Arquivos mensuais: Xullo 2024
Claudia Pérez, Luca Chao e Manuel González Seoane gañan o VII Concurso de microrrelatos da RAG e PuntoGal
Desde a Real Academia Galega:
““Nin coa lexivia”, unha historia sobre a violencia que se exerce contra as mulleres a través das palabras, é a gañadora do primeiro premio do VII Concurso de microrrelatos da Real Academia Galega e PuntoGal na categoría de adultos, ao que se presentaron máis de 450 textos. A súa autora é Claudia Pérez González (1995), nada no Bierzo e veciña de Ourense. O segundo premio é para Luca Chao (1988), que xa se fixera co mesmo galardón en 2021, desta volta cun texto titulado “Esperanza” coa guerra como escenario non nomeado; e “Herdanza”, un conto sobre os conflitos familiares presentado por Manuel González Seoane (1955), natural de Vilagarcía de Arousa e residente na Coruña, mereceu o terceiro.
O xurado composto polo presidente da Real Academia Galega, Víctor F. Freixanes; o presidente de PuntoGal e tamén académico, Manuel González; a académica correspondente Olga Castro; o director xeral de PuntoGal, Darío Janeiro; e a escritora Antía Yáñez, membro do comité de redacción da revista Luzes, elixiu ademais como finalistas “Cando viu o seu corpo xeado”, de Almudena Falcón Folgueira (1982), natural de Cospeito e veciña de Castro de Ribeiras de Lea; e “Á autoridade competente”, de Álvaro Arbizu Ponce (2001), veciño de Cedeira.
Da historia de Claudia Pérez González, profesora de Lingua castelá e literatura no IES Ferro Couselo de Ourense, o xurado salientou a súa capacidade para reflectir o peso dos estereotipos de xénero que estigmatizan aínda hoxe as mulleres. O relato, de 190 palabras, denuncia ademais que “a violencia tamén está nas palabras”.
O texto máis breve dos premiados na categoría de adultos, con 88 palabras, é “Esperanza”, unha reflexión arredor da guerra sen mencionala que lle valeu un novo galardón neste concurso á luguesa Luca Chao, doutora en Ciencias Sociais. O xurado subliñou o “dominio da arte do microrrelato” que se demostra neste conto, no que o título dialoga co texto para lle dar sentido, atrapando a atención de quen o le ata o final.
Canto a “Herdanza”, escrito polo mestre xubilado Manuel González Seoane, o xurado destacou a “sorpresa final moi ben administrada” dunha historia que “evidencia os conflitos que marcan as familias, ás veces por cousas moi cativas”.
O xurado escolleu ademais como un dos contos finalistas “Cando viu o seu corpo xeado”, de Almudena Falcón Folgueira, do que chama a atención a súa capacidade de non normalizar a guerra; e “Á autoridade competente”, de Álvaro Arbizu Ponce, do que subliña o xeito de xogar co léxico. Ambos os autores son tamén docentes: Almudena Falcón de Lingua galega e literatura e Álvaro Arbizu mestre.
Na modalidade de 12 a 17 anos, o coruñés Jacobo Pérez Criado (2007), a luguesa Mencía Ferreiro García (2007) e Carla Coucheiro Rodríguez (2009), valenciana e veciña de Santiago de Compostela, foron distinguidos co primeiro, segundo e terceiro premio, respectivamente. Así o decidiu o xurado que avaliou os case 500 textos presentados nas categorías de persoas menores de idade, integrado nesta ocasión polo académico de número e dramaturgo Euloxio R. Ruibal; a académica correspondente e profesora da USC Montse Pena Presas; a presidenta do padroado do Museo do Pobo Galego e membro da directiva de PuntoGal, Concha Losada; a filóloga e tamén membro do equipo de PuntoGal Cristina Ríos; e o escritor e xornalista Lois Alcayde Dans, coordinador da revista Luzes.
Na categoría infantil o primeiro premio é para Martina Boo Álvarez (Cambre, 2012); o segundo, para Mariña Abollo Aneiros (Santiago de Compostela, 2012); e o terceiro, para Xoel Villar Castro (2014), de Castrelo de Miño. O xurado elixiu ademais como finalistas xuvenís senllos relatos de Paula García Villar (Lestedo, 2008) e do veciño de Tomiño Brais González Vázquez (2007); e como finalistas infantís, unha historia do compostelán Pedro Novais Méndez (2012) e outro conto de Mariña Abollo Aneiros.
Todos os relatos premiados poderán lerse nunha edición dixital que se difundirá nas páxinas web da RAG, de PuntoGal e do concurso (relatos.gal) o día da entrega dos galardóns. As nove historias galardoadas e mais as finalistas publicaranse ademais na edición en papel de Luzes.”
Xosé Carlos López Bernárdez: “Ramón Cabanillas é un dos clásicos da nosa literatura”
Vídeo da presentación en Vigo de Unha gripe cabaluda, de Bieito Iglesias
Vídeo do debate poético na A. C. Gazafellos do Val
Carballo: presentación de Tratado para ollomoles. Poemas visuais, de Diego Cousillas
Vigo: actividades do 3 de xullo da Feira do Libro 2024
Arantza Portabales: “Que haxa rapazada que le en galego significa que non teñen medo de achegarse á lingua”
Entrevista de Laura Veiga a Arantza Portabales en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Que significa para vostede recibir este premio?
– Arantza Portabales (AP): Eu só escribo para que alguén o lea. Saber que a xente dos clubes de lectura me está escollendo a min é marabilloso; e, en concreto, nos clubes dos centros escolares, cuxa función é a promoción da lectura. E despois está a segunda parte, porque eu sempre que podo intento ir e compartir con eles o que lles supuxo a lectura, e é unha experiencia moi agradábel. A rapazada é súper sincera: ás veces din que un libro non lles gustou ou que non lles gusta ler, pero moitas outras veces tamén me din que lles encantou, que o pasaron moi ben lendo, e esa é unha sensación moi boa. E sabes que é verdade porque tampouco teñen nada que perder.
Moitas veces parece que temos a sensación, como a tiñan os nosos pais con nós, de que antes era mellor, que agora non len e que están todo o día co móbil. Como se nós non estivésemos. E ademais non é certo: a rapazada le e moita incluso escribe. Para min, este é o premio do público, do “boca orella”.
Tamén é moi importante o que vai nos libros, e para min a novela negra, como dicía Domingo Villar, é unha escusa para entrar no debate de moitas cousas. Desde estas historias podemos tratar a violencia de xénero, o abuso sexual ou o perigo das redes sociais.
– ND: Tendo esta experiencia, como percibe a situación da lectura entre a mocidade?
– AP: Penso que é a mesma que a das persoas adultas. O móbil cómenos moitísimo tempo, a todas. E o máis preocupante é que nós estamos dispostas a renunciar a el. Ao final eu, cando era nena, tiña unha televisión con dous canais, un coa misa e o outro cunha carta de axuste durante 22 horas ao día. Non viaxábamos, non tiñamos internet. Os libros eran esa ventá para o mundo, eran o único que tiñamos. Agora iso perdeuse porque a oferta de ocio é moito máis ampla. Hai que esforzarse moito para que atopen a maxia da lectura.
O outro día estiven nun club da ONCE no que dixeron algo que me pareceu totalmente certo: “A literatura é moi especial, porque nun libro entramos todos en igualdade de condicións. Os que ven e os que non”. A literatura permítenos sentir, e por iso tamén as emocións dos libros son superlativas –cando un sofre, sofre moito–. A literatura supón unha conexión coa parte máis racional e intelixente do ser humano, fai que non nos durmamos. Temos que defendela a capa e espada, e por iso é tan fundamental o labor que fan as bibliotecas escolares. (…)”
Majo Villar: “Moitos rapaces sofren o castigo de relacións traumáticas cos pais”
rbt
Silvia Penas: “Interesábame a palabra retrato, ten que ver coa memoria e coa idea de que é un único fragmento”
Entrevista de Laura Veiga a Silvia Penas en Nós Diario:
“(…) – Nós Diario (ND): Maio chegou cheo de premios para vostede, entre eles o Follas Novas por Retratos de vodas, partos e funerais; recoñecendo un poemario que vén de longo.
– Silvia Penas (SP): Efectivamente, este foi un proxecto feito a contagotas. A Orquestra Clásica de Vigo propúxome facer un proxecto escénico con eles arredor da peza Così fan tutte de Mozart. Algúns deses textos despois pasaron a formar parte do poemario. Ao poder superar a limitación que impuña a música nese proxecto hai algúns textos que mudaron, mais outros quedaron igual, como é o caso de “Emilia chorando”. Unha vez que atopei o título do poemario volveu mudar todo porque xa comecei a ter claras a organización e a estrutura que quería ter. Incluso o fío narrativo é distinto.
Con respecto ao premio, aínda me custa asimilalo, en parte porque en todos os anos que levo facendo poesía nunca estivera nin na gala nin en moitas das contornas da poesía galega. En Vigo conto con certa repercusión pola miña presenza en recitais e pola poesía escénica, mais fóra diso penso que son bastante descoñecida. Por iso tampouco me parecía posíbel chegar a ser premiada.
Agora, cando menos dentro dese contexto da poesía galega, algunhas persoas xa saberán quen son, que creo que é para o que serven este tipo de cousas: para pórnos en común as unhas coas outras. Deume mágoa non poder estar na gala, sobre todo porque quería dedicarlle o premio ao meu pai e ao meu fillo, os homes que aparecen referenciados no libro.
– ND: Cre que falta ese intercambio?
– SP: En certa maneira si, mais é normal. A AP-9 é moi cara, moverse pola Galiza é complexo. Non hai un apoio real como para que poidamos facer estes intercambios. Xa non digo que gañemos cartos, mais polo menos non gastalos. Creo que forma parte de toda unha engrenaxe complexa, porque non digo que non haxa interese. Diso si que nos sobra, o que pasa é que acabas coñecendo poetas que non viches recitar nunca. Por iso creo que este premio me sitúa máis no centro, que para o meu traballo é moi positivo. (…)”
