Arquivo da categoría: Entrevistas

Víctor Freixanes: “Este é un país demograficamente pequeno que fai milagres”

Publicado o por

Entrevista a Víctor Freixanes en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Como se ve Galaxia fóra de Galaxia?
– Víctor Freixanes (VF): Realmente non me sinto fóra de Galaxia porque sigo sendo conselleiro, presidente da Fundación Otero Pedrayo, codirector de Grial e, ademais, participo moito neste proceso de transición que capitanea Francisco Castro. Síntome moi satisfeito de como unha empresa produce os seus propios mecanismos de renovación, que é do que se trata.
– VF: ¿Non lle quedou nada por facer?
– FC: Recollendo e ordenando os papeis con Francisco [Castro] atopamos a memoria que eu escribín cando cheguei no ano 2002. Do que era debuxar aquela realidade a hoxe cambiaron moitas cousas. Con todo, as grandes preocupacións e as liñas estratéxicas da editora que hoxe seguen vixentes estaban xa escritas nese momento. O cambio das tecnoloxías, os novos hábitos de consumo da sociedade lectora, as novas demandas das novas xeracións… Iso obriga a que a empresa editorial estea continuamente lendo a sociedade e transformándose.
– VF: ¿Que retos lle agardan a Francisco Castro?
– FC: Para min os novos desafíos que ten Galaxia son o cambio xeracional de hábitos de consumo da cultura, onde o libro está vivindo un momento de transformación, non me atrevo a dicir crise, porque non é certo, nunca se leu tanto como agora, nunca se produciu tanto libro como agora. Hai que traballar o mundo da lingua e da lectura. A lingua galega ten problemas que non temos solucionado. Despois están as novas tecnoloxías, o mundo xa non é Vigo, A Coruña, Lugo e Ourense, o mundo é o mundo mundial. Con iso ti tes que competir dende a propia identidade dun país. (…)”

Eli Rios: “Porque a palavra é o meu lugar no mundo”

Publicado o por

Entrevista de Maria José Castelo Lestom a Eli Ríos no Portal Galego da Língua:
“(…) – Portal Galego da Língua (PGL): Como entendes a literatura em geral e a poesia em particular? Para que achas que podem valer nesta época convulsa e constrita em tudo quanto faz referência a direitos e liberdades?
– Eli Rios (ER): A poesia é inútil. Não serve para comer e também não para possuir milhões que alimentem caixas ou bancos. A poesia só é útil para sentir-se humana, para encontrar a nossa parte mais afetiva e lutar contra o esquecimento (de nós mesmas/da história). No tempo em que o corpo é o meio para os ganhos e os trabalhos, a poesia pergunta qual é a matéria bruta dessa corporeidade e de que estão feitos os seus sonhos e desejos. A poesia só é uma ética que acompanha no caminho. Uma forma de ver e apreender o quotidiano. (…)
– PGL: Na obra Marta e a píntega experimentas com a rutura dos corsés de género que a literatura infantil foi criando também como o cinema e o resto da produção cultural destinada a consumo infantil, qual foi a necessidade que viste para introduzires o feminismo?
– ER: Porque sou mulher, porque também quero identificar-me com uma protagonista, porque a voz de mulher tem o mesmo espaço que a do homem(algum dia), porque nom acredito em que uma menina seja um objeto, porque nom acredito que uma menina seja só uma roupa, porque nom acredito em que uma menina seja menos capacitada que um menino para imaginar aventuras. Porque é e será necessário para terminar com o inferno no que crescem e moram as mulheres.
– PGL: Não apenas aqui, mas em toda a tua obra temos uma fonda impronta do feminismo, da necessidade da deconstrução social do género, dos preconceitos, dos tabus que nos trouxeram onde hoje estamos. Como achas que a literatura pode nos ajudar a sairmos desta encruzilhada?
– ER: Criando referentes nos que possamos deitar a nossa olhada, levantando as figuras das mulheres ignoradas na História não só reclamamos um espaço mas também a possibilidade de que as meninas tenham ícones científicos, literários, etc, e nem só de beleza patriarcal ou de costumes ancestrais. (…)”

Marilar Aleixandre: “Creo que fixen bastante para dicir que son galega”

Publicado o por

Entrevista de Noelia Gómez a Marilar Aleixandre en Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): Vas ingresar na Real Academia Galega en substitución de Neira Vilas. Que supón para ti?
– Marilar Aleixandre (MA): Entrar na Academia é unha honra. Supón un recoñecemento a unha traxectoria e neste caso, ademais, o número de mulleres na Academia é moi pequeno, comigo somos 6. Despois máis adiante entra Chus Pato e seremos 7, pero de 30. Eu creo que é importante que haxa mulleres, pero sobre todo que haxa feministas, mulleres que axuden a crear esa nova paisaxe cultural da Galiza. Neira Vilas é unha persoa moi especial coa que eu tiña relación persoal. A outra vez que eu estiven proposta hai 4 anos el foi unha das tres persoas que asinou a proposta e era unha persoa moi comprometida con todo o que é a loita social. (…)
– SG: Como escritora es máis coñecida polas túas obras narrativas, tanto para adultas e adultos como para mozas e mozos. Que achega a poesía a un perfil tan polifacético coma o teu?
– MA: A miña traxectoria é contraria á de moita xente que comeza facendo poesía e logo fai narrativa. Eu nunca escribín poesía cando era nova, escribín relato curto desde que estaba na universidade. Daquela era moi difícil publicar para a xente nova. Por iso eu teño dito en moitos sitios que eu comecei a escribir redactando panfletos para revistas clandestinas, porque realmente as primeiras cousas que publiquei eran sen nome. Mais despois de ter feitas cousas en galego e acadar premios como o Álvaro Cunqueiro, no ano 98 confluíron varias cousas. Por unha banda, as malas compañías, porque eu andaba coa xente do Batallón literario da Costa da Morte, o que despois foi Letras de Cal, ía a recitais con eles e lía un relato curtiño, pero non era o mesmo que a xente que lía poemas. Por outra parte, coincidiu que facía traducións para distintas revistas e publicaba unhas traducións de Sandra Cisneros, poeta e narradora estadounidense e publiquei dous poemas dela que estaban inéditos na Festa da Palabra Silenciada. Fran Alonso pediume que traducise o libro que se chama en galego Muller Ceiba e, xunto con iso, un irmán meu tróuxome coma un diario de neno que miña nai escribiu coma no meu nome, e dicía cousas como que eu collía un libro e non me decataba de nada do que pasaba ao redor. Ela morreu cando eu tiña 25 anos e eu collín todo iso. A primeira parte de Catálogo de velenos é un diálogo entre filla e nai. (…)
– SG: Outro tema a destacar na túa poética, mais tamén na narrativa, é o feminismo, que volta estar en Desescribindo. Con todo, hai poemas no que é máis explícito que outros. Por exemplo en ‘auga na lúa’ ou en ‘as debandadoras de seda’.
– MA: É interesante que o vexas aí. Eu son feminista, creo que hai que dicilo e eu non teño ningún medo. Ademais é o meu primeiro compromiso. Entrei en política por iso, o feminismo é o que percorre toda a miña vida, mesmo desde o punto de vista da investigación. Creo que na maioría das veces, por exemplo, en narrativa, non se dá un discurso sobre feminismo, senón que é algo que se manifesta na ollada. O que pasa é que estamos tan habituados a que a ollada sexa patriarcal que cando hai a ollada feminista parece unha cousa rara. Ideoloxía ten todo o mundo, pero parece que só temos ideoloxía a xente de esquerda. Pois isto igual. As feministas temos unha ollada particular. Pero hai moitos feminismos. Este ano coordinei o penúltimo número de Grial que se chama así, Feminismos. Un poemario, como por exemplo Mudanzas, que colle as metamorfoses, que basicamente é unha historia de violacións, colle a voz das violadas. Ou en narrativa A Cabeza de Medusa, que é unha novela xuvenil. O peor é a violación social. Eu teño varias cousas sobre o tema, o que pasa é que antes a crítica non o lía. En Lobos nas illas, que é unha das primeiras cousas que publiquei de adultos, hai unha historia que se chama ‘Terror na madrugada’ que é un conto contra os malos tratos. Gañei o primeiro premio de novelas por entrega de La Voz de Galicia con Unha presa de terra, que está centrado na violencia machista e nos malos tratos, pero iso a crítica non o viu. As mulleres que leron o libro si. Catálogo de velenos, cuestiona a relación entre nai e filla. Aquí, en Desescribindo, hai poemas como ’somos Verbo’ que son máis explícitos. As ‘debandadoras de seda’ foi escrito para o primeiro Implícate, pódese entender como feminista pero tamén trata a cuestión do colonialismo. ‘auga na lúa’ é un encargo, creo que é o último poema que escribín, tamén para un proxecto de Manuela Palacios de como afecta as migracións ás mulleres (…)”

Cuestionario Proust: Iria Misa

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Iria Misa:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O inconformismo.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– O sentido do humor. Paréceme síntoma doutras boas calidades.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Agarimo de balde. Compartir moitas risas e tamén algunha bágoa, claro.
4.– A súa principal eiva?
– A inseguridade. A indecisión.
5.– A súa ocupación favorita?
– Argallar. En moitas e moi variadas formas.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Estar soa con alguén e sentirme tan cómoda como para non ter nin que falar.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– O sufrimento ou a perda de alguén querido.
8.– Que lle gustaría ser?
– Compoñente dunha banda Punk dos 70, ou dunha banda da Movida nos 80.
9.– En que país desexaría vivir?
-En Inglaterra pero cincuenta anos atrás. No Londres dos Swinging 60s, para vivir a revolución da mini-saia e o nacemento do rock.
10.– A súa cor favorita?
– O vermello.
11.– A flor que máis lle gusta?
– As papoulas.
12.– O paxaro que prefire?
– As pegas, esas que andan sempre polo xardín dos meus pais.
13.– A súa devoción na prosa?
– As escritoras de comezos do século XX. As súas fillas, as súas netas…
14.– E na poesía?
– Os combates de versos dos Poetas da Hostia.
15.– Un libro?
– Un só? Non se pode…
16.– Un heroe de ficción?
– Rüdiger Von Schlotterstein.
17.– Unha heroína?
-Mary Poppins.
18.– A súa música favorita?
– O glam rock, o punk rock, o britpop, o electro pop, o indie-rock… Que teña potentes guitarras é fundamental.
19.– Na pintura?
-O Impresionismo.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Todas as persoas podemos ser heroes ou heroínas, non?
21.– O seu nome favorito?
– Os que comezan por “M” non adoitan fallar.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A condescendencia.
23.– O que máis odia?
– A falla de empatía.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– FF.
25.– Un feito militar que admire?
– “Militar” e “admirar” para min non caben na mesma frase.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O da teletransportación!
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Durmindo, co cabelo branco e a pel toda engurrada.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– A expectativa, a transición.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os que causan sufrimento a quen os posúe.
30.– Un lema na súa vida?
– De verdade, de verdade, de verdade pode pasar.”

Rebeca Baceiredo: “Normalízase o feminismo pero dende o enfoque liberal, o amparado polos medios e o interiorizado polas mulleres”

Publicado o por

Entrevista de Montse Dopico a Rebeca Baceiredo en Praza:
“Intentar “entender a que responden os movementos zigzagueantes nas emancipacións das subalternas e por que consentimos ás veces determinados patróns de comportamento ou por que nos fai dano reproducilos e somos castigadas se non o facemos”. Este é o obxectivo ao que responde o novo libro da ensaísta Rebeca Baceiredo, Oiko-nomía do xénero. Relato das clausuras (Axóuxere), que afonda nalgunhas cuestións xa tratadas pola autora en Capitalismo e fascismo (Euseino), e das que tamén se ocupa no seu primeiro poemario, O canto da Sibila (Galaxia).
– Praza: O libro preséntase como unha revisión do “mito explicativo” do patriarcado como un feito natural a partir da análise do xénero como función subalterna. Cal é a orixe do libro? Cal é o seu obxectivo?
– Rebeca Baceiredo: Pretende revisar o mito explicativo patriarcal e liberal. As orixes do libros son sempre, para min, ‘encontros’, algunha experiencia que organizar. Nalgún momento tiven a necesidade de explicar a que respondían comportamentos que nun principio semellan naturalizados pero que cando se acentúan, cando aparece a súa estridencia, aparece a súa patoloxía, que é patoloxía social, é dicir, propios dunha sociedade patolóxica. Era unha cuestión persoal e unha cuestión política, se cabe a distinción, porque durante os anos da crise si observaba regresións sociais, cotiás, no tema de xénero: tiña a sensación de que a sociedade se facía aínda máis conservadora e retrógrada que cando eu crecín, a pesar de ter conciencia sempre das limitacións –e agresións– cotiás que me impuña o xénero feminino.
Porén, a medida que me achegaba ao tema, observaba ata que punto non só respondían a un patrón sociolóxico, senón que tiñan profundas raíces antropolóxicas, e o paradigma liberal que pretende, máis que explicar, canalizar e capitalizar o feminismo, non me ofrecía respostas. Ademais, precisamente durante ese proceso atopei na biblioteca o libro Familia e capital, do profesor Carlos Allones, que expón o proceso de sometemento das femias nos homínidos e o cambio de réxime que se daría no capitalismo. O obxectivo, por tanto, era intentar entender a que responden os movementos zigzagueantes nas emancipacións das subalternas e intentar entender por que consentimos ás veces determinados patróns de comportamento e por que reproducimos outros ou por que nos fai dano reproducilos e somos castigadas se non o facemos. (…)”

Laura Linares Fernández: “Todas as facetas de Plácido Castro xiran arredor da dignificación do galego”

Publicado o por

Entrevista a Laura Linares en La Voz de Galicia:
“A figura do mestre de inglés de moitos vilagarciáns volve o xoves 12 a actualidade na súa vila natal, Corcubión, coa presentación na Capela do Pilar (19.30 horas) do libro Verbas Atlánticas. Poesía inglesa, escocesa e irlandesa traducida por Plácido Castro. A tradutora Laura Linares Fernández (Vigo, 1987), que fixo un máster en Cork (Irlanda) sobre o traballo do escritor, editor, xornalista e galeguista, encargouse da edición deste volume publicado pola Fundación Plácido Castro recompilando os poemas e ocupándose da introdución. Canda ela hoxe estarán a presidenta da entidade, Susi Castro; o seu director, Xulio Ríos, e o concelleiro de Cultura de Corcubión, José A. Louro.
– La Voz de Galicia: ¿Cal foi o seu papel nesta obra?
– Laura Linares: Son a editora realmente porque os autores son os propios poetas irlandeses, ingleses e demais que crearon eses poemas, ademais o protagonista principal é o tradutor, Plácido Castro, un intelectual moi importante de primeiros e mediados do século XX. El fixo estas traducións e moitas outras para dignificar a lingua galega e promocionar a idea de que era unha lingua ben válida para a literatura, a poesía e todo o que quixéramos. O meu traballo foi compilar os poemas, porque moitos deles aínda non foran publicados nunca e recoller os que si apareceran en diferentes medios e facer un pequeno estudo de introdución para que a xente entenda un pouco de onde veñen eses poemas, de onde vén o galego de Plácido Castro e cales eran as súas intencións con estas traducións. (…)”

Cuestionario Proust: Manuel Esteban

Publicado o por

Desde o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Manuel Esteban:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– Calmo. Hai que pisar moitos calos para enfadarme.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Empatía. Ver o mundo a través dos ollos dos demais é vacina asegurada fronte a case todos os males.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Pouca cousa. Tempo, conversa… e as veces nin iso. Aprecio máis o que se recibe sen agardalo.
4.– A súa principal eiva?
– Certa inseguridade. Digamos que cando teño que decidir, así en xeral, todas as opcións semellan boas. Ou que non me gusta deixar atrás ningunha opción.
5.– A súa ocupación favorita?
– Ler, sen dúbida. Máis incluso que escribir. Pero entretéñome fácil con case calquera cousa. Este cuestionario, por exemplo, paréceme moi entretido.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Unha sesta de verán abrazado á miña moza. Conversa. Cervexa e brisa. Un bo libro.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Ter que dedicarme a unha soa cousa. Non ter opcións.
8.– Que lle gustaría ser?
– Supoño que teño vocación, como calquera escritor, de vivir moitas vidas. Xa son médico, profesor, escritor, pai… todas elas gústanme bastante. Pero non desboto nada na vida. Digamos que o que me gustaría e ser moitas cousas.
9.– En que país desexaría vivir?
– A resposta pedante: na patria de Rilke: a infancia. A resposta enxebre: nunha Galicia que non sinta vergoña de si mesma. A resposta honesta: en moitos. Cantos máis mellor. Pero como a casiña non hai.
10.– A súa cor favorita?
– Marrón. Pero tamén negro. E azul. O verde escuro tampouco está mal. Remítome ao punto catro.
11.– A flor que máis lle gusta?
– Os estraloques. A da buganvílea. A do cereixo.
12.– O paxaro que prefire?
– O corvo. O carrizo. O polo, se está ben torradiño.
13.– A súa devoción na prosa?
– Hai días de todo. Se falamos de devoción… Cunqueiro, Saramago, Galeano, Maalouf, Eco, Pessoa, Borges…
14.– E na poesía?
– Cabanillas, Ángel González, Whitman ou Benedetti. Pero tamén hai días de Rilke, Pavese, Khayyam, ou Cavafis. Insisto, se falamos de devoción, porque todo o mundo ten tamén un día deses en que agradan unhas pingas de Milton ou de Mallarmé. E non podo deixar pasar esta ocasión sen citar a Manuel Rivas. Eu pertenzo ao seu Pobo da Noite, esa xente estraña que cando nenos gozabamos cunha lanterna e un libro baixo a manta.
15.– Un libro?
– O livro do desassossego, de Pessoa. E que conste que elixir un so é moi difícil. Os relatos do piloto Pirx, de Stanislaw Lem, por cambiar completamente de estilo, sería outro bo candidato. Ou As mocidades de Ulises, de Cunqueiro.
16.– Un heroe de ficción?
– Hari Seldon, de Isaac Asimov. Un científico coa capacidade de abstraerse do particular para elevar a ollada sobre o xeral. Un visionario pragmático.
17.– Unha heroína?
– Lisbeth Salander, de Stieg Larsson: intelixente ata o extremo de converter a dor e o sufrimento propios en ferramentas de aprendizaxe.
18.– A súa música favorita?
– Ultimamente Mumford and Sons, ou The Lumminers. Pero o abano e moi amplo: de Ara Malikian a Springsteen.
19.– Na pintura?
– Vermeer, Chagall, Modigliani, Klimt…
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– O meu fillo maior. Boh, que demo, os dous.
21.– O seu nome favorito?
– Os nomes os reconstrúe cadaquén. Hai persoas que esfarrapan un bo Manuel e outras que elevan un Agapito á categoría de heroe grego.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– A desidia, esa filla bastarda do desinterese.
23.– O que máis odia?
– O egoísmo. E o fígado encebolado
24.– A figura histórica que máis despreza?
– É doado xulgar dende a distancia pero veña, voume xogar o tipo con Hitler. Un clásico. Non engana.
25.– Un feito militar que admire?
– A batalla do Ebro durante a guerra civil. En xeral non admiro moito as xestas militares pero por alí andaban mesturados o meu avó e o ínclito Durruti. O desembarco de Normandía tamén está inevitablemente gravado no imaxinario colectivo como unha xesta épica. Loitas heroicas, como dicía Brodsky, entre o malo e o peor.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– Oído musical. Na miña cabeza todo soa moi ben. O carallo é cando abro a boca ou toco a guitarra. Entón estrágase todo.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Rápido e sen avisar. Xa, se pode ser sen dor, sería perfecto.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Curioso. Ou por darlle un matiz máis creativo e con permiso de Saramago: pesimista construtivo.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– O máis común de todos: o medo.
30.– Un lema na súa vida?
– Teño varios, todos moi bos.”