Entrevista a Francisco X. Fernández Naval no Zig-zag da Televisión de Galicia:
“Naceu con máis de cinco quilos de peso, e dado o tamaño da criatura que viña, o doutor Echegoyen acordou cesárea. Cando viron o neno, rosado, fermoso, as enfermeiras dixeron: “Isto non é un neno, é un cachalote”. Foi o primeiro contacto coas baleas nada máis chegar ao mundo. Un contacto e unha fascinación que seguiu de neno e mozo e que levou o home a estudar profusamente estes seres que fixeron o camiño inverso e da terra foron vivir ao mar. O camiño tras os cetáceos que tamén fai o autor, nado na terra de Ourense. Francisco Fernández Naval asina Ser cetáceo despois de 20 anos de estudo. A entrevista pode verse aquí.”
Arquivo da categoría: Ensaio
Xurxo Souto: “A literatura galega está mal explicada porque obvia a música. A música está presente en todo”
Entrevista de Marcos Pérez Pena a Xurxo Souto en Praza Pública:
“(…) – Praza (P): No 2024 vaise celebrar o 30 aniversario do Bravú. Como vai ser a conmemoración?
– Xurxo Souto (XS): Non está nada organizado, pero temos aínda un ano para preparalo. Eu o que queria era festexar esa data, unha efeméride que semella ter ficado bastante invisible. Hoxe hai 29 anos estabamos aí en Viana, ceando e inventando aos postres esta palabra: o Bravú. Que un grupo de rapaces se xuntasen alí foi un fito fermoso: creouse unha etiqueta, un discurso estético, cunha vontade de deixar pegada. E isto non pasou nunha cidade, non pasou en Santiago, nin na Coruña nin en Vigo, senón nunha aldea. Iso tivo a súa repercusión e creou unha certa dinámica cultural da que estamos moi orgullosos. (…)
– P: O 18 de xaneiro publicas Somos un pobo de artistas! O método Luísa Villalta (Xerais), que en parte é unha homenaxe a Luísa Villalta e que afonda na idea de que música e literatura sempre están ligadas, e moito máis en Galicia. Que contas neste libro?
– XS: Somos un pobo de artistas é un libro que segue o método de Luísa Villalta. No ano 1999 ela editou unha obra que me deixou fascinado: O outro lado da música, a poesía. E a partir dese momento comecei humildemente a analizar a realidade nesa clave, na unión entre música e poesía. Nese libro ela conta que toda a nosa estética musical xa foi codificada polos gregos e, ademais, que toda a literatura galega é música, dende as cantigas musicais ata o Rexurdimento con Rosalía.
Como se nos puido explicar a liteatura sen música? Por que existe esa distancia aparente entre a poesía e a música, cando é o mesmo? A resposta está no propio libro de Luísa e vén de moi atrás. Platón e Aristóteles ponderaban os instrumentos apolíneos: os que permitían cantar e procuraban a orde, os instrumentos de corda, pero pola contra rexeitaban os instrumentos dionisícos: as trompetas, a festa, a loucura, porque eran o caos. Esa visión pasou ata nós. A música popular consideráse algo menor, algo frívolo, algo que está nun estatus inferior. E aí está Luísa Villata rachando con todo iso e falando da unidade infinita. A literatura galega (e tamén a literatura española) está mal explicada, porque obvia a música. Iso é o que eu propoño no libro: estudar a nosa realidade, sempre buscando o vencello entre música e literatura.
E póñoche outro exemplo: así como hai artistas e hai artesáns e teñen consideracións distintas, aos que compoñen versos para cantar non se lles considera poetas, senón letristas, que non ten a mesma categoría. Pero agarda un momentiño: quen é o maior letrista da música galega? Pois Rosalía de Castro, e Celso Emilio Ferreiro, e Curros Enríquez. Iso é o que propoñía Luísa Villalta e o que desenvolvo eu no libro. (…)”
Vimianzo: presentación de A loita dos perdedores, de Luís Lamela
Tui: presentación de Rutas polo pasado xudeu de Galicia, de Gloria de Antonio Rubio
Vídeo da presentación en Vigo de Consciencia. A ciencia que nos rescatou da pandemia
Compostela: presentación de Coidados de maiores e enfermos, de Salvador Soutullo
Compostela: presentación de Tras o ADN de Colón e outros enigmas transatlánticos, de Isabel Elena Peleteiro Vázquez
A Coruña: presentación de A invención da Gallaecia e a minaría do ouro, de Óscar Pazos
O 7 de decembro, ás 19:30 horas, na A. C. Alexandre Bóveda (Rúa Santo André, 36, 1º), na Coruña, preséntase o libro A invención da Gallaecia e a minaría do ouro, de Óscar Pazos. As persoas interesadas en asistir poden inscribirse aquí.
Antón Baamonde: “A integraçom económica da Galiza e Portugal pode dar lugar a futuras formas de relaçom social, linguística e cultural”
Entrevista a Antón Baamonde no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua: As relações socioeconómicas com Portugal som um dos focos do teu último livro Unha nova Olanda. Porquê?
– Antón Baamonde: Na realidade, o primeiro que me fascinou, aquilo polo qual tivem interesse desde muito cedo, foi a cidade como carácter e como espetáculo. Continua a ser assim. Parece-me difícil de entender que entre nós o imaginário urbano tenha sido, até há pouco, desatendido e desprezado. O espaço simbólico era ocupado pola visom ruralizante sem atençom nenhuma à história urbana ou aos fenómenos de hibridaçom e mestizagem suburbana. No entanto, “Celtas sen filtro”, uma comédia de Méndez Ferrín, estreada nos anos oitenta, com muito sucesso no seu tempo, caminhava por esse carreiro.
Tanto era assim que nos meus vinte anos estava abduzido pola semiótica – era um fã de Eco&Barthes&co – e se me sentava, por pôr um exemplo, nos jardins de Méndez Núñez na Corunha, ou na Praça do Marqués de Santa Ana em Madrid, ficava com os olhos esbugalhados perante o espetáculo urbano.
Os anos oitenta fôrom o momento de descolagem da moda, por exemplo, como fenómeno social de massas. Uma das consequências, que me fascinava imensamente, era observar como as diferenças de classe através da vestimenta, muito marcadas antes, se desvaneciam em grande medida. A isso colaborárom empresas galegas como Zara, Adolfo Domínguez ou Verino, que nascêrom ao abrigo dessa transformaçom simultânea do gosto, da economia e da sociologia.
Isso parecia-me progresso – a propósito disto, hoje creio que voltam a crescer essas diferenças na moda. Porém, como leitor das Mitologias estava interessado em desentranhar os mistérios da mobilidade social e os novos modos psicossociológicos da conduta de massas. O trânsito duma sociedade atrasada – a espanhola – segundo parâmetros europeus à modernidade. Tenho espírito de flâneur, sem dúvida.
Outras leituras – Simmel, Sennett, Benjamin – aumentárom o meu interesse polo fenómeno urbano em modos que seria longo explicar aqui. Mas tudo isso foi dando um substrato que me levou a tentar pensar sobre o diferente carácter das respetivas cidades galegas fundado nas diferentes histórias e especializações socioeconómicas.
A Portugal, ao Porto, fum, durante muitos anos, regularmente. Quando ainda havia fronteira, nom havia autoestrada, e era uma viagem. Estava “tão perto e tão longe”… Ia comprar livros à livraria Leitura, cear no Mal Cozinhado com fundo de fados e a dar uma volta pola Baixa. Portugal chamava-me a atençom polo ponto “british” e o carácter amável e discreto dos naturais. Essa frase de Thomas Bernhard: “Portugal é o último país educado da Europa”. (…)”
A Coruña: presentación de A estrela que nos guía, de Xosé Ramón Freixeiro Mato
O 4 de decembro, ás 19:30 horas, na A. C. Alexandre Bóveda (Rúa Santo André, 36, 1º), na Coruña, preséntase o libro A estrela que nos guía, de Xosé Ramón Freixeiro Mato. No acto estará, ademais do autor, Suso Seixo, presidente da Fundación Moncho Reboiras. As persoas interesadas en asistir poden inscribirse aquí.