Antón Lopo e Manuel Veiga, gañadores dos Premios da Crítica en poesía e narrativa

Desde Nós Diario:
“O Premio da Crítica en Lingua Galega, galardón que cada ano concede a Asociación Española de Críticos Literarios, recae este ano en Manuel Veiga Taboada no apartado de narrativa, pola novela Perder as bestas (Xerais, 2023), e no tamén xornalista e escritor Antón Lopo na categoría de poesía, pola obra Diarios / 1. Azul Monforte (Espiral Maior, 2023). Nunha nota de prensa, da obra de Veiga destaca o xurado que “nunha comarca fronteiriza, a novela descóbrenos un dos episodios máis silenciados da historia da posguerra na Galiza, a actuación das ‘contrapartidas’, grupos paramilitares promovidos polo Goberno que pretendían sementar o terror entre a poboación para desprestixiar a guerrilla e rematar con ela”.
Nun escenario “dominado pola natureza e pola violencia sen paliativos”, salientan que Veiga emprega un “estilo minimalista, de altísima eficacia grazas a un poderoso traballo de selección léxica”, para achegarnos a un grupo de seres anónimos, cunha vidas que aparecen “condicionadas polo medo, a precariedade e a obrigada (e perturbadora) convivencia con individuos que ostentan o poder malia a ser refugallo humano”. Deste modo, din, a novela representa unha nova visión da posguerra e da historia da guerrilla (os fuxidos), “pero tamén das formas posíbeis de identificación entre os seres humanos e a terra”. (…)
Por outra parte, sobre o galardón concedido a Lopo, precisan que “a través da estrutura do diario que, en ocasións, dialoga coas memorias doutras autorías como Jordi Esteva ou Rafael Chirbes, reflíctese a morte da nai e, por extensión, todas as mortes”. “A experiencia estimula a reflexión sobre a evolución dos coidados e o lastre que supón a convivencia, sobre todo na mocidade. A fuxida é unha obriga que se materializa nas viaxes e se razoa na madurez, cando a conversa e a escritura se encamiñan cara á reconciliación”, enxalzan.
“O esforzo por comprender as lembranzas que abrollan cando finaliza a vida da nai vértese desde a progresión propia da narrativa e o lirismo das imaxes. Impacta a sinceridade do eu lírico, a procura de varios estratos de lectura a través da experimentación discursiva e os finais escintilantes, próximos á revelación”, engaden. (…)”

Yolanda Castaño e Brais Lamela fanse cos Premios Nacionais da Crítica

Desde Nós Diario:
“Esta sexta feira falláronse en Málaga os Premios Nacionais da Crítica 2022, que cada ano destacan as mellores obras literarias publicadas no Estado nas categorías de narrativa e poesía. A concelleira de Cultura da cidade, Noelia Losada, acompañada polo presidente da Asociación Española de Críticos Literarios, Fernando Valls, deu a coñecer os gañadores en rolda de prensa.
Estes galardóns son concedidos por un xurado composto por máis de vinte membros da Asociación Española de Críticos Literarios que realizan críticas literarias nos medios de comunicación. Os premios non teñen dotación económica pero si teñen un prestixio único entre escritores, editores e lectores.
O premio da crítica en lingua galega foi para Brais Lamela por Ninguén queda, publicado pola editorial Euseino. Nado en Vilalba en 1994, esta é a súa primeira obra publicada.
O xurado destacou a frescura da proposta, derivada dunha certa hibridez discursiva e dunha aparencia de provisionalidade e falta de pretensións que esperta de inmediato a empatía do público lector.
En poesía en galego, Yolanda Castaño gañou o premio por Materia (Edicións Xerais). Castaño tamén ten unha intensa actividade como xestora cultural. O xurado destacou o poder material do léxico, a súa forza evocadora e sensorial así como a eficacia coa que se explotan as súas posibilidades lúdicas e irónicas.
En catalán os premios foron para El dit de Déu, de Raquel Ricart (narrativa) e El rastre nival, de Ángels Marzo. En euskera, os premios foron para Lagun Miñak, de Jon Benito (narrativa) e Uda vetea, de Aritz Gorrotxategi. En castelán, gañaron o premio De bestias y aves, de Pilar Ardón (narrativa) e Clamor en la memoria, de Dionisia García (poesía).”

Premios da Crítica Española para Diego Ameixeiras e Medos Romero

Desde Nós Diario:
“Os Premios da Crítica concedidos pola Asociación Española de Críticos Literarios (AECL) recoñeceron as obras de Diego Ameixeiras O cervo e a sombra e de Medos Romero E o sol era Ela como mellor novela e mellor poemario respectivamente.
A novela de Ameixeiras está protagonizada por Mateo, un traficante que tenta saír adiante vendendo cocaína e deixándose enredar en estraños negocios por un vello amigo co que se sente en débeda. Unha mestra xubilada que xa non pode levarlle flores ao seu irmán morto, un sacerdote que anos atrás o axudou a desintoxicarse e agora insiste en solucionarlle as dúbidas de fe, e un grupo de anarquistas que okupa e rehabilita un vello edificio, rodean a Mateo e mostran o singular sentido do noir do autor, que adoita debruzarse sobre personaxes perdedores outorgándolles unha dignidade que a sociedade lles nega.
E o sol era Ela, de Medos Romero, escava na infancia da autora centrándose na perda de conexión coa natureza na sociedade moderna, cunha empatía que logra unir a vindicación ecolóxica co sentimento de perda polo mundo rural tradicional, a nostalxia pola ruptura da infancia coa celebración da vida e da irmandade entre os seres vivos. A obra de Romero fora gañadora do Premio de Poesía Afundación, cuxo xurado destacara que regresa á natureza non nun sentido paisaxístico, senón a través da reflexión dunha voz feminina”.
Os premios tamén recoñeceron en catalán, a novela Els angles morts (Os ángulos mortos), de Borja Bagunyà, e o poemario La vista als dits (A vista nos dedos), de Joan Todó. En éuscaro, foron a novela Izurdeen aurreko bizitza (A vida anterior dos golfiños), de Kirmen Uribe, e o poemario Gu gabe ere (Incluso sen nós), de Itziar Ugarte Irizar. E en castelán, a novela tríptico Infierno, Purgatorio, Paraíso, de Jordi Ibáñez Fanés e o poemario Incendio mineral (Vaso Roto), de María Ángeles Pérez López.
Esta edición, ademais, incluíu como novidade a modalidade en lingua estranxeira, que obtivo a novela Hamnet, da autora irlandesa Maggie O’Farrell.”

Olga Novo e Berta Dávila, Premios da Crítica 2019

Desde Nós Diario:
“Coa súa obra Carrusel, a escritora Berta Dávila gañou este domingo, 27 de setembro, o Premio da Crítica 2019 que a Asociación Española de Críticos Literarios (AECL) organiza cada ano.
E fíxoo na modalidade de Narrativa en lingua galega; mentres que Olga Novo, con Feliz idade, gañou o premio de Poesía en galego.
En euskera, os gañadores foron Unai Elorriaga, con Iturria, en Narrativa, e Pello Otxoteko, con Itsas bizimina, en Poesía.
En castelán, a arxentina Mariana Enríquez gañou en Narrativa, con Nuestra parte de noche, unha novela de terror coa que xa gañou o Premio Herralde de novela. Juan Antonio González Iglesias, en Poesía, por Jardín Gulbenkian.
En catalán os galardoados foron Jordi Lara, por Sis nits d’agost, en Narrativa, e Dolors Miquel, por Ictiosaure, en Poesía.
Estes premios, sen dotación económica, son concedidos pola AECL desde 1956, e outórganse aos mellores libros de narrativa e poesía publicados no Estado español no ano anterior en galego, castelán, catalán e euskera.
A edición deste ano estaba prevista para o mes de abril, pero adiouse a causa da pandemia.
O xurado reuniuse este domingo para tomar a decisión e estivo composto polo presidente da AECL, Ángel Basanta, e as e os críticos literarios Fernando Valls, Javier Goñi, Pilar Castro, Araceli Iravedra, José Jurado Morales, José Luis Martín Nogales, Selena Millares, Manuel Ángel Morales Escudero, Francisco Morales Lomas, Ángel Luis Prieto de Paula, Miguel Ángel Márquez Guerrero, Ignacio F. Garmendia, Rafael Núñez Florencio, María Solís Munuera, Xelo Candel, Simona Skrabec, Javier Rojo, Olivia Rodríguez González, Fernando Martínez Laínez e Enrique Turpin.”

Compostela: Diálogo con Pilar Pallarés e Antón Lopo, Premios da Crítica 2018

O 28 de maio, ás 20:00 horas, na Rúa do Vilar, 19, terá lugar o acto de entrega dos Premios da Crítica 2018, en lingua galega, na modalidade de narrativa e poesía, organizado pola Asociación Galega da Crítica (AGC) coa colaboración do Ateneo de Santiago.
Estes premios concédeos a Asociación Española de Críticos Literarios dende 1956 e outórganse aos mellores libros de narrativa e poesía publicados no ano anterior, tanto en castelán como en galego, euskera e catalán. A decisión do xurado dos Premios da Crítica deuse a coñecer en Vilafranca do Bierzo o pasado día 6 de abril. A proposta da Asociación Galega da Crítica, este ano o fallo recaeu no poemario Tempo fósil de Pilar Pallarés e na novela Extraordinario de Antón Lopo.
O acto consistirá no seguinte:
– Intervención de apertura do acto por Salvador García-Bodaño, Presidente do Ateneo de Santiago, e Mario Regueira, Presidente da Asociación Galega da Crítica.
-Presentación da obra Tempo fósil por Carme Fernández-Pérez Sanjulián.
-Intervención de Pilar Pallarés.
-Presentación da obra Extraordinario por Ana Romaní.
-Intervención de Antón Lopo.
-Entrega dos premios.
-Intervención de clausura do acto.

Pilar Pallarés e Antón Lopo, Premios da Crítica 2018

Desde Sermos Galiza:
“O quinto libro de poemas de Pilar Pallarés e a primeira novela de Antón Lopo en oito anos son os Premios da Crítica Española 2018 en lingua galega. Tempo Fósil (Chan da Pólvora, 2018) e Extraordinario (Galaxia, 2018) titúlanse as obras distinguidas pola Asociación Española de Críticos Literarios a proposta da Asociación Galega da Crítica.
Con Tempo fósil, Pallarés (Culleredo, 1957), unha das poetas máis influentes de entre as promocións da década dos 80, adentrábase na memoria familiar e abrogaba as derregas entre o íntimo e o colectivo. A destrución da casa e a compaixón por todos os seres vivos, as cicatrices do eu e a rabia de raíz política comparecen nun volume que, para o xurado, amosa “unha escrita medida e esixente”.
“[Tempo fósil] vólvese unha arquitectura de ecos, que incorpora elementos recorrentes na súa obra como humus, ósos, crisálidas ou felinos”, sinala o fallo, “e suma outras marcas do tempo e do desposuimento”. Poética da ruína pero non da resignación, o libro clausurou un silencio editorial de sete anos.
Na traxectoria narrativa de Antón Lopo (Monforte de Lemos, 1961), tamén poeta e biógrafo, Extraordinario sucede a Obediencia (Galaxia, 2010). Se esta era unha distopía, a obra premiada pola crítica -antes foino no Premio Repsol de Narrativa Breve– é unha brutal disección das relacións familiares, o retrato da conquista da liberdade individual.
“De grande riqueza temática, a novela soborda con moito os coidados e o complexo urdido das relacións interpersoais”, considerou o xurado, “para internarse na conformación mesma da identidade”. Un humor escuro e implacábel atravesa as páxinas dun relato destemido, acedo e e emotivo.
Os Premios da Crítica Española 2018 déronse a coñecer este sábado, 6 de abril, en Vilafranca do Bierzo. A iniciativa naceu en 1956, pero as modalidades en galego, catalán e euskera activáronse vinte anos despois. As propostas galegas decidíranse o pasado 21 de marzo nunha xuntanza da Asociación Galega da Crítica na Facultade de Filoloxía da Universidade de Compostela.”

Bibliópatas e fobólogos, de Emma Pedreira, e Camuflaxe, de Lupe Gómez, Premios da Crítica Española 2017 en Lingua Galega

O 21 de abril déronse a coñecer en Murcia os títulos que se fixeron co Premio da Crítica 2017 que concede a Asociación Española de Críticos Literarios (AECL). Os textos gañadores para a literatura galega foron Camuflaxe de Lupe Gómez (Chan da Pólvora) e Bibliópatas e fobólogos de Emma Pedreira (Galaxia), propostos pola Asociación Galega da Crítica. A resolución das diferentes fases de votacións tivo lugar no seo dunha reunión da AGC o día 6 de abril na Facultade de Filoloxía da USC.”

Eva Veiga e Isaac Xubín fanse cos Premios da Crítica 2016

Desde Cultura Galega:
“O pasado 22 de abril Asociación Española de Críticos Literarios (AECL) daba a coñecer os seus tradicionais premios, que recoñecen obras nas catro linguas oficiais do Estado. Nesta ocasión, na categoría de obras en galego os gañadores foron Eva Veiga en Poesía, polo seu poemario Soño e Vértice, e Isaac Xubín en narrativa por Non hai outro camiño. Os galardoados foron propostos pola Asociación Galega da Crítica, logo de votación dos seus membros, a estes prestixiosos galardóns que non teñen dotación económica.”

María do Cebreiro e Manuel Rivas, Premios da Crítica en galego

DesdMaría do CebreiroeManuel Rivas Sermos Galiza:
O deserto, de María do Cebreiro, no apartado de poesía, e O último día de Terranova, de Manuel Rivas, no apartado de novela, foron as obras gañadoras dos Premios da Crítica en galego. A Asociación Española de Críticos Literarios entrega estes galardóns desde 1956 aos mellores libros de narrativa e poesía publicados o ano anterior, tanto en castelán, como en galego, euskera e catalán. (…)
O xurado estivo formado por Ángel Basanta, Fernando Valls, Araceli Iravedra, José Luis Martín Nogales, José Enrique Martínez, Jorge de Arco, Luis Bagué, José Belmonte, Francisco Díaz de Castro, Juan José Lanz, Nicolás Melini, Xelo Candel, José Vicente Peiró, Manuel Ángel Morales, David Becerra, Manuel Gahete, Lluïsa Julià, Olivia Rodríguez, Javier Rojo e Enrique Turpin. (…)”

Gonzalo Hermo e Xabier Quiroga, Premios da Crítica en poesía e narrativa en galego

DesdeGonzalo Hermo Xabier QuirogaSermos Galiza:
“O xurado nomeado pola Asociación Española de Críticos Literarios xuntouse en Pontevedra para escollerenos gañadores dunha nova edición do Premio Nacional da Crítica. No apartado de lingua galega, os gañadores foron Gonzalo Hermo por Celebración, primeiro libro da editorial Apiario que promoven as poetas Antía Otero e Dores Tembrás e Xabier Quiroga con Zapatillas rotas (Xerais) en narrativa. (…)”