Artigo 
de Armando Requeixo no seu blogue, Criticalia:
“Hai tres semanas propuxen no Día de Feira unha pregunta: Que a Real Academia Galega designe polo mes de xuño o autor/a ao que se dedicará o seguinte Día das Letras Galegas, ¿cres que fai diminuír a atención prestada ao autor/a do ano en curso no resto da anualidade? Partía eu da sospeita de que o anuncio temperán da nova ou novo homenaxeado restaban atención á autora ou autor do ano en curso, á vista do que leva ocorrendo nos últimos tempos. Pois ben, está claro que esa miña dedución é secundada en parte si e en parte non.
Algo máis do sesenta por cento (o 61% exactamente) opinades que, efectivamente, o feito de que cada mes de xuño se anuncie a vindeira ou vindeiro homenaxeado no Día das Letras Galegas faille fraco favor ao protagonismo da autora ou autor distinguido no ano en curso. E probablemente os que así pensades tivestes na mente acontecementos tan notorios como o aínda recente Congreso Lois Pereiro, que foi cualificado por algúns, non casualmente, como congreso secreto, secuestradamente arrombado como estivo na súa publicitación institucional, clandestinamente esquecido da visibilización que merecían unhas xornadas dedicadas a quen era, enténdese, o autor do ano.
Mais case un corenta por cento de vós (o 39% para máis precisión) coida que ese anuncio estival da nova ou novo homenaxeado en absoluto estorba a celebración en curso. Neste sentido, debo aclarar que consultei algún amigo académico e que me confirmaron que é preceptivo que, na primeira reunión plenaria posterior ao 17 de maio, a RAG nomee a nova ou novo homenaxeado. Por tanto, na súa actuación a Academia non fai senón cumprir coas regras estatutarias. O que non impide, engado eu, que esa norma se cambie se o conxunto dos membros chega a estimar que un desprazamento temporal na designación axudaría a optimizar o sentido da celebración. (…)”.
Arquivos mensuais: Decembro 2011
Ramón Nicolás: Celso Emilio Ferreiro: novos achados
Artigo 
de Ramón Nicolás no seu blogue, Caderno da crítica:
“A cinco días da que se presenta como unha celebración case cabalística do centenario do nacemento de Celso Emilio Ferreiro -derradeiro de sete irmáns, naceu ás catro da tarde do día catro de xaneiro de 1912, un día no que a súa nai, Obdulia Miguez Buján lle dixera que o día que ti naciches / houbo estranas sinales no ceo, as páxinas de información cultural de La Voz de Galicia recollen, como achega previa á data de celebración, dous poemas como limiar dun artigo máis longo que aparecerá mañá publicado no suplemento Culturas do mesmo xornal baixo o título de Descubrir o iceberg Ferreiro. Un dos poemas é, na realidade, non compilado, e pódese consultar aquí e o outro é radicalmente inédito, tirado dun Libro de Notas de Celso Emilio e que reproduzo abaixo. Ao tempo Xesús Fraga, a quen lle agradezo o seu traballo, recolle algunhas das ideas que me suxeriron os dous poemas e que deixo aquí.
Mozo
Sai a rúa,
vai ós sindicatos,
asiste ós mitines,
forma nas manifestaciós,
insulta ás autoridás,
gaba á revolución cubana,
dalle vivas ó Che,
mais, por favor,
non lle chames «masa»
ó que é pobo.
Celso Emilio Ferreiro (circa 1970).
Achados dous poemas inéditos de Celso Emilio Ferreiro
Artigo 
de Xesús Fraga en La Voz de Galicia:
“O 2012 será un ano destacado para os moitos lectores de Celso Emilio Ferreiro (1912-1979): a celebración do seu centenario e do cincuentenario da aparición de Longa noite de pedra conforman un marco de actividades conmemorativas que deberían traducirse no mellor coñecemento dun dos poetas galegos máis populares, pero do que aínda quedan facianas por descubrir. Así o pon de manifesto o crítico Ramón Nicolás, especialista na obra de Celso Emilio, nunha ampla análise que publica mañá o suplemento Culturas de La Voz, e que sinala algunhas «necesidades perentorias»: «A catalogación definitiva dos fondos existentes nos arquivos familiares» e «teimar na divulgación da súa obra entre nós e abrir outras vías para proxectar a súa obra internacionalmente». Que a obra de Celso Emilio segue a dar sorpresas exemplifícao o achado de inéditos, como os que publica hoxe este xornal, Mozo e O atraco. O primeiro é totalmente inédito e está na liña de Prá mocidade (en Viaxe ao país dos ananos) e O revolucionario (en Cimenterio privado). Ramón Nicolás dátao a comezos da década dos setenta. «En O mozo hai un ton imperativo, unha sorte de guía de actuación do que un mozo concienciado debería facer, impregnado de motivos da política internacional do momento; pero a ese mozo pídelle que non confunda, semántica e significativamente pobo con masa, e a recriminación ten moitas lecturas», explica o crítico. «É probable que esta fose a primeira versión que logo reelaboraría, pero lido cos ollos de hoxe goza, nunha parte non desdeñable e facendo abstracción da época histórica na que o escribiu, dunha actualidade sorprendente», engade. En canto a O atraco, apareceu na revista Correo de Galicia, en Bos Aires en 1969, pero non foi incluído na edición de hai uns anos da Poesía galega completa, xa que Nicolás coñeceuno despois de editar o libro. O especialista enmárcao nas experiencias xurdidas «ao abeiro da súa expulsión da Hermandad Gallega de Caracas e céntrase na imposición dese pensamento único nunha inequívoca clave de denuncia».
Resulta imposible non relacionar ambos os dous poemas inéditos con feitos tan actuais como o movemento dos indignados. De igual modo, Longa noite de pedra, malia chegar aos cincuenta anos, é un libro «cheo de actualidade», segundo Nicolás, ademais de ocupar un lugar «fundamental na poesía galega de todos os tempos». «Proporcionoulle celebridade, musicáronse ducias de poemas do libro, reeditouse innumerables ocasións, abriulle o camiño aos lectores peninsulares mais tamén foi, indirectamente, responsable dunha lectura unívoca da súa obra e agocha outras facetas creativas, coido que moi relevantes nel, como a narrativa», conclúe.”
Luís González Tosar sobre Celso Emilio: Luz do canto contra a sombra
Artigo 
de Luís González Tosar en La Voz de Galicia:
“O ferreiro, símbolo clásico do demiurgo, era un ser capaz de forxar o cosmos todo porque conxugaba forza e poder. Figura temible, esta, sen chegar a deus, podía arremeter contra a divinidade ou contra os individuos, asegún. Na nosa tradición foi oficio moi respectado, fornecedor das ferramentas de labranza, tiradentes e destrutor implacable nos seus arrautos de ira. Celso Emilio, O Celso, como lle chamaban os amigos certos, foi ferreiro completo: «Amou os homes, e a forza asoballante do seu desexo levouno a querer transformar a historia, a asaltar o Pazo dos Ceos, a loitar para cambiar de base o mundo: desde Celanova, desde Galicia». Así o definiu Xosé Luís Méndez Ferrín, con quen o poeta compartiu camaradaxe, país, dialecto e as intimidades que só os amigos verdadeiros saben gardar.
Eu trateino a partir do seu regreso de Venezuela, 1973. Lérao antes, despois de asistir a unha actuación musical dos seus poemas no cine parroquial de Santiago de Vigo, 1969. Funo ver logo a Madrid e recibiume cos brazos abertos. Lembro que me levou ao seu apartamento, en Atocha, tiña a máquina de escribir pousada nunhas caixas de madeira, unha soa cadeira e o colchón no piso, sen somier. Mais nada. O que pasaba é que a Ferreiro Míguez tíñano marcado. Daquela, os cainitas bichicomas arremetían contra el pola mínima. Pero calquera que se achegase a fondo á súa obra, falareivos de min anque me doan/as escuras raíces dos meus soños, descubría nel moitas e diversas voces engaiolantes, auténticas: a tenrura, a infancia perdida, a emoción, a terra nai, a carraxe, o desengano, a sátira (Arístides Silveira). En todas brillaba o mestre liberador, a palabra intensa, valente. (…)”.
Conferencia A realidade histórica de Galicia, de Álvaro Cunqueiro, no 1971
Desde
Cultura Galega:
“Presentamos a transcrición e o audio dixitalizado do volume 10 da colección As Nosas Voces, editado polo Arquivo Sonoro de Galicia do Consello da Cultura Galega orixinalmente como cassete. Trátase da gravación dunha conferencia pronunciada por Álvaro Cunqueiro no Centro Galego de Lisboa no ano 1971.”
Carballo: presentación do libro Follas de Carballo
Entrevista a Teresa Moure en La Opinión
Entrevista 
a Teresa Moure en La Opinión:
“A escritora Teresa Moure é a gañadora do premio Ramón Piñeiro de Ensaio 2011 coa súa obra Queer-emos un mundo novo. Sobre cápsulas, xéneros e falsas clasificacións. Como era de esperar, tras coñecer a noticia a autora amosouse moi compracida polo galardón, e apuntou que a alegría de recibilo era dobre: “O ensaio é o xenero literario en galego que necesita máis voz, e que se defendan ideas nesta fórmula indica o nivel de madurez da nosa narrativa, por iso este premio val moito para min, por ser conseguido grazas a un ensaio”. (…)
Ademais, na obra, segundo explicou Moure (Mondoñedo, 1969), arguméntase sobre esas fórmulas utilizadas a miúdo nos actos públicos como “boas tardes a todos e a todas”, coas que “se menciona ás mulleres por cumprir, sen un afán transformador, sen pretender que a situación actual cambie”. A lingüista considera que, “a pesar da necesidade de nomear ás mulleres, que foron invisiblizadas históricamente, esa fórmula e moitas outras son insatisfactorias”, porque son un mero compromiso. “Eses que din boas tardes a todos e a todas, despois falan en masculino; no libro aporto algunhas alternativas para mellorar este aspecto, porque nestes momentos o feminismo non está limitado ás mulleres e a min gústame máis falar de xénero, como categoría que atravesa a todas as persoas”, dixo a autora, que aposta por fórmulas como a arroba e o asterisco, para englobar tanto a mulleres como a homes cunha soa palabra. “A literatura galega é tamén queer, non é nin boi nin vaca, senón que trascende todas esas divisións”, sinalou Teresa Moure, que lembrou que o subtítulo do ensaio –Sobre cápsulas, xéneros e falsas clasificacións– fai referencia a ese rechazo das etiquetas e das categorías, “que eliminan a liberdade”. (…)
Moure, profesora na facultade de Filoloxía de Santiago de Compostela, valora positivamente o Premio Ramón Piñeiro polo seu uso do galego “nun momento no que a nosa lingua está sendo machacada desde a Administración e o Goberno”. “Moitas persoas estamos mobilizándonos na súa defensa e formamos a plataforma Queremos Galego; este galardón serve para demostrar que o ensaio en galego segue existindo e hai persoas que queren lelo”, apuntou a autora de Herba moura, que considera o premio “un recoñecemento a todo un colectivo que está loitando polo galego”.”
A Coruña: presentación de Leopardo son, de Pilar Pallarés
A Coruña: recital poético de Os Libros de Caldeirón, con Eli Ríos, Emma Pedreira e Lino Braxe
Rianxo: entrega dos premios Modesto R. Figueiredo de 2011
O venres 30 de novembro, ás 20:00 horas, no Auditorio Municipal de Rianxo, entréganse os premios da XXXVII edición do certame Modesto R. Figueiredo de narracións breves, no que resultou gañador Amancio Liñares, con Coreografía Obama. No acto participan Adolfo Muíños, Xosé Ramón Fandiño e Xosé Luís Axeitos, contando coa presenza musical do trío Vai. Ademais dos representantes da organización e membros do xurado, estarán presentes tamén a viúva e fillas de Modesto R. Figueiredo.
