Cando era tempo de inverno: Polafía en Santaballa (Vilalba), o sábado 8 de decembro

O sábado 8 de decembro, ás 19:00 horas, na Escola Habaneira de Santaballa, Vilalba, e con entrada libre, terá lugar unha nova edición das Polafías, baixo o título Cando era tempo de inverno, cos seguintes participantes:

– Sina Prieto (avoa).
– Beatriz Rivas (tía).
– Beatriz Currás (nai).
– Noemí Trastoy (neta 1).
– Isabel Bermúdez (neta 2).
– Clara Naseiro (Xoana).
– Alfonso Bermúdez (fillo de Xoana).
– Modesto Riero (avó).
– Manuel Ferreiro (monxe).
– José Bermúdez (recitador).
– Andres Díaz (gaiteiro).
– Concha Ramos e Sara Ledo (narradoras).
– Antón Castro (cego).

– Idea e guión: José Manuel Bermúdez, José Manuel Felpeto e Isidro Cillero.

– Coa colaboración da Asociación de Amigos da Liga Santaballesa e o patrocinio da Área de Cultura e Turismo da Deputación Provincial de Lugo.

As polafías son un proxecto da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), coordinado polo vogal de Literatura de Tradición Oral, Antonio Reigosa, e que conta coa colaboración de diversas asociacións e co patrocinio de institucións públicas.
A palabra polafía é un neoloxismo referido ás reunións ou veladas de carácter festivo con contidos literarios e musicais, e ten como obxectivo primordial o de poñer en valor e rescatar do esquecemento o valioso patrimonio oral, literario e musical, galego. O termo polafía quere reunir no seu significado o mellor dos diferentes matices e acepcións de vellas palabras (polavilas, fías, fiadas, fiandóns, seráns,…) con semellantes contidos. A principal diferenza, en canto ao desenvolvemento, daquelas xuntanzas de antigo co desta nova proposta é que agora podemos, e debemos, axudarnos das novas tecnoloxías, desde os aparellos de gravación, que favorecen o arquivo e estudo do recompilado, ata o uso de novas tecnoloxías, caso de internet, que poden contribuír a unha ampla difusión deste patrimonio.
O formato das polafías require a presenza dun mantedor, divulgador ou especialista que introducirá e comentará as principais características das pezas e xéneros literarios amosados, dun recitador de poesía anónima ou de autor de feitío popular; dun músico, que interpretará romances, coplas ou cantares de raiceiras tradicionais. Sen embargo, o elemento humano transcendental e imprescindible no desenvolvemento de cada polafía constituírano os homes e mulleres, narradores, cantadores, romanceadores…etc, veciñas e veciños de cada lugar onde se desenvolva a polafía, pois eles son os auténticos protagonistas, os que xenerosamente transmiten o seu saber.
O que suceda nas polafías será gravado e logo difundido a través da web da AELG. As polafías teñen unha duración aproximada de 90 minutos.

A Coruña: paseo literario con Xurxo Souto Tras das pegadas do Antigo Gremio de Mareantes

O sábado 24 de novembro, con saída ás cinco da tarde desde o adro do antigo templo dos mariñeiros, a actual igrexa castrense de Santo Andrés da Coruña, e con asistencia é libre e aberta á cidadanía, terá lugar un paseo que fai parte das actividades do obradoiro Historias da cidade-Barco. A Coruña, capital do mar, dirixido por Xurxo Souto, organizado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega, e financiado pola Deputación Provincial da Coruña.
Para participar deste itinerario non é necesaria inscrición previa, unicamente cómpre achegarse á coruñesa igrexa de Santo Andrés o sábado 24 ás cinco da tarde e sumarse ao percorrido para coñecer un pouco máis da Coruña literaria e mariñeira. Dende alí principiarase un percorrido pola Pescadería e a Cidade Vella na procura dos elementos –de tan cotiáns invisibles- que seguen a significar a importancia na Coruña do antigo gremio. Terá unha duración aproximada de dúas horas.

DO ANTIGO GREMIO DE MAREANTES
Durante toda a Idade Media a agrupación gremial máis poderosa da Coruña foi a dos mariñeiros: o Antigo Gremio de Mareantes. A comezos do século XVI participaban nel máis de 600 confrades coas súas respectivas familias. A súa igrexa deu nome á rúa máis importante da Pescadería: Santo Andrés. E o día do patrón -conforme recollían as ordenanzas- corenta mariñeiros novos alí bailaban unha danza gremial na súa honra.
No ano 1589 o corsario Drake queimou o hospital e a igrexa dos mareantes. No incendio perdéronse arquivos, ordenanzas e privilexios, e con eles a propia memoria da importancia deste gremio. No século XIX un home de negocios comprometeuse a restaurar a igrexa para os mariñeiros, mais ao final quedou coa propiedade do templo. Chamábase Eusebio da Guarda.
Afortunadamente nos últimos anos do pasado século o historiador Santiago Daviña, tras múltiples pescudas polos arquivos, foi quen de recuperar documentos e ordenanzas. Claves preciosas para poder interpretar as pegadas que os mariñeiros deixaron polas rúas da Coruña. A cidade, ese libro que, como di Agustín Fernández Paz, se le camiñando.

Este percorrrido fai parte das actividades do obradoiro de creación literaria Historias da cidade-Barco. A Coruña, capital do mar, que imparte o escritor Xurxo Souto no Club do Mar de Santo Amaro nos meses de novembro e decembro, e que se inscribe dentro do programa Escola de Escritoras e Escritores da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), iniciativa coa que se pretende animar a escribir textos literarios mediante a manipulación de formas lingüísticas e a imitación de modelos expresivos da nosa tradición literaria, particularmente a relacionada co mar, aos que podemos chegar mediante o xogo e a descuberta da nosa propia creatividade. Outro dos obxectivos é o de dar a coñecer o sistema literario como elemento configurador en sentido amplo do concepto de cidadanía e de pertenza a un sistema cultural. Considerando, pois, que o benestar persoal e colectivo non descansa unicamente na suficiencia económica, e que se basea principalmente no goce dunha cultura normalizada, respectuosa coa tradición para, desde aí, abrirse ao futuro.

Fene: tertulia de Inma López Silva, con Mercedes Queixas, no Ciclo de Tertulias con gañadores/as do Premio Blanco Amor

O xoves 22 de novembro, ás 19:00 horas, na Casa da Cultura do Concello de Fene, finalizan os faladoiros do Ciclo de Tertulias con gañadores/as do Premio Blanco Amor, organizado pola Concellaría de Cultura e Deportes do Concello de Fene, en colaboración coa Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega. Nesta ocasión, Inma López Silva, gañadora do Premio Blanco Amor organizado polo concello de Lugo en 2007, coa novela Memoria de cidades sen luz, falará sobre esta obra nun acto conducido por Mercedes Queixas.

Laíño, Dodro: recensión da homenaxe a Eusebio Lorenzo Baleirón

O sábado 17 de novembro, ás 12:30 h., na casa natal na parroquia de Laíño, lugar de Tarrío, 26, do Concello de Dodro, tivo lugar unha homenaxe a Eusebio Lorenzo Baleirón. Na seguinte ligazón pódese ver a galería de imaxes do acto.
Deixamos aquí o texto da intervención de Cesáreo Sánchez, presidente da AELG:

“Dona Neves, Flavia, querida familia de Eusebio, autoridades, amigas e amigos.

En nome da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega doulles a benvida a este acto de amorosa reivindicación.
Vimos da nación toda honrar ao poeta Eusebio Lorenzo Baleirón nesta súa terra máis íntima e creadora do seu mundo poético, nesta súa casa, nos lugares onde ollou a luz por vez primeira e camiñou.
A luz que na súa man de ourive teceu as fervenzas da alma. A que habitou as palabras súas de fulgor para que a tenrura acariñe o íntimo de nós, coma orballo que vén con voar de ave nesta mañá outonal de novembro.
Esta placa insculpida no granito celebra hoxe a Eusebio, nesta súa casa, feita dos materiais cos que a terra crea os alicerces imperecedoiros con pedra sábrego e tenrura e que, e sobre de todo, está feita do cálido alento das voces dos seus seres queridos que nela moraron e compartiron a palabra e os seus silencios. A casa natal de Eusebio, feita de todo o que nela foi soño e fixo realidade amada, ou só ficou no invisíbel territorio do soñar para seren de novo soñados polas novas xeracións nun eterno enxendramento.
Cada casa é a suma dos seus pasados, nos que van deixando a súa pegada as xeracións que a habitaron e que viven entre nós ou xa son parte do alén, que é a patria máis fecunda e perdurábel.
A casa que habitan os recordos das xeracións que a viviron e dos que a viven, a casa, depositaria da alma da familia Lorenzo Baleirón que é un anaco da memoria colectiva de todo un pobo, que non é un absoluto abstracto senón os seres que son suma: os seus afectos na ledicia e na dor.
A casa que, coma nun libro nas súas paxinas, podemos ler a luz nas súas variacións do dia e a noite. Do albor ao solpor. Nesta terra onde chove miudiño, que nos manca por ser tanta a beleza, escoitamos hoxe os sons da natureza e os seus silencios tan cheos de vida, que deron a música da alma ao noso poeta.
Eusebio deunos nos seus poemas os máis innúmeros xeitos de nos comunicar humanamente tamén cos nosos silencios e o seu vocabulario que é nube e recende.
Permitídeme unha lembranza á cidade de Lisboa onde, coa nosa mocidade, atravesamos os seus brancos de cal. Compartín con Eusebio e mais Paulino e Asun un tempo de verao que hoxe semella soñado: compartimos a poesía, a amizade e aquel noso nacer de poetas na adolescencia do mundo.
A poesía de Eusebio, escrita na flor da idade, é parte das nosas biografías, aquela que vivimos non só no que humildemente somos, senón con aquel que soñamos ser.
Hoxe, en Laíño, na compaña da familia de Eusebio, celebrámolo con todos vós. E esta equipa fraterna que é AELG, filla da conciencia que somos, hónrase conmovida de poder falar por boca dos escritores ao amigo querido e admirado que vive en nós para sempre nunha eterna mocidade.

Cesáreo Sánchez Iglesias
Presidente da Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega
En Tarrío, parroquia de Laíño, Concello de Dodro, 17 de novembro de 2012.

Santiago: roteiro literario con Marilar Aleixandre, o sábado 24 de novembro

Froito dun convenio de colaboración entre o Concello de Santiago e a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega (AELG), desenvólvese o sábado, 24 de novembro, ás 12:00 da mañá, o segundo dos Roteiros Literarios por Compostela con Marilar Aleixandre, partindo desde diante do Hostal dos Reis Católicos.

Santiago: VII Encontro de Escritoras/es Novas/os: Da palabra á acción, o sábado 24 de novembro

O sábado 24 de novembro, no Auditorio da Cidade da Cultura, e con entrada de balde até completar aforo, celébrase o VII Encontro de Escritoras/es Novas/os, baixo o lema Da palabra á acción, organizado pola Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua galega, co patrocinio da Deputación Provincial da Coruña e a Fundación Cidade da Cultura.
Pódese acceder aquí ao blog do Encontro, e aquí á sección Palabra Audiovisual, na que están os vídeos achegados por diversos creadores/as.
Este ano, o formato consiste na organización de grupos de traballo sitos en diferentes cidades galegas -formados por escritoras e escritores novas/os e creadores doutras disciplinas como poden ser a danza, as artes plásticas ou a música-, grupos que na actualidade xa están inmersos nun proceso de creación desenvolvido ao longo dos últimos meses, e que rematará o día da celebración do Encontro, cando teñan a oportunidade de mostraren as súas propostas creativas e falárennos de como as desenvolveron.
Con esta iniciativa, o VII Encontro de Escritoras/es Novas/os tratará de ser unha pequena plataforma dende a que mostrar ao vivo os diferentes xeitos de creación dun espectáculo escénico interdisciplinar, partindo das orixes ata a presentación ante o público e tendo como punto de partida o texto e a palabra. Unha oportunidade de achegarnos aos procesos de creación colectiva, rachando a soidade á que normalmente estamos acostumados e debatendo sobre eles, non só dende unha visión teórica senón tamén práctica.

PROGRAMA

MAÑÁ

10:00 h. Chegada e presentación.
10:30 h. Mostra do traballo grupo 1: Bingo-me, se teño sorte.
Sinopse: Caixas de zapatos. Stop. O azar xógase en cada número. Stop. Neve, serra eléctrica ou cafeteira. Non se sabe. Stop.
Integran o grupo:
* María Rosendo é feminista, taberneira e poeta. De corpo Nómade, na actualidade vai migrando polos equinocios na cidade de Compostela. Sabe que na forza das mulleres está o camiño da emancipación.
* Roberto Casteleiro é educador social, músico, e dalle con contar algunha cousa nos seguintes proxectos musicais: Koroiev, Fagot y Popota, Korokati, Primrose e Federico Testa.
* Borja Fernández é actor e frontman no grupo de rock absurdo ES UN ÁRBOL. Colabora habitualmente con colectivos de artes escénicas coma Voadora, Chévere, Orquesta Metamovida, Pistacatro, Pt. Excéntricas, entre outros.
11:15 h. Mesa redonda sobre o proceso artístico e conversa co público. Interveñen: María Rosendo, Roberto Casteleiro e Borja Fernández.
12:00 h. Pausa/café.
12:30 h. Mostra do traballo grupo 2: Escola do Resentimento.
Sinopse: Poesía, música e danza fúndense nun devir espontáneo e natural sobre a construcción dun espazo imaxinario froito da investigación nos ámbitos da fala, o son e o movimento corporal a partir dos textos de poemario CRAC (Gonzalo Hermo, 2012). O resultado é unha combinación das especialidades de cada un dos integrantes do proxecto. Mais non todo é o que parece…
Integran o grupo:
* Gonzalo Hermo é licenciado en Filoloxía Galega pola USC e actualmente traballa no Instituto da Lingua Galega. Os seus textos viron a luz en Revista das Letras, Andar21 ou Dorna. En 2010 gaña o 1º premio na modalidade de poesía do certame Xuventude Crea co poemario Crac editado por Barbantesa. É membro das Redes Escarlata.
* Begoña Cuquejo é licenciada en psicoloxía e fórmase en danza contemporánea, butoh e creación escénica. Funda trasPediante e dirixe o Festival de danza e artes do corpo de rúa en Ourense, corpo(a)terra. Premio injuve por Habelas 2010, traballa noutras producións como trans-hito, nin1mm, Baleadas, planificar a caída. Foi directiva de Danesga no 2008 e 2009.
* Ariel Ninas é un artista sonoro que traballa entre a música tradicional e a vangarda experimental, principalmente coa zanfona onde toca na OMEGA, Ulobit ou Aia. Desenvolve a súa actividade profesional na producción e comunicación con aCentral Folque. No seu último proxecto en solitario desenvolve o concepto de Música para peto para instrumentos miúdos.
13:15 h. Mesa redonda sobre o proceso artístico e conversa co público. Interveñen: Gonzalo Hermo, Begoña Cuquejo e Ariel Ninas.

TARDE

16:30 h. Mostra do traballo grupo 3: Medo.
Sinopse: Medo non se trata dun espectáculo baseado no terror senón na experimentación artística sobre o concepto do medo e da fobia. Trátase dunha mostra en imaxe, música e palabra na que tres artistas de diferentes campos exploran o medo tanto dende o punto de vista íntimo como dende o plano máis social do concepto (as fobias).
Integran o grupo:
* Daniel Landesa é licenciado en filoloxía galega para desgracia da súa conta corrente e orgullo da parede onde seus país colgaron a orla. Creativo, enquisador, comercial de desparafusadores, bolseiro, desempregado, xefe de comunicación, amo de casa, docente, chaqueta vermella en elcorteingles, adestrador deportivo, conferenciante, borracho gracioso ou pai de familia son parte do seu currículo profesional ademáis de narrador, escritor con vocación poética e membro de Poetas da Hostia.
* Andrea Costas é mestra e na súa labor creativa emprega linguaxes como instalación, vídeo ou performance, e fotografía. As súas pezas foron mostradas en varias exposicións e a súa obra premiada en certames como Novos Valores (2001), Injuve (2002), Artes Plásticas Ourense (2007). Aparte dos libros de fotografía Formas de Ser (CEF, 2002) e Persoal e transferible (CEF, 2006), é co-autora xunto a Yolanda Castaño do libro Cociñando ao pé da letra (Galaxia, 2011).
* mdmme é músico dende os quince anos e na actualidade compaxina a súa actividade performática con varias liñas de investigación relacionadas co son, espazo público, arte e medio rural e o labor docente dende o ano 2000 no proxecto pedagóxico Orquesta 3xploratoria. É coordinador do espazo Alg-a Lab e director do programa de investigación sobre arte e medio rural Verbenas Periféricas.
17:15 h. Mesa redonda sobre o proceso artístico e conversa co público. Interveñen: Daniel Landesa, Andrea Costas e mdmme.
18:30 h. Palabra e movemento: o espello da imaxe.- Mostra de videopoemas, pezas de videoarte e videodanza.

Agustín Fernández Paz, Doutor Honoris Causa pola Universidade de Vigo

O Consello de Goberno da Universidade de Vigo vén de aprobar o nomeamento de Agustín Fernández Paz como Doutor Honoris Causa, proposta presentada polo Departamento de Filoloxía Galega e Latina que soubo así atender o pedido que desde a Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega se lle fixo en xuño deste ano, xustificado pola voluminosa obra de recoñecido prestixio do autor, premiado mesmo a nivel internacional cos galardóns de maior importancia e proxección, sobranceando nel a figura dun escritor que nas últimas décadas elevou e segue a elevar a literatura infantil e xuvenil en galego á categoría de obra mestra, con amplísima incidencia social, asentada nunha incuestionábel calidade estética e nuns valores éticos imprescindíbeis para unha sociedade verdadeiramente democrática como a que queremos construír.

A AELG apoia a convocatoria de folga para o 14 de novembro

A Asociación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega apoia a convocatoria de folga para o mércores 14 de novembro, polo que esta Axenda Cultura non recollerá actos dese día.

Os horarios das manifestacións conxuntas son os seguintes:
– A Coruña: 12:00 h. Praza da Palloza – María Pita.
– Ferrol: 12:00 h. Praza do Inferniño – Praza de Armas.
– Santiago de Compostela: 12:00 h. Praza Roxa – Praterías.
– Ribeira: 12:00 h. Estación de autobuses – Praza do Concello.
– Lugo: 12:00 h. Edificio de sindicatos – Praza de Santa María.
– Monforte de Lemos: 19:30 h. Praza de España – Praza da Estación.
– Burela: 12:00 h. Estación de servizo Vista Alegre – Praza do Concello.
– Ourense: 12:00 h. Pavillón dos Remedios – Subdelegación do Goberno.
– Pontevedra: 12:30 h. Praza da Ferrería – Praza de España (Concello).
– Vilagarcía de Arousa: 12:00 h. Casa do Mar – Praza de Ravella.
– Vigo (central): 11:30 h. Praza de España – Praza de América (As Travesas).