A Coruña: Mario Regueira e Xesús Fraga conversan sobre A música na literatura galega

O mércores 7 de novembro, ás 19:30 horas, na Normal (Paseo de Ronda, 47), Mario Regueira e Xesús Fraga proseguen co Espazo Escritorio desta entidade cunha conversa que versará sobre A música na literatura galega, coordinados polo xornalista Iago Martínez.

A Coruña: conversa sobre lingua, música e literatura entre Manuel Rivas e Xosé Manuel Pereiro

O xoves 25 de outubro, ás 19:30 horas, na Normal (Paseo de Ronda, 47), Manuel Rivas e Xosé Manuel Pereiro inauguran o Espazo Escritorio desta entidade cunha conversa que versará sobre lingua, música e literatura en Galicia, coordinados polo xornalista Iago Martínez.

Santiago: encontro Carlos Casares. Escritor e intelectual do seu tempo, do 5 ao 7 de setembro

A UIMP organiza o Encontro Carlos Casares. Escritor e intelectual do seu tempo, entre o 5 e o 7 de setembro, no Consello da Cultura Galega (Pazo de Raxoi, 2º andar), en Santiago de Compostela. O curso pretende lembrar a obra e a faceta intelectual de Carlos Casares cando se cumpren dez anos do seu pasamento cun dobre obxectivo: o de reanimar o interese do profesorado de ensino secundario pola lectura e o estudo da obra de Casares, incentivando a recuperación dalgunhas das súas novelas como lecturas recomendadas para o estudantado dese nivel educativo, e o de suscitar o interese do alumnado universitario pola investigación académica do escritor e a súa produción. Con esta dobre finalidade realízase un percorrido en profundidade polo máis destacado de dita produción e unha achega a aspectos menos coñecidos (a relación de Casares coa cultura catalana) que amosen a amplitude do seu labor intelectual. A dirección corre a cargo de Dolores Vilavedra.
O importe da matrícula é de 129 euros. Para os alumnos das universidades da Coruña, Santiago ou Vigo haberá unha redución do 50% (64,50 euros). A data límite para a solicitude da beca é a do 5 de agosto de 2012. O valor académico é de 20 horas, con recoñecemento do curso en créditos de libre escolla. As prazas son limitadas. Para máis información, matrículas e bolsas, pódese contactar coa Secretaría de Alumnos da UIMP (Fundación Luís Seoane, Rúa San Francisco, s/n., 2º andar, C. P. 15001 da Coruña). O teléfono é o 981140830, o fax 981140825, e o correo electrónico galiciasa@uimp.es.

PROGRAMA

Mércores 5 de setembro:
18:30 h. Inauguración a cargo de Dolores Vilavedra e Xosé Luís Barreiro Rivas.
19:00 h. A obra narrativa de Carlos Casares, por Ángel Basanta Folgueira.

Xoves 6 de setembro:
10:00 h. Xornalismo(s) e arredores na obra de Carlos Casares, por Iago Martínez.
12:00 h. O diálogo de Casares co mundo da infancia, por Montse Pena Presas.
13:00 h. Debate.
17:00 h. Carlos Casares tradutor, mediador e axente literario na historia contemporánea da literatura galega, por Iolanda Galanes e Ana Luna Alonso.
19:00 h. A achega de Carlos Casares ao ensaísmo galego, por Olivia Rodríguez González.

Venres 7 de setembro:
10:00 h. Carlos Casares e Nós, á luz de Deus sentado nun sillón azul, por Álex Alonso.
12:00 h. Casares e Galaxia, Casares en galaxia, por Dolores Villanueva.
13:00 h. Debate.
17:00 h. Os espazos literarios de Carlos Casares, por María López Sández.
19:00 h. Clausura e entrega de diplomas, por Dolores Vilavedra e María Esther Regueiro Fernández.

Vinte e seis obras finalistas compiten polos Premios AELG 2012, que chegan á súa XIII edición

Os 417 socios e socias da AELG xa escolleron os finalistas aos premios á mellor obra publicada no 2011 nas modalidades de ensaio, poesía, narrativa, tradución, teatro, blog literario, literatura infanto-xuvenil e traxectoria xornalística. Nestes dous últimos casos tamén participan na elección os asociados de Gálix e os membros do Colexio de Xornalistas respectivamente.
As obras gañadoras daranse a coñecer na Cea das Letras, un dos actos máis importantes na vida da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, que terá lugar o vindeiro 5 de maio en Santiago de Compostela.

Así pois, da conxunción de votos emitidos nunha primeira quenda resultaron finalistas:

Narrativa:
Extramunde, Xavier Queipo, Xerais.
Laura no deserto, Antón Riveiro Coello, Galaxia.
Non hai noite tan longa, Agustín Fernández Paz, Xerais.

Ensaio:
Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, Carlos Callón, Xerais.
Rosalía de Castro. Estranxeira na súa patria (a persoa e a obra de onte a hoxe), Francisco Rodríguez, Asociación Socio-Pedagóxica Galega.
Vivir, unha aventura irrepetíbel. Biografía de Mª do Carme Kruckenberg, Mercedes Queixas Zas, Galaxia.

Poesía:
balea2, Estevo Creus, Positivas.
Leopardo son, Pilar Pallarés, Espiral Maior.
Todas as mulleres que fun, Andrea Nunes Brións, Corsárias.

Teatro:
A función do tequila, Manuel Guede, Deputación da Coruña.
Chegamos despois a unha terra gris, Raúl Dans, Xerais.
Fábula galénica, Inácio Vilariño, Baía.

Mellor traxectoria de Xornalismo Cultural en 2011:
Anxo Tarrío.
Bieito Iglesias.
Iago Martínez.
Ramón Chao Rego.
Santiago Jaureguizar.

Literatura Infanto-Xuvenil:
Fantasmas de luz, Agustín Fernández Paz, Xerais.
Noutra dimensión, Marica Campo, Galaxia.
O meu gato é un poeta, Fran Alonso, Xerais.

Tradución:
Os trobadores de Occitania, Darío Xohán Cabana, Edicións da Curuxa.
Sonetos de Shakespeare, Ramón Gutiérrez Izquierdo, Xerais.
Versos escollidos (de Wisława Szymborska), Lucía Caeiro, Positivas.

Mellor Blog Literario:
As crebas, Miro Villar.
Caderno da crítica, Ramón Nicolás.
Criticalia, Armando Requeixo.

Na segunda fase, xa en andamento, os asociados e asociadas decidirán as obras gañadoras.

Alén destas categorías, os Premios AELG constan doutros dous galardóns outorgados pola Asemblea de Socios e Socias da AELG: o premio para a Institución que se caracterizase pola súa contribución á divulgación da literatura galega, que este ano será para os Equipos de Normalización Lingüística dos centros de ensino e Servizos de Normalización Lingüística dos concellos; e mais o Premio AELG 2012 Escritor Galego Universal, outorgado pola Asemblea ao escritor José Luis Sampedro, galardón que o distingue como autor que combina a excelencia literaria co compromiso ético que o converte en referente na defensa da dignidade humana; a AELG agarda contar coa súa presenza na Cea das Letras.

“25 obras en gallego, traducidas al inglés en los últimos cinco años”

Artigo de Iago Martínez en El País:
“La conexión entre la literatura gallega y sus parientes anglófonas era en 1980 lenta, costosa y de un solo sentido. Galicia apenas exportaba nada, solo importaba. Treinta años después, muchos de los obstáculos se mantienen intactos en la vía, pero el flujo ha cambiado por completo. La circulación es de doble sentido y el saldo entre ambos carriles, de hecho, tiende a cero. En el último lustro se han traducido del inglés al gallego 27 obras, y otras 25 han hecho el camino a la inversa. Los datos están en la Biblioteca da Tradución Galega y los analizan las cuatro investigadoras que integran el equipo Bitraga de la Universidade de Vigo en un artículo del número 191 de la revista Grial. Áurea Fernández, Iolanda Galanes, Ana Luna y Silvia Montero se centran en los intercambios con las literaturas anglófonas, que suponen el 15,6% de las importaciones y el 6% de las exportaciones, y dedican una atención especial al caso de la literatura de mujeres. (…)
De las 51 exportaciones registradas en la última década, 23 son antologías de narrativa y poesía, y ocho contaron con apoyo institucional. Esta clase de volúmenes, precisan las autoras, están más pensados para la docencia entre los estudiantes de los centros de estudios gallegos en el exterior -lo que no quiere decir que se envíen, como ha sucedido con la versión inglesa de Lois Pereiro, de Jonathan Dunne- que para seducir a agentes literarios o al público lector, y suelen padecer “una mala distribución”. “A menudo, la recepción y el entusiasmo por la edición de literatura gallega en inglés es mayor en Galicia que fuera, tanto por parte de las instituciones como de los autores, editores o investigadores”, concluyen las autoras de A literatura galega en inglés. Unha realidade emerxente. “Es evidente que el valor que le otorgamos a nuestras exportaciones de textos literarios y no literarios no coincide con el valor que le dan las culturas a las que estas traducciones van dirigidas”.”

Daniel Salgado: Cunqueiro para ben e para mal

Reportaxe de Daniel Salgado sobre Álvaro Cunqueiro en El País:
“(…) “A narrativa de Cunqueiro revalorizouse, sobre todo, nos noventa, grazas ao labor teórico de Xoán González-Millán”, considera a profesora Dolores Vilavedra, que recentemente publicou un mapa da cuestión, A narrativa galega na fin de século (Galaxia, 2010). E engade: “Esa revalorización tardou en producirse en parte por prexuízos ideolóxicos, en parte porque non había ferramentas teóricas para enxergar unha obra así, deuse unha incapacidade hermenéutica”. O paradigma dividíase, na atoutiñante prosa de posguerra, entre o existencialismo rebelde de Blanco Amor -non conceptualizado dese xeito- e o relato de fonte popular e tendencia fantástica de Ánxel Fole. Cunqueiro non cadraba en ningures. “O seu programa está fóra do tempo, tampouco ten relación coa literatura española”, explica Vilavedra, para quen o achegamento ao escritor dende a dicotomía realismo / fantástico “encorsetou a súa obra”.
Na súa gran triloxía en galego, esa que vai de Merlín e familia, pasa por As crónicas do sochantre e desemboca en Se o vello Sinbad volvese ás illas, non existe o eixo temporal, a mestura indiscriminada de tradicións culturais avanza estratexias melting pot, un pouso melancólico percorre todo o seu espiñazo e nas ansias por ser outras vidas e explorar outros mundos sedimenta o edificio narrativo. “O Sinbad é un libro para montar a vida nel, é para namorarse e é unha cabronada para un escritor”, sentencia Darío Xohán Cabana, aínda sinceramente abraiado, moitos anos logo do seu contacto cos repertorios do mindoniense, “pola capacidade de evocación da súa linguaxe”.
Mais o propio Cabana, que asegura volver unha vez e outra aos poemas de Herba aquí ou acolá, é consciente dos riscos de Cunqueiro. “A súa narrativa ten unha influencia enorme na literatura posterior”, di, “pero posúe uns xeitos que, se te achegas demasiado a el, podes acabar sendo unha caricatura”. O perigo do manierismo, do que tamén alerta a crítica Dolores Vilavedra e no que sitúa o menos produtivo da herdanza cunqueiriá. Non dubida en poñer exemplos: “O Xentiario (Galaxia, 2009) de Carlos Reigosa ten unha vontade de homenaxe explícita aos libros de semblanzas, pero se cadra aí se atope o menos interesante”. Pero tampouco detecta alternativas a esa liña, pegadas sutís, asimilacións fértiles: “Non as vexo”. (…)”.

No mesmo medio, pódense ver artigos de Quico Cadaval, Suso de Toro, Daniel Salgado e Iago Martínez.

Santiago: recital poético Picaversos, con Paco Macías, Iago Martínez e Mario Regueira

O martes 20 de decembro, a partir das 21:00 horas, no Modus Vivendi (Praza de Feixoo) de Santiago de Compostela, chega outra edición do ciclo de lecturas poéticas Picaversos, en homenaxe a Lois PereiroPaco MacíasIago Martínez e Mario Regueira lerán textos do poeta monfortino, co que o público asistente poderá escoitalo na voz deles e gozar, tamén, dalgunha das súas lecturas e músicas favoritas.

María do Cebreiro: “Tradúcese como unha forma de propaganda”

Entrevista de Iago Martínez a María do Cebreiro, publicada en xullo de 2011 no Xornal, recuperada a través do blog do autor, Disimulen:
“Iago Martínez (IM): Fogar impronunciable remite a Beckett e, como di o libro, á “identidade como desposesión”.
– María do Cebreiro (MdC): Sempre encontrei máis interesante unha certa rebeldía con respecto ao sentimento de arraigo que a afirmación identitaria. Non vou entrar en se é necesaria ou non, pero a afirmación identitaria paréceme pouco estimulante dende o punto de vista intelectual. Sutura as linguaxes, os discursos, pouco máis imos poder sacar dela. En cambio, da resistencia a ese proceso si que poden saír cousas interesantes, cando menos no que ten que ver co recoñecemento dos conflitos, e ao final o sentido político das cousas xérao o conflito, non o acordo. O acordo o que xera é unha linguaxe de himno máis ou menos eficaz socialmente –cada vez menos, creo eu–, pero dende o punto de vista do alimento para o pensar non vai moi lonxe. (…)
– IM: Cito textualmente: “O que é digno de ser defendido non necesita lugares de memoria”.
– MdC: É esa tensión que hai no literario entre a conmemoración e o que se resiste á conmemoración. Subxace ao ensaio unha especie de corrente que agora mesmo na filosofía política se presenta como unha crítica da representación. Estou pensando en Badiou ou Rancière. Unha crítica da linguaxe como representación e da política como representación. Eu creo que a linguaxe e a política, se ben nunca están á marxe á representación, non deben aspirar a iso. Máis ben, o seu poder é o de destruír os pactos. Igual que cando di Rancière que a democracia está máis cerca do que rompe o pacto que do que o compón, eu tamén creo que o político na poesía ou na literatura está máis cerca do que rompe esa linguaxe do consenso, da representación, da conmemoración. Hai sempre unha relación violenta entre poder e poesía, porque ao final a política necesita a palabra do poeta para lexitimarse, para quedar como o fermoso, o memorable, o sagrado. E á inversa, moitos poetas pactaron ou necesitaron esoutro terreo da conmemoración, supoño que para facerse fortes e perpetuarse. Para min o máis interesante é a linguaxe que resiste a iso. (…)”.

Debate, proxección audiovisual e novos libros sobre Lois Pereiro

O xoves 24 de novembro, ás 20:30 horas, no Restaurante Rúa (R/ San Pedro, 24) de Santiago de Compostela, terá lugar un evento, baixo o título Lembrando a Lois Pereiro, no que participarán Xosé Manuel Pereiro, O Leo, Iago Martínez e Daniel Salgado, moderados por Alberto Ramos. Antes da conversa, está previsto que se proxecte un fragmento da peza artística Corporal (je t’aime), proxecto baseado nunha idea de Antía Otero e Carlos Neira, a partir de poemas de Lois. Desde Cultura Galega.
Esta nova coincide coa saída de dous libros sobre o autor a quen este ano se lle dedicou o Día das Letras Galegas: Lois Pereiro. Dicionario de sombras, de Antón Patiño, editado en Espiral Maior, e o catálogo da exposición Quen corta os fíos do soño?, publicado pola Fundación Luís Seoane. Desde a páxina oficial de Lois Pereiro.

Santiago: acto literario no 25 aniversario de Polaroid, de Suso de Toro

O xoves 10 de novembro, ás 20:00 horas, no Salón de Actos do IES Rosalía de Castro (Rúa de San Clemente, s/n), de Santiago de Compostela, terá lugar un acto literario en conmemoración do 25º aniversario da publicación de Polaroid, de Suso de Toro, no que participarán Xosé Luís Axeitos, Pepe Barro, José Manuel Estévez Saá, Rexina Vega, Rosa López Gato e o propio autor, con Iago Martínez como moderador.