Arquivos mensuais: Xaneiro 2016

Cuestionario Proust: Ricardo Carvalho Calero

Publicado o por

DesdeRicardo Carvalho Calero o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Ricardo Carvalho Calero, que reproduce a entrevista contida en Oficio de escribir (Edicións do Castro, 1990), co permiso do seu autor, Luís Rei Núñez:

“– Principal trazo do seu carácter?
– Non sei. Para min é un misterio que me interesa menos que o que representan outras persoas.
– ¿A cualidade que prefire nun home?
– A humanidade varonil.
– ¿A cualidade que prefire nunha muller?
– A humanidade, matizada de feminidade.
– ¿O que máis aprecia nos seus amigos?
– O que máis aprecio no home mesmo, no home en xeral.
– ¿O seu principal defecto?
– A espontaneidade, que me impediría ser un bo político.
– ¿A súa ocupación favorita?
– Dubido entre dicerlle que a observación da realidade humana na vida mesma ou a expresión desa realidade na obra artística.
– ¿O soño de ventura?
– Non teño ningún, porque sei que, como home, son esencialmente desventurado.
– ¿Cal sería a súa maior desgracia?
– Verme privado dalgúns seres humanos que no curso da miña vida me teñen axudado a vivir.
– ¿Que quixera ser?
– Considero inútil soñar con se-lo que non se é. Anque me encantaría ser creador musical, ou pintor, de non ser escritor.
– ¿En que país desexaría vivir?
– Hoxe, cando son cuase octoxenario, non teño que pensar en qué país me gustaría vivir, e para morrer é bo calquera país.
– ¿A color que prefire?
– Escollo o arco da vella.
– ¿A flor que prefire?
– Depende da tradición cultural. Na nosa, a rosa.
– ¿O paxaro que prefire?
– “O paxaro axul”, que é un símbolo da imaxinación.
– ¿Os seus autores favoritos en prosa?
– Os novelistas rusos. Non tanto Dostoievski -que é enfermizo, anque xenial, e escribiu folletóns sublimados- como Tolstoi, cunha visión da vida que me parece máis san. Tamén admiro a Stendhal, a Balzac, a Dickens…
– ¿Os seus poetas preferidos?
– O que sinto máis preto de min é Rosalía, que me enche plenamente.
– ¿Os seus heroes de ficción?
– Don Xoán, que representa a dificilísima relación do home coa muller. E Don Quixote, que representa a dificilísima relación do home co ideal.
– ¿As súas heroínas favoritas de ficción?
– As grandes namoradas: Isolda. E sinto simpatía por Fortunata, a muller oprimida que ha de abrirse camiño como pode.
– ¿Os seus compositores preferidos?
– Citemos un Vivaldi, un Brahms e un Beethoven… e o finlandés Sibelius.
– ¿Os seus pintores predilectos?
– Certos primitivos flamencos e italianos, polo que hai neles de residuo dese hieratismo bizantino da concepción da vida. E admiro a Miguel Anxo, Tiziano, Rubens e Rembrandt.
– ¿Os seus heroes da vida real?
– Os que desempeñaron unha función de servir ós demais. Nese sentido, e paradoxalmente -porque eu miro a vida política con grandes reservas- o político, que sacrifica a súa vida privada pola comunidade. Gandhi, por exemplo. E outras figuras de rango relixioso ou militar, como o papa Xoán XXIII, ou o Mariscal Mannerheim, que tivo que resistir en Finlandia a invasión soviética.
– ¿As súas heroínas históricas?
– As mulleres que desempeñaron un gran papel histórico. Golda Meir, Indira Gandhi, mesmo Margaret Thatcher.
– ¿Os seus nomes favoritos?
– Eu non son esteticista, e sempre me pareceu de pouca consistencia ligarse a un nome.
– ¿Que detesta máis que nada?
– A retórica.
– ¿Que caracteres históricos desprecia máis?
– Eu non desprecio nada humano, e así como diría Terencio que “son home home e non xulgo alleo a min nada humano”, para as debilidades e as vilezas procuro te-la comprensión de quen sabe que pode incorrer nelas.
– ¿Que feito militar admirou máis?
– Admiro moitísimo a resistencia de Inglaterra a Hitler.
– ¿Que reforma admira máis?
– A reforma realizada polo cristianismo, se cadra máis nas conciencias que na realidade, ao soste-la igualdade sustancial dos homes. E todas aquelas que tenden a uni-la democracia co liberalismo.
– ¿Que dons naturais quixer ter?
– O das artes, en xeral.
– ¿Cómo lle gustaría morrer?
– Espere vostede a que resucite, e ó mellor coa miña experiencia de resucitado poida responder algo xuicioso.
– ¿Estado presente do seu espírito?
– Hoxe levo unha vida máis feliz que cando era aprendiz de home, porque os vellos son máis felices cós mozos, porque aprenden a ser infelices.
– ¿Feitos que lle inspiran máis indulxencia?
– Diría que os relacionados co amor entre o home e a muller, se non considerase que a miña indulxencia nese aspecto é tan grande que non considero que mereza indulxencia ningunha conducta que ligue a un home cunha muller, porque neso non hai nunca a culpabilidade que está implícita en toda indulxencia.
– ¿O seu lema?
– “Vivir coa maior autenticidade”, podería ser.”

Pontevedra: mesa redonda sobre o libro A Galicia urbana

Publicado o por

OA Galicia urbana mércores 27 de xaneiro, ás 20:00 horas, no salón de actos da Casa das Campás de Pontevedra (Rúa Don Filiberto, 9-11, a carón do Teatro Principal), o Ateneo de Pontevedra e Edicións Xerais organizan unha mesa redonda arredor do libro A Galicia urbana, coordinado por Rubén C. Lois e Daniel Pino, quen participarán no acto xunto a Manuel Bragado e Xaime Toxo.

Cesáreo Sánchez Iglesias: “A incompatibilidade dos dereitos de autor coas pensións é unha agresión á cultura”

Publicado o por

EntrevistaCesáreo Sánchez Iglesias a Cesáreo Sánchez Iglesias en Sermos Galiza:
“Nos últimos meses, autores e autoras veñen recibindo cartas da Seguridade Social nas que lles pide que devolvan as pensións que cobraron á vez que cobraban dereitos de autor. Para Cesáreo Sánchez, presidente da AELG, trátase dun “chanzo máis no proceso de agresión á cultura e aos creadores en xeral”.
Desde 2012, calquera profesional da creación maior de 65 anos que queira continuar a súa actividade ten dúas opcións: cobrar a súa pensión mais renunciando a cobrar polos dereitos de autor, conferencias, artigos ou cursos se con iso supera o Salario Mínimo Interprofesional anual bruto -9.000 euros- ou ben cobrar os dereitos de autor, conferencias, artigos ou cursos, mais renunciando a cobrar a súa pensión.
Coas modificacións aprobadas polo Partido Popular cando lle deu luz verde á coñecida como “xubilación flexíbel”, os creadores e creadoras só poderán cobrar os dereitos cando estean en activo, pero non cando se xubilen. Isto tamén afecta aos premios, porque o autor ou autora debería elixir entre o premio ou a pensión. “Falamos tamén de pagamentos dun mínimo de dignidade como son o combustíbel para o vehículo ou o xantar ou do cobro de dereitos dun libro publicado hai trinta anos”, advirte o presidente da Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega (AELG), Cesáreo Sánchez.
O presidente da AELG explica que nos primeiros anos de aprobación da normativa os casos de escritores e escritoras afectadas, nomeadamente cataláns, íanse resolvendo un a un. Porén, nos últimos meses, aumentaron os casos de multas e de retirada de pensións, sobre todo en Catalunya, “no caso galego non hai tal grao de profesionalización económica dado o menor grao de normalidade e dado que non contamos cunha industria editorial forte, mais isto significa o empobrecemento de todo o sistema no Estado e, en consecuencia, tócanos a nós”.
Cesáreo Sánchez advirte de que detrás desta operación se atopa “o concepto do que significa un escritor na sociedade e do papel que desenvolve”. “Para min non é un disparate, pois é algo totalmente coherente cos poderes públicos do Estado, que se afanaron en atacar de maneira profunda a cultura, primeiro co canon e despois co 21% do IVE. Isto é un chanzo máis nesa política contraria á cultura”, denuncia.
O presidente da AELG afirma que “os creadores molestan, na medida en que emiten un pensamento que non concorda; por iso se entra nunha etapa de silencio, amordazamento e censura”. “Este ataque aos pensionistas é unha auténtica inmoralidade porque nos ataca na última fase da nosa vida, na fase na que somos máis vulnerábeis humanamente e na que podemos necesitar da axuda doutras persoas”, salienta. O presidente da AELG considera que medidas como esta promoven “o desarme cultural da sociedade, e seguir baleirándoa de contidos culturais”.
Aínda que na Galiza poucos escritores e escritoras poden vivir do que crean, Cesáreo Sánchez sinala que cada vez son máis os autores e autoras que recorren á AELG para resolver as dúbidas respecto á imposibilidade de cobrar a pensión e os dereitos do que escriben ou escribiron, “na Galiza a profesionalización é difícil pola falta do apoio á industria cultural. Só hai que lembrar que a cultura na Galiza representa un peso de só o 2% do PIB, mentres que no conxunto do Estado ascende ao 5%”.
O presidente da AELG reunirase nas próximas semanas co servizo xurídico de CEDRO (Centro Español de Dereitos Reprográficos) para determinar os camiños a seguir nesta cruzada da Seguridade Social contra os creadores e creadoras.”

Eu quero ser un estafador, por Francisco Castro

Publicado o por

ArtigoFrancisco Castro 2016 de Francisco Castro en La Voz de Galicia:
“Non sei que é máis grave: se que o goberno lexisle con vileza para impedir que os escritores poidamos seguir cobrando os nosos dereitos de autoría unha vez alcanzada a xubilación no caso de que cobremos unha pensión, ou que en xeral á cidadanía este asunto, no fondo, lle importe un pemento.
En realidade, ambas as cousas están relacionadas.
Estes días fálase moito da Barbaridade: se es escritor e levas toda a vida traballando noutra cousa e te xubilas, nese intre, como te pille a Seguridade Social cobrando os dereitos de autoría pasas a ser un «estafador», un «defraudador». Un ladrón. Un mal tipo. O Estado considera que non podes seguir creando e publicando e dando conferencias ou recibindo premios. Facendo cultura, vamos. Se tal fas, tes que renunciar á pensión. E como non o fagas e te pillen, canalla, a multa pode implicar ata a devolución ao Estado de catro anos de pensión.
A cousa máis absurda non pode ser. E no resto de Europa tal cousa non se fai. No resto de Europa (para o caso, no Mundo Civilizado), un pode cobrar o 100 % da súa xubilación e os dereitos. E para superar o absurdo resulta que aquí, ademais, cando ti, escritor, espiches, morras, estires a pata, ese día os teus herdeiros si que poderán cobrar o 100?% da xubilación e tamén todos os teus dereitos. Eses que non te deixaron cobrar en vida.
Dixen ao primeiro que estaban relacionados a reforma lexislativa e o desinterese en xeral da sociedade por esta cuestión. O goberno ataca aos creadores (á cultura en xeral: subida ata o 21?% do IVE, etcétera) porque, entre outras cousas, os creadores, os intelectuais, a cultura, non gozan do prestixio que unha sociedade democrática avanzada debería concederlles. Así que, no fondo, non pasa nada.”

Moncho Iglesias traduce a novela Un mapa do lar de Randa Jarrar

Publicado o por

DesdeMoncho Iglesias o Diario Cultural da Radio Galega:
“Palestina, un lar sempre ausente. Moncho Iglesias presenta a tradución da novela Un mapa do lar, de Randa Jarrar, publicado por Hugin e Munin. A entrevista completa, onde tamén se fala co editor, Alejandro Tobar, pode escoitarse aquí.”

A dignidade do escritor, por Víctor F. Freixanes

Publicado o por

ArtigoVíctor Freixanes 2 de Víctor F. Freixanes en La Voz de Galicia:
“Dous ou tres meses antes de morrer Neira Vilas recibiu a visita da Axencia Tributaria, que quería saber do seu estado de contas. Seica non lles cadraba que non recibise unha pensión de xubilación e que vivise tan austeramente dos seus dereitos de autor, que a Facenda considera rendas de traballo. Afortunadamente, todo estaba en orde, pero o sofocón foi o sofocón. E algunha discusión houbo. Cando en 1992 o autor de Memorias dun neno labrego fixou definitivamente a súa residencia en Galicia, tivo que renunciar á pensión que lle correspondía en Cuba («Cuba non paga divisas no exterior») e a súa economía fundamentábase no que lle producía a venda das súas obras, algunhas colaboracións na prensa e algunha outra axuda ocasional, entre elas a que lle concedeu no seu día a Fundación Barrié de la Maza. «Son un xornaleiro das letras», disque lle explicou ao visitante. «Teño 86 anos. Vivo do meu traballo. Mentres teña alento seguirei a escribir».
A cousa quedou en nada. Pero se Neira Vilas cobrase algunha pensión, e así llo advertiu a inspección, tería que responder por todo o seu traballo dende a data de xubilación, devolver o recibido, coa sanción correspondente, e o que é máis grave: tería que deixar de escribir. Ou a pensión, por cativa que fose, ou a produción literaria, que seica a partir dos 65 anos, por unha lei asinada no 2013, é incompatible coa xubilación retribuída, por máis que ao longo da súa vida laboral tivese cotizado escrupulosamente ao sistema.
A polémica que anda estes días nos xornais logo da denuncia dalgúns escritores que están a padecer semellante ignominia (Gamoneda, Eduardo Mendoza, Javier Reverte, Caballero Bonald), plantéase nestes termos: se o escritor, os creadores en xeral, pois tamén afecta aos pintores, músicos, etcétera, queren seguir producindo na madurez teñen que elixir entre continuar co seu labor, mesmo que teña retornos económicos ben escasos, ou manter os seus ingresos de xubilados. Penso en Miguel Delibes ou Francisco Ayala, por citar algúns nomes das letras españolas, xa falecidos, non digamos os que escriben ou producen en galego, como o caso de Neira Vilas. Os responsables da Facenda e do Ministerio de Traballo están moi preocupados porque a pensión dos escritores desestabiliza as arcas públicas.
A cuestión (o escándalo) non é tan grave polas consecuencias que medidas deste tipo teñen para a economía dos afectados, que son moi serias, como pola consideración que a cultura ten para os lexisladores e, en xeral, para a sociedade que consinte semellante situación.
Se o escritor está instalado nos éxitos de mercado (best sellers) aínda o pode ir levando, pero se o creador responde ás esixencias da propia creación, talante que caracteriza a esencia mesma da cultura, o único que lle queda é o silencio, ou a clandestinidade. Poucas contribucións tan valiosas (e tan xenerosas) para a cultura galega como a de Neira Vilas, que saliento nesta marea coma un exemplo práctico. Non se trata de facer comparacións, pero a alguén debería caerlle a cara de vergonza.”

As entidades de creadores e creadoras constitúen a plataforma Seguir creando

Publicado o por

(A Coruña, 22 de xaneiro de 2016). Hoxe constituíuse a plataforma Seguir creando, coa reivindicación de que calquera profesional da creación poida seguir creando de forma remunerada despois da súa xubilación sen deixar de percibir unha pensión á que contribuíron durante a súa vida activa, algo que a lei prohibe desde o ano 2013.

CEDRO, SGAE, ACE, VEGAP e a AELC –entre outros– reuníronse esta mañá na sede da SGAE en Madrid para constituír a plataforma.  Estas organizacións consideran que esta medida é inxusta e está a causar “graves prexuízos” á cultura porque se nos está privando do talento dos creadores-as con máis experiencia. O obxectivo é equiparar a lexislación española á doutros países da Unión Europea, nos que xubilación e creación son actividades compatibles ao entender que a súa achega contribúe a enriquecer o acervo cultural dunha sociedade.

FOLLA DE RUTA

Na reunión fixouse tamén a folla de ruta para este 2016. As accións que levarán a cabo implican sumar outros sectores afectados, realizar actos públicos reivindicativos e manter encontros cos representantes dos principais partidos políticos para dar a coñecer as súas reivindicacións, principalmente.

Entre as medidas que se solicitará aos diversos interlocutores estarán, por orde de prioridade:

  1. Suspensión das inspeccións xa abertas e paralizar os actuais procesos postos en marcha polo Goberno contra algúns autores (escritores como Antonio Gamoneda, Javier Reverte ou José Manuel Caballero Bonald están afectados directamente por esta medida).
  2. Modificar a actual lexislación que regula a materia (RDL 5/2013, Regulamento IRPF, etc).
  3. Deseño dunha nova normativa máis ambiciosa que recolla as necesidades especiais dos profesionais da creación, que teña en conta a especificidade do sector salvagardando os seus dereitos.
  4. Difusión en redes sociais coa etiqueta #seguircreando

Con esta liña de traballo, os creadores de Seguir creando perseguen que esa devolución que a sociedade lles outorga, tras seren eles quen achegaran tanto durante a súa vida activa, non se interrompa por cumprir unha idade. O obxectivo, por tanto, é permitir a quen desexe seguir enriquecendo o noso mundo coa súa creatividade que poida facelo de forma digna.

Ampliar información

Ler o MANIFESTO Polo dereito a seguir creando.

ENTIDADES ASINANTES

Visual Entidade de Xestión de Artistas Plásticos (VEGAP); Sociedade Xeral de Autores e Editores (SGAE); Asociación Colexial de Escritores de España (ACE); Plataforma en Defensa da Cultura; Centro Español de Dereitos Reprográficos (CEDRO); Federación de Músicos Asociados (FEMA); Foro de Asociacións de Guionistas de Audiovisual (FAGA); Asociación estatal de compositores para o audiovisual. (MUSIMAGEN); Asociación de Autores Literarios de Medios Audiovisuais (ALMA); Federación de Compañías de Danza (FECED); Xunta de Autores de Música (JAM); Asociación de Grupos de Música Antiga (GEMA); Associació d’Escriptors en llengua  catalá (AELC); Asociación de Autores Científico-Técnicos e Académicos (ACTA); Asociación de Tradutores, Correctores e Intérpretes de Lingua Vasca (EIZIE); Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG). Euskal Idazleen Elkartea (EIE).

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) estivo representada por CEDRO (Centro Español de Derechos Reprográficos)