Arquivos mensuais: Setembro 2015
Ourense: presentación de A galera de Xelmírez, de Xabier Paz
Entrevista a Modesto Fraga en Palavra Comum
Entrevista a Modesto Fraga na revista dixital Palavra Comum:
“(…) – Palavra Comum (P): Que é para ti a poesia (e a literatura)?
– Modesto Fraga (MF): : Á pregunta de que é para min a poesía, eu prefiro respondela parafraseando ao poeta José Hierro: “Yo no sé lo que es la poesía, pero sí sé para qué sirve: para decir lo que no se puede decir”. En certo modo, as palabras visionarias do autor de Cuaderno de Nueva York non fan máis que constatar algo de por si evidente: pouco importa coñecer o significado da poesía cando o verdadeiramente importante é a súa función vital, social, experiencial, etc.
– P: Como entendes o processo de criação literária -e artística, em geral-?
– MF: A creación literaria, malia ser de facto un exercicio individual, non deixa de ter unha importante función social inserida no tempo presente aínda que condicionada pola tradición herdada. Creo que nestes momentos de convulsión social, económica e política os creadores e creadoras non miran para outro lado senón que manteñen unha actitude valente e comprometida coa sociedade dos nosos días. Evidentemente, non vivimos na ditadura nin na posguerra, nin tampouco estamos privados do exercicio democrático ao dereito de expresión, pero tamén é certo que asistimos a un convulso período histórico dominado por unha elite económica desmemoriada que prima a ditadura dos mercados e os rendementos do grande capital por riba dos valores e dereitos da propia sociedade. E aí, creo eu, están -ou deberíamos estar- todas as persoas que cremos nos valores da cultura como resposta ás desigualdades que, cada vez máis, vai xerando a incultura do capitalismo. (…)
– P: Que caminhos (estéticos, etc.) estimas interessantes para a literatura, e quaisquer outras artes, na sua comunicação com a sociedade?
– MF: Interésame especialmente que as persoas que participan, cada quen no seu respectivo ámbito de acción, do mundo da arte e da cultura en xeral continúen a forxar conciencias e, con espírito crítico, a denunciar todos os abusos e atropelos aos que son sometidas as persoas máis febles da nosa sociedade. Co compromiso colectivo e coa acción directa xa me conformo.
– P: Que vinculação tem, para ti, a Vida com as Artes?
– MF: Unha vinculación necesaria, se callar imprescindible. É máis, eu non son quen de concibir a escrita como algo alleo á propia existencia. Vivo, respiro, observo, medito, penso, razoo, sinto. Escribo.
– P: Que opinião tens sobre o estado da língua e a cultura, e que conexões -reais ou potenciais- encontras com outros espaços culturais (nomeadamente a Lusofonia)?
– MF: A pregunta é moi complexa como para poder acometela en apenas dúas liñas. Porén, non direi nada novo se digo que a perda de falantes de galego non deixa de medrar, e non só nos ámbitos urbanos, que tamén, senón por extensión nos núcleos máis resistentes do noso rural, e iso é algo que debera facernos reflexionar moi en serio. Non podemos cruzarnos de brazos a observar como esmorece o noso principal sinal de identidade e despois pretender que con catro ridículas campañas con poemas nas bolsas do supermercado xa solucionamos o problema do galego. Por outra banda, a relación coa Lusofonía é unha oportunidade excepcional que non podemos desproveitar, máis que nada polo feito de estarmos en contacto con máis de 300 millóns de habitantes que falan exactamente a mesma lingua que nós. (…)”
Vigo: homenaxe no centenario de Xaime Isla Couto
Data de entrega e composición do xurado dos Premios da Crítica Galicia 2015
O sábado 7 de novembro de 2015 celebrarase a cerimonia de anuncio do ditame da XXXVIIIª edición dos Premios da Crítica Galicia que, a partir das 14:00 horas, terá lugar no decurso dun xantar no Hotel Os Escudos (Avenida Atlántida 106, Vigo).
A xunta directiva da Fundación Premios da Crítica Galicia nomeou as seguintes persoas como membros dos xurados de cada unha das sete modalidades:
Creación literaria: Xavier Senín, secretaría, Fundación Premios da Critica Galicia; Xosé María Lema Suárez, escritor, gañador da edición anterior; Eulalia Agrelo, crítica, presidenta de ELOS; Carme Vidal, xornalista cultural, Sermos Galiza; María Xesús Fernández, crítica; Manuel Rodríguez Alonso, crítico e Chus Nogueira, crítica, presidenta da Asociación da Crítica Galega.
Investigación: Afonso Vazquez Monxardín, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Xosé Ramón Freixeiro Mato, catedrático UDC, gañador da edición anterior; Jesús de Juana López, catedrático UDV; Manuel González González, catedrático USC; Xosé Benito Reza, enxeñeiro forestal; María Edita de Lorenzo Rodríguez, catedrática da UDV e Aida Fernández Ríos, oceanógrafa, Instituto de Investigacións Pesqueiras de Vigo.
Iniciativas Culturais: Antón Sobral, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Mercedes Rosón, Subdirectora da área de Cultura da USC; Encarna Lago, xerente da Rede Museística da Deputacion de Lugo; Francisco Porto, xestor cultural, director de Latamuda; Belén Fortes, xestora cultural; Xabier Límia, activista cultural e Ana Isabel Vázquez, activista cultural.
Música: Marcos Lorenzo Gallego, secretaría, Fundación Premios da Critica Galicia; Anxo Pintos, músico, membro de Berrogüetto, gañador da edición anterior; Belén Bermejo, empresaria musical Sirgo torcendo; Antonio Borrazás, director de programación sala Capitol; Marían Fernández Álvarez, xestora cultura, O Cable Inglés; Bieito Romero, músico, membro de Luar na lubre e Tito Lesende, xornalista musical e responsable de comunicación de SGAE.
Artes Plásticas: Charo Portela, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Antón Pulido, pintor, gañador da edición anterior; David Pintor, ilustrador; Manuel Gallego Jorreto, arquitecto; Paula Gómez del Valle, fotógrafa; Paula Mariño Pazo, comisaria de exposicións e profesora e Emilia Guimeráns, escultora e ceramista.
Artes Escénicas e Audiovisuais: Camilo Franco, secretaría, Fundación Premios da Crítica Galicia; Luis Patiño, director de cine, gañador da edición anterior; Belén Pichel, presidenta de Escena Galega; Manuel Xestoso, crítico; Ángel Suanzes, xornalista de cine TVG; Montse Dopico, xornalista cultural e Tamara Canosa, actriz.
Cultura gastronómica: Ernesto S. Pombo, secretaría, Fundación Premios da Crítica; Artur Yuste. Grupo Cuevas, gañador da edición anterior; Delfina Cendón, hosteleira; Xavier R. Baixeras, escritor; Beatriz Sotelo, cociñeira d’ A Estación de Cambre; Luis Paadín, sumiller e Lidia Folgar, nutricionista.
Como establece a base sétima «Todas as producións que se consideren premiables en cada unha das modalidades poderán ser presentadas polos seus autores, editores ou promotores ás secretarías dos xurados antes do 30 de setembro de 2015. Así mesmo, cada un dos membros dos xurados poderá presentar cantas candidaturas considere oportunas para a súa valoración polo resto dos membros.»
A este teor as propostas poderán ser dirixidas ás secretarías de cada unha das modalidades:
Creación literaria: Xavier Senín Fernández, xaviersenin@gmail.com
Investigación: Afonso Vázquez Monxardín, monxardin@gmail.com
Iniciativas Culturais: Antón Sobral Iglesias, sobraliglesiasanton@gmail.com
Música: Marcos Lorenzo Gallego, marcos.lorenzo.gallego@gmail.com
Artes Plásticas: Charo Portela Yáñez, charoportela@hotmail.com
Artes Escénicas e Audiovisuais: Camilo Franco: camilofrancoiglesias@gmail.com
Cultura Gastronómica: Ernesto Sánchez Pombo, espombo@yahoo.es
As propostas tamén poden ser dirixidas a: premiosdacriticagalicia@gmail.com
Para calquera información relacionada cos Premios da Crítica Galicia poden contactar con:
Bieito Ledo Cabido, presidente, 667 64 79 06
Manuel Bragado, secretario, 609 16 99 70″
Antonio Tizón: “Escribín sobre a bipolaridade, pero foi máis raro dar clases de biónica”
O vigués Iñaki Varela Pérez gaña o VIII Premio de Poesía Victoriano Taibo – ELM de Morgadáns
Desde o Instituto de Estudos Miñoranos:
“O VIII Premio de Poesía Victoriano Taibo – Entidade Local Menor de Morgadáns acadou este ano unha importante participación, como vén sendo costume dende a súa institución, con corenta e dous orixinais presentados. Na primeira quincena de setembro reuniuse o xurado, que resaltou a importante calidade de moitos deles e elixiu, en primeiro lugar, as obras finalistas, que resultaron ser as citadas a continuación por orde de entrada, as que ostentaban os seguintes títulos e lemas ou pseudónimos:
– Camuflaxe (Campos de néboa eléctrica).
– Exhumación.
– Do outro lado das portas (O Miño).
– Diario de ladras, bailarinas, asasinas e flores (Vita da Vita).
– Culpable (Nüwa).
A continuación acordaron concederlle o galardón desta convocatoria ao poemario titulado Do outro lado das portas valorando que estamos ante un libro que trata os temas máis actuais dende unha perspectiva social, nunha especie de épica actual, en que o autor nos dá a súa particular visión do que nos preocupa hoxe sen que os poemas se resintan na súa construción lírica. A cidade de Vigo ou o Miño adquiren personalidade propia neste poemario que engancha a lectura dende as primeiras páxinas.
O autor da obra premiada é Iñaki Varela Pérez, natural de Vigo cidade na que exerce como profesor de Xeografía e Historia. Afeccionado á literatura dende moi novo, este é, non obstante, o seu primeiro libro, que será publicado polo IEM na súa colección Victoriano Taibo como parte do premio acadado, consistente, ademais, en tres mil euros en metálico, unha peza escultórica conmemorativa, obra do artista miñorán Fino Lorenzo, e a presentación do autor e o poemario nunha gala que se celebrará ao longo do mes de novembro, en data que se anunciará oportunamente.”
ProLingua: A lingua galega excluída de Xuventude Galicia Net
Desde ProLingua:
“Estes días está a celebrarse en Silleda a maior party informática galega, o Xuventude Galicia Net, que a pesar de levar na cabeceira o nome de Galicia, o galego está ausente de todo o demais. De querérmonos inscribir, non podemos facelo en galego; de consultarmos as normas do encontro ou de conectármonos ao seu streaming, unha e outra vez a mesma canción: só castelán; e de navegarmos polo portal do Xuventude Galicia Net, nada de galego, e o mesmo podemos dicir das redes sociais ligadas ao evento. A exclusión do galego non se deu ata agora, pois abonda con consultarmos o timeline do facebook ou do twitter das anteriores edicións para comprobarmos como daquela se dirixían con toda normalidade en galego aos seus seguidores.
O Xuventude Galicia Net conta co apoio da Xunta, que asinou un convenio de colaboración de 25.000 euros para a súa organización. A conselleira de Traballo e Benestar, Beatriz Mato e o vicepresidente Alfonso Rueda visitaron o recinto feiral de Silleda ratificando coa súa presenza que apoian a expulsión da lingua galega.
Dóenos moito que quen debería ser o principal valedor do galego, a Xunta de Galicia, rompa unha vez máis con ese compromiso que está na cerna da súa razón de ser. Que foi da ratificación legal de prestar todos os servizos públicos preferentemente en galego publicada nun DOG no pasado mes de abril? Xa é papel mollado? Tamén nos doe que entidades públicas como a Deputación de Pontevedra ou o Concello de Silleda actúen como mudos patrocinadores dun novo desprezo á lingua propia de Galicia.
Campañas como a de #EmpápateCoGalego, posta en marcha pola fundación de ABANCA para celebrar o Día das Letras Galegas, ou a colaboración de Coca-Cola coa Secretaría Xeral de Política Lingüística para o concurso Novos Talentos de Relato Curto fican sen credibilidade se por outra banda se aposta pola financiamento dun evento coma este que refuga do galego.”
A plataforma apartidaria ProLingua arela que a Xunta de Galicia, e o mesmo outros organismos que deberían ser exemplo no uso normalizado do galego, non patrocinen eventos que salientan pola ausencia da nosa lingua.
ProLingua, 20 de setembro do 2015″
Onte 1445: Datos da edición en galego 2014, por Manuel Bragado
Desde Brétemas, de Manuel Bragado:
“A publicación da Panorámica de la edición española de libros 2014, o informe estatístico de referencia elaborado polo Ministerio de Cultura a partir dos rexistros do ISBN, achega os datos claves da produción do libro galego do pasado ano. Sen dubida o primeiro que chama a atención é o aumento de títulos publicados, 1763, que supón un incremento do 23,00 % con respecto a 2013, aínda que quede aínda moi lonxe daqueles 2.544 de 2010 (un 30,00 % menos). Sei que este aumento no número de títulos prodúcese sobre todo pola primeira campaña escolar da LOMCE e polo desenvolvemento do libro dixital, que acada as 465 referencias, cifra que duplica a do ano anterior e tamén a de 2010. A hibridación do libro galego é un feito, xa que en 2014 ofreceu o 73,62 % dos seus títulos en formato impreso e xa o 26,37 % en diversos formatos dixitais.
Por tipoloxías de edición, o libro de texto, 692 referencias, representa o 39,25 %, e o libro infantil e xuvenil, 362, o 20,53 %, polo tanto un 60,00 % da edición, sendo tamén ambos estes dous subsectores os que máis aumentan con respecto a 2013, feito ao que non é alleo o desenvolvemento dos novos materiais didácticos da LOMCE. A literatura, 411 rexistros, representa o 23,31 % da edición en galego, mantendo os niveis do ano anterior, aínda que moi lonxe das cifras de 2010, un 35,00 % superiores, mesmo a pesar do incremento da oferta en formato epub.
Os títulos traducidos doutras linguas, 224, supoñen o 12,70 % da edición en galego, o que supón un incremento do 19,00% con respecto ano anterior, ao que non foi alleo o aumento da tradución ao castelán do libro de texto, aínda que este dato queda moi lonxe daquel de 616 títulos traducidos en 2010. Continúa sendo unha anomalía que o castelán sexa a lingua máis traducida, xa que supón o 45,98 % destes rexistros, sendo o inglés con 56 títulos, o 25,00 %, a segunda.
Con respecto á edición pública, continúa a diminución dos títulos publicados en galego, apenas 101, que representan apenas o 5,72 % do total, moi lonxe dos 250 de 2010, que daquela supoñían o 9,82 %. Non deixa de ser curioso que a edición autonómica, realizada polo Consello da Cultura Galega e a Xunta de Galicia acade os 15 títulos, apenas o 0,85 % de toda a edición en galego de 2014. Tamén é significativa a diminución da publicación das tres universidades, 38 títulos, moi lonxe dos 173 de 2010, o que supón unha diminución do 78,03 %.
Por último, no listado de editores de 2014 nos primeiros postos aparece Xerais con 301 rexistros (17,10 %), Obradoiro con 216 (12,30 %), Anaya con 151 (8,6%) e Galaxia con 141 (8,00 %).”
Entrevista a Alberte Santos sobre O rebumbio dos vagalumes
Desde o Diario Cultural da Radio Galega:
“Alberte Santos publica na editorial Laiovento a novela O rebumbio dos vagalumes. A entrevista completa pode escoitarse aquí.”