Rosalía, máis viva que nunca

Reportaxe de Camilo Franco en La Voz de Galicia:
“(…) Os actos centrais das homenaxes á escritora terán lugar en Santiago con dos puntos de atención. O acto convocado pola Fundación Rosalía de Castro realizarase na capela do Hostal dos Reis Católicos, espazo que no ano de nacemento da poeta, 1837, era un hospital. Nese mesmo espazo, segundo as biografías, foi bautizada Rosalía de Castro e este é o motivo de que a conmemoración principal saia por primeira vez da sede da fundación en Padrón. Unha circunstancia que disgustou á veciñanza da vila por máis que a presidenta da fundación, a tamén escritora Helena Villar Janeiro, sinalou que era unha decisión relacionada co carácter especial da celebración.
Lectura e cancións sobre poemas serán o eixo central das celebracións. En primeiro lugar, no acto do Hostal, que se iniciará ás sete da tarde, pero tamén haberá lecturas e poemas no acto que se fará de xeito expandido por toda Galicia, organizado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, e que terá como centro dos actos o Panteón de Galegos Ilustres. Nese espazo, a homenaxe de carácter participativo comezará arredor das seis da tarde. A lectura estendida realizarase nas principais cidades galegas e tamén en boa parte das vilas.
Un pouco máis lonxe, terá lugar outra homenaxe que tamén está relacionada coas primeiras horas de vida da escritora. Está convocada polos veciños de Conxo, ás oito menos cuarto, na Praza de Vigo, cunha ofrenda floral e un recital de Marilar Aleixandre e Anxo Angueira. O acto terá lugar no monolito que lembra a casa desa localidade na que naceu a escritora tal día coma hoxe. (…)”

Santiago: nova edición de Os Bos e Xenerosos, dedicada a Francisco Carballo, o 3 de marzo

O sábado 3 de marzo, ás 12:00 horas, no salón de actos do Museo do Pobo Galego, a Asociación de Escritoras e Escritores en  Lingua Galega, coa colaboración de CEDRO, celebra, a novena edición da súa homenaxe Os Bos e Xenerosos, que supón un acto de estudo e recoñecemento dunha figura ou colectivo que, pola súa dilatada actividade de intervención social, contribuíse á difusión da nosa cultura.

 No 2012 chegamos á súa novena edición, que se dedicou, por decisión unánime dos escritores/as Socios/as, a Francisco Carballo. Ao longo de máis de corenta anos o noso homenaxeado participou coa súa escrita e co seu activismo en dotar de contidos vertebradores á realidade social e cultural de Galicia, o que o converte nunha figura referencial para a cultura e a sociedade galega no seu conxunto.
O profesor, bebendo nas fontes documentais propias, emprendeu un camiño de investigación histórica e de renovación metodolóxica que dignificou a historiografía galega, filla do saber científico. Este labor fructificou, non só nas distintas publicacións dedicadas á historia de Galicia e a protagonistas da mesma (Alexandre Bóveda, Sarmiento), tamén na eclosión dun grupo de historiadores ao redor da editorial A Nosa Terra.
Caracterízano a humanidade, a humildade e a honestidade persoal; tamén a fidelidade aos proxectos que defende e o compromiso social. Isto fai del un referente sólido e explica a súa actividade constante e vital en campos tan variados. Así, ao pouco de establecerse definitivamente en Galicia, comprometeuse na dinamización cultural (na Asociación Cultural de Vigo) e no imprescindible pulo a medios de comunicación propios, figurando entre os fundadores e sustentadores do semanario A Nosa Terra.

INTERVENCIÓN de Cesáreo Sánchez Iglesias, Presidente da AELG.
LECTURA DA ACTA de concesión do Premio. Mercedes Queixas Zas, Secretaria Xeral da AELG.
LAUDATIO pronunciada por Anselmo López Carreira.
ENTREGA dunha placa conmemorativa ao homenaxeado.
RESPOSTA á laudatio de Francisco Carballo.

Blog do Día de Rosalía

“Un día 24 de febreiro naceu Rosalía de Castro, a muller que nos devolveu a lingua, a poeta que encarnou como ninguén o espírito de Galiza.

A Asociación de Escritores e Escritoras en Lingua Galega anima a conmemorar este acontecemento agasallando un libro e unha flor.

Este blog nace para reflectir todas as iniciativas, actos e celebracións que terán lugar ese día.

Envía o teu poema preferido (escrito ou recitado) a túa cita, a túa canción, a túa fotografía ou montaxe fotográfico, a imaxe que prefiras, un vídeo da celebración na túa aldea, parroquia, vila, cidade, centro escolar, universidade, onde sexa, o que sexa, a blogauria@gmail.com

Se es un creador e queres achegarnos unha colaboración, benvida. Se simplemente queres compartir un dato , unha anécdota, calquera cousa, esta é a túa páxina.

Todos somos Rosalía. Que se vexa.”

24 de febreiro, Día de Rosalía de Castro

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) anima á cidadanía a agasallar un libro en galego e unha flor no día do nacemento de Rosalía de Castro, do que este ano se cumpre o 175 aniversario.
A AELG convida a centros de ensino e concellos a participar do Día De Rosalía de Castro organizando actividades de promoción da obra da nosa escritora para conmemorar o aniversario do seu nacemento.
O 24 de febreiro está recollido oficialmente como Día de Rosalía de Castro pola Consellería de Cultura e Educación no seu Calendario do Libro e da Lectura.
A AELG solicitou aos concellos que declaren ese día 24 de febreiro como Día de Rosalía de Castro e que o recollan nas súas programacións culturais. A AELG anima a toda a cidadanía a participar desas actividades.
Por outra banda, a AELG abriu este blog para reflectir todas as actividades e celebracións dese día, convidando a participar nel a toda a cidadanía.

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, pola súa parte, está organizando nas principais cidades e vilas lecturas públicas da obra rosaliana, nas que se lerá un manifesto solicitando a difusión do coñecemento da obra de Rosalía de Castro, en especial entre as xeracións máis novas que colectivamente contribuímos a coeducar, pois a súa poesía ou prosa reflexiva son base indispensábel para fomentar o amor á nosa lingua e comprender a nosa identidade cultural.
Estes son os actos confirmados até o momento (esta información actualizarase diariamente):

Santiago de Compostela, 18:00 h. Panteón de Galegos Ilustres (PDF, JPG). Ás 20:00 h., no Espazo de El Correo Gallego, con motivo da presentación de Follas Novas, agasallarase aos presentes cunha rosa con versos.
A Coruña, 18:30 h. Kiosko Alfonso (PDF, JPG).
Lugo, 10:30 h. Salón de actos do IES Lucus Augusti  (PDF, JPG).
Ourense, 19:00 h. Liceo de Ourense (PDF, JPG).
Ferrol, 19:00 h. Galería Sargadelos (PDF, JPG), cun recital poético de textos de Rosalía a cargo de Rosa Martínez Dios, Xosé Leira e Rosa Méndez. Ademais, até o día 24 de febreiro, agasallará cun libro e unha flor aos clientes que merquen libros.
Vigo, 19:30 h. Museo de Arte Contemporánea (MARCO)  (PDF, JPG).
A Rúa, 18:30 h. Biblioteca Pública Municipal, Casa da Cultura (PDF, JPG).
Pontevedra, 18:00 h. Casa das Campás (PDF, JPG).
A Estrada, 19:00 h. Sala de conferencias e exposicións Caixanova (PDF, JPG).
Monforte, 21:00 h. Centro de Interpretación do Viño de Monforte de Lemos (PDF, JPG).
Sabarís, Baiona, todo o día. No Mercado da Tía Ni agasallarase a todos os seus clientes cun libro en galego.
Allariz. Libraría Aira das Letras. O 24, 25 e 26 de febreiro, regalarase unha flor por cada libro comprado.
Redondela, entre as 11:00 e 13:00 h. Lectura pública de textos da autora en Radio Redondela (cada persoa que participe poderá levar un poema ou un fragmento en prosa).
Outes. Cada persoa que visite a Casa da Cultura de Outes, será agasallada cun libro en galego e unha flor.
Oleiros. Bibliotecas Municipais. Xunto ás exposicións bibliográficas de obras de e sobre Rosalía, repartiranse marcapáxinas con poemas seus, e as persoas que leven algún fondo bibliográfico en préstamo serán agasalladas cun libro en galego.
Muxía. O Concello de Muxía agasalla aos centros educativos do muunicipio cunha rosa e o libro Átonos, de Rosalía Fernández Rial.
O Carballiño. 18:00 h. Diante do Casino do Carballiño, entidade que organiza o acto. Tras a lectura do texto sobre Rosalía sortearase un libro entre os/as participantes.

En cada un destes actos o coordinador/a, socio ou socia da AELG, lerá unha Declaración da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega no Día de Rosalía de Castro 175 anos despois do seu nacemento, do que adiantamos o primeiro parágrafo:

Hoxe Rosalía como berro que reclama e revive en presente atemporal a reivindicar a presenza de lingua e identidade en todos os recunchos do noso país.

Moitos centros de ensino confirmaron que celebrarán actividades relacionadas co Día de Rosalía.
Así mesmo, varios concellos do país aprobaron ou están en vías de oficializar este día a raíz da proposta de moción que a AELG enviou aos distintos grupos municipais. Confirmamos este trámite nos concellos de A Coruña, A Estrada, A Guarda, A Pontenova, Arteixo, Arteixo, Betanzos, Cangas, Ferrol, Laracha, Muros, Narón, O Rosal, Ponteareas, Porto do Son, Redondela, Rianxo, Santiago, Teo, Tui, Valdoviño, Viana do Bolo, listaxe que irá aumentando nos próximos días segundo se vaian celebrando os plenos.

Rosalía de Castro é a escritora máis representativa da lingua e da literatura galegas. A publicación do seu libro Cantares Gallegos, o primeiro escrito integramente no noso idioma, desde a vontade firme e inequívoca do seu significado, sinala o inicio da restauración do uso escrito do noso idioma e o final de séculos de silencio e esquecemento.
A súa obra é un retrato do pobo galego e goza dunha total actualidade. Desde o século XIX Rosalía de Castro foi homenaxeada polas galegas e os galegos como poeta nacional, pois reclamou a redención da patria galega e asumiu a voz do seu pobo, voz que guiou permanentemente a súa obra e o seu pensamento. Esta galeguidade intrínseca dos seus textos, esta comunicación e entendemento permanente co seu pobo, ao se dirixir a el no seu idioma propio, foi o que a fixo tamén poeta de todos os pobos, chegando a formar parte da nómina de escritoras máis destacadas da literatura universal de todos os tempos.

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega celebrou a súa Asemblea Xeral de 2012

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) celebrou o pasado sábado día 4 de febreiro a súa Asemblea Xeral de socios/as.

A Asemblea aprobou dedicar a Homenaxe Os Bos e Xenerosos a Francisco Carballo, historiador e mestre de historiadores, promotor de empresas editoras en galego, quen ao longo de máis de corenta anos participou coa súa escrita e co seu activismo en dotar de contidos vertebradores á realidade social e cultural de Galicia, o que o converte nunha figura referencial para a cultura e a sociedade galega no seu conxunto; Francisco Carballo súmase así á lista dos Bos e Xenerosos da AELG. Esta homenaxe terá lugar o vindeiro 3 de marzo no Museo do Pobo Galego.
Decidiuse entregar o Premio AELG para institucións aos Equipos de Normalización Lingüística dos centros de ensino e mais aos Servizos de Normalización Lingüística dos concellos, galardón que se entregará na Cea das Letras que terá lugar o 5 de maio.
A distinción Escritor Galego Universal será para José Luis Sampedro.
Tamén se aprobou que o vindeiro Escritor na súa Terra sexa Xavier Rodríguez Baixeras, a quen se homenaxeará no mes de xuño en Ribadeo.

A Asociación de Escritores en Lingua Galega tamén acordou realizar unha recollida de sinaturas para reivindicar o nome de Curros Enríquez para a futura estación de ferrocarril de Ourense.

A Asemblea manifestou o seu apoio ás pequenas e medianas editoriais galegas, que se atopan nun momento no que a distribución dos seus libros en galego encontra serias dificultades.
Aproveita para felicitar a editorial Espiral Maior pola celebración do 20 aniversario da súa fundación e á editorial Xerais por alcanzar a venda de 10 millóns de exemplares.

E a seguir o avance da programación para o primeiro semestre de 2012 que se presentou á Asemblea e na que a AELG está traballando, programación que se pode consultar en detalle na web da Asociación:
1. Día de Rosalía. Lectura dun manifesto e textos literarios nas principais cidades (24 de febreiro).
2. Obradoiro da Escola de Escritores/as no Concello de Oleiros.
3. Os Bos e Xenerosos.
4. Premios AELG 2012.
5. V Encontros Cidade da Coruña.
6. Letra E. O Escritor na súa Terra.
7. Continuación das sesións de gravacións a Socios/as.
8. Continuación da dixitalización de documentación de Socios/as.
9. Mantemento das entradas dos Socios/as na Wikipedia.

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega celebra este sábado, 4 de febreiro, a súa Asemblea Xeral de Socios/as

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) celebrará mañá sábado día 4 de febreiro a súa Asemblea Xeral de socios/as, ás 11:00 h. en primeira convocatoria e 11:15 h. en segunda convocatoria, no Salón de Actos do compostelán Museo do Pobo Galego (San Domingos de Bonaval).

Ao final da Asemblea, previsto para as 12:30 h., e no mesmo salón de actos, o Presidente da AELG, Cesáreo Sánchez Iglesias, e a Secretaria xeral, Mercedes Queixas Zas, ofrecerán unha ROLDA DE PRENSA para dar conta de:
• Os pronunciamentos da Asemblea sobre as vindeiras actividades da entidade.
• O apoio da AELG á asignación do nome “Curros Enríquez” á nova estación de tren de Ourense.

José Luis Sampedro, nomeado Escritor Galego Universal pola AELG

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega nomea a José Luis Sampedro Escritor Galego Universal, premio que xa recibiron Mahmud Darwish, Pepetela, Nancy Morejón, Elena Poniatowska, Juan Gelman e Antonio Gamoneda, a AELG destaca aqueles autores que unen á excelencia literaria o compromiso ético que os converte en referentes na defensa da dignidade humana e das culturas nacionais. O galardón entregaráselle no mes de maio.
A AELG destaca con esta mención a alta calidade da súa literatura lúcida, profunda, radical e transgresora, impregnada do insubornábel compromiso ético do autor.
A relación de José Luis Sampedro con Galicia comezou nos anos 70 a través da Agrupación Cultural Lóstrego de Madrid, da que foi presidente de honra e coa que colaborou economicamente cunha mensualidade do seu soldo de Senador por designación real nas primeiras cortes democráticas; no exercicio desta responsabilidade defendeu a inclusión do dereito de autodeterminación no texto constitucional.
A relación continuou a través da Facultade de Ciencias Económicas da Universidade de Santiago de Compostela, participando en congresos alí organizados nos anos 80.
En 1990 impartiu a lección inaugural, con título Un humanismo para una crisis, da segunda edición da Universidade Popular de Ortigueira, aproveitando a estadía para coñecer Betanzos (onde está soterrado un seu avó), A Mariña de Lugo e a comarca de Ortegal, visita que tivo reflexo na súa novela máis querida, Real Sitio.
A foto provén da Wikipedia galega, onde se pode consultar moita máis información sobre o autor.
Nova recollida en Cultura Galega.

Francisco Carballo Carballo, Bo e Xeneroso

O pasado sábado 10 de decembro o Consello Directivo da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), decidiu nomear Bo e Xeneroso a Francisco Carballo Carballo, historiador e mestre de historiadores, promotor de empresas editoras en galego.
Ao longo de máis de corenta anos o noso homenaxeado participou coa súa escrita e co seu activismo en dotar de contidos vertebradores á realidade social e cultural de Galicia, o que o converte nunha figura referencial para a cultura e a sociedade galega no seu conxunto.
Francisco Carballo súmase así á lista dos Bos e Xenerosos da AELG, conformada por Avelino Pousa Antelo, Museo do Pobo Galego, Ponte nas ondas, Isaac Díaz Pardo, Asociación Socio-Pedagóxica Galega, Mariví Villaverde, Concellos organizadores do Premio Blanco Amor e Francisco Fernández del Riego.
Coa homenaxe Os Bos e Xenerosos a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega propón anualmente un acto de estudo e recoñecemento dunha figura ou colectivo que, pola súa dilatada actividade de intervención social, contribuíse á difusión da nosa cultura.
O acto terá lugar no primeiro trimestre de 2012 en Santiago de Compostela, cunha laudatio do historiador Anselmo López Carreira.

Nova Polafía en Monte Alto, A Coruña, o sábado 26 de novembro

O sábado 26 de novembro, ás 19:30 horas, no Club do Mar de Santo Amaro (Monte Alto, A Coruña) a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega organiza unha nova edición das Polafías:

Monte Alto, Monte Alto,
porque aquí a alma ten forma de barco

O pregón de Monte Alto, Manuel Rivas e Os Diplomáticos de Monte Alto.

Contos, cantos e historias do mar da Coruña, coa participación de Emilio Mariñas (sabio percebeiro) Serafín Mourelle (patrón do Gran Sol), Luís Dopico (patrón de baixura), Xurxo Souto, Moncho do Orzán, Manuel Lugrís, Isidro Novo, Comparsa Monte Alto a 100, coro Cántigas da Terra, e aínda máis amigas e amigos co seu saber contar e cantar. Tamén terá lugar a proxección do vídeo A recuperación microtoponímica da Peninsula da Torre, elaborado pola Agrupación Cultural Alexandre Bóveda. A entrada será de balde. Colaboran: o Club do Mar de Santo Amaro, a Asociación de Veciños Barrio de Monte Alto, Cántigas da Terra e a Agrupación Cultural Alexandre Bóveda. Patrocina a Deputación da Coruña.

Armando Requeixo: “A prol dunha educación literaria”

Artigo de Armando Requeixo no seu blog Criticalia:
“Onte e antonte, na controvertida Cidade da Cultura, desenvolvéronse as I Xornadas de Literatura e Ensino baixo o título xeral A Literatura galega nas aulas: os camiños do entusiasmo. Organizadas pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG) en colaboración coa Asociación Socio-Pedagóxica Galega (ASPG), estas xornadas reuniron un escolleito grupo de didactas, estudosos, creadores e críticos literarios que, organizados en diversas mesas redondas, analizaron diferentes aspectos relacionados co presente e o posible futuro da nosa literatura nos centros educativos.
A conferencia inaugural da xuntanza correu a cargo do escritor Xosé Miranda quen, co seu oficio e saber característicos, disertou con construtiva retranca sobre Que vén sendo iso de ensinar literatura?, ofrecendo unhas moi útiles Instrucións de uso para docentes nos biosbardos.
A mesa redonda que seguiu estivo coordinada por Mercedes Queixas Zas e nela participaron o narrador Antón Riveiro Coello, o poeta Xavier Seoane e mais a estudosa Pilar Ponte Patiño quen, dende ancos complementarios, abordaron o complexo tema A literatura galega nas aulas do século XXI centrándose nas que cada un deles crían podían ser axeitadas Estratexias de sedución coas que atraer o alumnado e facer agromar nel o pracer da lectura.
Para rematar coas actividades deste primeiro día Queixas Zas levou a cabo unha suxestiva Presentación do Espazo didáctico virtual da AELG na que deu noticia do grande número de recursos que a asociación ofrece ao profesorado na súa web, na que é posible atopar unidades didácticas, obradoiros literarios, roteiros e outros materiais de grande proveito para o traballo nos centros.
A xornada sabatina principiou cunha mesa centrada nos Tópicos, prexuízos e puntos de fuga que tiven o pracer de moderar e na que participaron a ensaísta e especialista en bibliotecas escolares Pilar Sampedro Martínez, o profesor e narrador Manuel Lourenzo González (recentísimo gañador do Premio Blanco Amor) e mais o escritor e editor Fran Alonso. Todos tres achegaron unha moi ampla panorámica sobre do tema proposto e, amais de combater os numerosos lugares comúns cos que tantas veces se simplifican as cuestións referidas a este asunto, foron respondendo tamén múltiples interrogantes e expoñendo cales podían ser as actitudes coas que afrontar os retos que se abren para o seu futuro.
A mesa coa que se pechou a mañá tiña designado como coordinador o escritor Marcos Calveiro e como relatores convidados o profesor R. Nicolás, o narrador e teórico do feito literario infantoxuvenil Xabier P. Docampo e mais a escritora Marilar Aleixandre. Os catro articularon intervencións nas que se ocuparon dos Itinerarios lectores durante a adolescencia e, sobre todo, dos Criterios de selección dos mesmos, deténdose en espiñentos temas como, poño por caso, a importancia da educación en valores á hora da selección de títulos para o alumnado ou a (in)conveniencia de tratar certos tabús nas obras literarias que a este se destinan.
A quenda da tarde comezou cunha nova mesa redonda, desta volta a propósito do tema Os ‘irmáns pequenos’ no universo da aula: a poesía, o teatro e a literatura de tradición oral. Coordinados polo escritor Carlos Negro —quen fixo de cada un deles unha magnífica presentación en verso—, a dramaturga Teresa González Costa, o poeta Antonio García Teijeiro e mais o narrador e investigador Antonio Reigosa ocupáronse, respectivamente, do papel que o teatro, a poesía e a literatura de raiceira e tradición popular podían (e deberían) xogar nas aulas, equilibrando, así, a súa presenza coa escrita narrativa, xénero preferente para o traballo do profesorado.
Como despedida das xornadas, a mesa A escola e outras literaturas: álbum ilustrado, novela gráfica e banda deseñada, moderada por F. Castro, reuniu as profesoras Gracia Santorum e Ánxeles Abelleira e mais o artista gráfico e ilustrador Jacobo Fernández Serrano para reflexionar sobre as posibilidades que o mundo do cómic e outras fórmulas visotextuais ofrecen no proceso de aprendizaxe do noso alumnado.
O considerable número de asistentes (que se achegou ao centenar), así como a intensa participación nos debates que se suscitaron tras cada unha das mesas redondas entre o público e os relatores dan fe do interese certo que estas I Xornadas de Literatura e Ensino, meritoriamente organizadas pola AELG coa colaboración da AS-PG, espertaron entre a comunidade educativa, polo que haberá que facer votos para que nos vindeiros anos a iniciativa se consolide.