa na que naceu, un edificio señorial hoxe convertido en casa da cultura, con biblioteca e salón de actos. Desta volta, o acto, organizado polo Fato Cultural Daniel Castelao máis o concello de Oiartzum, tivo lugar o día 1 de febreiro cun programa no que se deron a man os gaiteiros Trisquela e o grupo Lartaun Txitulari Taldea, houbo ofrenda floral e tamén as intervencións do Concelleiro de Cultura, Asier Legorburo e o historiador Xosé Estévez, verdadeiro promotor da conmemoración.
Foi precisamente Xosé Estévez, natural de Quiroga e afincado no País Vasco, quen lle seguiu a pista á nai de Manuel Murguía desde que reparara no dato aportado por Vicente Risco na biografía do historiador que a facía natural de Tolosa. Desde entón, visitou arquivos e buscou documentos mais nada lembraba en Tolosa á muller da que o fillo tomaría o seu apelido para se identificar na historia. (…)”
Arquivo da categoría: Tradición
Manuscritos: Eduardo Pondal
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica.
Manuscritos: Luís Pimentel
Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica.
O Consello da Cultura Galega abre as cartas de Luís Seoane
Desde
Sermos Galiza:
“(…) A correspondencia que publica agora en rede o Consello da Cultura Galega mostra as cartas de ou a Seoane nunha comunicación establecida con máis de 200 persoas. Francisco Fernández del Riego con 284, Domingo García Sabell con 85, Armando Zegrí con 72 ou Ramón Piñeiro con 69 son os interlocutores con maior número de cartas no seu epistolario. Os temas máis recorrentes deixan á vista tamén a traxectoria de Luís Seoane labrada ás dúas beiras do océano. Centro Galego de Bos Aires, Editorial Galaxia, Galicia Emigrante, Galería Bonino, Cadernos Grial, La Nación, Revista Galicia, La Noche, Museo Carlos Maside, Sargadelos son os asuntos dos que máis fala o creador galego.
As cartas foron dixitalizadas, editadas e contextualizadas por un equipo de documentalistas e filólogos e permite realizar buscas por temas ou nomes a través do conxunto destes escritos que Seoane elaborou para a comunicación persoal sen vontade de seren publicados mais que dan grande información sobre a súa figura e o acontecer intelectual do seu tempo. De cada unha das cartas pódese acceder ao orixinal -manuscrito ou a máquina- e tamén a súa versión dixitalizada. O traballo inclúe unha ficha de identificación persoal das duascentas persoas que se escriben con Seoane. A colección ampliarase nos vindeiros meses con cartas relacionadas co grupo de Sargadelos e as amizades do exilio, entre outras. (…)”
María Xesús Lama: “Se a enfermidade de Rosalía fose máis lenta, hoxe teriamos un libro máis dela”
Entrevista
de Miguel Pardo a María Xesús Lama [a foto é da Universitat de Barcelona] en Praza:
“A profesora da Universitat de Barcelona María Xesús Lama foi unha das investigadoras que participou no último achado de manuscritos inéditos de Rosalía de Castro. A Real Academia Galega (RAG) presentou hai unha semana un poema en galego e tres en castelán, unha descuberta “valiosísima” que indica que a escritora preparaba pouco antes da súa morte Postrimerías, o seu último libro. Son estes textos en español os que analizou Lama, que cualifica de “extraordinaria” a información que sobre a última etapa literaria da autora nos ofrecen estes escritos.
– Praza (P): Como atopou eses inéditos?
– María Xesús Lama (MXL): Atopeinos percorrendo os arquivos. Fun ao da RAG para ver o que alí había e ensináronme unha carpeta cunha serie de materiais. O que me parecía interesante recibino en arquivo dixital, xa en 2012. A Academia ten o proxecto de facer un álbum cos manuscritos de Rosalía, revisaron todo o que alí tiñan e Henrique Monteagudo atopou tamén estes materiais e viu que había alí unha solicitude miña para dalos a coñecer e, respectando este proceso, chamoume para participar na presentación porque era un material que eu xa tiña traballado.
– P: Agárdase que se atope algún inédito máis?
– MXL: Non se espera que haxa moitos máis. Algunha cousa máis pode aparecer, pero non se agardan moitos máis materiais inéditos por iso de que Rosalía mandou queimar as súas obras ao morrer. (…)”
Aparece un poema descoñecido de Manuel María, publicado por Camilo José Cela
Desde
Sermos Galiza:
““Nunha ocasión, tiven oportunidade de ensinarllo ó propio Manuel María e confesoume que nin el mesmo o conservaba”, explica o profesor Xesús Fernández Acevedo no seu blog eltoupoquefuza, soporte que escolleu para publicar o poema do autor nado en Outeiro de Rei que ficaron fóra da súa Obra poética completa, publicada en dous volumes por Espiral Maior tres anos antes da súa morte, é dicir, coa supervisión do propio autor.
“Ë moi probable que el mesmo revisase a edición e que o feito de deixar fóra algúns textos fose unha decisión persoal consciente”, apunta Fernández Acevedo mais, sen embargo, defende que a calidade do poema merece “saír do tobo no que está abandonado”.
O poema saíu publicado nunha separata do número XI correspondente a febreiro de 1957 de Papeis de Son Armandáns, dirixida por Camilo José Cela en Palma de Mallorca. O exemplar que manexa o profesor de Ribadeo trátase do número 40 dunha tirada de tan só 50 exemplares. A publicación inclúe a tradución ao castelán asinada por M. T. e autorizada polo propio autor.
“O poema é un texto dirixido a unha moza que está lonxe, porque a bota de menos. Trátase, seguramente, de Saleta Goi, a quen coñecera en 1956 e coa que casaría no 59. A sensación de ausencia acentúase pola presenza do outono, unha estación á que Manuel María lle prestou bastante atención nas súas composicións, ata o punto de dar título a un libro, no cal non sabemos se está incluído o texto ó que nos referimos. Outono, distancia, soidade…”, explica Xesús Acevedo no seu blog.”
Vigo: mesa redonda Celso Emilio Ferreiro. Un poeta galego en Venezuela
Os manuscritos de Rosalía presentados pola RAG botan luz sobre o posíbel libro Postrimerías
Desde
Sermos Galiza:
“O secretario da Real Academia Galega, Henrique Monteagudo máis a profesora e investigadora María Xesús Lama foron os encargados de facer públicos os manuscritos da autora de Cantares Gallegos, uns documentos que o presidente Xesús Alonso Montero, cualificou de “valiosísimos”.
Da man de Henrique Monteagudo coñeceuse un poema manuscrito inédito en galego, que pertencería á súa primeira etapa poética. O poema foi achado no proceso de preparación dun álbum rosaliano con pezas escritas da súa man co que a institución buscaba participar na conmemoración do 150 anos de Cantares Gallegos. Segundo o secretario da RAG, o manuscrito fora depositado no Arquivo Municipal da Coruña polas fillas de Rosalía. “Este texto é probablemente un esbozo en dezaseis versos dun poema máis extenso, que polo seu feitío recorda aos publicados en Cantares Gallegos“, indicou Monteagudo que situou a escrita na década de 1870.
En canto aos textos manuscritos en castelán, proceden do propio Arquivo da Real Academia Galega e foron maiormente publicados no libro En las orillas del Sar. Arredor deles, a investigadora María Xesús Lama destacou que o último dos manuscritos é o que deita nova información sobre a historia literaria de Rosalía xa que, segundo sinalou, deixa á vista a intención da autora de publicar un novo libro de poesía en castelán que respondería ao título de Postrimerías. “Sen embargo, nese título de Postrimerías, delatábase a conciencia da autora de que sería o derradeiro”, explicou.
“Son unha contribución moi valiosa, un ramo excepcional ao ano do sesquicentenario da publicación de Cantares, que supuxo unha verdadeira treboada rosaliana, cunha multitude de actos ao longo de todo o país que amosa que o proxecto de Rosalía para Galicia segue vixente”, afirmou Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía de Castro, que tamén participou na presentación.
A RAG disponibiliza na súa páxina un documento no que se recollen os ínéditos manuscritos e os textos explicativos de Henrique Monteagudo e María Xesús Lama.”
Miro Villar: “A primeira vez que se reivindicou a poesía do mar na literatura galega foi con López Abente”
Entrevista
de Ramón Nicolás a Miro Villar en La Voz de Galicia, desde o seu blogue, Caderno da crítica:
– (…) Ramón Nicolás (RN): Que significa a súa obra [de Gonzalo López Abente] para a literatura galega?
– Miro Villar (MV): Gonzalo López Abente é un dos poetas máis interesantes das primeiras décadas do século XX, con Cabanillas e Victoriano Taibo. Todos tres representan a poesía das Irmandades da Fala. Alén diso, Abente era moi valorado na súa época, por Antón Vilar Ponte ou por Vicente Risco que o definiu como «o noso mellor poeta do mar» e devecía polos seus sonetos de Do Outono (1924). De feito, Abente foi elexido en 1936 polos seus coetáneos para presidir a primeira Asociación de Escritores Galegos, outro proxecto fanado pola golpe fascista de 1936 e a guerra (in)civil. (…)
– RN: Cal é a orixe desta Poesía completa?
– MV: Constituída en 2010 a Fundación López Abente en Muxía, da que fun unha das persoas fundadoras, principiou a valorizarse a reedición da súa obra para o seu mellor coñecemento. De primeiras levei adiante a edición literaria de Bretemada (Alvarellos, 2011), poemario mecanoscrito inédito que se atopaba depositado na RAG e do que souben polo investigador Ernesto Vázquez Souza. E axiña a Fundación pediume que traballase na compilación da súa Poesía completa, labor ao que me entreguei decontado e que rematou nesta edición de máis de 600 páxinas, que xunta oito libros, textos inéditos e dispersos e a súa breve poesía en castelán, pois Abente foi por vontade propia un poeta monolingüe. (…)”
Francisco Fernández del Riego: Un correspondente para América
Desde
Cultura Galega:
“Non romper o vínculo e conectar as dúas beiras do Atlántico. Ese foi o propósito de Francisco Fernández del Riego, que durante varias décadas se esforzou en difundir os valores ancestrais e a actualidade cultural de Galicia en revistas de Arxentina, Uruguai ou Venezuela. Este inxente traballo xenerou numerosos artigos repartidos polas revistas da emigración, que agora o Consello da Cultura Galega compilou nun especial interactivo que publica co gallo do final do Centenario de Francisco Fernández del Riego e que permiten mesmo ver a evolución do pensamento do autor desde antes da Guerra Civil ata os anos sesenta.
O especial, que conta con fondos do Arquivo da Emigración Galega, do Arquivo Sonoro de Galicia e a colaboración da especialista en Francisco Fernández del Riego Charo Portela, pode consultarse desde hoxe mesmo. A colección de artigos dixitalizados adéntrase nas múltiples facianas dun polígrafo que se esforzou en manter abertas as canles de comunicación entre a Galicia do interior e a Galicia da emigración e do exilio. Case trescentos textos que poden ser consultados desde hoxe.”
