Entrevista
a Celia Parra en El Progreso:
“(…) – El Progreso (EP): Como xurdiu este proxecto?
– Celia Parra (CP): Versogramas xurdiu en 2013 a raíz dun proxecto fin de máster, que dei coa idea de levar á realidade. A miña titora, Fernanda del Nido, á quen estou moi agradecida, presentoume a Juan Lesta e Belén Montero, da produtora Esferobite, que tiñan unha inmensa experiencia en videoclip, vídeo experimental e contidos para museos. Sumáronse ao proxecto, e traballamos xuntos dende entón. (…)
– EP: E como se podería definir este xénero?
– CP: É difícil de definir, e hai distintas maneiras de entendelo. Se tivese que establecer unha definición, diría que é un xénero audiovisual ou literario que emprega a linguaxe audiovisual para trasladar a atmosfera dun poema. Mestura vídeo, imaxe e son dunha maneira creativa baseándose nun poema, para crear algo distinto que o complemente, reforce ou contradiga. Así, créase esa cousa un pouco máxica, que non é poema, nin vídeo, é outra cousa.
– EP: Dentro deste panorama internacional da videopoesía, que lugar ocupa Galicia?
– CP: Un lugar fundamental. Aquí hai moita tradición de videopoesía e videocreación. Nos anos 80 a videocreación galega estaba nun punto de ebulición total, no que se sitúan as primeiras obras de Antón Reixa ou Xavier Villaverde, e Yolanda Castaño, xa nos 90. Pero ademais de ter unha tradición clara de videocreación e videopoesía, o xénero evolucionou con bastante saúde. Agora mesmo, ao meu redor, vexo concursos de videopoesía e máis videopoetas: Dandy Lady, Cinta Adhesiva, as Candongas do Quirombo, colectivo FIINDA… Hai moitísimos, e tamén hai iniciativas de videopoesía no eido educativo. Parece que hai unha concentración moi grande de videopoesía aquí. (…)”
“O sol dentro da cabeza. Presentación na Coruña”
Desde
a páxina web de Suso Díaz:
“O pasado 10 de agosto pechei a Feira do Libro de A Coruña acompañado da prezada amiga, e escritora, Mercedes Queixas Zas, para presentar O sol dentro da cabeza, libro que contén 76 poemas construídos a partir das lecturas da obra narrativa de Carlos Casares e que publica Laiovento. (…)
As palabras, detidas na brancura dun libro, buscan quen as pronuncie, quen as faga novamente súas para medrar cos sentimentos recobrados e espallarse polos baleiros onde fica a ilusión adormecida. Resulta moi gratificante achegarse os lectores, pescudar no ollar esa lume que alampea coa sonoridade dun verso, coas imaxes dun poema. (…)”
Pechado por demolición, por Emma Pedreira
Artigo
de Emma Pedreira na Sega:
“Pasamos a vida mudando. En canto ao externo, mudamos de casa, de cuarto, deambulamos, facémonos nómades. Pero tamén o pelo, as esporas da pel, as súas escamas, os nosos tecidos van quedando ciscados polos lugares que transitamos. No interior tamén hai unha muda constante, natural ou obrigadamente circunstancial. O choque directo do emocional contra a nosa casca fai fenda e, inevitablemente, sofre o de adentro. O entullo, ese material de refugallo, os cascallos desa muda, desa demolición, vén sendo a pegada do que ten cambiado, os restos do naufraxio e os descartes.
Di Lorena Conde (Pontesampaio, 1980) neste seu primeiro libro, Entullo, gañador do Premio de Poesía Miguel González Garcés 2016, que pasamos a vida en dinámicas corporais e mentais de derrubo e reconstrución. Se cadra corpo e mente pasan por estas páxinas en evolución constante, como sempre adoitamos estar (foi Mozart quen cualificou de perfecto o inacabado?, tanto ten, o inacabado sempre tende a querer axeitar a súa incompletitude e morre no intento de acadar esa perfección. Mentres, a ruína reformúlase como abrollo e abrimos novas vías).
A humanización da casa como metáfora do paso desvastador do tempo, ten sido xa obxecto dunha boa chea de versos; de feito, a casa habitable, viva, agoniante ou vouga, é un dos tótems da literatura galega de todos os tempos. Pero até o de agora ninguén optara pola cousificación edificable da pel para falar dos procesos emocionais de desgaste, abandono, ruína e proxección de nova planta e é Lorena Conde quen deseña en Entullo un plano de obra case teatralizado e propón unha edificación viva e un entorno urbanístico móbil, expansivo e depresivo, respirante, no que encerrarse a procurar unha sanación. (…)”
“O sol dentro da cabeza. Presentación en Lobios”
Desde
a páxina web de Suso Díaz:
“O pasado 4 de agosto presentábase por primeira vez o meu libro O sol dentro da cabeza que publicou Edicións Laiovento, na colección de poesía Vento Alto. (…)
Xoán Carlos Domínguez Alberte agasallounos cunha presentación que me emocionou, e que comparto aquí co seu permiso. Só podo dicir, GRAZAS, grazas irmán. (…)
O libro que agora presentamos, O sol dentro da cabeza, vai acompañado dun aclarador subtítulo que di así: 76 poemas creados a partir das lecturas da obra narrativa de Carlos Casares.
Sabido de todos e todas é que o escritor orixinario de Xinzo de Limia é a figura en quen se comemoran as Letras Galegas este ano. E convén lembrar isto agora, a 4 de agosto, porque o sentido desta celebración non é o de ‘pasou o día e pasou a romaría’ –en referencia ao 17 de maio–, senón de afirmación e cultivo da nosa lingua ao longo de todo o ano.
A través deste libro, entón, Suso Díaz realiza un exercicio de creación e recreación a partir dos mundos e dos soños vivenciados, unha e outra vez, polo autor limiao.
O diálogo coa tradición é unha fecunda práctica que, no noso caso, se remonta xa aos albores da literatura galega contemporánea. Pois non se esqueza que os Cantares gallegos, de Rosalía de Castro, establecen un vivo diálogo con toda a cultura popular. (…)”
Suso Moinhos: “Neira Vilas animoume a traducir a súa obra ao esperanto”
Entrevista
a Suso Moinhos en Sermos Galiza:
“Suso Moinhos (Vigo, 1970) acaba de publicar a primeira tradución ao esperanto da obra de Neira Vilas Memorias dun neno labrego. O tradutor, que tamén é poeta e escritor en esperanto, comezou a estudar esta lingua por casualidade con tan só dezaseis anos. Cursou Filoloxía Galega na Universidade de Santiago de Compostela e actualmente está a realizar un posgrao de esperanto na Universidade de Adam Mickiewicz, en Polonia. Forma parte do equipo de redactores da revista literaria en esperanto Beletra Almanako e vén de publicar no ano 2016 o seu primeiro poemario, Laminarioj, escrito tamén nesta lingua.
– Sermos Galiza (SG): Como xorde a idea de traducir ao esperanto Memorias dun neno labrego?
– Suso Moinhos (SM): Eu traducira xa anteriormente un capítulo dunha obra de Neira Vilas, precisamente, de Memorias dun neno labrego, xa que os diferentes capítulos teñen unha unidade temática moi grande, o que permite presentalos de maneira autónoma. Ademais, ten unha estrutura circular, comeza máis ou menos como acaba, etc.
Neira Vilas animoume á que traducise ao esperanto o libro enteiro. O que pasa é que foi un camiño un pouco longo. Quixen preparame ben. Estiven dous anos estudando as traducións modélicas ao esperanto doutros autores e despois fun traducindo a obra. Máis adiante envieina a dous correctores de probas, un español e outro sueco, para que me desen as súas suxestións.
– SG: Á hora de traducir ao esperanto, hai poucas referencias?
– SM: Non, hai unha grande literatura. Hai unha literatura propia que ocupa o mesmo espazo cronolóxico que a literatura galega dende o rexurdimento até agora. Dende Rosalía até aquí está todo o que temos.
Na cultura do esperanto é moi importante a tradución, xa que sempre foi unha maneira de probar a lingua, de traer outras culturas para o esperanto, de vehicular outras culturas para o esperanto. Si que hai unha grande cultura de tradución nesta lingua. (…)”
VIII Concurso de Relatos de Muller Matilde Bares
O cuarto de Arancha Nogueira
Artigo
de Arancha Nogueira na Sega:
“Eu non sei cal é o meu cuarto. Se cadra por iso me custou tanto escribir este texto.
O meu cuarto foron moitos cuartos, e agora é un cuarto, e non sei cando será outro.
De pequecha, o meu cuarto estaba en Ourense, nun piso que agora habitan outros, uns outros que non coñezo, que farán o cuarto seu. O meu cuarto pasou por Madrid, por Porto, por Belfast. Paseou por Arxentina, por Balears, por Andalucía. Agora vive en Compostela. Pero non é o meu cuarto.
O meu cuarto sempre é caos. Supoño que coma min. Hai roupa no chan, roupa nos armarios, roupa enriba dos armarios e debaixo dos armarios. Servilletas con apuntes. Billetes de tren. Como se quixeran recordarme algo.
O meu cuarto é entropía.
Na cama si, na cama son eu. Escribo ás veces. Enriba dela, sempre enriba dela, como se houbese algo no chan. No chan hai roupa. Supoño que tamén hai medo, estrés, fatiga, dicir adeus, chorar, chorar soa, ir correndo, non almorzar, volver correndo, laca de unllas de hai moitas semanas. Talvez por iso sempre escribo enriba da cama, e por iso sempre levo o edredón a todos os cuartos que non son os meus cuartos. O edredón laranxa e o edredón verde, a todos os cuartos.
O meu cuarto ten ás veces as sabas suxas, as sabas limpas; a xanela aberta, a xanela pechada; botellas de auga baleiras, ou cheas; cinco libros enriba da mesiña e ás veces menos; a roupa do día seguinte pendurada da cadeira, e outras veces nada, e outras veces música.
Ás veces no meu cuarto estou eu soa; outras veces compártoo. (…)”
Niterói (Brasil): palestra Nélida Piñon. Origens galegas na literatura brasileira
Entrevista a Rafael Lema no Diario Cultural
Desde
o Diario Cultural da Radio Galega:
“O investigador Rafael Lema fálanos do manuscrito en galego do 1452 recuperado dun arquivo familiar en Baio. Pode escoitarse aquí.”




