O venres, sexta feira, 10 de maio, a partir das 19:30 horas, na Libraría Couceiro de Santiago de Compostela (Praza de Cervantes, 6), tivo lugar un coloquio coa presenza de Joseba Sarrionandia, acompañado por Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Isaac Xubín, escritor e tradutor da súa obra ao galego.
A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega nomeou Joseba Sarrionandia, escritor vasco, como Escritor Galego Universal en 2024, desde o profundo respecto e afecto á súa persoa e a valoración da altísima calidade da súa obra, así como por defender a lingua, a cultura e a dignidade nacional de Euskadi.
Joseba Sarrionandía (Bizkaia, 1958), formou parte nos anos oitenta da banda literaria Pott, xunto con Bernardo Atxaga, Jon Juaristi e Ruper Ordorika. É membro da Euskaltzaindia e tradutor de Eliot ou Pessoa. Ten publicado arredor de corenta títulos de narrativa, poesía, ensaio ou literatura infantil. Ademais, Sarrionandia foi un dos tradutores ao éuscaro dos clásicos da literatura galega.
Nas anteriores edicións recibiron este nomeamento as escritoras e escritores Mahmud Darwix, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman, Antonio Gamoneda, José Luis Sampedro, Lídia Jorge, Bernardo Atxaga, Luiz Ruffato, Pere Gimferrer, Hélia Correia, Isabel-Clara Simó, María Teresa Horta, Mariasun Landa, José Luandino Vieira, Ana Luísa Amaral e Lydia Cacho.
O autor recollerá o seu Premio honorífico como Escritor Galego Universal, no marco da Gala dos Premios Follas Novas do Libro Galego 2024, que terá lugar o 11 de maio, no Teatro Principal de Santiago de Compostela.
O venres, sexta feira, 10 de maio, a partir das 19:30 horas, na Libraría Couceiro de Santiago de Compostela (Praza de Cervantes, 6), terá lugar un coloquio coa presenza de Joseba Sarrionandia, acompañado por Cesáreo Sánchez Iglesias, presidente da AELG, e Isaac Xubín, escritor e tradutor da súa obra ao galego.
Entrevista
a Isaac Xubín e Ruper Ordorika en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Como naceu este proxecto? De onde partiu a idea que deu lugar a esta mini-xira tans ingular por Galiza?
– Isaac Xubín (IX): Tempo de Exilio, a tradución ao galego de poemas de Joseba Sarrionaindia, recibiu o premio Etxepare, que na súa dotación económica destina unha parte a promocionar e axudar a difundir a obra premiada. É de aí de onde saen estes recitais con Ruper por Galiza.
– SG: Mais xa tiñades colaborado…
– IX: Isaac: A única experiencia que tiñamos antes foi no festival Literaturia, en Zarautz, onde coincidimos os dous, e como xa sabiamos que habería algo disto partillamos escenario nunha canción de Ruper con letra de Sasrrionaindia, ‘Martin Larralde’, que eu receitei en galego. Saiu ben e xa se activou isto. (…)
– SG: Como vedes a relación entre dúas culturas como a galega e vasca? De habela, claro. Haina? Considerades que houbo un achegamento? Viven de costas unha a outra?
– IX: Eu, persoalmente, creo que hai moito coñecemento superficial mais pouco coñecemento profundo. A proba é que eu non tería que ter sido, por idade, o tradutor de Joseba Sarrionaindia, tería que ser alguén da súa xeración. Que tardase tanto en se traducir ao galego a obra dun gran escritor tan próximo xeograficamente é proba non necesariamente de desinterese mais si de descoñecemento.
– Ruper Ordorika (RO): Eu teño unha visión un pouco diferente. De rapaces, no grupo Pott [del facían parte Bernardo Atxaga, Joxe Mari Iturralde, Sarrionaindia e Ruper Ordorika, entre outros] seguiamos bastante de cerca o que se facía en Galiza. Eu coñezo máis daquela época que do que se fai agora: Celso Emilio Ferreiro, Méndez Ferrín, Uxío Novoneyra… Mais tamén entramos nun tunel de afastamento, desde a miña experiencia, repito. Hai que ter conta que Gabriel Aresti xa traduciu hai décadas cousas do galego. Temos traducido a Castelao ao euskera hai moitos anos, o que era importante para nós. Curiosamente agora, que hai moita máis información a man parece que está todo como máis lonxe. Pero, insisto, é na miña opinión. E isto que digo para a literatura tamén o podo dicir para a música. Eu coñecía naquela época aos cantantes galegos e agora coñezo moito menos.
– IX: Ligando co que falabamos do pouco coñecemento profundo, todo o mundo coñece ‘Sarri, Sarri‘ mais moi poucos saben de que vai (rí). É como unha metáfora: coñecemos a canción, si, vale, chegounos aquí, mais non temos nin idea de que vai. Mais si, si que é certo que culturalmente houbo ese diálogo ao que se refería Ruper. (…)”
A
XXIX edición de Galeusca celébrase en Donostia, organizada pola (Euskal Idazleen Elkartea) baixo o lema Oralidade. O que se escribe para dicir (Ahozkotasuna. Esateko idazten dena).
Nesta edición quérese debater a oralidade desde o punto de vista do escritor/a, analizando as características dos textos que se crean para seren lidos e interpretados (guións de cinema e teatro, medios de comunicación, poemas, contacontos…). Tamén os modos nos que o escritor/a recrea a oralidade e, en especial, a intencionalidade do escritor/a na recreación da linguaxe falada tendo en conta as características e situación de normalización da lingua na que se escribe.
A delegación galega estará composta por Cesáreo Sánchez, presidente, Mercedes Queixas, secretaria xeral e os relatores/as:
– Antonio Reigosa, que presentará o relatorio A oralidade nos textos literarios.
– Vanesa Sotelo, quen co título Operativos e literarios, participará na mesa Guións de teatro e cine.
– Xurxo Souto, que participará na mesa Oralidade e medios de comunicación co traballo titulado Xeografía xeral do mar de Galiza.
O programa é o seguinte:
Venres 26 de outubro
– 18:00 h. Benvida.
– 19:30 h. Recital-concerto: Zazpi poeta / Alén da fronteira, en Koldo Mitxelena kulturunea. Trátase dunha sesión en galego e éuscaro na que participarán Xosé Estévez, José Ángel Irigaray e Luís Rei Núñez. O cantautor Ruper Ordorika e o músico Arkaitz Miner interpretarán varias composicións baseadas nos textos de Luigi Anselmi, Bernardo Atxaga, Jon Gerediaga, Tere Irastortza, Xabier Lete, Xabier Montoia e Joseba Sarrionandia, que protagonizan o poemario Alén da fronteira.
Sábado 27 de outubro
– 09:30 h. Acto oficial no museo San Telmo.
– Conferencias: Oralidade
* 10:15-10:45 h. Juan Kruz Igerabide (EIE).
*10:45-11:15 h. Laia Martinez Lopez (AELC).
*11:15-11:45 h. Antonio Reigosa (AELG).
– Conferencias: Medios de comunicación
* 12:15-12:45 h. Rafa Xambó i Olmos (AELC).
* 12:45-13:15 h. Xurxo Souto (AELG).
* 13:15-13:45 h. Arantxa Iturbe (EIE).
– Conferencias: Guións de teatro e cine
* 16:30-17:00 h. Vanesa Sotelo (AELG).
* 17:00-17:30 h. Aitzpea Goenaga (EIE-Etxepare Institutua).
* 17:30-18:00 h. Lluís Arcarazo Martínez (AELC).
– 18:30-20:00 h. Contacontos: Joxemari Carrere (éuscaro), Cristina Mirinda (galego), Carles Garcia Domingo (catalán).
Domingo 28 de outubro
– 10:30 h. Asemblea e Conclusións finais da Federación Galeusca.
As asociacións de escritores en catalán, éuscaro e galego formaron a Federación Galeusca o 15 de xuño de 2008, en Poblet, coincidindo co 25 aniversario da reunión anual Galeusca creada para establecer relacións entre os creadores/as de obras literarias na tres linguas minorizadas de España. O obxectivo da súa creación é que as tres asociacións teñan un instrumento legal para a coordinación e a acción conxunta, e tres anos despois, a Federación Galeusca converteuse nunha ferramenta que é esencial para a afirmación da profesión e combater a invisibilidade social dos escritores/as nas tres linguas.
