Desde La Voz de Galicia:
“A historia ten un pouso amargo que vai deixando no esquecemento aos que a protagonizaron cando as follas anuais se van amoreando. E pode ocorrer, e pasa, que nin as institucións que promoveron os recoñecementos pasados nin os pobos, as vilas e as cidades garden memoria daqueles a quen antes puxeron na gloria. O luns cumprirase o 150 aniversario do pasamento de José García Mosquera (Castro de Escuadro, Maceda, 1817 – Ourense, 1868), quen fora poeta oficial da cidade de Ourense, e a data pasará sen máis porque ninguén -agás algún investigador ou profesor- reivindicará a memoria do docente e escritor. Como pasou a celebración do douscentos aniversario no seu nacemento en Castro de Escuadro.
Aínda que haberá quen lembre e defenda a memoria de García Mosquera, como fai de cando en vez o expresidente da Real Academia Galega Xesús Alonso Montero, e mesmo quen dea ao prelo un seu traballo de investigación, demorado no tempo, sobre o poeta de delicada saúde.
Un dos precursores
O que asinará a publicación será o investigador e profesor Santiago Prol, quen xa en 1995 promovera a campaña para que a vila de Maceda lle adicara unha rúa a Xosé García Mosquera. Prol lembraba onte a condición de adiantado do poeta. «Foi un dos precursores, e como tal figura recoñecido. Na antoloxía de Varela Jácome aparecen como os precursores do galego, antes do Rexurdimento, Añón, Pintos, García Mosquera e Alberto Camino. O poeta de Maceda, e profesor do que na actualidade é o IES Otero Pedrayo, publica en galego en 1858, antes que Rosalía de Castro», lembra o investigador.
Autor de obra en galego, castelán e latín, García Mosquera foi recoñecido por figuras como Lamas Carvajal -que foi o que promoveu que se lle adicase unha rúa na cidade e se puxese unha placa na casa na que viviu en Hernán Cortés- ou Saco e Arce, entre moitos outros.
Adaptación do Beatus ille
A obra que fixo pasar a García Mosquera á historia da literatura galega, e que o fai ter presenza en antoloxías internacionais, foi a adaptación -máis que tradución- que fixo do Beatus ille, de Horacio. O poema A vida d’o campo, que figura na Gramática Galega de Saco, converteu a súa versión da oda de Horacio «nunha peza maxistral que se considera case orixinal», como lembra Santiago Prol. Para este, a data do 19 de novembro sería a acaída para, o mesmo que se fan roteiros con outros autores, ler a peza xunto á placa da praza de San Marcial que lembra ao poeta oficial de Ourense.”
Arquivos da etiqueta: Xesús Alonso Montero
Vigo: homenaxe ao profesor Xesús Alonso Montero no seu noventa aniversario, o 1 de decembro
A Coruña: Simposio María Victoria Moreno, os 27 e 28 de novembro
Compostela: presentación de Loanzas sentidas e outros poemas, de Xoán Xosé Fernández Abella
O 19 de setembro, ás 19:30 horas, no Salón de Actos da Facultade de Filosofía de Santiago de Compostela (Praza de Mazarelos), Xoán Xosé Fernández Abella presenta Loanzas sentidas e outros poemas, publicado por Follas Novas. No acto participan, xunto ao autor, Benita Silva Hermo, Xesús Alonso Montero, Sabela Arias Castro, Pilar Sampedro, Luís Alonso Girgado e Rafael Silva Costoyas. Miro Casabella e Manoele de Felisa, pola súa vez, participarán musicalmente cantando textos do autor.
Escudeiros (Ramirás): presentación de Soneto no alfabeto, de Xoán Carlos Domínguez Alberte
Pontevedra: actos destacados na Festa dos Libros 2018 para o 24 de xuño
O domingo 24 de xuño finaliza a Festa dos Libros 2018, na praza da Ferrería de Pontevedra, organizada polo Concello de Pontevedra e as librarías da cidade. O horario será de 11:00 a 14:30 h. e de 18:00 a 23:00 h. Os actos máis destacados para ese día son os seguintes:
– 11:30 h. Charla-coloquio entre Xesús Alonso Montero e Julián Rodríguez Novo, Unha morte lanzal. A traxedia do Bou Eva, finalista do Premio Nacional de literatura dramática 2017. Editorial Discursiva. ESCENARIO.
– 11:30 h. Ledicia Costas con Víctor Rivas e Andrés Meixide, As peripecias de Extravaganza Pérez; A señorita Bubble e Escarlatina. Xerais. Libraría Paz.
– 12:00 h. Kalandraka, 20 anos de Libros para soñar. Contacontos e música con Bea Campos e outras sorpresas. ESCENARIO.
– 12:00 h. Julián Rodríguez Novo, Unha morte Lanzal. A traxedia do Bou Eva. El Pueblo.
– 12:30 h. Polo Correo do Vento, A detective Peregrina e o misterio do torque; colección Mulleres galegas e Periplo Atlántico. Lela Edicións. Clip.
– 12:30 h. Tamara Andrés, Corpo de Antiochia, de Galaxia. Libraría Paz.
– 13:00 h. Pedro Feijoo, Sen piedade, Edicións Xerais. Presenta Susana Pedreira. ESCENARIO.
– 13:00 h. Maricarmen Cores Rey, O globiño viaxeiro. Editorial Discursiva. La Nube de Papel.
– 13:00 h. Rafael López Torre, Novas edicións de libros sobre Alexandre Bóveda, Daniel de la Sota e Alejandro R. Sesmero. Escolma.
– 13:15 h. Ismael Ramos, Lumes. Apiario. Libraría Paz.
– 14:00 h. Presentación do primeiro número da revista Ligeia. Tamara Andrés e Marcus-Daniel Cabada, dirixentes e responsables da dirección. ESCENARIO. Presenta Miguel Ángel Rodríguez.
– 14:00 h. Pedro Feijoo, Sen piedade, publicado por Xerais. Cronopios.
– 14:00 h. Tania Merelas Iglesias, Comezar desde cero. Edicións Embora. Libraría Paz.
– 18:00 h. Creando nun garaxe, 6 anos formando o futuro da BD Galega. O Garaxe Hermético, Escola Profesional de Banda Deseñada de Galicia. Presentación da novela gráfica colectica O picoto do pai, dos alumnos e alumnas do curso profesional de BD Zaida Novoa, Pablo Prado, Miriam Iglesias e Manuel Tudela. Modera Kiko da Silva. Presentación e tertulia con Anémona de Río TAM e Fonso Barreiro Curuxa, premios fin de curso en O Garaxe Hermético. ESCENARIO.
– 18:00 h. Cristina Corral Soilán, De paseo con Helena. Edicións Embora. Patakafrita.
– 18:00 h. Loli Veloso, Siro cos nenos; Xosé Neira Vilas e Anisia Miranda no corazón dos nenos; Isaac Díaz Pardo para as nenas e os nenos galegos. Beneficios da venda destes libros destinados á investigación do cancro en pro da Fundación Pública Galega de Medicina Xenómica e apoio a crianzas de Nicaragua. Clip.
– 18:00 h. Iolanda Zúñiga, Noites de safari. Xerais. Libraría Paz.
– 18:30 h. Adrián Morgade, Xinfu na maldición guauchuky. Xerais. La Nube de Papel.
– 19:00 h. Kiko da Silva e Anémona de Río. Libraría Paz.
– 20:00 h. Arantza Portabales, Deixe a súa mensaxe despois do sinal. Galaxia. Presenta Francisco Castro. ESCENARIO.
– 20:00 h. Lorena Conde, Entullo. Libraría Paz.
– 20:30 h. Eva Mejuto, 22 seguntos. Xerais. Seijas.
– 21:00 h. Suso de Toro, Fóra de si. Xerais. Presenta Fran Alonso. ESCENARIO.
– 21:00 h. Arantza Portabales, Deixe a súa mensaxe despois do sinal. Galaxia. Cronopios.
A Academia celebrou a literatura e o compromiso cívico co idioma de María Victoria Moreno
Desde a Real Academia Galega:
“Escritora, profesora, editora e activista da lingua e a cultura de noso, María Victoria Moreno foi tamén veciña ilustre de Pontevedra. Coma Castelao, non tiña partida de nacemento que acreditase tal condición, pero foi nesta cidade onde decidiu vivir e onde morreu en 2005, salientou Fina Casalderrey, unha das tres voces do Pleno da Academia que retrataron a autora na sesión extraordinaria celebrada hoxe no Teatro Principal da localidade co gallo do Día das Letras Galegas. A académica percorreu escenarios vitais e literarios desta muller “sabia e afouta” tras a análise que ofreceu Marilar Aleixandre das tensións entre a igualdade e os roles das mulleres na vida e na obra da escritora. Xesús Alonso Montero recuou ata o curso 1965-1966, cando a coñeceu en Lugo, onde foi docente dous cursos. Foi alí onde agromou o compromiso cívico e literario da homenaxeada co idioma, que a levaría a realizar en pleno franquismo “un apostolado lingüístico que non tiña precedentes en Galicia” e polo que foi represaliada coa retirada do pasaporte. (…)
O presidente da Real Academia Galega abriu o acto logo da interpretación da Marcha do Antigo Reino de Galicia a cargo do grupo Os de Algures, que tamén lle puxo o ramo á celebración coa interpretación do Himno. Víctor F. Freixanes destacou na clausura a faceta que a propia María Victoria Moreno (Valencia de Alcántara, 1939 – Pontevedra, 2005) priorizaba, a de profesora, que consideraba “o mellor oficio do mundo”. Exerceuno contaxiando, igual que coas súas obras, dirixidas sobre todo ao público infantil e xuvenil, “a paixón pola literatura e a conciencia lingüística, sementando futuro para a fala”, expresou ante o público do Teatro Principal, entre o que se atopaban persoas que quixeron render tributo á súa antiga mestra.
Marilar Aleixandre abriu deseguido a quenda das alocucións académicas desde a perspectiva de xénero cunha intervención titulada “Escribir ou pasar o ferro: tensións entre a igualdade e os roles das mulleres en María Victoria Moreno”. “Os libros de María Victoria Moreno contribúen a desarmar estereotipos, a mudar representacións sociais que limitan os roles e actividades das mulleres. Os seus escritos autobiográficos revelan o modo en que ela, como moitas mulleres neses anos e aínda hoxe, se viu obrigada a escoller entre pasar o ferro ou escribir, a deixar de escribir por pasar o ferro. Malia estes atrancos, María Victoria foi quen de elaborar unha obra narrativa e ensaística de grande calidade, a contribuír coa súa escrita e co seu compromiso á causa da lingua galega e á consolidación da literatura infantil e xuvenil. Isto en tempos roubados ao sono e á cociña, en calquera espazo onde puidese encontrar un mínimo acougo. Temos a esperanza, que María Victoria de certo compartiría, de que cada vez sexan menos as mulleres que deban enfrontarse a eses dilemas”, concluíu a académica. (…)
O acto continuou co discurso de Fina Casalderrey, “María Victoria Moreno: Vento da terra”. O título elixido pola académica e amiga persoal da autora incorpora o pseudónimo co que María Victoria Moreno presentou en 1972 o Conto de Mariquiña ao Premio O Facho, que serviu de ganduxo nunha intervención chea de referencias á cidade que a acolleu, Pontevedra, e á súa personalidade a través de fragmentos da súa obra. “María Victoria Moreno é un vento de terra que, polo seu inmediato compromiso no sentir e no vivir, adquire por vontade propia a nacionalidade galega con ese compoñente consubstancial a todas as historias de amor, maior, sen dúbida, por se tratar de tempos nos que o vento non era precisamente brisa”, dixo parafraseando a protagonista destas Letras Galegas e o título da primeira novela que escribiu, Onde o aire non era brisa, ambientada nos anos do franquismo. (…)
O compromiso coa lingua galega da escritora agromou en Lugo e herdouno, segundo ela mesma dixera e recordou Fina Casalderrey, de Xesús Alonso Montero, quen centrou a súa intervención neste trazo central da traxectoria da autora. “María Victoria Moreno protagonizou unha auténtica proeza intelectual nun tempo e nun espazo cultural que esixía, por parte dela, convencemento fondo, afouteza e clara determinación”, arrincou o académico, que trasladou o público ao Lugo dos anos 60. Foi alí onde a coñeceu, no curso 1965-1966, cando se incorporou como docente de Lingua e literatura españolas ao Instituto Masculino, onde el dirixía o departamento destas materias. Empezou así unha estreita relación entre os dous, reflectida no seu primeiro libro, Mar adiante (1973), onde varios protagonistas levan os nomes dos fillos do académico. (…)”