Ignacio Vilar: “O idioma é fundamental para transmitir a grandeza de A Esmorga no cine”

Entrevista de Carme Vidal a Ignacio Vilar en Sermos Galiza:
“Esta semana comezará a rodaxe de A Esmorga, a nova película de Ignacio Vilar. Despois de Pradolongo e Vilamor, Vilar enfróntase ao reto de levar ao cine a novela de Blanco Amor na que experimentará unha “nova maneira de contar”. Rodará na nosa lingua, como as anteriores películas, a única posibilidade que el entende para transmitir a grandeza da novela e para seguir a construír cinema galego. (…)
– Sermos Galiza (SG): Por que esa implicación con A Esmorga?
– Ignacio Vilar (IV): Contan varios factores. É unha grande novela da literatura universal e os precedentes de Pradolongo e Vilamor tamén axudan. Pradolongo leva xa máis de 450.000 espectadores e iso tamén contribúe. Dicir que é unha novela clásica significa que está fora do tempo mais tamén que está vixente no presente. O que trata A Esmorga segue sendo actual. Son tres personaxes que non logran realizarse como persoas porque as condicións políticas, sociais e ambientais non os axudan. Tamén acontece na sociedade actual. (…)
– SG: Definiu o seu como “cinema galego” por estar rodado na nosa lingua.
– IV: Esta nova película será tamén cinema galego, puro e duro. O que define o cine galego é, fundamentalmente, a lingua.
– SG: Nas anteriores películas experimentou unha nova maneira de distribución, percorrendo o país cunha caravana. Seguirá nesa liña con A Esmorga?
– IV: Seguirei. Os cines están en mans das multinacionais e para o cine galego a distribución é moi complexa, é moi difícil que chegue ás salas comerciais. Se non optas por unha distribución deste tipo a película non chegará aos espectadores. A fórmula que realizamos con Pradolongo e Vilamor foi un éxito porque a xente respondeu e conseguimos difundir a nosa cultura e a nosa lingua.”

A homenaxe á literatura infantil será múltiple no próximo Salón do Libro

Desde Sermos Galiza:
“Cada ano, o Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra homenaxea a un autor ou autora da escrita para públicos novos. A próxima será a 15 edición e, con este motivo, queren celebrar a tod@s que foron homenaxead@s en anteriores edicións.
María Vitoria Moreno, Xosé Neira Vilas e Anisia Miranda, Bernardino Graña, Xabier P. DoCampo, Agustín Fernández Paz, Fina Casalderrey, Paco Martín, Gloria Sánchez e Marilar Aleixandre son os autores e autoras que recibiron a homenaxe anual do Salón do Libro Infantil e Xuvenil que para a próxima edición, cando se cumpren 15 desde o seu nacemento, prepara un recoñecemento colectivo a quen se lle adicou até o momento a celebración anual.
Cociñando Contos será o tema escollido para a próxima edición, vencellado ao proxecto europeo Europa á carta no que participa en parcería coa editorial Oqo. A ilustradora da AGPI que se encargará de deseñar o o cartel será Natalia Rey González, Pirusca, que traballa na imaxe do encontro que terá lugar do 14 de marzo ao 5 de abril.”

As novidades da cultura danse cita en Culturgal

Desde Sermos Galiza:
“O 29 e 30 de novembro máis o 1 de decembro, o Culturgal desenvolverase en Pontevedra e nel daranse cita a presentación de proxectos e iniciativas que o mundo da cultura depara para este remate do ano. En papel chegará ao recinto feiral do Pazo da Cultura a Revista Luzes con Manolo Rivas e Xosé Manuel Pereiro na dirección ou a revista Oink e proxectos infantís como CoraSons de Kalandraka ou Toc Toc de Galaxia. Ademais, a feira acollerá importantes novidades discográficas como o agardado disco de Caxade ou o de Mónica de Nut ademais da presentación en exclusiva o 30 de novembro do disco Galiza de Kepa Junkera acompañado dun grupo de músicos galegos colaboradores do proxecto.
No marco do Culturgal, mais na sala Karma, celebrarase o concerto de 25 aniversario de Zënzar nun programa que inclúe tamén o singular concerto para 111 bicicletas ideado polo Taller Atlántico Contemporáneo (TAC), recente gañador do Premio da Crítica, no que son as buguinas de ciclistas as encargadas de poñer o son.
O programa de Culturgal 2013 foi presentado en Pontevedra por parte de representantes institucionais e dos gremios que participan na organización da feira, coordinada por vez primeira por Xosé Manuel Aldea. O novo coordinador defendeu a “corresponsabilidade” como lema desta edición que incorpora a posibilidade de pagamento dunha entrada con carácter voluntario. Un 25% do programa resérvase para propostas emerxentes.
Como novidades da presente edición defínense os distintos espazos como Espazo libro, Espazo carpa, Espazo infantil, Espazo libro, Espazo tecnoloxía e Espazo cinema. A sala de cinema e unha carpa externa para espectáculos son dous dos principais cambios con respecto a anos anteriores en canto articulación do espazo.”

Non Somos Nós: “Non hai moita diferenza entre ilustrar un poema cun bolígrafo ou cunha guitarra”

Entrevista de Ramón Blanco en Sermos Galiza:
“Hai un par de semanas botou a andar a Xira Xuntos e Revoltos, do dúo poético-musical Non Somos Nós, formado polo poeta Manuel L. Rodrigues e o músico Manuel Mariño Reino (entre eles chámanse Manuel e Manolo). O primeiro é membro do Colectivo Literario Sacou e responsábel de Acha Escrava Editora; recita versos do seu libro Antítese nativa. O segundo, antigo baixista da banda noiesa 7 LVVAS (unha das pioneiras do rock galego), pon guitarra, harmónica e voz. O resultado desta simbiose, hora e media de actuación, poderá comprobarse en diversos lugares do territorio galego (pode consultarse o calendario no seu blog). Falamos con eles poucas horas antes da segunda posta en escena, que tivo lugar en Noia, na antiga igrexa de Santa María a Nova. (…)
– Sermos Galiza: Como foron tecendo a combinación de poemas e cancións?
– Manuel Mariño: Digamos que foi Manuel quen se encargou de seleccionar os poemas afíns a cada canción, sen orde ningunha. O xeito de mesturalas coa música procuramos varialo para que non lle sexa monótono ao público (nin a nós, claro).
– Manuel L. Rodrigues: Si, e buscamos que teñan puntos temáticos comúns os poemas e as pezas musicais. (…)”

Dez anos sen Xela Arias

Artigo de Marga Do Val en Sermos Galiza:
“Hai dez anos a morte de Xela Arias con só corenta e un anos, moitas ganas de vivir e quizais no mellor da súa vida, nai dun fillo, conmocionaba o mundo cultural galego. Unha delegación de escritores e escritoras atopábase no marco da reunión anual da Federación Galeusca, en concreto no Museo da Paz de Gernika, cando esta mala nova chegou a través dunha chamada telefónica do poeta Xosé María Álvarez Cáccamo á escritora Yolanda Castaño, a noticia batía coma un mazazo.
Profesora de literatura de ensino medio nos últimos tempos, ligada desde o inicio a Edicións Xerais de Galicia, onde realizara traballos de corrección de estilo, poeta e recoñecida tradutora, nacera en Lugo en 1962, aos sete anos trasládase cos seus pais a Vigo que será xa o seu lugar de residencia. Xela Arias tamén foi un dos rostos que se levantou contra a burla negra do Prestige a súa voz estivo presente en moitos actos de protesta e queda reflectida en publicacións como Alma de Beiramar (2002).
Desde unha perspectiva actual aínda sorprende no panorama literario o poemario publicado en 1986 Denuncia do equilibrio, innovador de forma e transgresor de contido, como abraia en 1990 Tigres coma cabalos, quizais un dos libros máis fermosos como obxecto da poesía galega, quizais un dos espellos-pozos nos que caer ou dos que fuxir para indagarmos sobre a dependencia e a liberdade, o ser ou non ser, unha ousadía.
En 1994 ofrécenos a súa experiencia da maternidade e preséntanos unha nai inédita no seu entrañábel Darío a diario. Todos estes poemarios circulan hoxe de man en man, ás veces en exemplares fotocopiados, hai quen aínda consegue dar con algún en librerías de vello, todos, agardan unha reedición. Unha autora que xa cumpre todos os requisitos para ser homenaxeada co día das Letras Galegas, incluso o das obras esgotadas. (…)”

Un novo proxecto cultural ofrece viaxes pola historia e a cultura a través do territorio

Desde Sermos Galiza:
“Pódese coñecer a historia galega a través de viaxes pola xeografía? A Asociación Cultural A Pomba do Arco coida que se pode e por iso bota a andar o programa Descubre Galiza. Viaxa con nós pola historia, a cultura e a xeografía do país, un singular proxecto para difundir a nosa historia de maneira lúdica.
Cada unha das etapas será visitada por medio dunha aula sobre cada período histórico, a lectura de textos sobre a época e unha excursión relacionada co tema tratado. Serán máis de 2000 anos de historia polos que se viaxará a través da Idade Antiga, a Alta Idade Media, a Baixa Idade Media, a Idade Moderna e a Idade Contemporánea visitando o mundo castrexo, a romanización, o Reino, o Priscilianismo, os Suevos, Os Irmandiños, Pardo de Cela, os século escuros, a colonización, os Provincialistas, Rosalía, Curros ou Manuel María, como figuras e fitos históricos relacionados de maneira especial cos territorios visitados.
O programa comezará cun percorrido pola Idade Antiga con aulas de Marcos Loureiro e o historiador Anselmo López Carreira coa visita ao Castro de Vilalonga, a Santalla de Bóveda do século IV e á Casa Museo de Manuel María. A segunda visita dirixirase á Igrexa Sueva de Santa Comba de Bande (S VI), ao Mosteiro de Celanova coa vinculación con San Rosendo, Bispo que foi de San Martiño de Mondoñedo e ás orixes do reino de Galiza e rematará na Casa dos Poetas de Celanova, coa evocación de Curros. Unha viaxe a Betanzos, para coñecer a fidalguía e a figura de Antolín Faraldo que rematará en Pontedeume, terra dos Andrades e Roi Xordo para se atopar cos Irmandiños será o traxecto pola historia da terceira xornada do programa. Os séculos escuros serán motivo da cuarta xornada coa visita ao Mosteiro de Samos e ás terras de Fiz Vergara Vilariño en Loúzara. O programa rematara co achegamento á época contemporánea coa visita ao Padrón de Rosalía, berce tamén do primeiro camiño de ferro financiado polo capital inglés, o Rianxo de Castelao, Manuel Antonio e Dieste para finalizar no grande mirador de Galiza no monte da Curota.
As viaxes comezarán en novembro e terán carácter mensual. Para participar é preciso reservar praza no 606630113. “Trátase de seguir todo o proceso da nosa historia nacional desde o convencemento que só o coñecemento da mesma é esencial para querer e valorar o País”, defenden desde A Pomba do Arco.”

Begoña Lorenzo: “Con Tempo Catro quixemos cantar unha Rosalía máis viva e loitadora”

Desde Sermos Galiza:
“Despois da presentación en Ferrol, Tempo Catro xirará con Rosalía de Castro: Os ollos que falan por distintos teatros do país, dando a coñecer un disco que ofrece os Cantares Gallegos de Rosalía en clave de folk, música clásica, jazz ou tangos, unha variedade de rexistros que ofrecen unha maneira distinta de cantar á poeta.
Quen interpreta e dá voz a Rosalía é Begoña Lorenzo, unha artista que se mostra feliz e agradecida aos compañeiros de Tempo Catro por ter contado con ela para este novo traballo. “Tratei de retomar o que ela sentiu e deixeime levar tamén pola música. Compaxinei a lectura dos Cantares co ritmo da música mais interpreto a Rosalía que sinto, forte e entusiasta”, di Begoña Lorenzo do seu novo traballo.
Canda ela, os músicos Andrés Pazos, Suso Iglesias -autores da música-, Javier Cedrón, Antonio Romero e Pablo Salgueiro de Tempo Catro, danlle a nova sonoridade aos versos da poeta en once cancións que teñen como base outros tantos poemas de Cantares Gallegos, no 150 aniversario da súa publicación.
“Pareceume un proxecto precioso, un reto e unha irresponsabilidade que asumín encantada. A maioría temos en mente os poemas de Rosalía na voz de Amancio Prada que fixo un traballo importantísimo, mais cumpría darlle un ton máis positivo, máis loitador fronte á imaxe morriñenta e triste que aínda perdura”, comenta Begoña Pazos do novo traballo. (…)
O resultado contribúe, segundo di, a construír outra imaxe de Rosalía xa que “ a música canaliza, vai guiando e o disco ofrece esa poeta combativa e enérxica que se quixo negar, de forma moi próxima e comprensíbel, como un nexo entre Rosalía e o público” (…)”.

A Federación Galeusca reafírmase na súa oposición á LOMCE

Desde Sermos Galiza:
“Trinta anos despois da primeira xuntanza das asociacións de escritores e escritoras catalá, vasca e galega, a Federación Galeusca reafirmou en Pontevedra a súa vontade de apostar polas literaturas das tres nacións, en especial, pola escrita infantil e xuvenil, tema do encontro anual do que, desta volta, era a AELG anfitrioa. Nas conclusións da Asemblea anual, a Federación reafirmouse nos contidos do comunicado aprobado no mes de marzo no que mostraban a súa oposición á LOMCE por ser “unha lei que resta estatus educativo aos nosos idiomas propios e oficiais, símbolos identitarios das nosas nacións e instrumentos de traballo para as persoas que creamos corpus literario nas súas diferentes manifestacións”. Nun dos puntos das conclusións aprobadas na Asemblea, manifestan o “seu carácter regresivo e recentralizador é visible nos decretos que se están aplicando en Galicia, País Valenciá e Illas Balears” e solidarízanse coas mobilizacións desenvolvidas nos tres territorios con linguas propia.
Despois de dous días de debates e posta en común, a Federación Galeusca sinalou a necesidade de apostar por unha literatura infantil e xuvenil “viva, visibilizadora, cohesionadora, formadora de valores, superadora de estereotipos e prexuízos, arraigada no imaxinario propio e na expresión lingüística dos nosos respectivos territorios, que axude a interconectarnos con outras culturas”.
Literaturas “acosadas”
“A nosa consciencia das alertas e ameazas da barbarie negadora e desposuidora dos valores que acosan as nosas literaturas; despois de debater e compartir reflexións sobre as distintas problemáticas, constatamos e renovamos o compromiso ilusionante de continuar co noso labor creador a nivel individual e como colectivo interrelacionado cos outros sectores culturais e sociais”, defenderon, nun comunicado final que fixeron público como conclusión dunhas xornadas que xuntou en Pontevedra representantes das literaturas galega, vasca e cataláns, en especial con dedicación á escrita de públicos de menor idade.
Alertaron tamén, dunha reforma da Lei de Propiedade Intelectual que estableza novos recortes aos dereitos de autores e autoras que afectan, de maneira especial, á entidade de xestión CEDRO, “cuxa continuidade se ve seriamente afectada”.
O presidente da asociación catalá, Guillem-Jordi Graells será o novo responsábel máximo da Federación, despois da Asemblea de Pontevedra.”

Sermos Galiza inicia a publicación de inéditos en epub cun libro de Tati Mancebo

Desde Sermos Galiza:
“Cun libro de poesía da escritora e xestora cultural Tati Mancebo, Sermos Galiza aventúrase no mundo da edición dixital a través do formato epub. Mundo maquinábel, que agrupa dous poemarios da autora, é o primeiro dunha serie de títulos inéditos que irán saíndo progresivamente e que se poderán mercar a través da loxa con acceso no portal de Sermos Galiza. Rafa Villar será o autor do segundo libro publicado por este formato. (…)
Como poeta sabe das dificultades que, en especial determinados xéneros, existen á hora de publicar e distribuír en formato libro en papel nun sector no que os datos falan dunha grande diminución do número de volumes publicados. “Coa edición dixital pódense publicar contidos de calidade que chegarán a un público maior. Ademais, hoxendía podes localizar a futuros lectores e lectoras e dirixirte a través da rede a eles para poñelos en coñecemento da edición do teu título”, explica ao tempo que defende un papel “máis activo” de creadores e creadoras á hora da difusión da obra nas redes. (…)
Mundo maquinábel contén dous poemarios da autora que toman un título con reminiscencia de Risco para a súa saída ao público. “O primeiro nace ao fío da tradición esotérica que cultivaron na súa xeración. A poesía é a linguaxe que che permite expresar o que non é expresábel noutros modos”, apunta Mancebo dunha concepción da poesía na que entende que “ten que provocar unha conmoción ao lector que o leve a outro sitio onde non pode chegar o poema”. O libro recolle dous poemarios, o primeiro Nós quen nace arredor da identidade, en progresión dun ser local que é, ao tempo, universal. O segundo, Manual de movementos é un traballo máis experimental xogando a uns límites máis amplos, co fin de provocar sensacións que se acheguen a espazos que non teñen por que ser reais mais que poden ser compartidos por outras persoas. “Trátase dunha mestura de sensacións, luces ou sons”, apunta. (…)
Para Tati Mancebo, a edición dixital en formatos propios é o camiño para a difusión da obra literaria e a isto teñen, ao seu ver, que afacerse tanto o sector como os propios autores e autoras, ás veces reacios a experimentar cos novos soportes. Significa tamén, un cambio de papel en ambos sectores, tornándose o seu labor máis activo e comunicativo. “Antes o autor era ese ser case taciturno que entregaba o orixinal ao editor e, se había sorte, saía publicado. Agora o tempo é outro e cómpre implicarse e colaborar na difusión da obra”. (…)”

A singular presentación de María Reimóndez: tres editores para unha autora

Desde Sermos Galiza:
“O acto de presentación dos tres novos títulos de María Reimóndez na libraría Lila de Lilith a última hora do xoves día 17 era inusual por varias razóns. A primeira porque hai máis de unha década que a escritora non ofrecía un novo título de poesía. A segunda porque, en tempos de seca editorial do xénero, non é nada habitual que unha autora publique varios poemarios dun golpe. A terceira, porque a Reimóndez convocaba nun mesmo acto aos seus editores, Fran Alonso de Xerais (que non puido asistir por causa persoal urxente), Francisco Macías de Positivas e Cibrán Rico e Suso Vázquez de Fabulatorio. (…) No acto participou tamén a escritora Susana Sánchez Arins, escritora e compañeira da web de crítica feminista A Sega.
Como adoita facer nos actos de presentación, María Reimóndez entregou ás persoas asistentes unha sorte de avión en papel a cores encartado, con multitude de dobreces nos que se agochaba un texto escrito para a ocasión e titulado As leis da física. “Mais nesa biodiversidade, estes tres textos parten do mesmo fluído. Neles, o espazo e o tempo conviven para conformar o político. Ás veces os espazos son a cidade que abrín e atopei follas en branco e páxinas rachadas. Outras veces intentei poñerlles nome pero ningún me chega. E outras herdo unha cidade que agora debo habitar de novo, erixir unha arquitectura na que as rúas me pertenzan, non só as lembranzas” escribe María nese texto que é, en certa medida, unha particular “autopoética” da autora.
“Unha pensaría que en dez anos a cousa ía mellorar algo, mais esperta co aumento do capitalismo, a anestesia social, o recorte das posibilidades, a televisión idiotizadora, a falta de personalidade colectiva e uns ideais de muller cada vez máis raquíticos onde ter as tetas pequenas provoca traumas psicolóxicos da dimensión dun ataque terrorista e onde un ten basicamente para escoller entre belén esteban maria dolores de cospedal e lady gaga” escribe a autora no texto entregado o xoves ao público que encheu a Lila de Lilith para a singular presentación triple. “Poesía é a carraxe dunha pedra contida na palabra fronte unha carga policial. E con ela tecéndonos non hai lei da física que poda rexernos máis”, remata a autora no seu, este inédito, texto.”