Entrevista a Susana Sánchez Arins en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): seique é un libro difícil de definir e sen embargo parece que está a resultar un éxito editorial, que che comentan os lectores a respecto do seu interese por unha obra inclasificábel?
– Susana Sánchez Arins (SA): O que chegou a mim nos lançamentos e encontros com leitoras foi a familiaridade da história que conto. Literalmente. Muitos comentários começavam com um “também na minha casa, na minha aldeia…”. Até a frase que o coro repite insistente era pronunciada noutros lugares. Creio que esse é um dos acertos do livro: contar a estória que escondia a minha família e que vem sendo uma estória semelhante a tantas outras que escondem outras casas. E fazê-lo respeitando o estilo oral em que essas estórias foram contadas às agachadas, nos escanos das cozinhas ou na escuridade da invernia. Isso reforçou a sensação de proximidade na leitura.
– SG: En que medida a literatura permite achegarse a unha verdade que na historiografía ten un acceso vedado?
– SA: Inicialmente eu quigem escrever História, assim com maiúscula. Mas encontrei um obstáculo para fazê-lo: a ausência de fontes. A historiografía requer dados verificados e contas bem botadas. As historiadoras não podedes afirmar nada sem um documento que vos garanta. E isto é um problema em contextos como o da repressão franquista, em que as acções paralegais, como os passeios, não constam nenhures e na que os arquivos foram limpados e saqueados e muitos dos documentos mentem mais que qualquer testemunho oral. Sem ir mais longe, o único que aparece documentado sobre o tio Manuel são essas louvanças morais das forças vivas do lugar e os seus nomeamentos como alcalde. Se atendemos à papelada só podemos afirmar que foi um cidadão sem tacha.
Na literatura não estamos coutadas por essas servidões e, mesmo correndo o risco de não ser verídicas, as nossas narrativas podem chegar a ser mais verdadeiras. Todo isto sem entrarmos no debate de se é possível a historiografia fugir à literatura, que eu acredito que não. (…)”
Programa do III Día das Galegas nas Letras adicado a María Xosé Queizán, o 15 de agosto
Dende a Plataforma de crítica literaria A Sega recordamos que o vindeiro 15 de agosto se celebrará o III Día das Galegas nas Letras, dedicado este ano á escritora María Xosé Queizán. O acto terá lugar en Vigo, no Parque María Xosé Queizán.
PROGRAMA DA XORNADA:
12:00-13:00 h. Presentación da xornada por parte de representantes da Sega.
Palabras de María Xosé Queizán.
Lectura de textos e poemas da autora.
13:00-20:00 h. Comida no parque, que levará cada persoa / familia de forma particular (non se venderán alimentos nin a organización entregará ou organizará comida, o formato é tipo «Romaría»).
Actuacións:
– Mercedes Peón
– Cintaadhesiva
– Sofía Espiñeira
– Silvia Penas
– Ai-el-ela Pandereteiras
– Rianxeiras da Covecha
– Actuación infantil por Educultoras, S. Coop. Galega
Estades convidadas!!
Manuel Rivas: “Atráeme o naufraxio na vida”
Entrevista a Manuel Rivas en Coruña Daily News:
“(…) – Coruña Daily News (CDN): Como naceu a túa vocación de escritor?
– Manuel Rivas (MR): Non houbo un momento xerminal e puntual que saíse da casa, caéseme un libro na cabeza e dixese quero ser escritor. Cada vez máis o asocio e sitúo co feito de escoitar. Houbo un intre prehistórico anterior, nesa pescuda arqueolóxica e biográfica sobre a miña vocación, que sería a de escoitar. De feito, se teño que elixir unha imaxe na que me recoñeza é a do neno que está a escoitar. E hai un lugar para esa escoita: a casa do meu avó materno. Era un lugar no que se contaban moitas historias. El mesmo era un extraordinario contador de historias, penso que tivo que ser un bo orador na mocidade. Estiveran a punto de matalo no 1936. Sacárono da casa para matalo, pero salvouse. É unha historia literaria tal e como el a contaba. Tiña, a pesares de ter ideoloxías opostas, unha grande amizade co cura de Tabeaio, que era de ideas carlistas e moi tradicionalistas. Ese mesmo cura chegou a cabalo, cun pistolón na man, e dixo: “Soltade a Manuel”, e levouno con el. Entre outras razóns porque sabía que había dez nenos na casa que quedaron chorando esa noite. A pesares dese episodio dramático, no límite entre a vida e a morte, era unha persoa moi extrovertida. Tanto el como o resto da familia. Era unha casa moi aberta, con xente que enchía a atmosfera como as avelaíñas na noite. E eles mesmos soltaban moita avelaíñas, palabras como avelaíñas. Para min, escoitalas era un feitizo.
– CDN: Comezaches escribindo poesía, que che atraía dela?
– MR: Recordo uns xogos iniciais coa máquina de escribir do meu padriño. Eu tíñalle moito respecto pero el sempre me dicía que escribira. Facía cousas moi breves que eu lles chamaba poemas pero eran un xogo. Imitaba ao que dicía miña nai que eran poemas. Na casa non tiñamos libros, pero ela aprendera poemas de Rosalía de memoria. Para min eran como cancións, como parte do folk popular. Pero realmente, cando tiven conciencia de estar escribindo foi nun exame de matemáticas no instituto de Monelos. Foi o primeiro instituto mixto de Galicia e recordo como viña xente dos colexios privados da Coruña a ver como saiamos xuntos os chicos con las chicas, xa que era a época desa canción de Los Bravos. Como dicía, estaba nun exame de matemáticas. Púxenme a escribir nun caderno como se fose un papel en branco para facer operacións. Non foi algo consciente, simplemente púxenme a facelo. O profesor viu, quedouse alí parado, colleu a folla e levouna. Lembro que estaba escrita en galego. Eu pensei que ía botarme unha bronca. Era un home moi serio, de lentes grosas. Cando volveu díxome: “No está mal, pero es muy triste. Ustedes siempre escriben cosas tristes”. Eu pensei: “De que tribo está a falar?”. Vinme incorporado a algo do que non era consciente. Ese foi o meu comezo. (…)
– CDN: Entón, como é o teu proceso creativo?
– MR: Penso na idea de feitizo, de converterte na chamada popular do corpo aberto. Penso que todos temos esa condición de ser un refuxio de vidas. Somos dalgún xeito unha arca, un peto de ánimas, no sentido de vida. E eu non vexo esa condición como unha especie de renuncia, como se foses absorto por outra vida. Penso que o que hai que conseguir é crear un hábitat. O suceso máis interesante é ese, que sexas capaz de crear un espazo no que os personaxes se sintan ben, que acepten a túa presenza e compaña. Ese personaxe que entrou nese espazo, que antes nin coñecías nin sabías que existía, tes que saber escoitala e darlle a liberdade para poder seguila, ter unha relación de confianza que permita seguir o seu camiño e avanzar no enigma que eses personaxes son. En definitiva, crear un encontro de voces que se axudan. (…)”
Questionário fou(cinha): Iolanda Zúñiga
Entrevista a Iolanda Zúñiga na Sega:
“(…) – A Sega (S): Cando escribes se tes fill@s? De onde sacas o tempo?
– Iolanda Zúñiga (IZ) Teño cadelas e gatas. Unha delas dependente. Entre iso, o esforzo que supuña escribir e currar a un tempo, e algúns misóxinos polo medio aos que lles cedín fragmentos de vida, pois… pasaron seis anos.
– S: Escribes para mulleres, sobre “temas de mulleres” ou a crítica falou da túa obra como “literatura feminina”?
– IZ: Nin o primeiro nin o segundo. Creo. Aínda máis, con relación a un texto, o xurado pensou que fora redactado por un home. De feito, souben que algún tipo se masturbou cun fragmento. Aí sentinme empoderada, hahaha. (…)
– S: Cantas veces che preguntaron que escritorEs son unha referencia para ti?
– IZ: Nunca, tampouco. Vese que me tocaron bOs xornalistas.
– S: Cantas veces te chamaron poetisa (se escribes poesía)?
– IZ: Moitas. Mesmo non sendo poeta, senón narradora. Creo que é peor o segundo que o primeiro. (…)”>/p>
Feira do Libro da Coruña: actividades literarias destacadas do mércores 10
O mércores 10 de agosto finaliza a Feira do Libro da Coruña (nos Xardíns de Méndez Núñez, s/n.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para este día:
– 19:00 h. Federico Mosquera e Noa López asinan exemplares de Cantos de poeta, de Gelria, na caseta de Berbiriana.
Vigo: inauguración da exposición Saúde e Terra, irmá(n)s!
Feira do Libro da Coruña: actividades literarias destacadas do martes 9
O martes 9 de agosto continúa a Feira do Libro da Coruña (nos Xardíns de Méndez Núñez, s/n.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para este día:
– 13:00 h. Presentación de As Irmandades da Fala (1916-1931), coordinado por Uxío-Breogán Diéguez Cequiel, e publicado por Laiovento. No acto participan tamén Henrique Rabuñal e Afonso Ribas.
– 20:00 h. Vicente Araguas asina exemplares da súa obra na caseta de Edicións Embora.
– 20:00 h. Sinatura de exemplares de Caer de cu polo universo, de Estíbaliz Espinosa e Lucía Cobo, publicado por Apiario, na caseta da Libraría Pedreira.
– 21:15 h. Alberte Santos presenta O rebumbio dos vagalumes, publicado por Laiovento. Participa, xunto ao autor, Xesús Ron.
Entrevista a Miguel Anxo Fernández arredor de Un dente sen cadáver
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Miguel Anxo Fernández preséntanos Un dente sen cadáver, o caso máis sinistro do detective Frank Soutelo. Pode accederse á entrevista aquí.”
Henrique Monteagudo: “A liberdade normativa é factible con certas condicións”
Entrevista a Henrique Monteagudo en Quilombo Noroeste:
“(…) – Quilombo Noroeste (QN): Deu um curso na Universidade Federal Fluminense baixo o título “A língua no tempo, os tempos na língua. O galego, entre o português e o castelhano”. Em que elementos centrou o seu relatório?
– Henrique Monteagudo (HM): Non é doado de resumir en poucas liñas, pero falando en xeral presentei a evolución do galego no marco peninsular, e máis en concreto en relación coa do portugués e o castelán, mostrando en que puntos se pode falar de evolución conxunta do galego e o portugués desde a Idade Media, en que outros de evolución diverxente, e tamén as converxencias, coincidencias e diverxencias do galego con respecto ao castelán e entre este e o portugués. A historia lingüística de todo o conxunto centro-occidental da península resulta bastante máis complexa do que poida parecer a primeira vista. Tamén pretendía chamar a atención sobre o estudo da constitución e evolución das variedades estándar como un necesario interface entre as denominadas historia interna e historia externa da lingua, e pór de vulto que a aplicación mecánica e adoito anacrónica da noción de ‘lingua’ pode resultar máis prexudicial que esclarecedora cando estudamos a evolución dunha serie de variedades veciñas, dispostan en continuum, de entre as que se destacan varias variedades cultivadas. A idea é que o galego experimentou importantes evolucións conxuntas co portugués a finais da Idade media, outras co castelán (pero non necesariamente inducidas por este) e outras autónomas e diverxentes en relación tanto con un coma co outro idioma. (…)
– QN: Pensa que se têm aproveitado na política linguística galega as vantagens internacionais da nossa língua?
– HM: Na miña opinión, dentro das graves deficiencias da política lingüística do goberno galego, atópase, sen dúbida, a falla dunha liña clara e activa de conexión cos países e culturas de expresión portuguesa, que debe ser unha das prioridades estratéxicas dunha (practicamente inexistente) acción exterior das institucións galegas, non só nos ámbitos lingüístico e cultural. (…)
– QN: Que lhe parece a proposta de liberdade normativa para o caso galego que faz o professor Lagares?
– HM: Hai cousa de vinte e cinco anos publiquei na revista Grial un artigo “Sobre a polémica normativa do galego” que ía moderadamente nesa liña. Non creo que unha liberdade normativa total fose positiva para o idioma, pero si que é factible con certas condicións. Dito o cal, teño a certeza de que cando o colega Xoán Lagares fala da “identificação entre língua e norma, ou mesmo (o que seria ainda mais grave) entre língua e ortografia” está pensando tamén en sectores do reintegracionismo que cometen ese erro. Si, lamentablemente, esa identificación errónea é moi frecuente en Galicia en amplos sectores, e constitúe un serio malentendido que sería preciso esclarecer. (…)”
Feira do Libro da Coruña: actividades literarias destacadas do luns 8
O luns 8 de agosto continúa a Feira do Libro da Coruña (nos Xardíns de Méndez Núñez, s/n.), organizada pola Federación de Librarías de Galicia, con horarios de 11:00 a 14:00 h. e de 18:00 a 22:00 h., cos seguintes actos literarios destacados dentro do seu programa para este día:
– 18:00 h. Presentación de Caer de cu polo Universo, por Estíbaliz Espinosa, con ilustracións de Lucía Cobo, publicado por Apiario.
– 19:00 h. Presentación de Cantos de poeta, por Federico Mosquera e Noa López, Gelria.
– 19:45 h. Claudio Rodríguez Fer presenta Cinepoemas, publicado por Ouvirmos.
– 20:30 h. Presentación de O Deserto, de María do Cebreiro, publicado por Apiario.
– 21:15 h. Presentación de O perverso goberno de Feijóo. Sete anos en negro, de Manuel Monge, publicado por Laiovento. Participan no acto Camilo Nogueira e Xosé Manuel Sande.