Xosé Monteagudo: “Cara a unha renovación da materia literaria”
Artigo de Xosé Monteagudo en Euseino?:
“No século XX, na historia da literatura, e singularmente no xénero narrativo, o primeiro cuarto anunciou boa parte do paradigma estético que marcaría os tres cuartos restantes. Así ocorreu coa publicación as obras do modernismo literario, tales coma o Ulises, O proceso, Der Zauberberg (A montaña máxica) ou A señora Dalloway, que adiantaban correntes que adquirirían o seu predominio nas décadas seguintes. Mais, que está a acontecer no século XXI? Ocorre o mesmo nesta nova centuria? Tendo en conta que está preto de cumprirse xa ese primeiro cuarto do século, cabe preguntarse se un similar movemento estético non se estará a producir tamén na narrativa do século XXI.
Comezando polo máis difundido das letras occidentais (de cuxo canon participa a literatura galega) dos últimos vinte e dous anos, convén analizar o contexto non literario no que se producen esas obras, para ver en que medida hai circunstancias susceptibles de influír na narrativa actual. O contexto, no que ten de singularidade respecto do precedente, está marcado en gran medida pola revolución tecnolóxica e, en particular, pola eclosión das manifestacións públicas do individual, que comezaron polos blogues e continuaron moito máis masivamente coas redes sociais, no que aqueles e estas supoñen de predominio da subxectividade e de amplitude e inmediatez da Realidade (ou das realidades, por mellor dicir). O que a Internet representa para o coñecemento de feitos, persoas e acontecementos históricos e actuais outórgalle á narrativa unha amplitude de campo descoñecida en épocas anteriores. Dito doutro xeito: todo o particular contén a semente para converterse en universal mediante as posibilidades de difusión que conteñen as novas tecnoloxías.
A narrativa, e seguramente o resto dos xéneros literarios e incluso das artes, non son eidos alleos a este feito. Do mesmo xeito que a fotografía empurrou a arte pictórica cara ao abstracto e a aparición do cine reduciu as descricións da realidade física no xénero da narrativa, as posibilidades de difusión que implican as novas tecnoloxías están cambiando o paradigma literario da ficción en dous sentidos que, desde o meu punto de vista, teñen directa relación co que acabo de expoñer: o predominio da subxectividade e o relato da realidade. Ningunha desas correntes xurdiu nestas primeiras dúas décadas do século XXI, xaora, pero ambas atopan neste tempo un predominio descoñecido en etapas anteriores. (…)”
Compostela: presentación de A nación dos mil viños
A AELG lamenta o pasamento de Saleta Goi
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega lamenta profundamente o pasamento de Saleta Goi, presidenta da Fundación Manuel María de Estudos Galegos e Casa-Museo Manuel María, grande persoa e cunha vida de compromiso coa nosa lingua e cultura.
Das fotos que conservamos no Arquivo fotobiográfico de autor@s deixamos aquí estas dúas enviadas no seu momento por Manuel López Foxo:
Compostela: presentación de Unha etapa estelar e conflitiva de Galiza. Tomo II, de Francisco Rodríguez
A Coruña: presentación de Lobos doentes, de Antonio Tizón, o 1 de outubro
Desde Radiofusión:
“Un roteiro percorrerá lugares emblemáticos da Cidade Vella da Coruña o sábado 1 de outubro. Servirá como presentación do podcast Lobos doentes, dirixido por Eugenia Sanmartín, e con guión de Antonio Tizón, a partir da novela do mesmo nome que publicará Xerais en xaneiro de 2023. A cuarta novela negra da serie de Tizón -xa se publicaron libros e podcast de Un home estraño, A antesala luminosa e Os incurábeis– desenvolvese nesta ocasión en localizacións como o xardín de San Carlos, o convento dos dominicos, a praza da Fariña ou a rúa Tabernas.
Este é o programa previsto:
– 12:00 h. Libraría Berbiriana. Cidade Vella. Rúa Santiago, 7. A Coruña. Intervencións de Antonio Tizón, Henrique Sanfiz e as libreiras Alejandra e Cristina.
– 12:15 h. Diante da Academia Galega, Rúa Tabernas, 11. Intervención de Xosé Luís Axeitos, membro da Academia.
– 12:30 h. Praza de Azcárraga (antiga Praza da Fariña):
Eugenia Sanmartín canta “Adiós ríos, adiós fontes”.
Franki Muíño interpreta a Xosé Manuel Sánchez Pereiro.
Eugenia Sanmartín canta “A xusticia pola man”.
– 12:45 h. Viño na Leonesa, Rúa de Santo Domingo, 2.
Intervención de Anxo Angueira, presidente da Fundación Rosalía.
– 13:15 h. Xardín de San Carlos.
Franki Muíño interpreta a Xosé Manuel Sánchez Pereiro.
Intervención de Xurxo Souto.
– 13:45 h. Hotel Finisterre.
Intervención de Anxo Angueira.
Franki Muíño interpreta a Xosé Manuel Sánchez Pereiro.
Intervención de Cándido Barral.
Antonio Tizón interpreta a Gustavo Gallego.
Eugenia Sanmartín canta “Cal lobos doentes”.
– 14:15 h. Xantar no hotel Finisterre.
Inscricións: sonradiofusion@gmail.com
609828743 / 722118925
As persoas colaboradoras de Son Radiofusión poden formalizar a súa reserva antes do 13 de setembro ás 12 do mediodía ao prezo de 40 euros. Desde esa data abrirase para a cidadanía en xeral cun prezo de 47 euros, incluíndo o correspondente seguro. As persoas interesadas deben formalizar a súa reserva no enderezo electrónico sonradiofusion@gmail.com “
Compostela: Ciclo “Literarias Todas” Novas voces, éxitos eternos: os premios nacionais levan nome de muller (Parte II), o 15 de setembro
Manuel Rivas: vídeo da conferencia Saudade do porvir
Falece aos 90 anos Saleta Goy
Desde Nós Diario (foto da Fundación Manuel María):
“No serán de onte faleceu na cidade da Coruña Saleta Goy, a viúva do escritor Manuel María. Goy, presidenta da fundación que acolle o legado do poeta na Casa-Museo Manuel María, levaba ligada á cultura galega desde os anos 50, participando da vida social e política do país.
Os restos de Saleta Goy serán velados no tanatorio de Servisa da Coruña o domingo 11 de setembro, e a segunda feira realizarase na Casa-Museo Manuel María, en Outeiro de Rei, unha despedida civil, ás 17 horas, previa a recibir sepultura, ás 18 horas, no cemiterio de San Xoán de Outeiro de Rei, a poucos metros da Casa-Museo. Os seus restos repousarán xunto aos do escritor Manuel María falecido no ano 2004, con quen compartiu 45 anos de vida e de intensa actividade social e cultural.
Saleta Goy García fixo 90 anos o 6 de xuño e vivía na cidade da Coruña desde que en 1998 se trasladou alí, xunto a Manuel María, cando chegou á idade de xubilación. Saleta e Manuel María coñecéronse no ano 1957 e casaron dous anos máis tarde pasando a residir en Monforte de Lemos onde o escritor exercía como procurador dos tribunais. Foron eses momentos primeiros de dificultades económicas que obrigaron o escritor a compatibilizar o seu traballo de procurador coas clases nunha academia de ensino e as colaboracións xornalísticas. A pesar diso, Manuel María vai renunciar ao traballo de director de “La Voz de Vigo” por esixírselle a afiliación á Falanxe.
Desde o ano 1970 Saleta rexenta en Monforte a libraría Xistral, que a parella decidira abrir como un xeito de dinamización cultural e de obter os medios económicos imprescindíbeis para que o escritor conservase a súa plena independencia creativa. Foi aquel un lugar habitual de encontro de escritoras e escritores, de intelectuais, tanto da Galiza como de fóra, e un importante foco de difusión da literatura galega.
Saleta e Manuel mantiñan un inequívoco compromiso nacionalista desde os anos 50, o que acentuou máis a represión exercida sobre eles polo réxime fascista. Segundo sinalan desde a Fundación Manuel María, “non só se viu censurada a obra literaria do escritor e prohibidos os seus recitais e conferencias, senón que a represión cebouse sobre as súas propias persoas con multas cuantiosas, vixilancia domiciliaria permanente e detencións arbitraria”.
A Fundación Manuel María lembra, tamén, que “a represión non logrou que Saleta e Manuel María renunciasen ás súas conviccións nin cesasen en ningún momento na súa loita contra a ditadura franquista e en favor dos dereitos políticos de Galiza e, sobre todo, no traballo pola recuperación de usos para a lingua galega e polo dereito a vivir dignamente na propia terra en paz e harmonía cos demais pobos do mundo”.”
Aquí poden consultarse as fotos coa presenza de Saleta no Arquivo fotobiográfico d@s escritor@s, na web da AELG.
A Coruña: Obradoiro Entre universo e tinta… escribimos?, con Estíbaliz Espinosa
O Obradoiro Entre universo e tinta… escribimos? é unha iniciativa da Escola de Escritoras-es da AELG, actividade subvencionada pola Deputación da Coruña e a colaboración do MUNCYT, impartido por Estíbaliz Espinosa, e cunha sesión especial a cargo de Alba Cid.
Non vemos xa a Vía Láctea, a nosa propia galaxia, mais podemos recuperala e escribir dela. O cambio climático é un feito, pero o coñecemento espalla o activismo para frealo. A intelixencia artificial, as células nai, a estación espacial internacional, o telescopio espacial Webb, os glaciares, o raio verde e as cores da ardora…precisan poetas, escritoras. Disidentes da frase feita, elaboradores de antimateria de tópico, amantes da lírica enerxía escura como tinta preta. A escrita está nos nosos átomos: estamos feitos de escrita como de po de estrelas. Se portamos as células nai do saber, descubrimos? Curioseamos? Escribimos?
Oito sesións de 2 horas e media cada unha, en horario de 11:30 a 14:00, que se celebrarán os sábados:
– 10 de setembro.
– 1 e 8 de outubro.
– 5, 12 e 26 de novembro.
– 3 e 17 de decembro.
Terá lugar no Museo Nacional de Ciencia e Tecnoloxía, MUNCYT (Praza do Museo Nacional da Ciencia, 1), A Coruña.
20 prazas, gratuítas, para maiores de 18 anos, que se adxudicarán por orde de solicitude. A inscrición, gratuíta, pode realizarse no correo electrónico oficina@aelg.org
O obradoiro enmárcase na Escola de Escritoras e Escritores da AELG, iniciativa que centra os seus esforzos en impartir, por concellos de todo o país, obradoiros con formatos e destinatarios diversos, nos que se abordan diferentes xéneros literarios e contidos. Trátase dunha iniciativa que, cos autores/as como guías, ten o obxectivo de transmitir a experiencia apaixonante do acto creador, tentando concienciar á sociedade do imprescindíbel que é a estimulación creativa na escrita e o seu papel complementario na formación do individuo. O proxecto aposta por ofrecer á mocidade un sistema lingüístico, literario e cultural propio no que asentar as súas raíces.
Información sobre protección de datos
A/O responsábel do tratamento é a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. A finalidade do tratamento é a prestación do servizo que se detalla na solicitude ou actividade organizada. A base legal do tratamento é o cumprimento dunha obriga contractual na prestación dun servizo. Os seus datos conservaranse unicamente durante os prazos de prescrición legalmente aplicábeis. Pódense comunicar os seus datos a terceiras/os organizadoras/es ou colaboradoras/es da actividade. No caso de solicitar certificado de asistencia, os seus datos comunicaranse ao/á impartidor/a da actividade. Pode acceder, rectificar, suprimir os seus datos e nos casos determinados opoñerse ao tratamento, limitar o seu uso ou portar a outra/o responsábel. Tamén pode solicitar a tutela da Axencia Española de Protección de Datos ou presentar unha reclamación ante a mesma.
