Entrevista de Ubaldo Cerqueiro a Francisco X. Fernández Naval en Xornal da Coruña:
“Estas semanas, a Asociación pola Recuperación da Memoria Histórica, coa colaboración municipal, está instalando novos “stolpersteine” como lembranza ás vítimas do fascismo. Esas lastras douradas que se colocan en rúas de toda Europa que serven para que non esquezamos o noso pasado.
A Coruña é pioneira en Galicia, e no estado, na colocación destas “pedras de tropezar”, como lles chama Chisco Fernández Naval, porque son “discretas, pero visibles e notables, porque están un pouquiño subidas como para que tropeces con elas e te fixes que nesa casa naceu ou creceu unha vítima do fascismo”.
E se A Coruña é a primeira cidade galega en instalar estas lastras, en parte é por Chisco, ademais, por suposto de por Carmen Rodeja, presidenta da entidade. Chisco quedou impactado cando tropezou cunha destas lastras nunha viaxe a Alemaña, e pareceulle gran idea espallar este movemento mundial por Galicia en liña coa ARMH.
Entre os 17 “stolpersteine” que lembran as vítimas herculinas, un, o instalado o 19 de xullo de 2023 na rúa Porta dos Aires, lembra a Julio Martínez Arias. E precisamente Chisco Fdez. Naval (natural de Ourense, amante de Carnota e residente na Coruña), habitual colaborador da ARMH, publicou o ano pasado un libro, editado pola entidade, sobre a súa vida: Julio Martínez Arias. Da Porta de Aires da Coruña ao aire de Mauthausen, na mesma liña que o que escribiu contando a cinéfila historia do “Marrolas”, un dumbriés que comandou un grupo de fuxidos dende o Monte Pindo ata Bristol a bordo dun barco xeiteiro secuestrado na ría de Corcubión, e finado no Campo de Concentración de Gusen.
– Xornal da Coruña (XdC): Chisco, a túa longa obra está sempre vinculada á memoria, non?
– Francisco X. Fernández Naval (FFN): Sempre me mantiven próximo a este territorio, en todos os xéneros sempre ando arredor da memoria, porque é o que…. Unha vez, cando eu estaba escribindo o libro John Patrick Thompson, é un profesor de español e galego en EEUU, cando estaba escribindo o libro A novela galega e a Guerra Civil, e como eu tiña a novela O bosque das antas, que conta a historia do meu avó, quíxome preguntar por que eu escribía sobre iso. E eu lle contara que miña nai sempre me conta as cousas da guerra cando era pequeno. E díxome: “A min gustaríame preguntarlle porque unha nai lle contaba esas cousas tan terribles ao seu fillo”, porque meu avó estivo perseguido, agochado nas covas dos montes de Ribela e Oira, en Ourense.
Entón fumos á casa en Oira para entrevistala. Sentamos nunha pedra de 10 metros desas para sentarse a falar, John puxo a cámara e lle preguntou por que lle contaba esas cousas tan terribles a dous nenos pequenos. Miña nai mirou para a cámara e só dixo: “Porque os meus fillos tiñan que saber”. E eu débome a iso, a esa seguridade e firmeza da miña nai, que malia ser de esquerdas, era unha muller de igrexa, discreta… E por iso teño un compromiso coa memoria, coa historia do meu avó.
– XdC: En todo caso, hai pouca información para facer estes traballos biográficos de vítimas do fascismo?
– FFN: Normalmente hai pouca información, porque morreron todos moi novos, ente o 20 eos 35 anos, coa guerra pola medio, polo que normalmente marcharon de casa moi pronto, as familias tardaron moitísimos anos que lles pasaran, e ademais non o podían contar… Entón para facer unha biografía quedan bastante ocos. (…)”
Arquivos da etiqueta: Francisco X. Fernández Naval
A Coruña: recital poético Poetas na Cociña
Entrevista extensa arredor da súa obra con Francisco Xosé Fernández Naval
Xa está dispoñíbel na Videoteca da web da AELG a entrevista extensa arredor da súa obra con Francisco Xosé Fernández Naval. Pode verse tamén aquí:
Crónica videográfica do recital poético-musical “A Coruña: Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida” (2)
Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida. Recital poético-musical foi unha actividade da AELG, co apoio de CEDRO e o Concello da Coruña, que tivo lugar o 25 de setembro, ás 19:30 horas, no Teatro Rosalía de Castro da Coruña, coa que celebramos a vixencia da figura de Luísa Villalta cun recital poético-musical, vinte anos despois do seu pasamento, na secuencia das homenaxes que tiveron lugar en 2004 e 2014.
O acto, conducido por Cesáreo Sánchez Iglesias e Beatriz Maceda, contou coas interpretacións musicais de Florian Vlashi e César Morán, e a intervención, lendo textos de Luísa Villalta, de Ana Romaní, Antía Otero, Daniel Asorey, Estíbaliz Espinosa, Eva Veiga, Francisco X. Fernández Naval, Henrique Rabuñal, Marga do Val, Marica Campo, Marta Dacosta, Miro Villar e Pilar García Negro.
Aquí pode verse a segunda parte da crónica videográfica, dispoñíbel aquí.
– Segunda parte do recital poético e intervención musical de César Morán:
Crónica videográfica do recital poético-musical “A Coruña: Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida” (1)
Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida. Recital poético-musical foi unha actividade da AELG, co apoio de CEDRO e o Concello da Coruña, que tivo lugar o 25 de setembro, ás 19:30 horas, no Teatro Rosalía de Castro da Coruña, coa que celebramos a vixencia da figura de Luísa Villalta cun recital poético-musical, vinte anos despois do seu pasamento, na secuencia das homenaxes que tiveron lugar en 2004 e 2014.
O acto, conducido por Cesáreo Sánchez Iglesias e Beatriz Maceda, contou coas interpretacións musicais de Florian Vlashi e César Morán, e a intervención, lendo textos de Luísa Villalta, de Ana Romaní, Antía Otero, Daniel Asorey, Estíbaliz Espinosa, Eva Veiga, Francisco X. Fernández Naval, Henrique Rabuñal, Marga do Val, Marica Campo, Marta Dacosta, Miro Villar e Pilar García Negro.
Aquí pode verse a primeira parte da crónica videográfica, dispoñíbel aquí.
– Discurso de presentación de Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG:
– Intervención musical de Florian Vlashi:
– Primeira parte do recital poético e intervención musical de César Morán:
Crónica fotográfica do recital poético-musical A Coruña: Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida
Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida. Recital poético-musical foi unha actividade da AELG, co apoio de CEDRO e o Concello da Coruña, que tivo lugar o 25 de setembro, ás 19:30 horas, no Teatro Rosalía de Castro da Coruña, coa que celebramos a vixencia da figura de Luísa Villalta cun recital poético-musical, vinte anos despois do seu pasamento, na secuencia das homenaxes que tiveron lugar en 2004 e 2014.
O acto, conducido por Cesáreo Sánchez Iglesias e Beatriz Maceda, contou coas interpretacións musicais de Florian Vlashi e César Morán, e a intervención, lendo textos de Luísa Villalta, de Ana Romaní, Antía Otero, Daniel Asorey, Estíbaliz Espinosa, Eva Veiga, Francisco X. Fernández Naval, Henrique Rabuñal, Marga do Val, Marica Campo, Marta Dacosta, Miro Villar e Pilar García Negro.
Poden verse a continuación varias fotos do acto, podendo consultarse a crónica fotográfica completa aquí.
Arzúa: Culturgal expandido 2024
Vilalba: presentación de Fragor do urdido, de Eva Veiga e Francisco X. Fernández Naval
Compostela: recital poético “Luísa Villalta. Entender para vivir”
A Coruña: Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida. Recital poético-musical, o 25 de setembro
Luísa Villalta. A auséncia que sustenta a vida. Recital poético-musical é unha actividade da AELG, co apoio de CEDRO e o Concello da Coruña.
O 25 de setembro, ás 19:30 horas, no Teatro Rosalía de Castro da Coruña, a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega celebra a vixencia da figura de Luísa Villalta cun recital poético-musical, vinte anos despois do seu pasamento, na secuencia das homenaxes que tiveron lugar en 2004 e 2014. A entrada será libre, até completar capacidade.
O acto, conducido por Cesáreo Sánchez Iglesias e Beatriz Maceda, contará coas interpretacións musicais de Florian Vlashi e César Morán.
Pola súa vez, intervirán lendo textos arredor de Luísa Villalta:
Ana Romaní
Antía Otero
Daniel Asorey
Estíbaliz Espinosa
Eva Veiga
Francisco X. Fernández Naval
Henrique Rabuñal
Marga do Val
Marica Campo
Marta Dacosta
Miro Villar
Pilar García Negro
Deste xeito, neste 2024, onde foi recoñecida como autora a quen se lle dedica o Día das Letras Galegas, reafirmámonos no indicado nas anteriores homenaxes levadas a cabo desde a AELG:
Luísa Villalta constitúe unha destacada representante da cultura galega contemporánea, tanto no ámbito musical coma no literario; a súa obra abarca todos os xéneros (poesía, teatro, novela e ensaio literario) sempre dende unha perspectiva renovadora e orixinal. Ademais, Luísa foi coñecida polo seu grande activismo cultural, que de xeito constante e desinteresado levou a cabo en colaboración con diversas asociacións culturais, colectivos e proxectos de diversa índole, entre as que destacamos a súa participación no Consello Directivo da AELG durante varios anos.
Foi unha das pezas chaves da renovación da dramaturxia galega nos anos oitenta, dende os Cadernos da Escola Dramática, destacando nela a importancia do elemento musical, que propicia unha querenza formalista que devén nun cultismo textual na procura da dignificación do xénero teatral e da lingua. Formada na Universidade de Santiago, onde se licenciou en Filoloxía Hispánica e Galego-Portuguesa, dedicando parte da súa vida profesional á docencia da Lingua e Literatura Galegas no ensino secundario; mais a súa inquedanza polo mundo das letras sempre estivo acompañada dun profundo amor pola música, que a levou a ser Titulada Superior de Violín e a participar en diferentes conxuntos de cámara, ademais de integrar a Xove Orquestra de Galicia, faceta que desenvolveu ademais como estudosa das relacións entre linguaxe musical e linguaxe poética como formas de coñecer poeticamente o mundo.
A poesía de Luísa Villalta estaba atenta ao eu, mais tamén a pensar o mundo contemporáneo, o que facía dela unha persoa interesada no devir da sociedade e en promover e participar vivamente en procesos de debate sobre ensino, emigración, marxinación, xénero…, involucrándose así nas mobilizacións que se convocaron desde o mundo da cultura contra a guerra do Iraq ou a catástrofe do Prestige, até o punto de que a súa última intervención pública foi a participación nun recital de poetas galegos e galegas en solidariedade con Palestina. O seu grande activismo cultural levouna a colaborar de xeito constante e desinteresado con diversas asociacións culturais, colectivos e proxectos.
Na lúcida ironía dos seus textos destaca tamén a reflexión sobre a cidade na posmodernidade, entendida como ágora, como territorio no que se formulan e resolven as tensións sociais, tomando a autora parte pola defensa dos dereitos das persoas desposuídas. Sensíbel e contundente, denunciou os valores e a apatía da sociedade capitalista.
