Arquivo da categoría: Entrevistas

Cuestionario Proust: Diana Varela Puñal

Publicado o por

DesdeDiana Varela Puñal o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Diana Varela Puñal:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– A perserveranza.
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– A bondade e a intelixencia.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Que me queiran.
4.– A súa principal eiva?
– A ansiedade.
5.– A súa ocupación favorita?
– Teño dúas: ler e bañarme no mar cando a auga non está moi fría.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Poder vivir da arte.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Din que dá mal agoiro nomear aquilo que non se quer que aconteza…
8.– Que lle gustaría ser?
– Eu, pero mellor.
9.– En que país desexaría vivir?
– En Galicia.
10.– A súa cor favorita?
– O branco.
11.– A flor que máis lle gusta?
– A “vinagreta”, unha flor amarela e de seiva amarga que os nenos de Corme zugabamos nos recreos do colexio.
12.– O paxaro que prefire?
– Un petiño verdoso que un día atopei durmindo nunha beirarrúa da Coruña, entre as zancadas da xente pola mañá cedo para ir a traballar. Collino, leveino para o despacho, démoslle de beber nunha tapiña de botella e recuperouse. O pobre creo que estaba baldado! Lémbrome moitas veces del.
13.– A súa devoción na prosa?
– Scott Fitzgerald.
14.– E na poesía?
– Claudio Rodríguez.
15.– Un libro?
– Xente de aquí e de acolá.
16.– Un heroe de ficción?
– O pai de “O ladrón de bicicletas”.
17.– Unha heroína?
– A nai de “Mamma Roma”.
18.– A súa música favorita?
– O rock e o jazz.
19.– Na pintura?
– Pollock, Rothko e Van Gogh.
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– A xente boa que teima por seguir querendo ser boa.
21.– O seu nome favorito?
– Alexandro e Xermán; os nomes dos meus irmáns.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– Calquera que teña que ver co egoísmo ou a ingratitude.
23.– O que máis odia?
– É un sentimento que trato de apartar de min. Creo que a quen máis dana é a quen o leva dentro, como unha couza.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– Hai varias, pero pola conta que nos trai, a Franco. Pola súa causa España sumiuse nun medievo a destempo, do que aínda hoxe quedan vestixios.
25.– Un feito militar que admire?
– Máis ca militares, admiro as revolucións populares, armadas ou non. Un dos feitos que máis me conmoven da historia é a afouteza, o convencemento de Rosa Parks. No medio dun autobús cheo de xente non se ergueu do asento para “brancos” no que estaba…, e mira todo o que logrou.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– A paciencia.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Tranquila.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Ando case sempre ilusionada con proxectos novos que se me ocorren día si, día tamén.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Os físicos.
30.– Un lema na súa vida?
– Non fagas aos demais o que non queres que che fagan a ti ou ós teus seres queridos.”

Elena Gallego Abad: “A miña experiencia como xornalista está sendo fundamental para difundir a miña obra literaria”

Publicado o por

EntrevistaElena Gallego a Elena Gallego Abad na Asociación Galega de Editores:
“(…) – Asociación Galega de Editores (AGE): Sempre quixeches ser escritora, Elena?
– Elena Gallego Abad (EGA): Debo confesar que si, que nesas ando dende que teño memoria. Os libros sempre formaron parte importante da miña vida. Dende ben cativa como lectora e nos últimos anos tamén como creadora. Recoñezo que, despois de varias tentativas que quedaron no caixón, xa case o descartara… Ata que xurdiu a historia de certo dragón e boteime a voar sobre as súas ás. (…)
– AGE: A literatura galega está chea de inspiracións míticas, de lendas que axudaron a conformar unha percepción histórica de Galicia e que moitos escritores utilizan e utilizaron para fabular sobre o país as súas xente. O dragón galego non oculta esa procedencia. É ese o motivo do seu éxito?
– EGA: Que teñen en común unha rapaza galega de doce anos e o seu avó xubilado de setenta, un produtor de cine, unha perruqueira, un experto en historia medieval, unha profesora de galego e un camareiro? Todos precisamos soñar. Cada lector de Dragal é diferente, e coido que o éxito da serie está, precisamente, nesa diferenza. Dragal é unha historia que, tecida dende ese universo máxico que temos en Galicia, gusta a todo tipo de públicos. Por iso continúa viva nos andeis das librerías, nos clubs de lectura e nas bibliotecas. (…)
– AGE: Malia os premios, os recoñecementos internacionais e a contrastada calidade de moitas das historias que escribides, a LIX, tamén a escrita noutras linguas, segue cargando co sambenito de xénero menor.
– EGA: Non concordo. Tamén hai quen pensa que escribindo en galego non se pode chegar a ningures. Considero que escribir en galego é unha oportunidade excepcional. Contar cun sistema literario propio permite que os creadores na nosa lingua academos unha visibilidade impensable fóra de Galicia, onde hai moitos máis factores en xogo… E milleiros de escritores invisibles que nunca atoparán quen lles publique.
– AGE: Un sistema literario propio e unhas editoriais que traballan tamén coa edición estendida. De que maneira pensas que beneficia aos lectores esa hibridación dos relatos?
– EGA: Neste momento Dragal está en pleno proceso de hibridación, unha experiencia totalmente nova para min e moi ilusionante. Mentres agardo polo resultado desta translación ao universo audiovisual, que aínda levará o seu tempo, o proxecto xa está servindo para difundir a existencia das miñas novelas. Se o desenvolvemento dun cómic, un videoxogo ou unha película reforzan a proxección dos libros, coido que ese salto ao universo audiovisual xa é beneficioso. (…)
– AGE: Escribir en galego é un risco ou unha oportunidade ?
– EGA: Escribir é un risco, en calquera lingua. Só quen escribe sabe das horas escuras que é preciso tirar fronte ao teclado, ás veces coa mente en branco. Só quen escribe sabe do seu traballo de documentación, non sempre recoñecido. Só quen escribe sabe da súa teima por conquerir a mellor historia e publicala. En canto á lingua utilizada, como xa expresaba anteriormente, para min escribir en galego supón unha oportunidade excepcional. (…)”

Entrevista a Luís G. Soto no Diario Cultural

Publicado o por

DesdeLuís G. Soto o Diario Cultural da Radio Galega:
“Luís G. Soto publica o ensaio Barthes filósofo (Galaxia) e a tradución de O Mar do Norte de Heinrich Heine (Espiral Maior). A entrevista completa pode escoitarse aquí.”

Cuestionario Proust: Helena González

Publicado o por

DesdeHelena González Fernández o blogue de Ramón Nicolás, Caderno da crítica, este Cuestionario Proust a Helena González:

“1.– Principal trazo do seu carácter?
– O entusiasmo emprendedor. Abrir portas. Anoar redes. Lousar prazas. Resistir o baleiramento dos saberes e das prácticas que produce a factoría universitaria e alimenta o fordismo intelectual. Sempre co pensamento crítico atravesando corpos, comunidades, emocións…
2.– Que calidade aprecia máis nas persoas?
– Promover o vínculo valorando a distancia. Pactar o común sen perder pé no lugar propio.
3.– Que agarda das súas amizades?
– Risa e xogo. Complicidade e discrepancia. Terapia, cando cómpre. E partillar todo o que pasa pola boca e caricia.
4.– A súa principal eiva?
– A constancia, a paciencia, a prudencia… e todas as virtudes marianas.
5.– A súa ocupación favorita?
– Abrirlles rodeira á fascinación e á pregunta, aquí e acolá.
6.– O seu ideal de felicidade?
– Prendo na felicidade pública de Hannah Arendt que turra polo presente e propicia os cambios. Prendo na “Penélope” de Xohana Torres como se fose unha bandeira ao nordés: “non terás medo”, “eu tamén navegar”.
7.– Cal sería a súa maior desgraza?
– Sucumbir ao medo (Sara Ahmed, Judith Butler). Esquecer a herdanza e os espazos de liberdade para as mulleres e os corpos (Fina Birulés, Rosi Braidotti). Sachar a penas na horta propia, sen procurar outros lugares de labor, outros horizontes (Marta Segarra). Facer do pasado un coxín confortábel de nostalxia ou proxección intereseira do presente (Encarna Sanahuja, Dolors Molas). Desatender a responsabilidade debida ás voces novas, á xente nova (Elena Losada, Rosa Rius).
8.– Que lle gustaría ser?
– Imposibilitada para formular identidades futuras… vou indo.
9.– En que país desexaría vivir?
– Antes respondería por Manuel Rivas: “aquel que dea boa sombra”. Agora vou pola Ana Romaní de Estremas: “unha urdidume líquida / para este tránsito de caudais”. Ou sexa, aquela comunidade que se rexe polo dereito a decidir, todiño.
10.– A súa cor favorita?
– O branco da cicatriz de Margarita Ledo. O negro de Rosalía de Castro, por Roger Mas e mais a Cobla Sant Jordi. O branco-azul da lámpada de tampóns de Joana Vasconcelos. Os Monocromos de Olga Novo. O laranxa na cuberta de Isué de Mercedes Peón. O violeta, e o verde, e o arco da vella…
11.– A flor que máis lle gusta?
– A do xenxibre, polo rizoma. A da árnica, para a dor.
12.– O paxaro que prefire?
– Entre as aves poetas: Chus Pato. Entre as paxariñas do tempo detido: a da “Cantiga CIII” de Alfonso X. Entre as aves rapaces que voan a gran altura: o cóndor que descende en O navio negreiro de Castro Alves. E ese Ave que me é tan familiar…
13.– A súa devoción na prosa?
– Non gasto devocionarios. Enriba da mesa: Carol Bensimon, Fran Lorenzo, María Reimóndez, Murasaki Shikibu e o epistolario francés de Maria-Mercè Marçal sobre Renée Vivien. E no ordenador: Galeg@s sen fronteiras de José Colmeiro,
14.– E na poesía?
– Nestes tempos éme imprescindíbel o poema á lingua “Lépida e leve”, da Gilka Machado. Enriba da mesa: Luz Campello García, Gonzalo Hermo, Miriam Reyes. E no ordenador: Poétic@ de Fran Alonso.
15.– Un libro?
– Un, só? Agora mesmo: Pretty Deadly, vol. 1, de Emma Ríos e Kelly Sue DeConnick (“queremos máis!”).
16.– Un heroe de ficción?
– A viúva de vivo de Rosalía de Castro, que ao final do libro V de Follas novas tamén decide emigrar. Ou sexa: aquela que abandona a espera e perde o medo. Léase o derradeiro poema.
17.– Unha heroína?
– A mesma.
18.– A súa música favorita?
– Mudo a miúdo. E procuro con ansia a posibilidade do silencio (vivo na cidade, móvome en metro, participo na educación sentimental das veciñas do primeiro andar polo patio de luces). Agora: Satie, Diana Krall, Madredeus, Elis Regina, Arvo Pärt.
19.– Na pintura?
– Os corpos de Claudia Rogge. Os retratos de Andrea Costas. As instalacións de Pipilotti Rist. As cadeiras de Antón Patiño. As colaxes de Rebeka Elizegui. O corazón de Francisco Remiseiro para Método cardiofónico. O naufraxio da memoria de Miguelanxo Prado. O Sinsonte de Víctor Escandell. As flores de Georgia O’Keefe… Sigo?
20.– Un heroe ou heroína na vida real?
– Tantísimas nómades nos non-lugares. Nos desertos, nas fronteiras, no bandullo dos caiucos, nos centros de internamento, nos campos, nos barcos en augas internacionais…
21.– O seu nome favorito?
– Esmeralda: xitana en Victor Hugo, vampira labrega en Rosalía de Castro.
22.– Que hábito alleo non soporta?
– O uso de uniformes con naftalina.
23.– O que máis odia?
– Seguindo a Risco, “ascender de porco a marrán”. E seguir sumando nomes e homes ao listado de aportacións decisivas que Galicia fai á historia (carca) de España.
24.– A figura histórica que máis despreza?
– O señor patriarca na cadeira (trincheira) de veludo. O homicida que é feminicida.
25.– Un feito militar que admire?
– “Que la música militar, / nunca me supo levantar”.
26.– Que don natural lle gustaría ter?
– O olfacto do esquío. A xeolocalización da abella. A suavidade branca do croio.
27.– De que maneira lle gustaría morrer?
– Por vontade propia. Eutanasia. E lonxe, ben lonxe, das factorías do coidado que deshumanicen e amalloen os corpos e a vontade aos protocolos.
28.– Cal é o seu estado de ánimo máis habitual?
– Centrifugada.
29.– Que defectos lle inspiran máis indulxencia?
– Indulxencia? Estou incapacitada para este termo eclesiástico, xerárquico, e chantado na lei.
30.– Un lema na súa vida?
– Un, só? “Nosoutras decidimos”.”

Aldaolado: “Como chegamos a Luar? Todo son especulacións”

Publicado o por

DesdeAldaolado Sermos Galiza:
“(…) – Sermos Galiza (SG): O seu paso por Luar é un fito na poesía ou na televisión?
– Aldaolado (AL): Polo de agora é unha anécdota, aínda é pronto para valoralo. Ao meu ver está moi ben que o Luar se preste a levar un espectáculo de poesía. Sabemos o que costa vendelo nos bares co cal está fantástico que se poda ver na televisión. Tomámolo con moita alegría. Agora custará menos convencer de que a poesía é divertida. Nos recitais sempre diciamos que queriamos ir ao Luar e debe ser que de tanto desexalo…
– SG: E como chegan dúas poetas ao Luar?
– AL: Pois porque nos chamaron. A ciencia certa non sabemos. Coñecían o que faciamos, posibelmente nos teñamos cruzado nalgún momento. Todo son especulacións. A nós pásanos cousas moi raras. Nunha ocasión vendín un coche nun recital. Facía un poema ao un coche e, no fin, preguntaba se alguén quería mercar un vello que tiña. E vendino! O de Luar debeu ser unha cousa así…
– SG: E vai e fan o seu número coa súa versión bilingüe de “Lingua proletaria do meu pobo”…
– AL: O importante do número é o “speech” inicial que é a razón pola que naceu. É polo que nos coñece máis xente. Se vas a youtube comprobas que é o máis visto de Aldaolado. A realidade da que fala, o da imposición do galego, vai máis alá de Galicia Bilingüe que, por outra parte, está en horas baixas. (…)”

Manuel Portas: “A estrutura literaria galega atópase bastante maltratada”

Publicado o por

EntrevistaManuel Portas de Óscar Manzano a Manuel Portas en La Voz de Galicia:
“(…) – La Voz de Galicia (LVG): ¿Como valora a realización de certames literarios coma este [Premio García Barros]?
– Manuel Portas (MP): A miña valoración é positiva, tanto antes de obter esta distinción como agora. Estes certames son necesarios para facer forte unha estrutura literaria do país que se atopa bastante maltratada. (…)
– LVG: Xa ten publicadas catro obras narrativas, todas diferentes entre s e en Lourenço, xograr realiza unha viraxe á novela lírico-medieval. ¿A que se deben estes cambios de rexistro?
– MP: Creo que a literatura non debe ter limitacións a ningunha época nin a ningún estilo narrativo. Persoalmente, a época medieval paréceme un momento histórico moi interesante. Lourenço é unha personaxe moi importante nunha etapa na que a lingua galega era respectada e valorada por todo o mundo. Na obra aprécianse tamén os cambios históricos que xurden tanto en Portugal como en Galicia, e desgrana as relacións sociais entre as clases. O protagonista é un xograr que quere ser trobador e atópase co rexeitamento das clases nobres.
– LVG: ¿Como observa a situación da literatura galega?
– MP: Primeiro débese fomentar a literatura, en xeral. Se se estende o goce de ler, despois xa se continuará traballando pola literatura galega. Sen embargo, estase a facer un gran esforzo desde os centros educativos creando actividades para fomentar a lectura. Pero fóra do sistema educativo non hai nada. (…)”

José Luis Moure: “Francisco Luís Bernárdez é a figura ponte que está a unir as culturas galega e arxentina”

Publicado o por

DesdeJosé Luis Moure a Real Academia Galega:
“Francisco Luis Bernárdez foi homenaxeado na VII Festa da Palabra, celebrada o pasado 18 de xullo en Esgueva (Madarnás, Carballiño). No acto participaron tanto José Luis Moure como o presidente da RAG, Xesús Alonso Montero, quen asinan dous capítulos do volume dedicado ao poeta, xornalista e diplomático. Esta monumental biografía colectiva foi deseñada e coordinada polo presidente do Centro PEN Galicia, Luís González Tosar, quen este mércores acompañou o profesor Moure nunha visita institucional ao Concello do Carballiño. O consistorio inicia así os trámites para declarar o presidente da AAL fillo adoptivo.
(…) – Real Academia Galega (RAG): Como descubriu José Luis Moure a Francisco Luis Bernárdez?
– José Luis Moure (JLM): Foi algo, como as cousas importantes, casual. Un día ocorréuseme retirar da Biblioteca de la Caja Nacional un libro seu. Sabía que era poeta e que se estudaba na secundaria. (…)
– RAG: Que pegada galega coida que quedou nas letras arxetinas? No libro dedicado a Bernárdez, Armando Requeixo sinala que fai falta redescubrir a súa “matria Galicia” para devolvelo “máis grande e plural á súa patria Arxentina”.
– JLM: Se somos obxectivos e non queremos aternos só ao sentimental, a cultura galega está representada maioritariamente por un grupo enorme de inmigrantes con escasa instrución e un grupo moi reducido, coñecido, como sempre pasa cos intelectuais, por outro grupo moi reducido, e do que eu nunca tomei coñecemento. A miña familia non participaba na vida da colectividade nos centros rexionais, eu coñecín o do Carballiño cando xa era profesor da Facultade de Filosofía e Letras da Universidade de Buenos Aires e me convidaron a participar nunha actividade. Mantívenme alleo a iso e os ecos chegaron indirectamente, no caso de Bernárdez de maneira moi directa porque era un home de dúas culturas (…). Pero non quero ser inxusto: no Centro Galego de Buenos Aires existía e existe unha moi rica biblioteca, feita seguramente por intelectuais galegos que eu non coñecín (…). O outro foi un contacto lento, que fun adquirindo despois, lendo algunhas cousas de Castelao e, por suposto, as obras de Rosalía de Castro que había na miña casa e que comprara o meu pai. (…)”